قاعده قبح اغراء به جهل و کاربست آن در علم کلام (مقاله)
| قاعده قبح اغراء به جهل و کاربست آن در علم کلام | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | مرتضی متقی‌نژاد |
| موضوع | اغراء به جهل |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | فصلنامه پژوهش‌های اعتقادی کلامی |
| محل نشر | تهران، ایران |
| تاریخ نشر | تابستان ۱۳۹۷ |
| شماره | ۳۰ |
| شماره صفحات | از صفحه ۱۳۵ تا ۱۵۲ مجله |
| ناشر الکترونیک | پایگاه تخصصی مجلات نور |
قاعده قبح اغراء به جهل و کاربست آن در علم کلام عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی اغراء به جهل در علم کلام می‌پردازد. این مقاله ۱۸ صفحه‌ای به قلم مرتضی متقی‌نژاد نگاشته شده و در فصلنامه پژوهش‌های اعتقادی کلامی (شماره ۳۰، تابستان ۱۳۹۷) منتشر گشته است[۱].
چکیده مقاله
نویسنده در ابتدای چکیده مقاله می‌نویسد: «اغراء به جهل؛ یعنی حقیقتی را مخفی کردن و شخص را در جهل نگه داشتن، یا اظهار خلاف واقع کردن است. که این کار گاهی جایز و صحیح است مانند توریه کردن و گاهی غیرجایز و ناپسند مثل قراردادن معجزه در دست پیامبر دروغین که این قسم بر خداوند قبیح و محال است؛ چه این که این کار، ظلم، نقص و خلاف غرض به شمار میآید. قاعده قبح اغراء به جهل یکی از مهم‌ترین قواعد به شمار می‌‌رود. تحقیق و پژوهش در گستره کاربرد این قاعده نشان خواهد داد که قاعده مذکور در اثبات مسایلی مانند وجوب لطف بر خداوند، لزوم تکلیف برای بشریت، ضرورت فرستادن پیامبران، ضرورت نصب امام، حتمیت عصمت پیامبر و امام، دلالت اعجاز بر راستگویی پیامبران و... کارایی دارد. تحقیق حاضر با روش کتابخانه‌ای و رویکرد گزارشی – تحلیلی، به تفصیل کارکردهای مختلف این قاعده را در تراث مهم علم کلام مورد کنکاش و مداقه قرار داده، و روشن ساخته که این قاعده، در ابواب و مسایل مهم کلامی کارایی دارد. و در بخش پایانی مقاله مهم‌ترین ادله قبح اغراء به جهل برخداوند مانند قاعده سنخیت علت و معلول، قاعده حسن و قبح عقلی و قبیح و محال بودن نقض غرض مورد بحث و بررسی قرار گرفته است»[۱].
فهرست مقاله
- چکیده
- طرح مسأله
- مفهوم‌شناسی قاعده قبح اغراء به جهل
- معنای اغراء
- معنای لغوی اغراء به جهل
- معنای اصطلاحی اغراء به جهل
- اقسام اغراء به جهل
- مفاد اجتماعی قبح اغراء به جهل
- موارد کلامی اغراء به جهل
- منع لطف اغراء به جهل است
- اغراء به جهل و استفاده از نعمت‌های دنیوی
- یاد دادن روش استفاده از نعمت‌های دنیوی لطف است
- اغراء به جهل و فرستادن پیامبران
- فرستادن پیامبران لطف است
- اغراء به جهل و نصب امام
- نصب امام لطف است
- معجزه و اغراء به جهل
- عصمت و اغراء به جهل
- عصمت اهل بیت و اغراء به جهل
- مستندات عقلی قاعده
- نقض غرض
- اغراء به جهل ظلم است
- قبح اغراء به جهل بر اساس قاعده حسن و قبح عقلی
- قبح اغراء به جهل بر اساس قاعده سنخیت علت و معلول
- نتیجه‌گیری
دربارهٔ پدیدآورنده
