لشکر در معارف دعا و زیارات

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

در زبان عربی، جُند به معنای لشکر و اعوان و انصار و جمع آن جُنود و اَجناد است. مادون خدای متعال همه نیازمند و در پیشبرد اهداف خود محتاج کمک یاورانی هستند. این تنها خدای متعال است که بدون نیاز به هیچ لشکری در اوج عزّت و سلطنت به سر می‌برد: «ای خداوندی که از آن توست آن سلطه نیرومند بی‌مدد هیچ لشکر و هیچ یاور».[۱]

البته در قرآن از جنود الهی سخن گفته شده است و اینکه جنود خدا بی‌شمارند و تعداد آنها را کس نمی‌داند: ﴿وَمَا يَعْلَمُ جُنُودَ رَبِّكَ إِلَّا هُوَ[۲]. باید توجه داشت که هم ملائکه و هم انسان‌های مؤمن، بلکه به یک معنا تمام نیروهای عالم آفرینش جنود پروردگار هستند؛ یعنی تحت فرمان اویند و در جهت مقصدی که او می‌خواهد به حرکت درمی‌آیند. باد، آب، زمین و... همه جنود الهی هستند. همین زمین بدکارانی همچون قارون را در خود فرو برده و همین آب نابکارانی مثل فرعون را در خویش غرق کرده است.

شیطان که مطرود پروردگار است نیز از لشکریان پیاده و سواره ﴿وَاسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِكَ وَأَجْلِبْ عَلَيْهِمْ بِخَيْلِكَ وَرَجِلِكَ وَشَارِكْهُمْ فِي الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ وَعِدْهُمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلَّا غُرُورًا [۳] برخوردار است. از این رو امام سجاد (ع) از خدا چنین می‌خواهد: بار خدایا لشکرش (شیطان) بشکن و کیدش باطل نمای.

به همین دلیل امام از خدا می‌خواهد در دفاع از لشکریان مسلمان جنودی از فرشتگان را به یاری ایشان بفرستد: (خدایا) لشکری از ملائکه خود همراه با خشم و عذاب خود بر سرشان (دشمنان) فرست، آن‌سان که در جنگ بدر فرستادی[۴]. هم‌چنین در طلب نصرت برای ولیّ خدا می‌گوید: (بار خدایا! ولی خود را) در پناه خود حفظ نمای و به ملائکه خود یاری‌اش ده و به لشکر پیروزمند خود مددش رسان[۵].[۶].[۷]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. «وَ السُّلْطَانِ الْمُمْتَنِعِ بِغَيْرِ جُنُودٍ وَ لَا أَعْوَانٍ»؛ دعای سی‌و‌دوم.
  2. «و سپاه پروردگارت را کسی جز او نمی‌داند» سوره مدثر، آیه ۳۱.
  3. «و هر یک از آنان را که بتوانی با آوای خویش بلغزان و با سوارگان و پیادگان خویش بر آنان بتاز و در دارایی‌ها و فرزندان آنان شریک شو و به آنها وعده بده! و شیطان جز وعده فریبنده به آنان نخواهد داد» سوره اسراء، آیه ۶۴.
  4. نیایش بیست‌وهفتم.
  5. نیایش چهل‌وهفتم.
  6. التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، حسن مصطفوی، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۳۰، چاپ سوم؛ صحیفه سجادیه؛ ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش، تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قرآن مجید، محمدمهدی فولادوند.
  7. شیرزاد، امیر، مقاله «لشکریان»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۳۸۸.