چرا کنیه امام مهدی ابو القاسم است؟ (پرسش)
| چرا کنیه امام مهدی ابو القاسم است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / آشنایی با امام مهدی / معرفت امام مهدی (شناخت امام مهدی) |
| مدخل اصلی | کنیه امام مهدی |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
چرا کنیه امام مهدی ابو القاسم است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
پاسخ نخست
پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، در کتاب «مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها» در این‌باره گفته‌اند:
«روایات زیادی بر این مطلب تصریح کرده‌اند: پیامبر (ص) فرمود: كُنْيَتُهُ كُنْيَتِي؛[۱] کنیه او کنیه من است. امام صادق (ع) فرمود: اسمه محمد و کنیته ابو القاسم؛[۲] اسمش محمد و کنیه‌اش ابو القاسم است. امام جواد (ع) فرمود: هُوَ سَمِيُّ رَسُولِ اَللَّهِ و كَنِيُّهُ؛[۳] او هم نام و هم کنیه پیامبر است. امام عسکری (ع) فرمود: هُوَ سَمِيُّ رَسُولِ اَللَّهِ و كَنِيُّهُاو هم نام و هم کنیه پیامبر است.
اما علت این که لقب ایشان ابوالقاسم است، می‌توان به دو دلیل اشاره کرد که البته تصریح روایات نیست، بلکه از باب تطبیق است:
- چون مقسم اموال است: پیامبر (ص) فرمود: کنیه من ابو القاسم است، چون خدا عطا می‌کند و من تقسیم می‌کنم[۴]. در مورد امام زمان (ع) نیز آمده است که در دوران حکومت خویش اموال را مساوی بین مردم تقسیم می‌کند،[۵] یا بدون شمارش، اموال را تقسیم می‌کند[۶].
- چون ملاک تقسیم بهشت و جهنم است: پیامبر (ص) فرمود: ابوالقاسم هستم چون خداوند در روز قیامت جهنم را جدا می‌کند؛ فَمَنْ كَفَرَ بِي مِنَ اَلْأَوَّلِينَ و اَلْآخِرِينَ فَفِي اَلنَّارِ؛ پس کسی که به من کافر شود از اولین و آخرین در آتش خواهد بود. و بهشت را جدا می‌کند: فمن آمن بی و أقر بنبوتی ففی الجنة؛[۷] پس هر کس به من ایمان آورد و به پیامبری من اعتراف کند در بهشت خواهد بود.
در روایت دیگری پیامبر (ص) در مورد امام زمان (ع) فرمود: وَ مَنْ أَنْكَرَهُ فِي غَيْبَتِهِ فَقَدْ أَنْكَرَنِي و مَنْ كَذَّبَهُ فَقَدْ كَذَّبَنِي و مَنْ صَدَّقَهُ فَقَدْ صَدَّقَنِي؛[۸] هرکس هنگام غیبت او منکرش شود مرا انکار کرده است و هرکس او را تکذیب کند مرا تکذیب کرده است و هرکس او را تصدیق کند مرا تصدیق نموده است. لذا انکار امام زمان (ع) یا ایمان به ایشان همان انکار یا ایمان به پیامبر (ص) است که باعث تقسیم بهشت و جهنم است. پس او نیز ابو القاسم است»[۹].