نصر بن علی جهضمی
آشنایی اجمالی
ابوعمرو نصر بن علی بن نصر بن صهبان جهضمی ازدی اهل بصره بود که بعدها به بغداد کوچید. او از نوح بن قیس، سفیان بن عیینه، یحیی بن سعید قطان، ابوداود طیالسی، اصمعی و بعضی دیگر حدیث شنید و در بغداد به نقل حدیث پرداخت.[۱] محمد بن اسماعیل بخاری، مسلم بن حجاج نیشابوری، ابوعیسی ترمذی، ابوداود سجستانی، ابوعبدالرحمان بن شعیب نسائی، ابن ماجه قزوینی، عبدالله بن احمد بن حنبل و ابوالقاسم بغوی و بسیاری دیگر از او روایت کردند.
رجال شناسان اهل سنت او را فردی راستگو و ثقه دانستهاند.[۲] به گفته خطیب بغدادی، وی حدیثی در فضایل پنج تن آل عبا نقل کرد، از این رو متوکل عباسی به اتهام شیعه بودن، دستور داد تا هزار تازیانه به او بزنند. در این بین جعفر بن عبدالواحد نزد متوکل رفته و به بهانه اینکه نصر بن علی از اهل سنت است، با اصرار از او خواست که از وی درگذرد و متوکل نیز از او درگذشت. همچنین روایت شده که المستعین بالله منصب قضاوت را به وی پیشنهاد کرد، ولی وی مهلت خواست، سپس دو رکعت نماز خوانده و از خدا طلب مرگ کرد و پس از آن به خواب رفت. چون بر بالین او آمدند او را مرده یافتند. درگذشت نصر جهضمی را در سال ۲۵۰هـ گفتهاند.[۳] آثار وی عبارتاند از: کتاب القرائات[۴] و تاریخ آل الرسول که به آن «تواریخ الائمه و الموالید» هم گفته شده و نسخهای از آن در تبریز موجود است.[۵].[۶]
منابع
- جمعی از پژوهشگران، فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱