فصل الخطاب
فصل الخطاب از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: فصل الخطاب در قرآن - فصل الخطاب در حدیث - فصل الخطاب در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
نفوذ کلام فیصله‌بخش[۱]، کلام قاطعِ حُکم، سخن یا نوشته‌ای که به حکم و قضیه‌ای قطعیت می‌دهد[۲].
﴿وَشَدَدْنَا مُلْكَهُ وَآتَيْنَاهُ الْحِكْمَةَ وَفَصْلَ الْخِطَابِ﴾[۳].
این آیه درباره حضرت داود (ع) نازل شده است. اکثر مفسران مثل ابن‌مسعود، حسن قتاده و مقاتل گفته‌اند، منظور از فصل‌الخطاب قاعده‌ای است که حضرت علی (ع) گذاشت؛ یعنی قاعده "اقامه دلیل بر عهده مدعی است و سوگند خوردن بر عهده منکر"[۴].
برخی مفسران "فصل الخطاب" را به معنای حسن فصل در خصومات به احقاق حق و ابطال باطل می‌دانند[۵].[۶]
منابع
پانویس
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۸۶.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۳۸.
- ↑ «و فرمانروایی او را استوار کردیم و به او فرزانگی و گفتار پایانبخش (در داوری) دادیم» سوره ص، آیه ۲۰.
- ↑ البينة على المدعي و اليمين على المدعي عليه؛ محسن معینی، «فصل الخطاب»، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص۱۵۸۵.
- ↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۳، ص۱۸۵.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۴۵.