نفی نقض عهد در معارف و سیره نبوی

نقض عهد به‌معنای بیعت‌شکنی و تخلف از عهد به معنای نقض چیزی یا اهمال با خلاف‌کاری است که از رذایل اخلاقی محسوب می‌شود و در مقابل آن وفای به عهد قرار دارد که از ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی محسوب می‌شود و حتی ایمان با وفا به عهد الهی ظهور می‌یابد و در عرصه اجتماعی با وفا به پیمان‌ها وجود خود را به اثبات می‌رساند.

مقدمه

ایمان با وفا به عهد الهی ظهور می‌یابد و در عرصه اجتماعی با وفا به پیمان‌ها وجود خود را به اثبات می‌رساند. پیامبر اکرم (ص) دراین‌باره فرمود: «مَنْ‏ كانَ‏ يُؤْمِنُ‏ بِاللَّهِ‏ وَ الْيَوْمِ‏ الْآخِرِ فَلْيَفِ إِذَا وَعَدَ»[۱].

موضوع وفای به عهد آن‌قدر اهمیت و اعتبار دارد که هشام بن سالم[۲] می‌گوید: از امام صادق (ع) شنیدم که می‌فرمود: «عِدَةُ الْمُؤْمِنِ أَخَاهُ نَذْرٌ لَا كَفَّارَةَ لَهُ فَمَنْ أَخْلَفَ فَبِخُلْفِ اللَّهِ‏ بَدَأَ وَ لِمَقْتِهِ تَعَرَّضَ وَ ذَلِكَ قَوْلُهُ-»  يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ* كَبُرَ مَقْتًا عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ [۳].[۴]؛ وعده مؤمن به برادر دینی‌اش نذری است که کفّاره ندارد[۵]. پس هر که به آن وفا نکند به مخالفت وعده با خدا برخاسته و خود را در غضب الهی انداخته است. این است گفتار خداوند که فرماید: «ای کسانی که ایمان آورده‌اید چرا چیزی می‌گویید که انجام نمی‌دهید؟ نزد خدا سخت ناپسند است که چیزی را بگویید و انجام ندهید»[۶].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. «هر که به خدا و روز جزا ایمان دارد باید به وعده‌ای که می‌کند وفا کند». الکافی، ج۲، ص۳۶۳-۳۶۴؛ وسائل الشیعة، ج۸، ص۵۱۵.
  2. وی از شخصیت‌های برجسته اصحاب امام صادق و امام کاظم (ع) و از راویان ثقه است. ر. ک: رجال النجاشی، ص۴۳۴؛ معجم رجال الحدیث، ج۱۹، ص۲۹۷-۳۰۲؛ قاموس الرجال، ج۱۰، ص۵۵۹-۵۶۳.
  3. «ای مؤمنان! چرا چیزی می‌گویید که (خود) انجام نمی‌دهید؟ * نزد خداوند، بسیار ناپسند است که چیزی را بگویید که (خود) انجام نمی‌دهید» سوره صف، آیه ۲.
  4. الکافی، ج۲، ص۳۶۳-۳۶۴.
  5. یعنی از شدت اهمیت چون نذر است یا به سبب لزوم وفا مانند نذر باید تلقی شود. ر. ک: مرآة العقول، ج۱۱، ص۲۲.
  6. دل‍ش‍اد ت‍ه‍ران‍ی‌، م‍ص‍طف‍ی‌، سیره نبوی، ج۲، ص ۶۲۵.