زن در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == ==' به '==')
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۷: خط ۷:
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[زنان]]، [[دختران]] (جنس اناث) در برابر مردان و پسران<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۳.</ref>. مأخوذ از [[زبان]] آرامی یا [[سریانی]] یا [[عبری]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۱۱۱.</ref>.
[[زنان]]، [[دختران]] (جنس اناث) در برابر مردان و پسران<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۳.</ref>. مأخوذ از [[زبان]] آرامی یا [[سریانی]] یا [[عبری]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۱۱۱.</ref>.


{{متن قرآن|وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ}}<ref>« زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف می‌آورند بهره‌ای» سوره نساء، آیه ۳۲.</ref>.
{{متن قرآن|وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ}}<ref>«زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف می‌آورند بهره‌ای» سوره نساء، آیه ۳۲.</ref>.


در [[قرآن کریم]] از [[زن]] و مرد سخن به میان آمده است. از مهم‌ترین آیاتی که دیدگاه ارزشی مساوی قرآن کریم به زن و مرد را در [[منافع]] [[مادّی]] دلالت دارد، [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|لِلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ}}<ref>«و آنچه را که خداوند با آن برخی از شما را بر برخی دیگر برتری داده است آرزو نکنید؛ مردان را از آنچه برای خود به دست می‌آورند بهره‌ای است و زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف می‌آورند بهره‌ای؛ و بخشش خداوند را درخواست کنید که خداوند به هر چیزی داناست» سوره نساء، آیه ۳۲.</ref> می‌باشد که [[استثمار]] و برده کشی از جنس زن و انسان‌های دیگر را [[نفی]] می‌کند.
در [[قرآن کریم]] از [[زن]] و مرد سخن به میان آمده است. از مهم‌ترین آیاتی که دیدگاه ارزشی مساوی قرآن کریم به زن و مرد را در [[منافع]] [[مادّی]] دلالت دارد، [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|لِلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ}}<ref>«و آنچه را که خداوند با آن برخی از شما را بر برخی دیگر برتری داده است آرزو نکنید؛ مردان را از آنچه برای خود به دست می‌آورند بهره‌ای است و زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف می‌آورند بهره‌ای؛ و بخشش خداوند را درخواست کنید که خداوند به هر چیزی داناست» سوره نساء، آیه ۳۲.</ref> می‌باشد که [[استثمار]] و برده کشی از جنس زن و انسان‌های دیگر را [[نفی]] می‌کند.


[[پس از ظهور]] انقلابات فمینستی و زن‌محور که با [[هدف]] کسب [[حقوق]] مساوی با مردان در [[جهان غرب]] آغاز و به‌تدریج به گرایش‌های [[برتری]] زنان کشیده شد، [[ادیان الهی]]، به‌ویژه قرآن کریم و [[احکام اسلامی]] به‌شدت مورد [[هجوم]] این [[اندیشه‌ها]] قرار گرفت؛ به‌خصوص احکامی چون دیه، [[ارث]] و [[حجاب]] و آیه شریفه {{متن قرآن|الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ}}<ref>«مردان سرپرست زنانند بدان روی که خداوند برخی از آنان را بر برخی دیگر برتری داده است و برای آنکه مردان از دارایی‌های خویش می‌بخشند» سوره نساء، آیه ۳۴.</ref> مورد خدشه و در معرض [[تفاسیر]] مختلف قرار گرفت.
[[پس از ظهور]] انقلابات فمینستی و زن‌محور که با [[هدف]] کسب [[حقوق]] مساوی با مردان در [[جهان غرب]] آغاز و به‌تدریج به گرایش‌های [[برتری]] زنان کشیده شد، [[ادیان الهی]]، به‌ویژه قرآن کریم و [[احکام اسلامی]] به‌شدت مورد [[هجوم]] این [[اندیشه‌ها]] قرار گرفت؛ به‌خصوص احکامی چون دیه، [[ارث]] و [[حجاب]] و آیه شریفه {{متن قرآن|الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ}}<ref>«مردان سرپرست زنانند بدان روی که خداوند برخی از آنان را بر برخی دیگر برتری داده است و برای آنکه مردان از دارایی‌های خویش می‌بخشند» سوره نساء، آیه ۳۴.</ref> مورد خدشه و در معرض [[تفاسیر]] مختلف قرار گرفت.


کتاب‌های بسیاری برای [[تبیین]] [[جایگاه زن]] در [[نظام اجتماعی]] و [[حقوقی]] [[اسلام]] تألیف شده است که [[تساوی]] [[زن]] و مرد را در ارزش‌های [[انسانی]] مورد بررسی قرار داده‌اند. تفاوت زن و مرد در [[فقه اسلامی]] و برخی [[احکام شرعی]] به [[دلیل]] برخی تفاوت‌ها در [[جایگاه]] [[اقتصادی]] و الزامات [[تکوینی]] و [[عاطفی]] و [[روحی]] جنس زن و مرد برشمرده شده است<ref>ر.ک: عبدالله جوادی آملی، زن در آیینه کمال و جمال. مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۹۸-۴۹۹.</ref>
کتاب‌های بسیاری برای [[تبیین]] [[جایگاه زن]] در [[نظام اجتماعی]] و [[حقوقی]] [[اسلام]] تألیف شده است که [[تساوی]] [[زن]] و مرد را در ارزش‌های [[انسانی]] مورد بررسی قرار داده‌اند. تفاوت زن و مرد در [[فقه اسلامی]] و برخی [[احکام شرعی]] به [[دلیل]] برخی تفاوت‌ها در [[جایگاه]] [[اقتصادی]] و الزامات [[تکوینی]] و [[عاطفی]] و [[روحی]] جنس زن و مرد برشمرده شده است<ref>ر. ک: عبدالله جوادی آملی، زن در آیینه کمال و جمال. مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۹۸-۴۹۹.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۷: خط ۲۷:


[[رده:زن]]
[[رده:زن]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۲۲

مقدمه

زنان، دختران (جنس اناث) در برابر مردان و پسران[۱]. مأخوذ از زبان آرامی یا سریانی یا عبری[۲].

﴿وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ[۳].

در قرآن کریم از زن و مرد سخن به میان آمده است. از مهم‌ترین آیاتی که دیدگاه ارزشی مساوی قرآن کریم به زن و مرد را در منافع مادّی دلالت دارد، آیه شریفه ﴿لِلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ[۴] می‌باشد که استثمار و برده کشی از جنس زن و انسان‌های دیگر را نفی می‌کند.

پس از ظهور انقلابات فمینستی و زن‌محور که با هدف کسب حقوق مساوی با مردان در جهان غرب آغاز و به‌تدریج به گرایش‌های برتری زنان کشیده شد، ادیان الهی، به‌ویژه قرآن کریم و احکام اسلامی به‌شدت مورد هجوم این اندیشه‌ها قرار گرفت؛ به‌خصوص احکامی چون دیه، ارث و حجاب و آیه شریفه ﴿الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ[۵] مورد خدشه و در معرض تفاسیر مختلف قرار گرفت.

کتاب‌های بسیاری برای تبیین جایگاه زن در نظام اجتماعی و حقوقی اسلام تألیف شده است که تساوی زن و مرد را در ارزش‌های انسانی مورد بررسی قرار داده‌اند. تفاوت زن و مرد در فقه اسلامی و برخی احکام شرعی به دلیل برخی تفاوت‌ها در جایگاه اقتصادی و الزامات تکوینی و عاطفی و روحی جنس زن و مرد برشمرده شده است[۶].[۷]

منابع

پانویس

  1. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۳.
  2. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۱۱۱.
  3. «زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف می‌آورند بهره‌ای» سوره نساء، آیه ۳۲.
  4. «و آنچه را که خداوند با آن برخی از شما را بر برخی دیگر برتری داده است آرزو نکنید؛ مردان را از آنچه برای خود به دست می‌آورند بهره‌ای است و زنان را (هم) از آنچه برای خویش به کف می‌آورند بهره‌ای؛ و بخشش خداوند را درخواست کنید که خداوند به هر چیزی داناست» سوره نساء، آیه ۳۲.
  5. «مردان سرپرست زنانند بدان روی که خداوند برخی از آنان را بر برخی دیگر برتری داده است و برای آنکه مردان از دارایی‌های خویش می‌بخشند» سوره نساء، آیه ۳۴.
  6. ر. ک: عبدالله جوادی آملی، زن در آیینه کمال و جمال. مرتضی مطهری، نظام حقوق زن در اسلام.
  7. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۹۸-۴۹۹.