شبانی پیامبر خاتم: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۰

مقدمه

گزارش شبانی پیامبر (ص) برای خویشاوندان خود و تمام مکیان، از خود آن حضرت نقل. نبی اسلام (ص) ابتدا در "اجیاد" برای خویشاوندان خود و سپس در "قراریط" برای مکیان شبانی می‌کرد^[۱]. عمر بن عمر بن فارس از زهری، از جابر بن عبدالله نقل می‌کند که از رسول اکرم (ص) پرسیدم: "شما هم گوسفند چرانی کرده‌اید؟ فرمود: آری و هیچ پیامبری نیست؛ مگر آنکه شبانی کرده است"^[۲].^[۳]

شبانی‌

از پیشوایان اهل بیت(ع) روایتی که بیانگر رسول خدا(ص) در کودکی باشد نقل نشده است. آری، از امام صادق(ع) حدیثی نقل شده که در خصوص امر شبانی و حکمت آن، عموم پیامبران را شامل می‌شود. در آن روایت آمده است: خداوند هرگز پیامبری برنینگیخت جز آن‌که او را شبان گوسفندان گرداند تا بدین وسیله اداره امور مردم را بدو بیاموزد^[۴]

چنان‌که در مورد حکمت کشاورزی و شبانی، از آن حضرت روایت شده که فرمود: خدای عزّ و جل از میان کارها کشاورزی و شبانی را برای پیامبران خود دوست می‌داشت تا نزولات آسمانی را ناپسند ندارند^[۵]. نیز روایت شده که: هیچ‌گاه پیامبر خدا اجیر کسی نشد^[۶]. این روایت دلالت دارد که رسول خدا برخلاف ادعای برخی از تاریخ‌نگاران که با استناد به حدیثی از صحیح بخاری‌^[۷] گفته‌اند پیامبر برای مکیان شبانی می‌کرده است، حضرت هیچ‌گاه برای مردم مکه در قبال اجرت، شبانی نکرده است.

برفرض اگر ثابت شود آن بزرگوار در کودکی یا در عنفوان جوانی شبانی نموده، می‌توان علّت آن را در روایتی که از امام صادق(ع) بدان اشاره کردیم، یافت و آن آماده‌سازی الهی بود که آن بزرگوار را با انجام دادن کاری (مانند شبانی) برای رسیدن به برجسته‌ترین مراتب کمال، شایستگی می‌بخشید. کمالی که خداوند با این فرموده‌اش، وی را بدان توصیف نموده: ﴿وَإِنَّكَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِيمٍ﴾^[۸]. چنین کمالی پیامبر را برای تحمل مسئولیت سنگین رسالت الهی که لازمه توجه به مردم و تربیت آنان و شکیبایی بر دشواری‌های طریق هدایت و ارشاد آنهاست، آماده می‌کند.^[۹]

منابع

جستارهای وابسته

پانویس

↑ شیخ حسین دیار بکری، تاریخ الخمیس فی أحوال أنفس التنفیس، ج۱، ص۲۵۹؛ ابوالفرج حلبی شافعی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۱۸۳.
↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۰۰؛ ابوالفرج حلبی شافعی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۱۸۳.
↑ موسوی بردکشکی، سید جواد، تولد و کودکی پیامبر، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۲۴۹.
↑ «مَا بَعَثَ اللَّهُ نَبِيّاً قَطُّ حَتَّى يَسْتَرْعِيَهُ الْغَنَمَ يُعَلِّمُهُ بِذَلِكَ رِعْيَةَ النَّاسِ».
↑ «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَحَبَّ لِأَنْبِيَائِهِ(ع) مِنَ الْأَعْمَالِ الْحَرْثَ وَ الرَّعْيَ لِئَلَّا يَكْرَهُوا شَيْئاً مِنْ قَطْرِ السَّمَاءِ»؛ علل الشرایع، ص۲۳؛ سفینة البحار، ماده نبأ.
↑ ما كان أجيرا لأحد قط؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۱؛ البدایة و النهایة، ج۲، ص۲۹۶.
↑ صحیح بخاری کتاب الاجاره، باب ۳۳، حدیث ۴۹۹.
↑ «و به راستی تو را خویی است سترگ» سوره قلم، آیه ۴.
↑ حکیم، سید منذر، پیشوایان هدایت ج۱ ص ۷۹.

[1] شیخ حسین دیار بکری، تاریخ الخمیس فی أحوال أنفس التنفیس، ج۱، ص۲۵۹؛ ابوالفرج حلبی شافعی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۱۸۳.

[2] ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۰۰؛ ابوالفرج حلبی شافعی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۱۸۳.

[3] موسوی بردکشکی، سید جواد، تولد و کودکی پیامبر، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم، ج۱، ص۲۴۹.

[4] «مَا بَعَثَ اللَّهُ نَبِيّاً قَطُّ حَتَّى يَسْتَرْعِيَهُ الْغَنَمَ يُعَلِّمُهُ بِذَلِكَ رِعْيَةَ النَّاسِ».

[5] «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَحَبَّ لِأَنْبِيَائِهِ(ع) مِنَ الْأَعْمَالِ الْحَرْثَ وَ الرَّعْيَ لِئَلَّا يَكْرَهُوا شَيْئاً مِنْ قَطْرِ السَّمَاءِ»؛ علل الشرایع، ص۲۳؛ سفینة البحار، ماده نبأ.

[6] ما كان أجيرا لأحد قط؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۱؛ البدایة و النهایة، ج۲، ص۲۹۶.

[7] صحیح بخاری کتاب الاجاره، باب ۳۳، حدیث ۴۹۹.

[8] «و به راستی تو را خویی است سترگ» سوره قلم، آیه ۴.

[9] حکیم، سید منذر، پیشوایان هدایت ج۱ ص ۷۹.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{امامت}}
+{{مدخل مرتبط
-<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[پیامبر خاتم]]''' است. "'''شبانی پیامبر خاتم'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+| موضوع مرتبط = پیامبر خاتم
-<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[شبانی پیامبر خاتم در حدیث]] - [[شبانی پیامبر خاتم در نهج البلاغه]] - [[شبانی پیامبر خاتم در تاریخ اسلامی]]</div>
+| عنوان مدخل  =
-<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[سفر پیامبر خاتم به شام (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
+| مداخل مرتبط = [[شبانی پیامبر خاتم در تاریخ اسلامی]]
+| پرسش مرتبط  =
+}}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
-*گزارش [[شبانی پیامبر]]{{صل}} برای [[خویشاوندان]] خود و تمام مکیان، از خود آن [[حضرت]] [[نقل]]. [[نبی]] [[اسلام]]{{صل}} ابتدا در "اجیاد" برای [[خویشاوندان]] خود و سپس در "قراریط" برای مکیان [[شبانی]] می‌کرد<ref>شیخ حسین دیار بکری، تاریخ الخمیس فی أحوال أنفس التنفیس، ج۱، ص۲۵۹؛ ابوالفرج حلبی شافعی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۱۸۳.</ref>. [[عمر بن عمر بن فارس]] از [[زهری]]، از [[جابر بن عبدالله]] [[نقل]] می‌کند که از [[رسول اکرم]]{{صل}} پرسیدم: "شما هم گوسفند چرانی کرده‌اید؟ فرمود: آری و هیچ [[پیامبری]] نیست؛ مگر آنکه [[شبانی]] کرده است"<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۰۰؛ ابوالفرج حلبی شافعی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۱۸۳.</ref><ref>[[سید جواد موسوی بردکشکی|موسوی بردکشکی، سید جواد]]، [[ تولد و کودکی پیامبر (مقاله)|تولد و کودکی پیامبر]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص:۲۴۹.</ref>.
+گزارش [[شبانی پیامبر]] {{صل}} برای [[خویشاوندان]] خود و تمام مکیان، از خود آن [[حضرت]] [[نقل]]. [[نبی]] [[اسلام]] {{صل}} ابتدا در "اجیاد" برای [[خویشاوندان]] خود و سپس در "قراریط" برای مکیان [[شبانی]] می‌کرد<ref>شیخ حسین دیار بکری، تاریخ الخمیس فی أحوال أنفس التنفیس، ج۱، ص۲۵۹؛ ابوالفرج حلبی شافعی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۱۸۳.</ref>. [[عمر بن عمر بن فارس]] از [[زهری]]، از [[جابر بن عبدالله]] [[نقل]] می‌کند که از [[رسول اکرم]] {{صل}} پرسیدم: "شما هم گوسفند چرانی کرده‌اید؟ فرمود: آری و هیچ [[پیامبری]] نیست؛ مگر آنکه [[شبانی]] کرده است"<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۱، ص۱۰۰؛ ابوالفرج حلبی شافعی، السیرة الحلبیه، ج۱، ص۱۸۳.</ref>.<ref>[[سید جواد موسوی بردکشکی|موسوی بردکشکی، سید جواد]]، [[تولد و کودکی پیامبر (مقاله)|تولد و کودکی پیامبر]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۲۴۹.</ref>
+==شبانی‌==
+از [[پیشوایان]] [[اهل بیت]]{{عم}} روایتی که بیانگر [[رسول خدا]]{{صل}} در [[کودکی]] باشد نقل نشده است. آری، از [[امام صادق]]{{ع}} [[حدیثی]] نقل شده که در خصوص امر [[شبانی]] و [[حکمت]] آن، عموم [[پیامبران]] را شامل می‌شود. در آن [[روایت]] آمده است:
+[[خداوند]] هرگز [[پیامبری]] برنینگیخت جز آن‌که او را [[شبان]] گوسفندان گرداند تا بدین وسیله [[اداره امور]] [[مردم]] را بدو بیاموزد<ref>{{متن حدیث|مَا بَعَثَ اللَّهُ نَبِيّاً قَطُّ حَتَّى يَسْتَرْعِيَهُ الْغَنَمَ يُعَلِّمُهُ بِذَلِكَ رِعْيَةَ النَّاسِ}}.</ref>
+چنان‌که در مورد حکمت [[کشاورزی]] و شبانی، از آن حضرت روایت شده که فرمود:
+خدای عزّ و جل از میان [[کارها]] کشاورزی و شبانی را برای پیامبران خود [[دوست]] می‌داشت تا نزولات آسمانی را [[ناپسند]] ندارند<ref>{{متن حدیث|إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَحَبَّ لِأَنْبِيَائِهِ{{عم}} مِنَ الْأَعْمَالِ الْحَرْثَ وَ الرَّعْيَ لِئَلَّا يَكْرَهُوا شَيْئاً مِنْ قَطْرِ السَّمَاءِ}}؛ علل الشرایع، ص۲۳؛ سفینة البحار، ماده نبأ.</ref>.
+نیز روایت شده که:
+هیچ‌گاه [[پیامبر خدا]] [[اجیر]] کسی نشد<ref>{{عربی|ما كان أجيرا لأحد قط}}؛ تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۲۱؛ البدایة و النهایة، ج۲، ص۲۹۶.</ref>.
+این روایت دلالت دارد که رسول خدا برخلاف ادعای برخی از [[تاریخ‌نگاران]] که با استناد به حدیثی از صحیح بخاری‌<ref>صحیح بخاری کتاب الاجاره، باب ۳۳، حدیث ۴۹۹.</ref> گفته‌اند [[پیامبر]] برای [[مکیان]] شبانی می‌کرده است، حضرت هیچ‌گاه برای مردم [[مکه]] در قبال [[اجرت]]، شبانی نکرده است.
+برفرض اگر ثابت شود آن [[بزرگوار]] در کودکی یا در عنفوان [[جوانی]] شبانی نموده، می‌توان علّت آن را در روایتی که از امام صادق{{ع}} بدان اشاره کردیم، یافت و آن [[آماده‌سازی]] [[الهی]] بود که آن بزرگوار را با انجام دادن کاری (مانند شبانی) برای رسیدن به برجسته‌ترین مراتب کمال، [[شایستگی]] می‌بخشید. کمالی که خداوند با این فرموده‌اش، وی را بدان توصیف نموده:
+{{متن قرآن|وَإِنَّكَ لَعَلَى خُلُقٍ عَظِيمٍ}}<ref>«و به راستی تو را خویی است سترگ» سوره قلم، آیه ۴.</ref>.
+چنین کمالی پیامبر را برای [[تحمل]] [[مسئولیت]] سنگین [[رسالت الهی]] که لازمه توجه به مردم و [[تربیت]] آنان و [[شکیبایی]] بر دشواری‌های طریق [[هدایت]] و [[ارشاد]] آنهاست، آماده می‌کند.<ref>[[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۱ (کتاب)|پیشوایان هدایت ج۱]] ص ۷۹.</ref>
 == منابع ==
 {{منابع}}
-* [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[سید جواد موسوی بردکشکی|موسوی بردکشکی، سید جواد]]، [[ تولد و کودکی پیامبر (مقاله)|تولد و کودکی پیامبر]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱''']]
+# [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[سید جواد موسوی بردکشکی|موسوی بردکشکی، سید جواد]]، [[تولد و کودکی پیامبر (مقاله)|تولد و کودکی پیامبر]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱''']]
+# [[پرونده:151911.jpg|22px]] [[سید منذر حکیم|حکیم، سید منذر]]، [[پیشوایان هدایت ج۱ (کتاب)|'''پیشوایان هدایت ج۱''']]
 {{پایان منابع}}
 == جستارهای وابسته ==
-{{مدخل‌ وابسته}}
+{{مدخل وابسته}}
 * [[نام پیامبر خاتم]] ([[نام‌های پیامبر خاتم]])
 * [[کنیه‌های پیامبر خاتم]]
@@ خط ۱۳۱: / خط ۱۴۸: @@
 ** [[پس از شهادت پیامبر خاتم]]
 * [[پرسش و پاسخ دوران پیامبر خاتم]]
-{{پایان}}
+{{پایان مدخل وابسته}}
-{{پایان}}
 == پانویس ==
 {{پانویس}}
+[[رده:تاریخ پیامبر خاتم]]
-[[رده:مدخل]]
-[[رده:معصوم]]
-[[رده:نبوت]]
-[[رده:رسالت]]
-[[رده:پیامبر خاتم]]