نیایش سی و ششم

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

این نیایش حضرت سجاد (ع) است به هنگامی که ابر و برق می‌دید و یا صدای رعد را می‌شنید. یکی از بهترین راه‌های خداشناسی و خداپرستی توجه به نشانه‌های خدا در جهان هستی است. در قرآن کریم حدود ۷۰۰ آیه درباره نشانه‌های خدا آمده که در آنها خداوند ما را به دیدن زیبایی‌ها و شگفتی‌های هستی و تفکر درباره آنها دعوت می‌کند تا از نشان به صاحب نشان برسیم و به عبودیت او نائل آییم.

ابرها و رعد و برق ناشی از آنها سه آیه از آیات الهی هستند که هر یک دنیایی از شگفتی با خود دارد. یکی از سوره‌های قرآن کریم به نام رعد نامگذاری شده است. در آیه ۱۲ این سوره می‌خوانیم: ﴿هُوَ الَّذِي يُرِيكُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَطَمَعًا وَيُنْشِئُ السَّحَابَ الثِّقَالَ[۱]. در آیه ۱۳ نیز سخن از تسبیح رعد در کنار تسبیح فرشتگان گوید: {﴿وَيُسَبِّحُ الرَّعْدُ بِحَمْدِهِ وَالْمَلَائِكَةُ مِنْ خِيفَتِهِ وَيُرْسِلُ الصَّوَاعِقَ فَيُصِيبُ بِهَا مَنْ يَشَاءُ...[۲].

امام عارفان حضرت سجاد (ع) ابتدا به آیه بودن ابرها و رعد و برق اشاره می‌کند و از خدا می‌خواهد اینها را برای ما نعمت قرار دهد نه نقمت. چه بسا رعد و برقی که نویدبخش باران و رحمت الهی باشد، و چه بسا، برعکس، خبری از خرابی و ویرانی با خود به همراه داشته باشد. «بارخدایا، این دو، دو نشانه از نشانه‌های تو و دو کارگزار از کارگزاران تواند که به فرمانبرداری تو می‌شتابند؛ آن‌گاه که بخواهی رحمت سودمند خود را فرستی یا عقوبت و عذاب زیان‌بار خویش را. ای خداوند، به آن دو، باران عذاب بر ما مبار و جامه محنت و بلا بر ما مپوشان». «بار خدایا، درود بفرست بر محمد و خاندانش و سود و برکت این ابرها را بر ما بباران و آزار و زیانشان از ما دور گردان و به آفت آن گرفتار مساز و برگ معیشت ما دچار بلا مگردان».

«ای خداوند، اگر این ابر برانگیخته‌ای که ما را بدان عذاب کنی، یا از سر خشم و سخط فرستاده‌ای، از خشم و سخط تو به تو پناه می‌آوریم و به درگاهت زاری می‌کنیم مگر عفوت را به ما ارزانی داری. ای خداوند، خشم و سخط خویش بر سر مشرکان بگمار و آسیاب انتقامت را بر سر ملحدان به چرخش آر».

«ای خداوند، باران بفرست و خشکی را از زمین‌های تشنه ما ببر؛ و به رزقی که ما را ارزانی می‌داری وسوسه و اضطراب از دل ما بزدای؛ و ما را از خود به دیگری مشغول مدار. ماده فضل و کرم خویش از ما همگان منقطع مفرمای، که غنی کسی است که توأش غنی گردانیده باشی و تندرست کسی است که توأش از بلا نگه‌داری. کس در برابر تو دفاع نتواند و کس در برابر سطوت تو پناهی نیابد. بر هرکس به هرچه خواهی حکم کنی و بر هرکس به هرچه خواهی قضا رانی».

«حمد باد تو را که ما را از بلا در امان داشته‌ای. سپاس تو را که نعم خود به ما عطا فرمودی. حمدی که حمد دیگر حمدگویان را واپس گذارد، حمدی که زمین و آسمان را بینبارد»[۳].[۴]

منابع

پانویس

  1. «اوست که برق را که هم بیم‌آور و هم امیدبخش است به شما می‌نمایاند و ابرهای بارور را پدید می‌آورد» سوره رعد، آیه ۱۲.
  2. «و تندر به سپاس او، او را پاک می‌خواند و فرشتگان نیز از بیم وی (او را پاک می‌خوانند) و آذرخش‌ها را می‌فرستد که آنها را به هر که می‌خواهد می‌رساند و آنان درباره خداوند چالش می‌ورزند و او سخت کیفر است» سوره رعد، آیه ۱۳.
  3. صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، انتشارات سروش، تهران، ۱۳۷۵؛ قرآن حکیم، ترجمه ناصر مکارم شیرازی.
  4. بهشتی، سید جواد، مقاله «نیایش سی و ششم»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۴۸۸.