علم اکتسابی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
'''علم اکتسابی''' علمی است که از راه‌های حسی و تجربی و [[عقلی]] می‌توان به دست آورد و قابل شدت و [[ضعف]] است. بخشی از [[علوم پیامبران]] و [[امامان]]{{عم}}، به شیوه‌های عادی مانند حواس یا [[تعقل]] کسب می‌شود. در مقابل علم اکتسابی، [[علم لدنی]] قرار دارد و آن علمی است که [[خداوند]] عنایت می‌کند. | '''علم اکتسابی''' علمی است که از راه‌های حسی و تجربی و [[عقلی]] می‌توان به دست آورد و قابل شدت و [[ضعف]] است. بخشی از [[علوم پیامبران]] و [[امامان]] {{عم}}، به شیوه‌های عادی مانند حواس یا [[تعقل]] کسب می‌شود. در مقابل علم اکتسابی، [[علم لدنی]] قرار دارد و آن علمی است که [[خداوند]] عنایت می‌کند. | ||
==معناشناسی علم اکتسابی== | == معناشناسی علم اکتسابی == | ||
علم اکتسابی [[علمی]] است که از راه‌های حسی و تجربی و [[عقلی]] می‌توان به دست آورد. این‌گونه [[علوم]] با توجه به شدت و [[ضعف]] یا صحت و سُقم حواس و دیگر ابزارها، شدت و [[ضعف]] می‌پذیرد. بخشی از [[علوم پیامبران]] و [[امامان]]{{عم}}، به شیوه‌های عادی مانند حواس یا [[تعقل]] کسب می‌شود، تردیدی نیست که این بخش از [[دانش]] آنان اکتسابی است و دیگر [[مردم]] نیز می‌توانند با استفاده از این شیوه‌ها به دانش‌های مشابه برسند<ref>ر.ک: [[سید مرتضی حسینی شاهرودی|حسینی شاهرودی، سید مرتضی]]، آشنایی با عرفان اسلامی، ص ۴۴؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی (کتاب)|ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی]]، ص ۹۸.</ref>. | علم اکتسابی [[علمی]] است که از راه‌های حسی و تجربی و [[عقلی]] می‌توان به دست آورد. این‌گونه [[علوم]] با توجه به شدت و [[ضعف]] یا صحت و سُقم حواس و دیگر ابزارها، شدت و [[ضعف]] می‌پذیرد. بخشی از [[علوم پیامبران]] و [[امامان]] {{عم}}، به شیوه‌های عادی مانند حواس یا [[تعقل]] کسب می‌شود، تردیدی نیست که این بخش از [[دانش]] آنان اکتسابی است و دیگر [[مردم]] نیز می‌توانند با استفاده از این شیوه‌ها به دانش‌های مشابه برسند<ref>ر. ک: [[سید مرتضی حسینی شاهرودی|حسینی شاهرودی، سید مرتضی]]، آشنایی با عرفان اسلامی، ص ۴۴؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی (کتاب)|ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی]]، ص ۹۸.</ref>. | ||
==علم غیر اکتسابی== | == علم غیر اکتسابی == | ||
{{اصلی|علم غیر اکتسابی}} | {{اصلی|علم غیر اکتسابی}} | ||
در مقابل علم اکتسابی، علم اکتسابی غیر رسمی و به عبارتی [[علم موهوبی]] قرار دارد، [[علمی]] که ابزار آن را [[حق تعالی]] معرفی نموده است، به گونه‌ای که اگر معرفی نکرده بود، یا اصلاً قابل کسب نبود و یا به کمال و تمام قابل دسترسی نبود. مانند [[علمی]] که به وسیله [[تقوا]] می‌توان به دست آورد: {{متن قرآن|إِن تَتَّقُواْ اللَّهَ يَجْعَل لَّكُمْ فُرْقَاناً}}<ref>سورۀ انفال، آیۀ ۲۹.</ref>، این [[علم]] اکتسابی است، ولی ابزار آن تقواست. در [[روایات]] آمده است، [[ارواح]] [[امامان]]{{عم}} در هر [[شب جمعه]] به [[عرش الهی]] عروج می‌کند و باز نمی‌گردند، مگر با [[علمی]] مستفاد. این [[علم]] هرچه باشد و به هر اندازه باشد، [[علمی]] [[موهوبی]] است؛ زیرا به روش‌های عادی قابل اکتساب نیست و مخصوص [[امامان]]{{عم}} است<ref>ر.ک: [[سید مرتضی حسینی شاهرودی|حسینی شاهرودی، سید مرتضی]]، آشنایی با عرفان اسلامی، ص ۴۴؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی (کتاب)|ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی]]، ص ۲۶۹ و [[ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه (کتاب)|ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه]].</ref>. | در مقابل علم اکتسابی، علم اکتسابی غیر رسمی و به عبارتی [[علم موهوبی]] قرار دارد، [[علمی]] که ابزار آن را [[حق تعالی]] معرفی نموده است، به گونه‌ای که اگر معرفی نکرده بود، یا اصلاً قابل کسب نبود و یا به کمال و تمام قابل دسترسی نبود. مانند [[علمی]] که به وسیله [[تقوا]] می‌توان به دست آورد: {{متن قرآن|إِن تَتَّقُواْ اللَّهَ يَجْعَل لَّكُمْ فُرْقَاناً}}<ref>سورۀ انفال، آیۀ ۲۹.</ref>، این [[علم]] اکتسابی است، ولی ابزار آن تقواست. در [[روایات]] آمده است، [[ارواح]] [[امامان]] {{عم}} در هر [[شب جمعه]] به [[عرش الهی]] عروج می‌کند و باز نمی‌گردند، مگر با [[علمی]] مستفاد. این [[علم]] هرچه باشد و به هر اندازه باشد، [[علمی]] [[موهوبی]] است؛ زیرا به روش‌های عادی قابل اکتساب نیست و مخصوص [[امامان]] {{عم}} است<ref>ر. ک: [[سید مرتضی حسینی شاهرودی|حسینی شاهرودی، سید مرتضی]]، آشنایی با عرفان اسلامی، ص ۴۴؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی (کتاب)|ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی]]، ص ۲۶۹ و [[ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه (کتاب)|ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه]].</ref>. | ||
== پرسش‌های وابسته == | == پرسش‌های وابسته == | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
* [[علم اکتسابی یا علم مستفاد معصوم چیست؟ (پرسش)]] | * [[علم اکتسابی یا علم مستفاد معصوم چیست؟ (پرسش)]] | ||
{{پایان پرسش وابسته}} | {{پایان پرسش وابسته}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۵
این مدخل زیرشاخهٔ بحث علم معصوم است. علم اکتسابی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: علم اکتسابی در قرآن - علم اکتسابی در حدیث - علم اکتسابی در کلام اسلامی - علم اکتسابی در فلسفه اسلامی - علم اکتسابی در عرفان اسلامی - پرسش‌های مرتبطعلم اکتسابی علمی است که از راه‌های حسی و تجربی و عقلی می‌توان به دست آورد و قابل شدت و ضعف است. بخشی از علوم پیامبران و امامان (ع)، به شیوه‌های عادی مانند حواس یا تعقل کسب می‌شود. در مقابل علم اکتسابی، علم لدنی قرار دارد و آن علمی است که خداوند عنایت می‌کند.
معناشناسی علم اکتسابی
علم اکتسابی علمی است که از راه‌های حسی و تجربی و عقلی می‌توان به دست آورد. این‌گونه علوم با توجه به شدت و ضعف یا صحت و سُقم حواس و دیگر ابزارها، شدت و ضعف می‌پذیرد. بخشی از علوم پیامبران و امامان (ع)، به شیوه‌های عادی مانند حواس یا تعقل کسب می‌شود، تردیدی نیست که این بخش از دانش آنان اکتسابی است و دیگر مردم نیز می‌توانند با استفاده از این شیوه‌ها به دانش‌های مشابه برسند[۱].
علم غیر اکتسابی
در مقابل علم اکتسابی، علم اکتسابی غیر رسمی و به عبارتی علم موهوبی قرار دارد، علمی که ابزار آن را حق تعالی معرفی نموده است، به گونه‌ای که اگر معرفی نکرده بود، یا اصلاً قابل کسب نبود و یا به کمال و تمام قابل دسترسی نبود. مانند علمی که به وسیله تقوا می‌توان به دست آورد: ﴿إِن تَتَّقُواْ اللَّهَ يَجْعَل لَّكُمْ فُرْقَاناً﴾[۲]، این علم اکتسابی است، ولی ابزار آن تقواست. در روایات آمده است، ارواح امامان (ع) در هر شب جمعه به عرش الهی عروج می‌کند و باز نمی‌گردند، مگر با علمی مستفاد. این علم هرچه باشد و به هر اندازه باشد، علمی موهوبی است؛ زیرا به روش‌های عادی قابل اکتساب نیست و مخصوص امامان (ع) است[۳].
پرسش‌های وابسته
منابع
پانویس
- ↑ ر. ک: حسینی شاهرودی، سید مرتضی، آشنایی با عرفان اسلامی، ص ۴۴؛ هاشمی، سید علی، ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی، ص ۹۸.
- ↑ سورۀ انفال، آیۀ ۲۹.
- ↑ ر. ک: حسینی شاهرودی، سید مرتضی، آشنایی با عرفان اسلامی، ص ۴۴؛ هاشمی، سید علی، ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی، ص ۲۶۹ و ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه.