محمد بن یوسف بن واقد

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از فریابی کبیر)

مقدمه

ابوعبدالله محمد بن یوسف بن واقد فاریابی ضبی، معروف به فریابی کبیر منسوب به فاریاب، شهری مشهور در خراسان قدیم و نواحی بلخ کنونی[۱] بود، ولی نیاکان و اجداد وی از مردمان ترک بودند.[۲]

در سال ۱۲۰ [۳] یا ۱۲۶ه‍ متولد شد[۴] و ساکن شهر قیساریّه، از شهرهای ساحلی شام و فلسطین بود. علوم خود را از اساتیدی چون زائدة، اوزاعی و سفیان ثوری فرا گرفت[۵] و در پی کسب دانش به شهرهایی مانند کوفه، مکه و بیروت نیز مسافرت کرد.[۶]

فریابی از شیوخ و حفّاظ شام به شمار می‌‌رفت. احادیث منقوله وی در زمره احادیث صحیح و عالی محسوب می‌‌شد.[۷] وی فقیه و مفسر[۸] و فردی مورد اعتماد بود.[۹] شاگردانی چون محمد بن اسماعیل بخاری، ابومحمد سمرقندی و احمد بن ابی الحواری از وی کسب دانش کرده و علومی را آموخته‌اند.[۱۰]

فریابی دارای آثار و تألیفاتی بوده که عبارت‌اند از: کتاب ترک المراء فی القرآن[۱۱] التفسیر، الزکاة، الطهارة، الصلاة، الصیام و المناسک.[۱۲] الندیم کتاب تعبیر رؤیا را از آن فردی به نام فیریانی دانسته[۱۳] که به نظر می‌‌رسد همین شخص است. او سرانجام در ربیع الاول سال ۲۱۲ [۱۴] یا ۲۱۳ [۱۵] در قیساریه [۱۶] درگذشت.[۱۷]

جستارهای وابسته

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. معجم البلدان ۴/۲۲۹.
  2. معجم المفسرین ۲/۶۵۲.
  3. سیر اعلام النبلاء ۱۰/۱۱۸.
  4. الانساب ۴/۳۷۶.
  5. التاریخ الکبیر ۱/۲۶۴.
  6. تاریخ مدینة دمشق ۵۶/۳۲۲ و ۳۲۷.
  7. تذکرة الحفاظ ۱/۳۷۶.
  8. معجم المؤلفین ۱۲/۱۴۰.
  9. تاریخ الثقات ۴۱۶.
  10. الانساب ۴/۳۷۶.
  11. الفهرست (الندیم) ۴۱.
  12. طبقات المفسرین ۲/۲۹۳.
  13. الفهرست (الندیم) ۳۷۸.
  14. التاریخ الکبیر ۱/۲۶۴.
  15. الوافی بالوفیات ۵/۲۴۳.
  16. تاریخ مدینة دمشق ۵۶/۳۲۶.
  17. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۷۲۵.