عین التمر
عین التمر در منطقۀ کربلا، بزرگ‌ترین آبادی به حساب می‌آمد که به صحرای سماوه (وادی میان کوفه و شام) مشرف بود.
آشنایی اجمالی
عین التمر نزدیک شهر انبار در غرب کوفه قرار داشت. در نزدیکی آن، محلی به نام شفاثا بوده که از آنجا به جاهای دیگر خرما می‌بردند. بنا به قولی، این شهر از مملکت جذیمة الابرش (دومین پادشاه حیره) بوده است. به روایتی شاپور ذوالاکتاف وقتی قصر حضر را خراب کرد، نضیره دختر پادشاه «حضر» را به همسری گرفت و در عین التمر با او ازدواج کرد.
جنگ عین‌التمر
وقتی خالد بن ولید وارد عراق شد و رو به عین التمر نهاد، مهران پسر بهرام چوبین با سپاه بزرگی از ایرانیان و عقة بن ابی عقه با سپاه عظیمی از عرب نمر و تغلب و ایاد در آنجا بودند. خالد در سال ۱۲ آنجا را فتح نمود و پادگان آن را اشغال کرد و افراد حاضر در آن را گردن زد و اسیران بسیاری گرفت[۱]. اسیران عین التمر، اولین اسیران ایرانی بودند که وارد مدینه شدند. بعدها بسیاری از فرزندان آنان در اسلام از فرماندهان و شاعران و عالمان و افراد با نفوذ به شمار آمدند.
پس از فتح سراسر عراق، مسلمانان پادگان‌هایی در عین التمر مستقر کردند که نام بعضی از آنها در تاریخ آمده است. امیرالمؤمنین علی(ع) نیز پادگانی در عین التمر داشت که هزار مرد به فرماندهی مالک بن کعب ارحبی در آن حضور داشتند. برخورد نعمان بن بشیر و افراد او (که از طرف معاویه اعزام شده بودند) با مالک بن کعب در این منطقه اتفاق افتاد[۲]. سید الشهدا در مسیر کربلا از آنجا گذشت[۳].
حاکمان عین التمر
- مالک بن کعب ارحبی: مالک بن کعب همدانی ارحبی از اصحاب و یاران امیرالمؤمنین (ع) و از قبیله ارحب و مورد احترام مردم کوفه بود. او پس از قتل عثمان، با امیرالمؤمنین (ع) بیعت کرد و همواره از امامت آن حضرت دفاع کرد و مردم و نیروهای وفادار را برای حمایت از امام (ع) و حفظ و حراست از بلاد اسلامی تشویق و ترغیب می‌نمود، از این رو مورد وثوق و اعتماد امام (ع) و از کارگزاران آن حضرت در عین التمر و بهقباذات[۴] بود[۵].[۶]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ موسوعة العتبات المقدسه، ج۸، ص۲۶.
- ↑ مقاله منطقة الکوفه، ص۲۴۲ با استفاده از تاریخ طبری، انساب الاشراف و معجم البلدان پیرامون برخورد «نعمان بن بشیر» و«مالک بن کعب» نک:بحث «کوفه در خلافت امیرالمؤمنین(ع)».
- ↑ رجبی دوانی، محمد حسین، کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی ص ۱۳۱؛ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۳۵۹.
- ↑ بهقباذات نام سه روستای بغداد است به نام بهقباذ أعلی (بالا) و بهقباذ أوسط (وسط) و بهقاذ أسفل (پایین).
- ↑ ر.ک: رجال مامقانی، ج۳، باب میم، ص۵۰.
- ↑ ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲، ص۱۲۳۹-۱۲۴۰؛ ذاکری، علی اکبر، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین، ج۱، ص۲۶۷ - ۲۶۸.