قبر در معارف و سیره سجادی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

قبر یا گور به معنای محل دفن انسان و جمع آن قبور است. قرآن کریم می‌فرماید: وَأَنَّ اللَّهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ[۱]. امام سجاد (ع) نیز در صحیفه، در دعای ختم قرآن درباره مرگ و منزل قبر، چنین به درگاه الهی دعا می‌کند: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ... وَ اجْعَلِ‏ الْقُبُورَ بَعْدَ فِرَاقِ‏ الدُّنْيَا خَيْرَ مَنَازِلِنَا...»؛ «بار خدایا بر محمد و خاندانش درود بفرست... و پس از بیرون شدن ما از دنیا گورهای ما را بهترین منازل ما گردان و به فضل و رحمت خویش گورهای تنگ ما را فراخ ساز... ای خداوند زان پیش که از گورمان برانگیزی ظلمات گورهای ما به قرآن روشنی بخش و از اندوه روز حساب و لحظات هول‌انگیز قیامت رهایی ده»[۲]. آن حضرت دعا به فرشتگان عالم قبر را نیز فرو نمی‌نهد: درود بفرست بر فرشته مرگ و یارانش "نکیر" و "منکر" و نیز "رومان" که آزماینده ساکنان گورهاست[۳].

امام (ع) از خدا طلب زیارت حج و عمره و نیز زیارت قبر پیامبر (ص) و خاندان آن حضرت را می‌نماید: «ای خداوند بر من احسان نمای به اعطای نعمت ادای حج و عمره و زیارت قبر پیامبرت - صلوات تو و رحمت تو و برکات تو بر او و آل او باد - و زیارت خاندان پیامبرت - بر ایشان سلام باد - همواره تا هرگاه زندگی بخشیده‌ای در این سال و هر سال دیگر»[۴]. از دعای امام سجاد (ع) و سیره مستمره اهل بیت فهمیده می‌شود که زیارت قبور پیامبر و امامان (ع) امری پسندیده و موجب قرب الهی است. همچنین باید دانست قبرهای ما مأوای ما تا روز رستاخیز است[۵] و با دمیدن اسرافیل در صور، خفتگان گورها برانگیخته می‌شوند[۶].[۷].[۸]

منابع

پانویس

  1. «و اینکه خداوند آن کسان را که در گورند برمی‌انگیزد» سوره حج، آیه ۷.
  2. نیایش چهل‌و‌دوم.
  3. نیایش سوم.
  4. نیایش بیست‌و‌سوم.
  5. نیایش چهل‌و‌دوم.
  6. نیایش سوم.
  7. صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قاموس قرآن، سیدعلی‌اکبر قرشی، دارالکتب الاسلامیة، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم.
  8. شیرزاد، امیر، مقاله «قبر»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۳۵۷.