زن در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۲۲

مقدمه

زنان، دختران (جنس اناث) در برابر مردان و پسران^[۱]. مأخوذ از زبان آرامی یا سریانی یا عبری^[۲].

﴿وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ﴾^[۳].

در قرآن کریم از زن و مرد سخن به میان آمده است. از مهم‌ترین آیاتی که دیدگاه ارزشی مساوی قرآن کریم به زن و مرد را در منافع مادّی دلالت دارد، آیه شریفه ﴿لِلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ﴾^[۴] می‌باشد که استثمار و برده کشی از جنس زن و انسان‌های دیگر را نفی می‌کند.

پس از ظهور انقلابات فمینستی و زن‌محور که با هدف کسب حقوق مساوی با مردان در جهان غرب آغاز و به‌تدریج به گرایش‌های برتری زنان کشیده شد، ادیان الهی، به‌ویژه قرآن کریم و احکام اسلامی به‌شدت مورد هجوم این اندیشه‌ها قرار گرفت؛ به‌خصوص احکامی چون دیه، ارث و حجاب و آیه شریفه ﴿الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ﴾^[۵] مورد خدشه و در معرض تفاسیر مختلف قرار گرفت.

کتاب‌های بسیاری برای تبیین جایگاه زن در نظام اجتماعی و حقوقی اسلام تألیف شده است که تساوی زن و مرد را در ارزش‌های انسانی مورد بررسی قرار داده‌اند. تفاوت زن و مرد در فقه اسلامی و برخی احکام شرعی به دلیل برخی تفاوت‌ها در جایگاه اقتصادی و الزامات تکوینی و عاطفی و روحی جنس زن و مرد برشمرده شده است^[۶].^[۷]

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۳.
↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۱۱۱.
↑ «زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف می‌آورند بهره‌ای» سوره نساء، آیه ۳۲.
↑ «و آنچه را که خداوند با آن برخی از شما را بر برخی دیگر برتری داده است آرزو نکنید؛ مردان را از آنچه برای خود به دست می‌آورند بهره‌ای است و زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف می‌آورند بهره‌ای؛ و بخشش خداوند را درخواست کنید که خداوند به هر چیزی داناست» سوره نساء، آیه ۳۲.
↑ «مردان سرپرست زنانند بدان روی که خداوند برخی از آنان را بر برخی دیگر برتری داده است و برای آنکه مردان از دارایی‌های خویش می‌بخشند» سوره نساء، آیه ۳۴.
↑ ر. ک: عبدالله جوادی آملی، زن در آیینه کمال و جمال. مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۹۸-۴۹۹.

[1] بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۳.

[2] حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۱۱۱.

[3] «زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف می‌آورند بهره‌ای» سوره نساء، آیه ۳۲.

[4] «و آنچه را که خداوند با آن برخی از شما را بر برخی دیگر برتری داده است آرزو نکنید؛ مردان را از آنچه برای خود به دست می‌آورند بهره‌ای است و زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف می‌آورند بهره‌ای؛ و بخشش خداوند را درخواست کنید که خداوند به هر چیزی داناست» سوره نساء، آیه ۳۲.

[5] «مردان سرپرست زنانند بدان روی که خداوند برخی از آنان را بر برخی دیگر برتری داده است و برای آنکه مردان از دارایی‌های خویش می‌بخشند» سوره نساء، آیه ۳۴.

[6] ر. ک: عبدالله جوادی آملی، زن در آیینه کمال و جمال. مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام.

[7] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۹۸-۴۹۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 }}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
 [[زنان]]، [[دختران]] (جنس اناث) در برابر مردان و پسران<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۳.</ref>. مأخوذ از [[زبان]] آرامی یا [[سریانی]] یا [[عبری]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۱۱۱.</ref>.
 {{متن قرآن|وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ}}<ref>«زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف می‌آورند بهره‌ای» سوره نساء، آیه ۳۲.</ref>.
-در [[قرآن کریم]] از [[زن]] و مرد سخن به میان آمده است. از مهم‌ترین آیاتی که دیدگاه ارزشی مساوی قرآن کریم به زن و مرد را در [[منافع]] [[مادّی]] دلالت دارد، [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|لِلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ}}<ref>«و آنچه را که خداوند با آن برخی از شما را بر برخی دیگر برتری داده است آرزو نکنید؛ مردان را از آنچه برای خود به دست می‌آورند  بهره‌ای است و زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف می‌آورند بهره‌ای؛ و بخشش خداوند را درخواست کنید  که خداوند به هر چیزی داناست» سوره نساء، آیه ۳۲.</ref> می‌باشد که [[استثمار]] و برده کشی از جنس زن و انسان‌های دیگر را [[نفی]] می‌کند.
+در [[قرآن کریم]] از [[زن]] و مرد سخن به میان آمده است. از مهم‌ترین آیاتی که دیدگاه ارزشی مساوی قرآن کریم به زن و مرد را در [[منافع]] [[مادّی]] دلالت دارد، [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|لِلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ}}<ref>«و آنچه را که خداوند با آن برخی از شما را بر برخی دیگر برتری داده است آرزو نکنید؛ مردان را از آنچه برای خود به دست می‌آورند بهره‌ای است و زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف می‌آورند بهره‌ای؛ و بخشش خداوند را درخواست کنید که خداوند به هر چیزی داناست» سوره نساء، آیه ۳۲.</ref> می‌باشد که [[استثمار]] و برده کشی از جنس زن و انسان‌های دیگر را [[نفی]] می‌کند.
-[[پس از ظهور]] انقلابات فمینستی و زن‌محور که با [[هدف]] کسب [[حقوق]] مساوی با مردان در [[جهان غرب]] آغاز و به‌تدریج به گرایش‌های [[برتری]] زنان کشیده شد، [[ادیان الهی]]، به‌ویژه قرآن کریم و [[احکام اسلامی]] به‌شدت مورد [[هجوم]] این [[اندیشه‌ها]] قرار گرفت؛ به‌خصوص احکامی چون دیه، [[ارث]] و [[حجاب]] و آیه شریفه {{متن قرآن|الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ}}<ref>«مردان سرپرست زنانند  بدان روی که خداوند برخی از آنان را بر برخی دیگر برتری داده است و برای آنکه مردان از دارایی‌های خویش می‌بخشند» سوره نساء، آیه ۳۴.</ref> مورد خدشه و در معرض [[تفاسیر]] مختلف قرار گرفت.
+[[پس از ظهور]] انقلابات فمینستی و زن‌محور که با [[هدف]] کسب [[حقوق]] مساوی با مردان در [[جهان غرب]] آغاز و به‌تدریج به گرایش‌های [[برتری]] زنان کشیده شد، [[ادیان الهی]]، به‌ویژه قرآن کریم و [[احکام اسلامی]] به‌شدت مورد [[هجوم]] این [[اندیشه‌ها]] قرار گرفت؛ به‌خصوص احکامی چون دیه، [[ارث]] و [[حجاب]] و آیه شریفه {{متن قرآن|الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ}}<ref>«مردان سرپرست زنانند بدان روی که خداوند برخی از آنان را بر برخی دیگر برتری داده است و برای آنکه مردان از دارایی‌های خویش می‌بخشند» سوره نساء، آیه ۳۴.</ref> مورد خدشه و در معرض [[تفاسیر]] مختلف قرار گرفت.
-کتاب‌های بسیاری برای [[تبیین]] [[جایگاه زن]] در [[نظام اجتماعی]] و [[حقوقی]] [[اسلام]] تألیف شده است که [[تساوی]] [[زن]] و مرد را در ارزش‌های [[انسانی]] مورد بررسی قرار داده‌اند. تفاوت زن و مرد در [[فقه اسلامی]] و برخی [[احکام شرعی]] به [[دلیل]] برخی تفاوت‌ها در [[جایگاه]] [[اقتصادی]] و الزامات [[تکوینی]] و [[عاطفی]] و [[روحی]] جنس زن و مرد برشمرده شده است<ref>ر.ک: عبدالله جوادی آملی، زن در آیینه کمال و جمال. مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۹۸-۴۹۹.</ref>
+کتاب‌های بسیاری برای [[تبیین]] [[جایگاه زن]] در [[نظام اجتماعی]] و [[حقوقی]] [[اسلام]] تألیف شده است که [[تساوی]] [[زن]] و مرد را در ارزش‌های [[انسانی]] مورد بررسی قرار داده‌اند. تفاوت زن و مرد در [[فقه اسلامی]] و برخی [[احکام شرعی]] به [[دلیل]] برخی تفاوت‌ها در [[جایگاه]] [[اقتصادی]] و الزامات [[تکوینی]] و [[عاطفی]] و [[روحی]] جنس زن و مرد برشمرده شده است<ref>ر. ک: عبدالله جوادی آملی، زن در آیینه کمال و جمال. مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۹۸-۴۹۹.</ref>
 == منابع ==