فضیل بن یسار نهدی در معارف و سیره رضوی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

آشنایی اجمالی

فضیل بن یسار نهدی از ثقات رجال حدیث و بزرگان روات می‌باشد، وی مردی جلیل‌القدر و از چهره‌ها و شخصیت‌های عظیم‌الشأن است که همگان او را به استقامت طریق و حسن معرفت ستوده‌اند، مؤلفان شیعه در کتب خود او را تجلیل و تکریم کرده‌اند و به روایات و اخبار و آثار او عمل نموده‌اند، و او را به علم و کمال و فضیلت و فقه تعریف می‌کنند.

گفته‌اند: او در زمان حیات امام صادق(ع) درگذشته ولی روایت او از امام رضا(ع) در کتاب‌ها وجود دارد، برقی در رجال خود او را از اصحاب امام باقر و امام صادق(ع) ذکر کرده است. او می‌گوید: فضیل بن یسار از موالیان بنی نهیک و اهل کوفه می‌باشد، و او از کوفه به بصره انتقال پیدا کرد و در آنجا مقیم شد.

شیخ ابوجعفر طوسی در رجال خود گوید: فضیل بن یسار از ثقات اهل بصره است، او از امام باقر و امام صادق(ع) روایت می‌کند و او در زمان حیات امام صادق(ع) درگذشت، نجاشی نیز گوید: ابوالقاسم فضیل بن یسار نهدی از ثقات می‌باشد، و امام صادق(ع) هنگامی که او را مشاهده می‌کردند می‌فرمودند: خاشعان و عابدان را به بهشت بشارت دهید.

کشی در رجال خود گفته فقهای شیعه بر تصحیح اخبار او اجماع کرده‌اند و روایات او را مورد عمل قرار داده‌اند و او را از فقها شمرده‌اند، علامه حلی نیز در خلاصه او را توثیق می‌کند و می‌گوید او از اصحاب امام باقر و صادق می‌باشد و در ایام زندگی امام صادق درگذشته است، و علمای دیگر رجال هم در کتب خود همین مطالب را نقل کرده‌اند که او در زمان حیات امام صادق(ع) درگذشته است.

همانگونه که ملاحظه شد شیخ طوسی و نجاشی او را از اصحاب امام صادق(ع) دانسته‌اند و گویند او در زمان امام صادق(ع) هم درگذشته است، و خلافی هم بین مؤلفان نیست، ولی حدیث او از امام رضا(ع) در تحف العقول نقل شده و مؤلف آن کتاب حسین بن علی بن شعبه قبل از شیخ طوسی و نجاشی زندگی می‌کرده و معاصر شیخ صدوق بوده است.

او از امام رضا(ع) یک حدیث روایت می‌کند، او می‌گوید: از امام رضا(ع) پرسیدم افعال بندگان مخلوق است یا خیر، فرمودند خداوند سوگند آنها مخلوق می‌باشند مقصود خلق تقدیر است نه تکوین – و بعد فرمودند: ایمان یک درجه از اسلام افضل است و تقوا نیز یک درجه از ایمان افضل می‌باشد و به بنی آدم بهتر از یقین داده نشده است و یقین از همه چیز افضل می‌باشد.[۱]

منابع

پانویس