عبدالله بن عقبه غنوی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '{{قاتلان امام حسین}}' به 'رده:قاتلان امام حسین')
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[عبدالله بن عقبه غنوی در تاریخ اسلامی]] - [[عبدالله بن عقبه غنوی در معارف و سیره حسینی]]| پرسش مرتبط  = }}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[عبدالله بن عقبه غنوی در تاریخ اسلامی]] - [[عبدالله بن عقبه غنوی در معارف و سیره حسینی]]</div>


'''عبدالله بن عُقبه غَنَوی،''' از [[طایفه]] [[غنی]] و از [[سپاهیان]] [[عمر بن سعد]] در [[کربلا]] بود.  
'''عبدالله بن عُقبه غَنَوی،''' از [[طایفه]] [[غنی]] و از [[سپاهیان]] [[عمر بن سعد]] در [[کربلا]] بود.  


==مقدمه==
== مقدمه ==
‌عبدالله‏ بن عقبه‌، [[قاتل]] [[عبدالله بن حسن بن علی]]، فرزند [[امام حسن]]{{ع}} بود. پسر [[امام حسن]]{{ع}} توسط عبدالله‏ بن عقبه غنوی [[هدف]] تیر قرار گرفت و به [[شهادت]] رسید.<ref>وقعه الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمد هادی یوسفی غروی.، ص۲۴۸؛ نصوص من تاریخ ابی‏‌مخنف، ج۱، ص۵۰۴؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی.، ج۲، ص۴۹۸؛ تاریخ طبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی.، ج۵، ص۴۶۸؛ الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری.، ج۲، ص۲۴۰؛ تسمیه من قتل مع الحسین من اهل بیته و شیعته، اسدی کوفی، فضیل‌بن زبیر، به کوشش محمدرضا حسینی جلالی، مجله تراثنا، سال اول شماره ۲، ۱۴۰۵ قمری.ص۱۵۰؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی.، ص۹۲.</ref>.[[شیخ مفید]] و [[ابوالفرج اصفهانی]] این [[روایت]] را به نقل از [[امام سجاد]]{{ع}} آورده‌‏اند.<ref>الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری، ج۲، ص۲۴۰؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی.، ص۹۲.</ref>
‌عبدالله‏ بن عقبه‌، [[قاتل]] [[عبدالله بن حسن بن علی]]، فرزند [[امام حسن]] {{ع}} بود. پسر [[امام حسن]] {{ع}} توسط عبدالله‏ بن عقبه غنوی [[هدف]] تیر قرار گرفت و به [[شهادت]] رسید.<ref>وقعه الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمد هادی یوسفی غروی. ، ص۲۴۸؛ نصوص من تاریخ ابی‏‌مخنف، ج۱، ص۵۰۴؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی. ، ج۲، ص۴۹۸؛ تاریخ طبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی. ، ج۵، ص۴۶۸؛ الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری. ، ج۲، ص۲۴۰؛ تسمیه من قتل مع الحسین من اهل بیته و شیعته، اسدی کوفی، فضیل‌بن زبیر، به کوشش محمدرضا حسینی جلالی، مجله تراثنا، سال اول شماره ۲، ۱۴۰۵ قمری. ص۱۵۰؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی. ، ص۹۲.</ref>.[[شیخ مفید]] و [[ابوالفرج اصفهانی]] این [[روایت]] را به نقل از [[امام سجاد]] {{ع}} آورده‌‏اند.<ref>الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری، ج۲، ص۲۴۰؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی. ، ص۹۲.</ref>


اما [[امام محمد باقر]]{{ع}} او را «[[عقبه غنوی]]» نامیده است.<ref>انصار الحسین، محمدمهدی شمس‌الدین، ترجمه سیدناصر هاشم‌زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، ۱۳۸۷ شمسی.{{ع}}، ص۱۴۸.</ref> برخی از این منابع در [[اثبات]] [[روایت]] خود نوشته‏‌اند که منظور [[سلیمان بن قته]] در [[شعر]] زیر، [[ابوبکر بن حسن]]{{ع}} است که توسط [[عبدالله بن عقبه غنوی]] کشته شد:
اما [[امام محمد باقر]] {{ع}} او را «[[عقبه غنوی]]» نامیده است.<ref>انصار الحسین، محمدمهدی شمس‌الدین، ترجمه سیدناصر هاشم‌زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، ۱۳۸۷ شمسی.{{ع}}، ص۱۴۸.</ref> برخی از این منابع در [[اثبات]] [[روایت]] خود نوشته‏‌اند که منظور [[سلیمان بن قته]] در [[شعر]] زیر، [[ابوبکر بن حسن]] {{ع}} است که توسط [[عبدالله بن عقبه غنوی]] کشته شد:
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|''وَعِنْدَ غَنيٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائنا''|2=''وَفِي اسدٍ اخْرى تُعَدُّ وَتُذْكَرُ''}}
{{ب|''وَعِنْدَ غَنيٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائنا''|2=''وَفِي اسدٍ اخْرى تُعَدُّ وَتُذْكَرُ''}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
:در [[طایفه]] [[غنی]] (که [[عقبه]] غنوی از آنهاست) قطره‌ای از [[خون]] ما است و هم‏چنین در [[اسد]] (که [[حرمله بن کاهل اسدی]] از آنهاست) قطره دیگری از [[خون]] ماست که فراموش نخواهد شد.<ref>نصوص من تاریخ ابی‌مخنف، ج۱، ص۴۸۷؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی.، ج۳، ص۴۰۶؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی.، ص۹۲.</ref>
:در [[طایفه]] [[غنی]] (که [[عقبه]] غنوی از آنهاست) قطره‌ای از [[خون]] ما است و هم‏چنین در [[اسد]] (که [[حرمله بن کاهل اسدی]] از آنهاست) قطره دیگری از [[خون]] ماست که فراموش نخواهد شد.<ref>نصوص من تاریخ ابی‌مخنف، ج۱، ص۴۸۷؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی. ، ج۳، ص۴۰۶؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی. ، ص۹۲.</ref>


در [[زیارت ناحیه مقدسه]] نیز نام «عبدالله ‏بن عقبه غنوی» به عنوان [[قاتل]] عبدالله ذکر شده و به او [[لعنت]] فرستاده شده‌است.
در [[زیارت ناحیه مقدسه]] نیز نام «عبدالله ‏بن عقبه غنوی» به عنوان [[قاتل]] عبدالله ذکر شده و به او [[لعنت]] فرستاده شده‌است.


همچنین بنا به نقل [[دینوری]]، او [[قاتل]] [[ابوبکر بن علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} ملقب به «[[محمد اصغر]]» و مکنّی به «ابوبکر» بود و با تیر عبدالله ‏بن عقبه غنوی به [[شهادت]] رسید.<ref>الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری.، ج۲، ص۱۹۸.</ref>
همچنین بنا به نقل [[دینوری]]، او [[قاتل]] [[ابوبکر بن علی بن ابی‌طالب]] {{ع}} ملقب به «[[محمد اصغر]]» و مکنّی به «ابوبکر» بود و با تیر عبدالله ‏بن عقبه غنوی به [[شهادت]] رسید.<ref>الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری. ، ج۲، ص۱۹۸.</ref>


در [[زمان]] [[قیام مختار|قیام مختار بن ابی عبید الثقفی]]، او به [[بصره]] فرار کرد و به [[دستور]] مختار خانه‌‏اش را ویران کردند و اموالش را [[مصادره]] نمودند.<ref>الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبه التراث، بیروت: ۱۳۸۵-۱۳۸۶ قمری.، ج۴، ص۲۴۳. </ref>.<ref>[[مرضیه محمدزاده|محمدزاده، مرضیه]]، [[دوزخیان جاوید (کتاب)|دوزخیان جاوید]]، ص۲۰۶-۲۰۷.</ref>
در [[زمان]] [[قیام مختار|قیام مختار بن ابی عبید الثقفی]]، او به [[بصره]] فرار کرد و به [[دستور]] مختار خانه‌‏اش را ویران کردند و اموالش را [[مصادره]] نمودند.<ref>الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبه التراث، بیروت: ۱۳۸۵-۱۳۸۶ قمری. ، ج۴، ص۲۴۳. </ref>.<ref>[[مرضیه محمدزاده|محمدزاده، مرضیه]]، [[دوزخیان جاوید (کتاب)|دوزخیان جاوید]]، ص۲۰۶-۲۰۷.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل‌ وابسته}}
{{مدخل وابسته}}
*[[عبدالله بن حسن بن علی]] (شهید)
* [[عبدالله بن حسن بن علی]] (شهید)
*[[ابوبکر بن علی بن ابی‌طالب]] (شهید)
* [[ابوبکر بن علی بن ابی‌طالب]] (شهید)
{{پایان مدخل وابسته}}
{{پایان مدخل وابسته}}


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
#[[پرونده:87443.jpg|22px]] [[مرضیه محمدزاده|محمدزاده، مرضیه]]، [[دوزخیان جاوید (کتاب)|'''دوزخیان جاوید''']]
# [[پرونده:87443.jpg|22px]] [[مرضیه محمدزاده|محمدزاده، مرضیه]]، [[دوزخیان جاوید (کتاب)|'''دوزخیان جاوید''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۳۵: خط ۳۳:


[[رده:قاتلان امام حسین]]
[[رده:قاتلان امام حسین]]
 
[[رده:اعلام]]
[[رده:عبدالله بن عقبه غنوی]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۱۵

عبدالله بن عُقبه غَنَوی، از طایفه غنی و از سپاهیان عمر بن سعد در کربلا بود.

مقدمه

‌عبدالله‏ بن عقبه‌، قاتل عبدالله بن حسن بن علی، فرزند امام حسن (ع) بود. پسر امام حسن (ع) توسط عبدالله‏ بن عقبه غنوی هدف تیر قرار گرفت و به شهادت رسید.[۱].شیخ مفید و ابوالفرج اصفهانی این روایت را به نقل از امام سجاد (ع) آورده‌‏اند.[۲]

اما امام محمد باقر (ع) او را «عقبه غنوی» نامیده است.[۳] برخی از این منابع در اثبات روایت خود نوشته‏‌اند که منظور سلیمان بن قته در شعر زیر، ابوبکر بن حسن (ع) است که توسط عبدالله بن عقبه غنوی کشته شد:

وَعِنْدَ غَنيٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائناوَفِي اسدٍ اخْرى تُعَدُّ وَتُذْكَرُ
در طایفه غنی (که عقبه غنوی از آنهاست) قطره‌ای از خون ما است و هم‏چنین در اسد (که حرمله بن کاهل اسدی از آنهاست) قطره دیگری از خون ماست که فراموش نخواهد شد.[۴]

در زیارت ناحیه مقدسه نیز نام «عبدالله ‏بن عقبه غنوی» به عنوان قاتل عبدالله ذکر شده و به او لعنت فرستاده شده‌است.

همچنین بنا به نقل دینوری، او قاتل ابوبکر بن علی بن ابی‌طالب (ع) ملقب به «محمد اصغر» و مکنّی به «ابوبکر» بود و با تیر عبدالله ‏بن عقبه غنوی به شهادت رسید.[۵]

در زمان قیام مختار بن ابی عبید الثقفی، او به بصره فرار کرد و به دستور مختار خانه‌‏اش را ویران کردند و اموالش را مصادره نمودند.[۶].[۷]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. وقعه الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمد هادی یوسفی غروی. ، ص۲۴۸؛ نصوص من تاریخ ابی‏‌مخنف، ج۱، ص۵۰۴؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی. ، ج۲، ص۴۹۸؛ تاریخ طبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی. ، ج۵، ص۴۶۸؛ الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری. ، ج۲، ص۲۴۰؛ تسمیه من قتل مع الحسین من اهل بیته و شیعته، اسدی کوفی، فضیل‌بن زبیر، به کوشش محمدرضا حسینی جلالی، مجله تراثنا، سال اول شماره ۲، ۱۴۰۵ قمری. ص۱۵۰؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی. ، ص۹۲.
  2. الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری، ج۲، ص۲۴۰؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی. ، ص۹۲.
  3. انصار الحسین، محمدمهدی شمس‌الدین، ترجمه سیدناصر هاشم‌زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، ۱۳۸۷ شمسی.(ع)، ص۱۴۸.
  4. نصوص من تاریخ ابی‌مخنف، ج۱، ص۴۸۷؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی. ، ج۳، ص۴۰۶؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی. ، ص۹۲.
  5. الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری. ، ج۲، ص۱۹۸.
  6. الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبه التراث، بیروت: ۱۳۸۵-۱۳۸۶ قمری. ، ج۴، ص۲۴۳.
  7. محمدزاده، مرضیه، دوزخیان جاوید، ص۲۰۶-۲۰۷.