یزید بن حجیه تیمی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-]] | + - [[))
 
(۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام علی | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[یزید بن حجیه تیمی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = یزید بن حجیه تیمی
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین.jpg
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر نمادین جنگ صفین
| نام کامل = یزید بن حجیه تیمی
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه = 
| لقب = 
| اهل = 
| از قبیله = [[بنی‌تمیم]]
| از تیره = 
| پدر =
| مادر = 
| همسر =
| پسر = 
| دختر = 
| خواهر =
| برادر = 
| خویشاوندان =
| وابستگان =
| تاریخ تولد =   
| محل تولد = 
| محل زندگی =
| تاریخ درگذشت =
| محل درگذشت = 
| تاریخ شهادت = 
| محل شهادت = 
| طول عمر =   
| محل دفن = 
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = [[امام علی]]
| از طبقه =
| در جنگ = {{فهرست جعبه افقی| [[جنگ جمل]] | [[جنگ صفین]] | [[جنگ نهروان]] }}
| نقش‌ها = 
| فعالیت‌ها = {{فهرست جعبه| غارت اموال [[بیت المال]] | [[فرماندار ری]] }}
| علت شهرت = 
| علت درگذشت =
| علت شهادت = 
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = 
| راویان از او =   
| آخرین راوی از او =
}}


{{امامت}}
== آشنایی اجمالی ==
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
یزید بن حجیه تیمی از نیروهای سواره‌نظام و از [[یاران امیرالمؤمنین]] {{ع}} بود و در جنگ‌های [[جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]] در رکاب آن حضرت جنگید و [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} او را به [[فرمانداری ری]] و [[دستبی]]<ref>دستی شهر بزرگی میان ری و همدان است.</ref> گمارد. اما وی در موقع فرمانداریش بر دستبی و [[ری]] [[خیانت]] کرد و از [[اموال بیت‌المال]] [[سرقت]] نمود<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۴۱.</ref>.
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[یزید بن حجیه تیمی در تاریخ اسلامی]] - [[یزید بن حجیه تیمی در تراجم و رجال]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
چون خبر آن به امیرالمؤمنین علی{{ع}} رسید او را به [[کوفه]] احضار کرد و به [[زندان]] انداخت و خادمی به نام سعد را مراقب او کرد. یزید، [[خادم]] را زیر نظر گرفت. همین که سعد به [[خواب]] رفت، وی گریخت و به [[معاویه]] پیوست. او در این باره دو [[بیت]] سرود که مضمون آنها چنین است:
[[یزید بن حجیه تیمی]] از نیروهای سواره [[نظام]] و از یاران [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} بود و در جنگ‌های [[جمل]]، [[صفین]] و [[نهروان]] در رکاب آن [[حضرت]] جنگید. و [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} او را به [[فرمانداری]] [[ری]] و دستبی<ref>دستی شهر بزرگی میان ری و همدان است.</ref> گمارد. اما وی در موقع فرمانداریش بر دستبی و [[ری]] [[خیانت]] کرد و از [[اموال]] [[بیت‌المال]] [[سرقت]] نمود و چون مورد [[مؤاخذه]] [[امام]]{{ع}} قرار گرفت، فرار کرد و به [[معاویه]] پیوست و متأسفانه او از آن به بعد، [[حضرت علی]]{{ع}} و اصحابش را [[نکوهش]] می‌کرد و از [[معاویه]] [[تجلیل]] می‌نمود!<ref>ر.ک: شرح ابن ابی الحدید، ج۲، ص۲۶۲ - ۲۶۳؛ وقعة صفین، ص۵۱۱.</ref> و [[حضرت]] در [[حق]] او [[نفرین]] کرد و [[اصحاب]] آمین گفتند، و یکی از پسر عموهایش برای او [[نامه]] نوشت و او را [[ملاقات]] کرد، اما او پاسخ بی‌محتوایی داد و بر [[راه]] خود که [[مخالفت]] با [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} بود ادامه داد و [[خسران]] [[ابدی]] را برای خود خرید.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۴۱.</ref>
 
به [[سعد]] [[خیانت]] کردم و از وی گریختم و کسی را برگزیدم که از او بهتر بود. وقتی سعد خفته بود، وی را [[فریب]] دادم و گریختم. سعد، [[نوجوانی]] کم سن و سال است و می‌شد او را فریب داد.
 
یزید ابتدا به [[شهر رقه]] آمد. چنین مرسوم شده بود که هر کس از [[حضرت علی]]{{ع}} می‌گریخت و می‌خواست به معاویه بپیوندد، اول به [[رقه]] در منطقه «جزیره» می‌رفت تا اینکه معاویه به او [[اجازه]] ورود بدهد. رقه و [[قرقیسیا]] و [[رُها]] و حران در جزیره از متصرفات معاویه بود و [[ضحاک بن قیس فهری]] [[حاکم]] آن نواحی از سوی وی بود. بقیه منطقه جزیره شامل [[هیت]] و [[عانات]] و [[نصیبین]] و دارا و [[آمِد]] و [[سنجار]] نیز در قلمرو امیرالمؤمنین علی{{ع}} بود و [[مالک اشتر]] قبل از حرکت به [[مصر]] و شهادتش، [[حکمران]] این مناطق بود. مالک و [[ضحاک]] هر ماه با هم در [[جنگ]] بودند.
 
یزید بن حجیه وقتی در رقه بود، اشعاری سرود و در آن حضرت را [[نکوهش]] کرد و اظهار داشت که از [[دشمنان امیرالمؤمنین]] است. وقتی خبر اشعار او به [[حضرت امیر]]{{ع}} رسید، به او [[نفرین]] کرد و فرمود: «خداوندا! [[یزید بن حجیه]] [[اموال مسلمانان]] را برداشت و گریخت و به [[قوم]] [[فاسق]] پیوست. [[نیرنگ]] وی را از ما برطرف کن و جزای [[ظالمان]] را به او بده»<ref>[[محمد حسین رجبی دوانی|رجبی دوانی، محمد حسین]]، [[کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی (کتاب)|کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی]] ص۲۷۹.</ref>.
 
یکی از پسر عموهایش برای او [[نامه]] نوشت و او را [[ملاقات]] کرد، اما او پاسخ بی‌محتوایی داد و بر راه خود که [[مخالفت]] با [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} بود ادامه داد و [[خسران]] [[ابدی]] را برای خود خرید<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۲، ص۱۴۴۱.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[بنی‌تمیم]] (قبیله)
{{پایان مدخل وابسته}}


==منابع==
== منابع ==
* [[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|'''اصحاب امام علی، ج۲''']]
{{منابع}}
 
# [[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۲ (کتاب)|'''اصحاب امام علی، ج۲''']]
==پانویس==
# [[پرونده:IM010499.jpg|22px]] [[محمد حسین رجبی دوانی|رجبی دوانی، محمد حسین]]، [[کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی (کتاب)|'''کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی''']]
{{یادآوری پانویس}}
{{پایان منابع}}
{{پانویس2}}


== پانویس ==
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:اصحاب امام علی]]
[[رده:امام علی]]
[[رده:یزید بن حجیه تیمی]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:بنی‌تمیم]]
[[رده:کارگزاران حکومت امام علی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۴۲

یزید بن حجیه تیمی
تصویر نمادین جنگ صفین
نام کاملیزید بن حجیه تیمی
جنسیتمرد
از قبیلهبنی‌تمیم
از اصحابامام علی
حضور در جنگ
فعالیت‌های او

آشنایی اجمالی

یزید بن حجیه تیمی از نیروهای سواره‌نظام و از یاران امیرالمؤمنین (ع) بود و در جنگ‌های جمل، صفین و نهروان در رکاب آن حضرت جنگید و امیرالمؤمنین (ع) او را به فرمانداری ری و دستبی[۱] گمارد. اما وی در موقع فرمانداریش بر دستبی و ری خیانت کرد و از اموال بیت‌المال سرقت نمود[۲].

چون خبر آن به امیرالمؤمنین علی(ع) رسید او را به کوفه احضار کرد و به زندان انداخت و خادمی به نام سعد را مراقب او کرد. یزید، خادم را زیر نظر گرفت. همین که سعد به خواب رفت، وی گریخت و به معاویه پیوست. او در این باره دو بیت سرود که مضمون آنها چنین است:

به سعد خیانت کردم و از وی گریختم و کسی را برگزیدم که از او بهتر بود. وقتی سعد خفته بود، وی را فریب دادم و گریختم. سعد، نوجوانی کم سن و سال است و می‌شد او را فریب داد.

یزید ابتدا به شهر رقه آمد. چنین مرسوم شده بود که هر کس از حضرت علی(ع) می‌گریخت و می‌خواست به معاویه بپیوندد، اول به رقه در منطقه «جزیره» می‌رفت تا اینکه معاویه به او اجازه ورود بدهد. رقه و قرقیسیا و رُها و حران در جزیره از متصرفات معاویه بود و ضحاک بن قیس فهری حاکم آن نواحی از سوی وی بود. بقیه منطقه جزیره شامل هیت و عانات و نصیبین و دارا و آمِد و سنجار نیز در قلمرو امیرالمؤمنین علی(ع) بود و مالک اشتر قبل از حرکت به مصر و شهادتش، حکمران این مناطق بود. مالک و ضحاک هر ماه با هم در جنگ بودند.

یزید بن حجیه وقتی در رقه بود، اشعاری سرود و در آن حضرت را نکوهش کرد و اظهار داشت که از دشمنان امیرالمؤمنین است. وقتی خبر اشعار او به حضرت امیر(ع) رسید، به او نفرین کرد و فرمود: «خداوندا! یزید بن حجیه اموال مسلمانان را برداشت و گریخت و به قوم فاسق پیوست. نیرنگ وی را از ما برطرف کن و جزای ظالمان را به او بده»[۳].

یکی از پسر عموهایش برای او نامه نوشت و او را ملاقات کرد، اما او پاسخ بی‌محتوایی داد و بر راه خود که مخالفت با امیرالمؤمنین (ع) بود ادامه داد و خسران ابدی را برای خود خرید[۴].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس