عمرو بن عمیس ذهلی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از عمرو بن عمیس)
عمرو بن عمیس ذهلی
تصویر قدیمی از مسجد کوفه
نام کاملعمرو بن عمیس ذهلی
جنسیتمرد
از قبیلهبنی‌ذهل
خویشاوندانعبدالله بن مسعود (عمو)
از اصحابامام علی

مقدمه

عمرو بن عمیس ذهلی پسر برادر عبدالله بن مسعود، از اصحاب امیرالمؤمنین (ع) بود. موقعی که ضحاک بن قیس برای قتل و غارت اموال مسلمانان و شیعیان علی (ع) به بلاد اسلامی از سوی معاویه مأموریت یافت، در بین راه، عمرو بن عمیس ذهلی که با گروهی از سپاهیان حضرت علی (ع) عازم مکه بود و همسر و خانواده‌اش پیشاپیش او می‌رفتند، در محلی به نام قطقطانه با ضحاک بن قیس رو به رو شد. ضحاک بن قیس، با شیوه ناجوانمردانه عمرو بن عمیس ذهلی را با تعدادی از یارانش به شهادت رساند.

هنگامی که این خبر به امیرمؤمنان (ع) رسید، بر فراز منبر رفتند و خطاب به مردم کوفه فرمودند: «ای مردم کوفه، به سوی جایی که عبد صالح خدا عمرو بن عمیس ذهلی و لشکریان خودتان که برخی از آنان کشته شده‌اند، بشتابید، بروید و با دشمن خودتان جنگ کنید و از حریم خویش دفاع نمایید، اگر می‌خواهید کاری انجام دهید»[۱]؛

سپس حضرت حجر بن عدی را با چهار هزار نیرو در تعقیب ضحاک بن قیس فرستاد و در محلی به نام تدمر به او رسیدند و در برخورد اولیه نوزده نفر از سربازان ضحاک بن قیس را به هلاکت رساندند اما چون شب فرا رسید، ضحاک بن قیس از تاریکی شب استفاده کرد و با سربازانش فرار کردند و به شام گریختند و حجر بن عدی و نیروهای تحت فرمانش نیز به کوفه نزد امیرالمؤمنین (ع) بازگشتند[۲].

از فرمایش امام (ع) که در بالا آمد به خوبی معلوم می‌شود عمرو بن عمیس ذهلی مورد عنایت حضرت علی (ع) قرار داشته، و از اینکه او را عبد صالح خدا خوانده از فضیلتی بس رفیع برخوردار بوده است[۳].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. «يَا أَهْلَ الْكُوفَةِ! اخْرُجُوا إِلَى الْعَبْدِ الصَّالِحِ عَمْرِو بْنِ عُمَيْسٍ وَ إِلَى جُيُوشٍ لَكُمْ قَدْ أُصِيبَ مِنْهُمْ طَرَفٌ، اخْرُجُوا فَقَاتِلُوا عَدُوَّكُمْ، وَ امْنَعُوا حَرِيمَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ فَاعِلِينَ»؛ شرح ابن ابی الحدید، ج۲، ص۱۱۷؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۱۳۵؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۳۳۶.
  2. شرح ابن ابی الحدید، ج۲، ص۱۱۷.
  3. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی ج۲، ص۱۰۸۲-۱۰۸۳.