منظور از سیره سیاسی معصومان در برابر حاکمان چیست؟ (پرسش)
| منظور از سیره سیاسی معصومان در برابر حاکمان چیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ سیره سیاسی معصومان |
| مدخل اصلی | ؟ |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
منظور از سیره سیاسی معصومان در برابر حاکمان چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث سیره سیاسی معصومان است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی سیره سیاسی معصومان مراجعه شود.
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر ذاکری در کتاب «سیره سیاسی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه» در این‌باره گفته است:
«منظور از سیره سیاسی معصومان در برابر حاکمان، درگیری و مبارزه مستقیم و غیرمستقیم آنان با حاکمان وقت است. آیا چنین رویارویی‌ای وجود داشته و اگر بوده چگونه بوده است؟ از اخبار نقل شده استفاده می‌شود که سیره معصومان در زمان‌های مختلف، نسبت به موضوعات گوناگون سیاسی، متفاوت بوده است. باید توجه کرد که در زمان خلفای اولیه که موضوع حفظ اصل اسلام مطرح بوده، معصومان یک برخورد و سیره داشتند و در زمان خلفای بنی‌امیه و بنی‌عباس در دوره‌های مختلف آن، سیره‌شان متفاوت بوده است؛ برای مثل روایات متعددی از امام صادق (ع) نقل شده که به هیچ‌وجه نباید به دستگاه قضایی آن زمان مراجعه کرد و هرگونه همکاری با آنان ممنوع و رفتن به دستگاه قضاوت آنان به منزله مراجعه به طاغوت است؛ مانند مقبولۀ عمر بن‌حنظله[۱] و مشهورۀ ابی‌خدیجه[۲]؛ اما در صدر اسلام امیر مؤمنان (ع) در مواردی ناچار از مراجعه به دستگاه قضاوت بوده و برای مرافعات در دوران خلفا وکیل داشته است. ایشان عقیل را در زمان ابوبکر و عمر و عبدالله بن جعفر را در زمان عثمان[۳]، وکیل دعاوی حقوقی خود قرار داده بود[۴] و گاهی در زمان خلفا خود به قضاوت می‌پرداخت و مشکل قضایی جامعه را حل می‌کرد[۵]»[۶]
منبع‌شناسی جامع
پانویس
- ↑ « قَالَ (الصادق (ع)): مَنْ تَحَاكَمَ إِلَيْهِمْ فِي حَقٍّ أَوْ بَاطِلٍ فَإِنَّمَا تَحَاكَمَ إِلَى الطَّاغُوتِ وَ مَا يَحْكُمُ لَهُ فَإِنَّمَا يَأْخُذُ سُحْتاً وَ إِنْ كَانَ حَقّاً ثَابِتاً لِأَنَّهُ أَخَذَهُ بِحُكْمِ الطَّاغُوتِ»؛ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۶۷.
- ↑ «قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع): إِيَّاكُمْ أَنْ يُحَاكِمَ بَعْضُكُمْ بَعْضاً إِلَى أَهْلِ الْجَوْرِ»؛ شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ج۶، ص۲۱۹: «قَالَ لِی أَبُوعَبْدِالله (ع): إِیَّاکُمْ أَنْ یُحَاکِمَ بَعْضُکُمْ بَعْضاً إِلَی أَهْلِ الْجَوْرِ».
- ↑ شیخ طوسی، المبسوط فی فقه الإمامیه، ج۲، ص۳۶۰.
- ↑ محمدباقر مجلسی، بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۲۶۹؛ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۲، ص۴۶۳.
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۷، ص۲۱۵-۲۱۶ و ۲۴۹.
- ↑ ذاکری، علی اکبر، سیره سیاسی معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه، ص ۵۵.