ابوهند حجام

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از یسار)

آشنایی اجمالی

او را با نام‌های عبدالله،[۱] سنان، یسار،[۲] سالم ‌بن ابی‌سالم[۳] و حارث بن ‌مالک [۴] یاد ‌کرده‌اند. از تولّد، وفات و پیشینه وی در جاهلیّت و زمان مسلمان شدنش گزارشی در دست نیست. وی در آغاز، غلام فروة‌ بن‌ عمرو بیاضی [۵] انصاری و حجامت‌گر[۶] بود و چندبار پیامبر (ص) را حجامت کرد. [۷] طبق نقلی، حضرت از فروه خواست تا بر مزد روزانه وی بیفزاید.[۸] بنی‌بیاضه، سرانجام ابوهند را به پیامبر بخشیدند.[۹] و او در شمار خادمان رسول‌اللّه (ص) درآمد.[۱۰]

ابوهند جز در بدر، در همه غزوه‌های پیامبر شرکت داشت. [۱۱] به گفته مؤرّخان، وقتی رسول خدا در راه بازگشت از جنگ بدر به منطقه عرق‌الظبیه رسید، ابوهند به پیشواز حضرت شتافت و معجونی از خرما، روغن و پنیر به ایشان تقدیم کرد.[۱۲] پیامبر (ص) با عقد اخوت میان او و اسامة بن ‌زید[۱۳] او را از انصار دانست [۱۴] و فرمود: خداوند ایمان را در قلب وی به تصویر کشیده است.[۱۵] نقل شده است که ابوهند پس از اتمام سعی پیامبر بین صفا و مروه سر حضرت را تراشید.[۱۶] ابن‌حجر به نقل از واقدی می‌نویسد: ابوبکر او را نزد زیاد بن‌ لبید، حاکم کنده و حضرموت فرستاد تا خبر خلافتش را به او برساند.[۱۷] وی از راویان حدیث پیامبر (ص) نیز شمرده شده است [۱۸].

قرطبی با استناد به نقلی از زهری، نزول آیه يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ[۱۹] را در شأن ابوهند دانسته است. برپایه این روایت، پیامبر (ص) به بنی‌بیاضه امر کرد که یکی از دختران خود را به ازدواج ابوهند در آورند. آنان به اعتراض گفتند: آیا دختران خود را به ازدواج غلامانمان درآوریم؟ که این آیه نازل شد [۲۰]. دراین آیه، انسان‌ها بایک‌دیگر برابر دانسته شده‌اند و گرامی‌ترین آنها پرهیزکارترینشان شناخته شده‌ است.[۲۱]

منابع

پانویس

  1. الاستیعاب، ج‌۴، ص‌۳۳۵.
  2. الاستیعاب، ج‌۴، ص‌۳۳۵.
  3. الاستیعاب، ج‌۴، ص‌۳۳۵.
  4. اسدالغابه، ج‌۱، ص‌۶۳۶.
  5. انساب‌الاشراف، ج‌۲، ص‌۱۲۸.
  6. الاصابه، ج‌۷، ص‌۳۶۳.
  7. الاصابه، ج‌۷، ص‌۳۶۳.
  8. اسدالغابه، ج‌۱، ص‌۶۳۶.
  9. انساب الاشراف، ج‌۲، ص‌۱۲۸.
  10. انساب الاشراف، ج‌۲، ص‌۱۲۸.
  11. انساب الاشراف، ج‌۲، ص‌۱۲۸.
  12. الاصابه، ج‌۷، ص‌۳۶۳.
  13. المعجم الکبیر، ج‌۶، ص‌۶۰.
  14. الاستیعاب، ج‌۴، ص‌۳۳۵.
  15. الاصابه، ج‌۷، ص‌۳۶۳.
  16. المغازی، ج‌۳، ص‌۹۵۹.
  17. الاصابه، ج۷، ص‌۳۶۳‌ـ‌۳۶۴.
  18. الاصابه، ج۷، ص‌۳۶۳‌ـ‌۳۶۴.
  19. «ای مردم! ما شما را از مردی و زنی آفریدیم و شما را گروه‌ها و قبیله‌ها کردیم تا یکدیگر را باز شناسید، بی‌گمان گرامی‌ترین شما نزد خداوند پرهیزگارترین شماست، به راستی خداوند دانایی آگاه است» سوره حجرات، آیه ۱۳.
  20. تفسیر قرطبی، ج۱۶، ص‌۲۲۲.
  21. رضایی، علی اکبر، مقاله «ابوهند حَجام»، دائرة المعارف قرآن کریم، ج۲، ص 59-60.