از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: "ای اباذر ! برحذر باش از گدایی، چرا که گدایی ذلّتی نقد و فقری زودهنگام است؛ و در روز قیامت نیز حسابی دقیق خواهد داشت"[۱] امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "گدایی، زبان انسان گدا را ضعیف، و قلب انسان شجاع را ناتوان می‌کند، و انسان آزاد را در محلّ بنده ذلیل قرار می‌دهد، و آبروی انسان را می‌برد، و رزق را نابود می‌سازد"[۲] امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "نزدیک شدن به خداوند به‌واسطه درخواست از اوست، و نزدیک شدن به مردم به‌واسطه ترک درخواست از آنان است"[۳] امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "هرکس از غیر خداوند درخواستی نماید، شایسته محرومیّت از آن است" [۴] مردی از پیامبر اکرم (ص) سؤال کرد: ای پیامبر خدا ! مرا عملی بیاموز که بین آن و بهشت ، هیچ چیزی فاصله نشود، که با انجامش حتماً به بهشت وارد شوم. ایشان فرمودند: هرگز غضبناک مشو، و از مردمان چیزی درخواست مکن" [۵]
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: "هیچ کس دری از درهای درخواست از مردم را بر خویشتن باز نمی‌کند، مگر آنکه خداوند دری از فقر را بر او خواهد گشود" [۶] پیامبر اکرم (ص) فرمودند: "اگر یک تن از شما طنابی برگیرد و با آن هیزم بر پشت کشد و آن را بفروشد و به این وسیله آبروی خویش نگه دارد، بهتر از این است که از دیگران درخواست و گدایی نماید" [۷] امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "یک لحظه ذلّت ، به روزگاری عزّت نمی‌ارزد " [۸] امیرالمؤمنین (ع) فرمودند: "عفّت ورزیدن زینت و آرایش فقر ، و شکر آرایش توانگری است" [۹] پیامبر اکرم (ص) فرمودند: "خداوند متعال انسان باحیایِ عفیف را دوست می‌دارد، و انسان بی‌آبروی درخواست کننده پر اصرار را دشمن می‌شمارد" [۱۰] [۱۱] منابع پانویس
↑ « قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): يَا أَبَاذَرٍّ! إِيَّاكَ وَ السُّؤَالَ فَإِنَّهُ ذُلٌ حَاضِرٌ وَ فَقْرٌ تَتَعَجَّلُهُ وَ فِيهِ حِسَابٌ طَوِيلٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ» ؛ بحار الأنوار، ج۷۷، ص۶۰. ↑ « عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ(ع): السُّؤَالُ يُضْعِفُ لِسَانَ الْمُتَكَلِّمِ وَ يَكْسِرُ قَلْبَ الشُّجَاعِ الْبَطَلِ وَ يُوقِفُ الْحُرَّ الْعَزِيزَ مَوْقِفَ الْعَبْدِ الذَّلِيلِ وَ يُذْهِبُ بَهَاءَ الْوَجْهِ وَ يَمْحَقُ الرِّزْقَ» ؛ میزان الحکمه، ج۴، ص۳۳۸. ↑ « عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ(ع): التَّقَرُّبُ إِلَى اللَّهِ بِالْمَسْأَلَةِ وَ إِلَى النَّاسِ بِتَرْكِهَا» ؛میزان الحکمه، ج۴، ص۳۳۹.↑ « عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ(ع): مَنْ سَأَلَ غَيْرَ اللَّهِ اسْتَحَقَ الْحِرْمَانَ» ؛ میزان الحکمه، ج۴، ص۳۴۰.↑ « قَالَ: قَالَ رَجُلٌ لِلنَّبِيِّ (ص): يَا رَسُولَ اللَّهِ! عَلِّمْنِي عَمَلًا لَا يُحَالُ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ الْجَنَّةِ! قَالَ (ص): لَا تَغْضَبْ، وَ لَا تَسْأَلِ النَّاسَ شَيْئاً» ؛ بحار الأنوار، ج۹۶، ص۱۵۰.↑ « وَ قَالَ النَّبِيُّ (ص): مَا فَتَحَ رَجُلٌ عَلَى نَفْسِهِ بَابَ مَسْأَلَةٍ إِلَّا فَتَحَ اللَّهُ عَلَيْهِ بَاباً مِنَ الْفَقْرِ» ؛ بحار الأنوار، ج۹۶، ص۱۵۶.↑ « قَالَ النَّبِيُّ (ص): لَوْ أَنَ أَحَدَكُمْ يَأْخُذُ حَبْلًا فَيَأْتِي بِحُزْمَةِ حَطَبٍ عَلَى ظَهْرِهِ فَيَبِيعُهَا فَيَكُفُّ بِهَا وَجْهَهُ خَيْرٌ لَهُ مِنْ أَنْ يَسْأَلَ» ؛ بحار الأنوار، ج۹۶، ص۱۵۸.↑ « عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ(ع): سَاعَةُ ذُلٍ لَا تَفِي بِعِزَّةِ الدَّهْرِ» ؛ میزان الحکمه، ج۳، ص۴۴۰. ↑ « قَالَ (ع): الْعَفَافُ زِينَةُ الْفَقْرِ وَ الشُّكْرُ زِينَةُ الْغِنَى» ؛ بحار الأنوار، ج۷۲، ص۵۳. ↑ « قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْحَيِيَّ الْحَلِيمَ الْغَنِيَّ الْمُتَعَفِّفَ أَلَا وَ إِنَّ اللَّهَ يُبْغِضُ الْفَاحِشَةَ الْبَذِيَّ السَّائِلَ الْمُلْحِفَ» ؛ بحار الأنوار، ج۷۱، ص۳۳۴.↑ مظاهری، حسین ، دانش اخلاق اسلامی ، ج۲، ص ۳۳-۳۵.
این مدخل زیرشاخهٔ بحث پستی نفس است. پستی نفس از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: پستی نفس در قرآن - پستی نفس در حدیث - پستی نفس در نهج البلاغه - پستی نفس در اخلاق اسلامی - پستی نفس در معارف دعا و زیارات - پرسش‌های مرتبط