پلورالیسم دینی: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - 'فهم دین' به 'فهم دین'
(←پانویس) |
|||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
* [[مکتب]] [[پلورالیسم]] اولین بار، توسط [[جان هیک]] [[انگلیسی]] پایهگذاری شد. وی با [[نوشتن]] کتابی به نام [[اسطورۀ حلول خداوند (کتاب)|اسطورۀ حلول خداوند]]، در سال ۱۹۹۷ دیدگاه رایج [[مسیحیت]] را دربارۀ [[حلول]] و تجسد [[خداوند]] به چالش کشید<ref>ر. ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۷۰.</ref>. | * [[مکتب]] [[پلورالیسم]] اولین بار، توسط [[جان هیک]] [[انگلیسی]] پایهگذاری شد. وی با [[نوشتن]] کتابی به نام [[اسطورۀ حلول خداوند (کتاب)|اسطورۀ حلول خداوند]]، در سال ۱۹۹۷ دیدگاه رایج [[مسیحیت]] را دربارۀ [[حلول]] و تجسد [[خداوند]] به چالش کشید<ref>ر. ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۷۰.</ref>. | ||
* [[پلورالیسم]] براساس معنا دارای دو قسم است: | * [[پلورالیسم]] براساس معنا دارای دو قسم است: | ||
# '''[[پلورالیسم]] در [[فهم | # '''[[پلورالیسم]] در [[فهم دین]]''': یعنی برداشتهای متفاوت از [[دین]] و به عبارت دیگر قرائتهای مختلف از [[دین]] یا همان "[[کثرتگرایی]] در [[فهم دین]]". بر این اساس [[انسانها]] برای رسیدن به [[سعادت]]، میتوانند [[آموزههای دینی]] را با قرائتهای مختلف [[تفسیر]] کنند<ref>ر. ک: پلورالیسم دینی، ۱۰. </ref>. | ||
# '''[[پلورالیسم]] در همسنگ دانستن [[ادیان]]''': یعنی همسنگ دانستن همۀ [[ادیان]] برای رسیدن به [[حقیقت]]. بر این اساس [[ادیان]] مختلف، راههای گوناگونی برای رسیدن به یک [[حقیقت]] دارند<ref>ر. ک: پلورالیسم دینی، ۱۰. </ref>. | # '''[[پلورالیسم]] در همسنگ دانستن [[ادیان]]''': یعنی همسنگ دانستن همۀ [[ادیان]] برای رسیدن به [[حقیقت]]. بر این اساس [[ادیان]] مختلف، راههای گوناگونی برای رسیدن به یک [[حقیقت]] دارند<ref>ر. ک: پلورالیسم دینی، ۱۰. </ref>. | ||
== نقد [[پلورالیسم]] [[دینی]] == | == نقد [[پلورالیسم]] [[دینی]] == | ||
* [[پلورالیسم]] به هر دو نوع آن مورد نقد قرار گرفته است که در ادامه به این مسأله پرداخته خواهد شد: | * [[پلورالیسم]] به هر دو نوع آن مورد نقد قرار گرفته است که در ادامه به این مسأله پرداخته خواهد شد: | ||
=== نقد [[پلورالیسم]] در [[فهم | === نقد [[پلورالیسم]] در [[فهم دین]] === | ||
* دربارۀ [[پلورالیسم]] در [[فهم | * دربارۀ [[پلورالیسم]] در [[فهم دین]] باید دانست، [[تولد]] این نوع از [[پلورالیسم]] از جایی شروع شد که قائلین آن معتقدند [[نزول وحی]] به معنای ثبوت یک [[دین الهی]] است. اما اختلافاتی که از [[وحی]] به وجود میآید به خاطر [[فهم]] از [[دین]] است که عدهای از آن، [[مسیحیت]] را میفهمند و عدهای [[یهودیت]] را. حتی این عده معتقدند [[فهم]] [[پیامبر]] از [[وحی الهی]] هم تنها مخصوص به خودشان است و ممکن است کسانی دیگر، [[فهم]] دیگری از [[وحی]] داشته باشند که حتی این [[فهم]] صحیحتر از [[فهم]] [[پیامبر]] باشد. | ||
* در واقع قائلین این نظریه، [[حقیقت]] واحدِ [[دینی]] را قبول دارند؛ امّا باورشان این است که این [[حقیقت]] در دسترس هیچ [[انسانی]] قرار نمیگیرد؛ حتّی [[پیغمبران]] هم به آن [[حقیقت]] دسترسی ندارند و بر این اساس هر کس بر اساس [[فهم]] خودش میتواند مقداری از [[دین حق]] را [[درک]] کند<ref>ر. ک: مصاحبه کیهان هوایی با [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]].</ref>. | * در واقع قائلین این نظریه، [[حقیقت]] واحدِ [[دینی]] را قبول دارند؛ امّا باورشان این است که این [[حقیقت]] در دسترس هیچ [[انسانی]] قرار نمیگیرد؛ حتّی [[پیغمبران]] هم به آن [[حقیقت]] دسترسی ندارند و بر این اساس هر کس بر اساس [[فهم]] خودش میتواند مقداری از [[دین حق]] را [[درک]] کند<ref>ر. ک: مصاحبه کیهان هوایی با [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]].</ref>. | ||
* برخلاف نظریۀ وجود یک [[حقیقت]] [[دینی]]، برخی معتقدند اصلا [[حقیقت]] دینیِ ثابتی وجود ندارد، بلکه هر فهمی از [[دین]]، خودش یک [[حقیقت]] است، حتی اگر این دو [[فهم]] با هم متناقض باشند<ref>ر. ک: مصاحبه کیهان هوایی با [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]]. </ref>. چنانکه [[جان هیک]] برای اثبات مسئلۀ تناقض در موضوع [[دین]] قائل شده است، [[دین]] از دو بخش حاصل میشود. [[گوهر دین]] و صدف [[دین]] و معمولا این دو عنوان در همدیگر ممزوج هستند و برای حل مسئلۀ تناقض باید بین این دو عنوان تفکیک ایجاد شود. [[جان هیک]] [[معتقد]] است، [[گوهر دین]] متحول کردن [[شخصیت انسان]] هاست و صدف [[دین]] هم همان گزارهای [[دینی]] است. او [[معتقد]] است هر چیزی که بتواند در [[شخصیت انسان]] تحول و [[رشد]] ایجاد کند آن چیز صادق و سازنده است، هر چند اگر این تحول و [[رشد]] عاقبتش به تناقض ختم شود<ref>ر. ک: کالبد شکافی پلورالیسم دینی.</ref>. | * برخلاف نظریۀ وجود یک [[حقیقت]] [[دینی]]، برخی معتقدند اصلا [[حقیقت]] دینیِ ثابتی وجود ندارد، بلکه هر فهمی از [[دین]]، خودش یک [[حقیقت]] است، حتی اگر این دو [[فهم]] با هم متناقض باشند<ref>ر. ک: مصاحبه کیهان هوایی با [[محمد تقی مصباح یزدی|مصباح یزدی، محمد تقی]]. </ref>. چنانکه [[جان هیک]] برای اثبات مسئلۀ تناقض در موضوع [[دین]] قائل شده است، [[دین]] از دو بخش حاصل میشود. [[گوهر دین]] و صدف [[دین]] و معمولا این دو عنوان در همدیگر ممزوج هستند و برای حل مسئلۀ تناقض باید بین این دو عنوان تفکیک ایجاد شود. [[جان هیک]] [[معتقد]] است، [[گوهر دین]] متحول کردن [[شخصیت انسان]] هاست و صدف [[دین]] هم همان گزارهای [[دینی]] است. او [[معتقد]] است هر چیزی که بتواند در [[شخصیت انسان]] تحول و [[رشد]] ایجاد کند آن چیز صادق و سازنده است، هر چند اگر این تحول و [[رشد]] عاقبتش به تناقض ختم شود<ref>ر. ک: کالبد شکافی پلورالیسم دینی.</ref>. |