حبل الله در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-]] | + - [[))
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = حبل الله
| عنوان مدخل  = حبل الله
| مداخل مرتبط = [[حبل الله در قرآن]] - [[حبل الله در حدیث]] - [[حبل الله در فقه سیاسی]]
| پرسش مرتبط  =
}}


{{امامت}}
== مقدمه ==
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
رَسن و طناب و هر چیز مُمتد و طولانی که به وسیله آن وصول به چیزی محقق می‌شود<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۱۷.</ref>. واژه حبل در حالت اضافی ([[حبل الله]]، حبل‌الناس) به معنای [[پیمان]]، [[عهد]]، ذمّه نیز می‌آید <ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۳، ص۳۸۳.</ref>.
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[حبل الله]]''' است. "'''[[حبل الله]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[حبل الله در قرآن]] - [[حبل الله در حدیث]] - [[حبل الله در فقه سیاسی]] </div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[حبل الله (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
{{متن قرآن|ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ أَيْنَ مَا ثُقِفُوا إِلَّا بِحَبْلٍ مِنَ اللَّهِ وَحَبْلٍ مِنَ النَّاسِ}}<ref>«جز در پناه خداوند یا پناه مردم هر جا یافته شوند محکوم به خواری‌اند» سوره آل عمران، آیه ۱۱۲.</ref>.
*رَسن و طناب و هر چیز مُمتد و طولانی که به وسیله آن وصول به چیزی محقق می‌شود<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۱۷.</ref>. واژه حبل در حالت اضافی ([[حبل الله]]، حبل‌الناس) به معنای [[پیمان]]، [[عهد]]، ذمّه نیز می‌آید <ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۳، ص۳۸۳.</ref>.
*{{متن قرآن|ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ أَيْنَ مَا ثُقِفُوا إِلَّا بِحَبْلٍ مِنَ اللَّهِ وَحَبْلٍ مِنَ النَّاسِ}}<ref>«جز در پناه خداوند یا پناه مردم هر جا یافته شوند محکوم به خواری‌اند» سوره آل عمران، آیه ۱۱۲.</ref>.
*{{متن قرآن|وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا}}<ref>«و همگان به ریسمان خداوند بیاویزید و مپرا کنید » سوره آل عمران، آیه ۱۰۳.</ref>
*"[[حبل الله]]" یعنی [[رشته الهی]]، [[امان خدا]]<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص‌۷۴۴.</ref> و هر چیزی که موجب وصول [[انسان]] به [[خداوند]] و ایجاد [[ارتباط]] میان [[انسان]] و [[خدا]] می‌گردد. در مورد مصداق "[[حبل الله]]" و "حبل‌ الناس" اقوال مختلفی در [[تفاسیر]] وارد شده است: [[حبل الله]] به معنای [[عهدالله]]، [[احکام شرعی]] و [[قوانین الهی]] است ([[معاهده]] [[ذمه]] و پرداخت [[جزیه]]) و "حبل‌ الناس" به معنای عهدالناس، امان‌نامه‌ها و [[معاهدات]] و پیمان‌هایی است که [[مسلمانان]] (حتی یک نفر) با [[کفار]] و [[مشرکان]] و [[اهل کتاب]] منعقد کرده‌اند<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج‌۴، ص‌۴۳.</ref>.
*در میان [[مفسران]] [[صدر اسلام]] در معنای "[[حبل الله]]" چند وجه ذکر شده است<ref>بهاءالدین خرمشاهی، "حبل الله"، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۸۹۰.</ref>:
#[[دین اسلام]] ([[ابن‌عباس]])؛
#کتاب ‌الله [[قرآن]] (قول [[ابوسعید خدری]] و [[ابن‌مسعود]])؛
#[[عهد الهی]] (قول [[مجاهد]] و [[عطا]]).
*در [[احادیث شیعه]]، "[[حبل الله]]" بر [[عترت رسول الله]]{{صل}} و [[ائمه طاهرین]]{{عم}} [[تطبیق]] شده است <ref>بهاءالدین خرمشاهی، "حبل الله"، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۸۹۰.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۱۶-۲۱۸.</ref>.


==منابع==
{{متن قرآن|وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا}}<ref>«و همگان به ریسمان خداوند بیاویزید و مپرا کنید» سوره آل عمران، آیه ۱۰۳.</ref>
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]


==پانویس==
"[[حبل الله]]" یعنی [[رشته الهی]]، [[امان خدا]]<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص‌۷۴۴.</ref> و هر چیزی که موجب وصول [[انسان]] به [[خداوند]] و ایجاد [[ارتباط]] میان [[انسان]] و [[خدا]] می‌گردد. در مورد مصداق "[[حبل الله]]" و "حبل‌ الناس" اقوال مختلفی در [[تفاسیر]] وارد شده است: [[حبل الله]] به معنای [[عهدالله]]، [[احکام شرعی]] و [[قوانین الهی]] است ([[معاهده]] [[ذمه]] و پرداخت [[جزیه]]) و "حبل‌ الناس" به معنای عهدالناس، امان‌نامه‌ها و [[معاهدات]] و پیمان‌هایی است که [[مسلمانان]] (حتی یک نفر) با [[کفار]] و [[مشرکان]] و [[اهل کتاب]] منعقد کرده‌اند<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج‌۴، ص‌۴۳.</ref>.
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}


در میان [[مفسران]] [[صدر اسلام]] در معنای "[[حبل الله]]" چند وجه ذکر شده است<ref>بهاءالدین خرمشاهی، "حبل الله"، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۸۹۰.</ref>:
# [[دین اسلام]] ([[ابن‌عباس]])؛
# کتاب ‌الله [[قرآن]] (قول [[ابوسعید خدری]] و [[ابن‌مسعود]])؛
# [[عهد الهی]] (قول [[مجاهد]] و [[عطا]]).


[[رده: مدخل]]
در [[احادیث شیعه]]، "[[حبل الله]]" بر [[عترت رسول الله]] {{صل}} و [[ائمه طاهرین]] {{عم}} [[تطبیق]] شده است <ref>بهاءالدین خرمشاهی، "حبل الله"، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۸۹۰.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۱۶-۲۱۸.</ref>.
[[رده: حبل الله]]
 
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
{{پایان منابع}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
[[رده:مدخل]]
[[رده:حبل الله]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۲۷

مقدمه

رَسن و طناب و هر چیز مُمتد و طولانی که به وسیله آن وصول به چیزی محقق می‌شود[۱]. واژه حبل در حالت اضافی (حبل الله، حبل‌الناس) به معنای پیمان، عهد، ذمّه نیز می‌آید [۲].

﴿ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ أَيْنَ مَا ثُقِفُوا إِلَّا بِحَبْلٍ مِنَ اللَّهِ وَحَبْلٍ مِنَ النَّاسِ[۳].

﴿وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا[۴]

"حبل الله" یعنی رشته الهی، امان خدا[۵] و هر چیزی که موجب وصول انسان به خداوند و ایجاد ارتباط میان انسان و خدا می‌گردد. در مورد مصداق "حبل الله" و "حبل‌ الناس" اقوال مختلفی در تفاسیر وارد شده است: حبل الله به معنای عهدالله، احکام شرعی و قوانین الهی است (معاهده ذمه و پرداخت جزیه) و "حبل‌ الناس" به معنای عهدالناس، امان‌نامه‌ها و معاهدات و پیمان‌هایی است که مسلمانان (حتی یک نفر) با کفار و مشرکان و اهل کتاب منعقد کرده‌اند[۶].

در میان مفسران صدر اسلام در معنای "حبل الله" چند وجه ذکر شده است[۷]:

  1. دین اسلام (ابن‌عباس
  2. کتاب ‌الله قرآن (قول ابوسعید خدری و ابن‌مسعود
  3. عهد الهی (قول مجاهد و عطا).

در احادیث شیعه، "حبل الله" بر عترت رسول الله (ص) و ائمه طاهرین (ع) تطبیق شده است [۸].[۹].

منابع

پانویس

  1. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۱۷.
  2. سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۳، ص۳۸۳.
  3. «جز در پناه خداوند یا پناه مردم هر جا یافته شوند محکوم به خواری‌اند» سوره آل عمران، آیه ۱۱۲.
  4. «و همگان به ریسمان خداوند بیاویزید و مپرا کنید» سوره آل عمران، آیه ۱۰۳.
  5. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص‌۷۴۴.
  6. وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج‌۴، ص‌۴۳.
  7. بهاءالدین خرمشاهی، "حبل الله"، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۸۹۰.
  8. بهاءالدین خرمشاهی، "حبل الله"، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۸۹۰.
  9. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۱۶-۲۱۸.