محمد حنفیه در معارف و سیره حسینی

محمد بن علی بن ابی طالب (ع)، معروف به ابن الحنفیه در سال ۱۳ و یا ۲۱ هجری به دنیا آمده و مادرش "خولة بنت جعفر بن قیس الحنفیة" نام دارد. ایشان مردی عالم، شجاع، نیرومند و قوی بود و در زمان حکومت امام علی بن ابی طالب (ع) از فرماندهان بزرگ لشکر اسلام بود و در همه جنگ‌های زمان امام شرکت داشت.

محمد بن حنفیه در حادثه کربلا حضور نداشت و علت عدم حضور امر امام حسین (ع) بوده است؛ همچنین او از نظر جسمی در شرایطی نبود که بتواند به کربلا برود. ایشان سرانجام در سال ۷۳ به دیدار معبود خویش شتافت و در مقبره قریش به خاک سپرده شد.

مقدمه

"محمد حنفیه" فرزند امیر المؤمنین (ع) و برادر سید الشهدا (ع) است. مادرش خوله، دختر جعفر بن قیس ملقّب به حنفیّه بود. وی از دلیر مردان شیعه و در جنگ جمل علمدار سپاه علی (ع) بود. در جنگ نهروان هم حضور داشت^[۱]. در مدینه زندگی می‌کرد. هنگامی که سید الشهدا (ع) پس از امتناع از بیعت با یزید، قصد خروج از مدینه به سوی مکّه را داشت، محمد حنفیّه از کسانی بود که اصرار داشت ابا عبدالله (ع) نرود و پیشنهاد می‌کرد دور از نیرو‌های وابسته به حکومت باشد. امام نیز اصرار خویش را بر رفتن به مکّه به او گفت و در وصیت‌نامه‌ای خطاب به محمد حنفیّه، آن سخنان معروف خویش را («لَمْ أَخْرُجْ أَشَراً وَ لَا بَطَراً...») نوشت^[۲]. او در حادثۀ کربلا، همکاری نداشت.

دهخدا می‌نویسد: "بعد از شهادت امیر المؤمنین (ع) مانند سایر بنی هاشم گوشه‌گیر و منزوی بود. پس از یزید، مختار بن ابی عبیده او را امام خواند و به نام او بر عراق مستولی گردید. در سال ۶۶ هجری عبدالله بن زبیر که خود مدعی خلافت بود، وی را به بیعت و متابعت خویش، اکراه می‌کرد و او تن در نمی‌داد... فرقۀ کیسانیّه او را امام خویش می‌دانند و می‌گویند در کوه رضوی زنده است"^[۳]. وی در سال ۸۱ در ایّام عبد الملک در مدینه از دنیا رفت و در بقیع به خاک سپرده شد^[۴].^[۵]

منابع

محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا

پانویس

↑ سفینة البحار، ج۱، ص۳۱۹.
↑ حیاة الامام الحسین، ج۲، ص۲۶۲.
↑ لغت‌نامه، دهخدا، (کلمه ابن حنفیه).
↑ مروج الذهب، ج۳، ص۱۱۶.
↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۴۳۹.

[1] سفینة البحار، ج۱، ص۳۱۹.

[2] حیاة الامام الحسین، ج۲، ص۲۶۲.

[3] لغت‌نامه، دهخدا، (کلمه ابن حنفیه).

[4] مروج الذهب، ج۳، ص۱۱۶.

[5] محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۴۳۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]