وظیفه فرهنگی حاکم
وظایف فرهنگی دینی
۱. توجه به حاکمیت مطلق الهی: زمامدار در حکومت اسلامی، بر اساس اصول و مبانی کلی و جهان‌بینی توحیدی، بر این باور است که قدرت الهی بالاتر از همه قدرت‌ها و همه چیز تحت قدرت او است؛ بنابراین، همواره خود را در محضر خداوند می‌بیند. حضرت به مالک می‌گوید: ای مالک! تو از مردم برتری و من که تو را نصب کرده‌ام بالاتر از تو هستم و خداوند برتر از من و تو است؛ بنابراین، همواره به عظمت و قدرت مافوق توجه کن و رفتار با شهروندان را با عنایت به قدرت خداوند تنظیم کن؛ پس چنان که دوست داری خدا بر تو ببخشاید و گناهت را عفو کند، تو هم از گناه رعیت در گذر[۱].
٢. دوری از عیب‌جویان و چاپلوسان: از رعیت، آن را از خود دورتر دار و با او دشمن باش که عیب مردم را بیش‌تر جوید؛ که همه مردم را عیب‌ها است و والی از هرکس سزاوارتر به پوشیدن آنها است. پس مبادا آن‌چه را بر تو نهان است، آشکار گردانی و باید آن را که برایت پیدا است، بپوشانی... و شتابان، گفته سخن‌چین را مپذیر که سخن‌چین نرد خیانت بازد؛ هر چند خود را همانند خیرخواهان سازد.
٣. گفت‌وگو و انس با دانشوران جامعه: [مالک]! با دانشمندان فراوان گفت‌وگو کن و با حکیمان فراوان سخن در میان نِه، در آن چه کار شهرهایت را استوار و نظمی را که مردم پیش از تو بر آن بوده‌اند برقرار می‌سازد.
۴. توجه به سنت‌های پسندیده اجتماعی: آیین پسندیده‌ای را بر هم مریز که بزرگان این امت بدان رفتار نموده‌اند و مردم بدان وسیلت به هم پیوسته‌اند و رعیت با یکدیگر سازش کرده‌اند و آیینی را مَنِه که چیزی از سنت‌های نیک گذشته را زیان رساند تا پاداش از آن نهنده سنت باشد و گناه شکستن آن بر تو ماند.
۵. خود را خدمتگزار شمردن: بپرهیز که با نیکی خود بر رعیت منت‌گذاری یا آن‌چه را کرده‌ای، بزرگ شماری یا آنان را وعده‌ای دهی و در وعده خلاف آری؛ که منت نهادن، ارج نیکی را ببرد و کار بزرگ شمردن، نور حق را خاموش گرداند..[۲]
منابع
پانویس
- ↑ نهج البلاغه، نامه ۵۳.
- ↑ مهاجرنیا، محسن، مقاله «ساختار حکومت امام علی»، دانشنامه امام علی ج۶، ص ۱۴۰.