یزید بن زریع عیشی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

یزید بن زریع عیشی از طایفه بنی عائشِ قبیله تیم الله بن بکر عدنانی است که در بصره مسکن گزیدند و محلّه‌ای نیز به نام آنان شهرت یافت[۱]. از خاندان او اطّلاعی در دست نیست جز آنکه پدرش (زریع) حاکم شهر (اُبَلّه)[۲] بوده است.

مؤرّخان، یزید را فردی کثیر الصلوة و زاهد معرفی کرده‌اند. گویند پدرش از حقوق ولایت شهر اُبلّه پانصد هزار درهم به ارث گذاشت، امّا یزید چیزی از آن را قبول نکرد.

بنا به گزارش ابن سعد، وی از هوا خواهان و از طرف داران عثمان بن عفان بوده است[۳].

وی از طبقه هشتم راویان حدیث و مورد توثیق و تمجید رجال شناسان و دانشمندان اهل سنّت است.

احمد بن حنبل او را ریحانه اهل بصره و یحیی بن معین وی را موثق‌ترین شیوخ آن دیار می‌‌داند، امّا دانشمندان شیعی هیچ اشاره‌ای بر جرح یا تعدیل او ننموده‌اند. او کثیرالحدیث است و روایات‌اش در برخی از منابع روایی شیعه و در ابواب مختلف منابع روایی اهل سنّت مانند: صحیح بخاری، صحیح مسلم، شواهد التنزیل آمده است. وی در این کتاب‌ها از ابراهیم بن علاء، ابو هارون غنوی، ایوب سختیانی، حبیب معلم، حجاج بن حجاج باهلی، حمید طویل، سفیان ثوری، هشام بن حسان، هشام بن عروة و گروهی دیگر روایت کرده است و کسانی چون: احمد بن مقدام عجلی، اسماعیل بن مسعود، امیة بن بسطام عیشی، بشر بن هلال، خلیفة بن خیاط از او روایت کرده‌اند[۴]. وی با سه واسطه از رسول خدا(ص) روایت می‌‌کند فرمود: (چهار نفر در روز قیامت، مورد لطف و رحمت الهی قرار نگیرند: عاق والدین، منّت گذار، آنکه (قَدَر) را دروغ و نادرست پندارد و شراب خوار)[۵]. وی سرانجام در روز چهارشنبه هشتم ماه شوّال سال ۱۸۲ ﻫ.ق در ۸۱ سالگی در بصره وفات یافت [۶].[۷]

منابع

پانویس

  1. معجم قبائل العرب ۲/ ۷۱۷ و الانساب ۴/ ۲۶۹.
  2. شهری در کنار رود بصره در زاویه خلیج فارس که پیش از بصره به صورت شهر درآمده است. معجم البلدان ۱/ ۷۷.
  3. طبقات ابن سعد ۷/ ۲۸۹.
  4. نک: شواهد التنزیل ۱/ ح ۱۶۹ - ۱۷۵؛ رجال صحیح مسلم ۲/ ۳۵۸؛ رجال صحیح بخاری ۲/ ۸۰۷ و تهذیب الکمال ۳۲/ ۱۲۴ - ۱۳۰.
  5. کتاب الخصال ۱/ ۲۰۳.
  6. تاریخ خلیفه ۳۷۴؛ الکامل فی التاریخ ۱۶۰/ ۶ و تهذیب الکمال ۱۲۹/ ۳۲.
  7. عزیزی، رستگار، بیات، راویان مشترک، ج۲، ص 154.