عبدالأعلی بن یزید کلبی در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==)) |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = عبدالأعلی بن یزید کلبی | |||
| عنوان مدخل = عبدالأعلی بن یزید کلبی | |||
| مداخل مرتبط = [[عبدالأعلی بن یزید کلبی در تاریخ اسلامی]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
== | == مقدمه == | ||
«عبدالأعلی بن یزید کلبی»<ref>برخی او را عبدالله الاعلی یزید کلبی گفته‌اند (عاشورا چه روزیست ۲۵۷). به سبب انتسابش به علیم بن جناب به علیمی نیز مشهور است. (الاشتقاق، ص۵۴۱؛ جمهرة انساب العرب، ص۵۷۹).</ref> [[قاری قرآن]] و [[جوانی]] [[شجاع]]، [[فداکار]] و سوارکاری ماهر بود. | |||
این [[جوان]] [[کوفی]] با [[حبیب بن مظاهر]] از [[مردم]] برای [[مسلم بن عقیل]] {{ع}} [[بیعت]] می‌گرفت<ref>ذخیرة الدارین، ص۲۸۵؛ وسیلة الدارین، ص۲۱۸؛ ابصارالعین، ص۱۸۲، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۱۳۳؛ فرسان الهیجاء، ج۱، ص۲۳۰.</ref>. هنگامی که مسلم بن عقیل {{ع}} با [[ابن زیاد]] [[اعلان]] [[جنگ]] کرد، [[لباس]] رزم پوشید و از [[منزل]] بیرون آمد تا در محله بنی‌فتیان به او بپیوندد. ولی [[کثیر بن شهاب]] و بنا به قولی [[حصین بن تمیم]] او را دستگیر و [[زندانی]] کرد<ref>مقتل الحسین {{ع}}، مقرم، ص۱۵۷، منشورات شریف رضی؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۳۷۰ و ۳۷۹؛ ذخیرة الدارین، ص۲۸۵؛ وسیلة الدارین، ص۲۱۸.</ref>. پس از [[شهادت]] مسلم بن عقیل و [[هانی بن عروه]]، [[عبیدالله بن زیاد]] وی را احضار کرد و پرسید: چرا از [[خانه]] بیرون آمدی؟ در [[اجتماع]] مسلم چه کاره بودی؟ گفت: من تماشاچی بودم. می‌خواستم ببینم مردم چه می‌کنند. ابن زیاد گفت: اگر راست می‌گویی [[سوگند]] بخور؛ ولی او از سوگند خوردن دریغ کرد. ابن زیاد [[دستور]] داد او را به جبّانة السبیع<ref>جبان، در اصل به معنای صحرا است ولی اهل کوفه و بصره، مقبره را جبانه می‌نامند. در کوفه محله‌هایی است که آنها را جبانه می‌گویند. مانند جبانه کنده، جبانه سبیع.... (معجم البلدان، ج۲، ص۹۹.)</ref> برده و گردنش را بزنند. مأموران او را به آنجا بردند و به [[فیض]] شهادت رساندند<ref>{{عربی|إنَّ عُبَيدَ اللّهِ بنَ زِيادٍ لَمّا قَتَلَ مُسْلِمَ بنَ عَقيلٍ وَ هَانِئَ بنَ عُروَةَ، دَعَا بِعَبدِ الأَعلَى الكَلِبيِّ الَّذي كَانَ أخَذَهُ كَثِيرُ بنُ شِهَابٍ فِي بَني فِتْيَانَ، فَأَتى بِهِ، فَقالَ لَهُ: أخْبِرنِي بِأَمْرِكَ. فَقالَ: أصْلَحَكَ اللّهُ، خَرَجْتُ لِأَنظُرَ ما يَصْنَعُ النّاسُ، فَأَخَذْنِي كَثِيرُ بنُ شِهَابٍ، فَقَالَ لَهُ: فَعَلَيْكَ وَعَلَيْكَ مِنَ الأَيمَانِ المُغَلَّظَةِ إنْ كَانَ أخْرَجَكَ إلّا مَا زَعَمْتَ، فَأَبى أنْ يَحْلِفَ، فَقَالَ عُبَيدُ اللّهِ: اِنْطَلِقُوا بِهذا إلى جَبّانَةِ [السَّبِيعِ، فَاضْرِبُوا عُنُقَهُ بِهَا. قَالَ: فَانْطُلِقَ بِهِ فَضُرِبَت عُنُقُهُ}}، تاریخ طبری، ج۵، ص۳۷۰ و ۳۷۹، دارالمعارف؛ انصارالحسین {{ع}}، ص۱۲۲، الدار الاسلامیة؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۱۳۳؛ ابصار العین، ص۱۸۳، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة؛ قمقام زخّار، ج۱، ص۳۰۲.</ref>.<ref>جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)|پژوهشی پیرامون شهدای کربلا]]، ص۲۱۲-۲۱۳؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۳۱۹؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۳۵۸.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:13681353.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|'''گزیده دانشنامه امام حسین''']] | # [[پرونده:13681353.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|'''گزیده دانشنامه امام حسین''']] | ||
# [[پرونده:360818579.jpg|22px]] جمعی از نویسندگان، [[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا (کتاب)| '''پژوهشی پیرامون شهدای کربلا''']] | |||
# [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۱۷: | خط ۲۱: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:اصحاب امام حسین]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۱ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۴۶
این مدخل زیرشاخهٔ بحث عبدالأعلی بن یزید کلبی است. عبدالأعلی بن یزید کلبی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: عبدالأعلی بن یزید کلبی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
«عبدالأعلی بن یزید کلبی»[۱] قاری قرآن و جوانی شجاع، فداکار و سوارکاری ماهر بود.
این جوان کوفی با حبیب بن مظاهر از مردم برای مسلم بن عقیل (ع) بیعت می‌گرفت[۲]. هنگامی که مسلم بن عقیل (ع) با ابن زیاد اعلان جنگ کرد، لباس رزم پوشید و از منزل بیرون آمد تا در محله بنی‌فتیان به او بپیوندد. ولی کثیر بن شهاب و بنا به قولی حصین بن تمیم او را دستگیر و زندانی کرد[۳]. پس از شهادت مسلم بن عقیل و هانی بن عروه، عبیدالله بن زیاد وی را احضار کرد و پرسید: چرا از خانه بیرون آمدی؟ در اجتماع مسلم چه کاره بودی؟ گفت: من تماشاچی بودم. می‌خواستم ببینم مردم چه می‌کنند. ابن زیاد گفت: اگر راست می‌گویی سوگند بخور؛ ولی او از سوگند خوردن دریغ کرد. ابن زیاد دستور داد او را به جبّانة السبیع[۴] برده و گردنش را بزنند. مأموران او را به آنجا بردند و به فیض شهادت رساندند[۵].[۶]
منابع
محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین
جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا
محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا
پانویس
- ↑ برخی او را عبدالله الاعلی یزید کلبی گفته‌اند (عاشورا چه روزیست ۲۵۷). به سبب انتسابش به علیم بن جناب به علیمی نیز مشهور است. (الاشتقاق، ص۵۴۱؛ جمهرة انساب العرب، ص۵۷۹).
- ↑ ذخیرة الدارین، ص۲۸۵؛ وسیلة الدارین، ص۲۱۸؛ ابصارالعین، ص۱۸۲، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۱۳۳؛ فرسان الهیجاء، ج۱، ص۲۳۰.
- ↑ مقتل الحسین (ع)، مقرم، ص۱۵۷، منشورات شریف رضی؛ تاریخ طبری، ج۵، ص۳۷۰ و ۳۷۹؛ ذخیرة الدارین، ص۲۸۵؛ وسیلة الدارین، ص۲۱۸.
- ↑ جبان، در اصل به معنای صحرا است ولی اهل کوفه و بصره، مقبره را جبانه می‌نامند. در کوفه محله‌هایی است که آنها را جبانه می‌گویند. مانند جبانه کنده، جبانه سبیع.... (معجم البلدان، ج۲، ص۹۹.)
- ↑ إنَّ عُبَيدَ اللّهِ بنَ زِيادٍ لَمّا قَتَلَ مُسْلِمَ بنَ عَقيلٍ وَ هَانِئَ بنَ عُروَةَ، دَعَا بِعَبدِ الأَعلَى الكَلِبيِّ الَّذي كَانَ أخَذَهُ كَثِيرُ بنُ شِهَابٍ فِي بَني فِتْيَانَ، فَأَتى بِهِ، فَقالَ لَهُ: أخْبِرنِي بِأَمْرِكَ. فَقالَ: أصْلَحَكَ اللّهُ، خَرَجْتُ لِأَنظُرَ ما يَصْنَعُ النّاسُ، فَأَخَذْنِي كَثِيرُ بنُ شِهَابٍ، فَقَالَ لَهُ: فَعَلَيْكَ وَعَلَيْكَ مِنَ الأَيمَانِ المُغَلَّظَةِ إنْ كَانَ أخْرَجَكَ إلّا مَا زَعَمْتَ، فَأَبى أنْ يَحْلِفَ، فَقَالَ عُبَيدُ اللّهِ: اِنْطَلِقُوا بِهذا إلى جَبّانَةِ [السَّبِيعِ، فَاضْرِبُوا عُنُقَهُ بِهَا. قَالَ: فَانْطُلِقَ بِهِ فَضُرِبَت عُنُقُهُ، تاریخ طبری، ج۵، ص۳۷۰ و ۳۷۹، دارالمعارف؛ انصارالحسین (ع)، ص۱۲۲، الدار الاسلامیة؛ تنقیح المقال، ج۲، ص۱۳۳؛ ابصار العین، ص۱۸۳، مرکز الدراسات الاسلامیة لحرس الثورة؛ قمقام زخّار، ج۱، ص۳۰۲.
- ↑ جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ص۲۱۲-۲۱۳؛ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۳۱۹؛ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۳۵۸.