لوح محفوظ در حدیث

روایات دربارۀ منبع علم بودن لوح محفوظ برای امام

روایاتی در رابطۀ منبع بودن لوح محفوظ برای علم امام وارد شده است مانند:

  1. امیرالمؤمنین (ع) می‌‌فرمایند: «من صاحب و عالم بر لوح محفوظم و خداوند تمام آنچه را از علوم و دانش‌ها در آن است بر من الهام فرموده است»[۱].[۲]
  2. در ضمن حدیثی طولانی از امیرالمؤمینن (ع) آمده است: «محمد (ص) صاحب جمع است و من صاحب نشر، محمد صاحب بهشت است و من صاحب دوزخ هستم. به دوزخ می‌گویم: این را بگیر و این یک را واگذار. محمد صاحب مکان و من صاحب ریزش و من صاحب لوح محفوظم که خدا به من الهام نموده آنچه در لوح است»[۳].[۴]
  3. امام صادق (ع) فرمودند: «خداوند علمی دارد که جز خودش نمی‌داند و علمی دارد که فرشتگان و پیامبران را از آن آگاه ساخته، آنچه را به فرشتگان و پیامبران و رسولانش داده ما می‌دانیم»[۵].
  4. از امام کاظم (ع) سؤال شد آیا پیامبر (ص) وارث همۀ پیامبران است؟ حضرت فرمود: آری. سؤال شد: آیا از دوران آدم تا به خود آن حضرت؟ امام فرمود: خدا هیچ پیغمبری را مبعوث نکرده جز اینکه پیامبر (ص) از او اعلم است، سپس حضرت فرمود: «ما وارث قرآنیم که در آن است آنچه کوه‌ها را به گردش آورد و زمین را بشکافد و مردگان را به گفتار آورد و به راستی در کتاب خدا آیاتی است که هر چه به وسیلۀ آن خواسته شود به اذن خدا تحقق یابد و خدا همه را در ام الکتاب برای ما مقرر داشته است. به راستی خدا می‌فرماید: ﴿وَمَا مِنْ غَائِبَةٍ فِي السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ[۶] و می‌فرماید: ﴿ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتَابَ الَّذِينَ اصْطَفَيْنَا مِنْ عِبَادِنَا فَمِنْهُمْ ظَالِمٌ لِنَفْسِهِ وَمِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَمِنْهُمْ سَابِقٌ بِالْخَيْرَاتِ بِإِذْنِ اللَّهِ[۷] و ماییم که خدای عزوجل ما را برگزیده است و به ما ارث داده این کتابی را که در آن شرح و بیان هر چیزی است»[۸].

پرسش‌های وابسته

منابع

پانویس

  1. «أَنَا صَاحِبُ اللَّوْحِ الْمَحْفُوظِ أَلْهَمَنِي اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عِلْمَ مَا فِيه»؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۲۶، ص۴.
  2. ر.ک: غرویان، محسن، میرباقری، سید محمد حسین، غلامی، محمد رضا، بحثی مبسوط در آموزش عقاید، ص۴۳.
  3. مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۲۶، ص۴
  4. ر.ک: حسینی میلانی، سید علی، با پیشوایان هدایتگر، ج۴، ص۱۹۸.
  5. ر.ک: دیاری بیگدلی؛ محمد تقی، قاسمی، حسین، نیری، عصمت، بررسی علم غیب ائمه در مکتب کلامی علامه طباطبایی و شاگردان وی.
  6. «و هیچ (چیز) پنهانی در آسمان و زمین نیست مگر که در کتابی روشنگر (آمده) است» سوره نمل، آیه ۷۵.
  7. «سپس این کتاب را به کسانی از بندگان خویش که برگزیده‌ایم به میراث دادیم و برخی از آنان، ستمکاره با خویشند و برخی میانه‌رو و برخی با اذن خداوند در کارهای نیک پیشتازند؛ این همان بخشش بزرگ است» سوره فاطر، آیه ۳۲.
  8. ر.ک: رستمی، محمد زمان، آل‌بویه، طاهره، علم امام.