پیشینه مسئله خمس چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
پیشینه مسئله خمس چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ علمای ابرار
مدخل اصلیخمس
تعداد پاسخ۱ پاسخ

پیشینه مسئله خمس چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علمای ابرار است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علمای ابرار مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

  • آیا پیشینه مسئله خمس به دوران امامت امام جواد برمی‌گردد؟

پاسخ نخست

پژوهشگران مجمع عالی حکمت اسلامی

پژوهشگران مجمع عالی حکمت اسلامی، در کتاب «نقد و بررسی تطور تاریخی تشیع» در این‌باره گفته‌اند:

«دیگر از نمونه‌های تکامل تشیع را گرفتن خمس معرفی می‌کنند. برخی می‌گویند: خمس، به عنوان فریضه مالی، ظاهراً از سال ۲۲۰، اواخر دوران امامت امام جواد (ع)، یعنی پنج سال پیش از شهادت ایشان، مطرح شد. لکن روشن نیست که نویسنده در تعیین دقیق این تاریخ به کدام منبع استناد کرده است. در صورتی که خمس دادنِ شیعیان و دریافت کردنِ ائمه (ع)، در روایات دوران امام صادق (ع) به بعد سوابق متعددی دارد؛ تا آنجا که حتی در اخبار خلفای عباسی در دوران امام کاظم (ع) در گزارش‌های جاسوسی‌ای که به خلفا می‌دهند، و حتی در کتابی مثل مروج الذهب مسعودی این مطلب انعکاس دارد که یحمل الیه الخمس وتحمل الیه الاخماس. درباره علی بن یقطین نیز آمده است: یحمل اخماسه الی الامام، و نمونه‌هایی از این دست بسیارند»[۱].

منبع‌شناسی جامع علمای ابرار

پانویس