توریه در معارف و سیره امام جواد: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۲: خط ۲:
| موضوع مرتبط = توریه
| موضوع مرتبط = توریه
| عنوان مدخل  = توریه
| عنوان مدخل  = توریه
| مداخل مرتبط = [[توریه در قرآن]] - [[توریه در حدیث]] - [[توریه در فقه اسلامی]] - [[توریه در فقه سیاسی]] - [[توریه در معارف و سیره امام جواد]]
| مداخل مرتبط = [[توریه در فقه سیاسی]] - [[توریه در معارف و سیره امام جواد]]
| پرسش مرتبط  =  
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
[[امام عسکری]]{{ع}} می‌فرماید: شخصی به جدم، [[حضرت جواد]]{{ع}} گفت: امروز از فلان محل عبور می‌کردم. عده‌ای راه را بر من بسته، گفتند: او از [[پیروان]] [[محمد بن علی]]{{ع}}، [[امام]] [[شیعیان]] است. بیایید او را [[امتحان]] کنیم و پرسش‌هایی از او بپرسیم که ناچار [[مذهب]] و [[کیش]] خود را فاش خواهد نمود. آنها قرار گذاشتند که از بهترین و [[برترین انسان]] پس از [[رسول خدا]]{{صل}} بپرسند و با خود می‌گفتند: چنان‌چه بگوید که [[بهترین انسان]] پس از [[پیامبر خدا]]{{صل}}، علی است، او را می‌کشیم.
[[امام عسکری]] {{ع}} می‌فرماید: شخصی به جدم، [[حضرت جواد]] {{ع}} گفت: امروز از فلان محل عبور می‌کردم. عده‌ای راه را بر من بسته، گفتند: او از [[پیروان]] [[محمد بن علی]] {{ع}}، [[امام]] [[شیعیان]] است. بیایید او را [[امتحان]] کنیم و پرسش‌هایی از او بپرسیم که ناچار [[مذهب]] و [[کیش]] خود را فاش خواهد نمود. آنها قرار گذاشتند که از بهترین و [[برترین انسان]] پس از [[رسول خدا]] {{صل}} بپرسند و با خود می‌گفتند: چنان‌چه بگوید که [[بهترین انسان]] پس از [[پیامبر خدا]] {{صل}}، علی است، او را می‌کشیم.
اطراف مرا گرفتند و همان [[پرسش]] را مطرح کردند.
اطراف مرا گرفتند و همان [[پرسش]] را مطرح کردند.
در پاسخ گفتم: بهترین [[مردم]] پس از [[رسول الله]]{{صل}}، [[ابوبکر]]، [[عمر]] و [[عثمان]] است و از علی نام نبردم.
در پاسخ گفتم: بهترین [[مردم]] پس از [[رسول الله]] {{صل}}، [[ابوبکر]]، [[عمر]] و [[عثمان]] است و از علی نام نبردم.
برخی از آنان گفتند: ولی ما در کنار نام این سه نفر، [[علی ابن ابی طالب]] را نیز به عنوان بهترین ذکر می‌کنیم.
برخی از آنان گفتند: ولی ما در کنار نام این سه نفر، [[علی ابن ابی طالب]] را نیز به عنوان بهترین ذکر می‌کنیم.
در پاسخ گفتم: در ذکر نام او [[اختلاف]] است و من این [[عقیده]] را قبول ندارم.
در پاسخ گفتم: در ذکر نام او [[اختلاف]] است و من این [[عقیده]] را قبول ندارم.
آنان از این پاسخ [[تعجب]] کردند و گفتند: [[گرایش]] این شخص به [[مذهب تسنن]] بیشتر از ماست و در این که او را [[شیعه]] پنداشتیم، [[اشتباه]] کردیم. پس مرا [[آزاد]] کردند و از دست‌شان رها شدم. اکنون سخت پشیمانم و می‌ترسم نزد [[خدا]] و رسول خدا و مولایم علی{{ع}} [[خطاکار]] باشم!
آنان از این پاسخ [[تعجب]] کردند و گفتند: [[گرایش]] این شخص به [[مذهب تسنن]] بیشتر از ماست و در این که او را [[شیعه]] پنداشتیم، [[اشتباه]] کردیم. پس مرا [[آزاد]] کردند و از دست‌شان رها شدم. اکنون سخت پشیمانم و می‌ترسم نزد [[خدا]] و رسول خدا و مولایم علی {{ع}} [[خطاکار]] باشم!
اگرچه [[تقیه]] کردم و مقصود من از بهترین مردم و ذکر نام آن سه نفر، استفهام و تعجب بود، نه [[اخبار]]؛ یعنی مقصود من از [[برتری]] آن سه نفر، پرسش از برتری آنان بود که آیا آن سه نفر برترند؟
اگرچه [[تقیه]] کردم و مقصود من از بهترین مردم و ذکر نام آن سه نفر، استفهام و تعجب بود، نه [[اخبار]]؛ یعنی مقصود من از [[برتری]] آن سه نفر، پرسش از برتری آنان بود که آیا آن سه نفر برترند؟


[[امام جواد]]{{ع}} فرمود: ناراحت مباش! [[خدای متعال]] از پاسخ تو [[راضی]] است، به تو [[پاداش]] نیز خواهد داد، در [[نامه عمل]] تو خواهد نوشت و برای هر حرف از کلمات پاسخ تو به آنان، پاداشی فراتر از آنچه در [[خیال]] و آرزوی کسی قابل [[تصور]] باشد، عطا می‌کند<ref>{{متن حدیث|الْإِمَامُ الحَسَن الْعَسْکَرِیُّ{{ع}}: قَالَ: وَ قَالَ رَجُلٌ لِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ{{عم}}: يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}}! مَرَرْتُ الْيَوْمَ بِالْكَرْخِ فَقَالُوا: هَذَا نَدِيمُ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ إِمَامِ الرَّافِضَةِ، فَاسْأَلُوهُ مَنْ خَيْرُ النَّاسِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ‌{{صل}} فَإِنْ قَالَ: عَلِيٌّ. فَاقْتُلُوهُ، وَ إِنْ قَالَ: أَبُو بَكْرٍ. فَدَعُوهُ، فَانْثَالَ عَلَيَّ مِنْهُمْ خَلْقٌ عَظِيمٌ وَ قَالُوا لِي: مَنْ خَيْرُ النَّاسِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ‌{{صل}} فَقُلْتُ مُجِيباً لَهُمْ: خَيْرُ النَّاسِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}} أَبُو بَكْرٍ وَ عُمَرُ وَ عُثْمَانُ وَ سَكَتُّ وَ لَمْ أَذْكُرْ عَلِيّاً فَقَالَ بَعْضُهُمْ: قَدْ زَادَ عَلَيْنَا، نَحْنُ نَقُولُ هَاهُنَا: وَ عَلِيٌّ! فَقُلْتُ لَهُمْ: فِي هَذَا نَظَرٌ، لَا أَقُولُ هَذَا.
[[امام جواد]] {{ع}} فرمود: ناراحت مباش! [[خدای متعال]] از پاسخ تو [[راضی]] است، به تو [[پاداش]] نیز خواهد داد، در [[نامه عمل]] تو خواهد نوشت و برای هر حرف از کلمات پاسخ تو به آنان، پاداشی فراتر از آنچه در [[خیال]] و آرزوی کسی قابل [[تصور]] باشد، عطا می‌کند<ref>{{متن حدیث|الْإِمَامُ الحَسَن الْعَسْکَرِیُّ {{ع}}: قَالَ: وَ قَالَ رَجُلٌ لِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ {{عم}}: يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}}! مَرَرْتُ الْيَوْمَ بِالْكَرْخِ فَقَالُوا: هَذَا نَدِيمُ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ إِمَامِ الرَّافِضَةِ، فَاسْأَلُوهُ مَنْ خَيْرُ النَّاسِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ‌{{صل}} فَإِنْ قَالَ: عَلِيٌّ. فَاقْتُلُوهُ، وَ إِنْ قَالَ: أَبُو بَكْرٍ. فَدَعُوهُ، فَانْثَالَ عَلَيَّ مِنْهُمْ خَلْقٌ عَظِيمٌ وَ قَالُوا لِي: مَنْ خَيْرُ النَّاسِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ‌{{صل}} فَقُلْتُ مُجِيباً لَهُمْ: خَيْرُ النَّاسِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}} أَبُو بَكْرٍ وَ عُمَرُ وَ عُثْمَانُ وَ سَكَتُّ وَ لَمْ أَذْكُرْ عَلِيّاً فَقَالَ بَعْضُهُمْ: قَدْ زَادَ عَلَيْنَا، نَحْنُ نَقُولُ هَاهُنَا: وَ عَلِيٌّ! فَقُلْتُ لَهُمْ: فِي هَذَا نَظَرٌ، لَا أَقُولُ هَذَا.
فَقَالُوا بَيْنَهُمْ: إِنَّ هَذَا أَشَدُّ تَعَصُّباً لِلسُّنَّةِ مِنَّا، قَدْ غَلَطْنَا عَلَيْهِ.
فَقَالُوا بَيْنَهُمْ: إِنَّ هَذَا أَشَدُّ تَعَصُّباً لِلسُّنَّةِ مِنَّا، قَدْ غَلَطْنَا عَلَيْهِ.
وَ نَجَوْتُ بِهَذَا مِنْهُمْ- فَهَلْ عَلَيَّ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}} فِي هَذَا حَرَجٌ وَ إِنَّمَا أَرَدْتُ أَ خَيْرُ [النَّاسِ‌] أَيْ أَ هُوَ خَيْرٌ اسْتِفْهَاماً لَا إِخْبَاراً- فَقَالَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ{{ع}}: قَدْ شَكَرَ اللَّهُ لَكَ بِجَوَابِكَ هَذَا، وَ كَتَبَ لَكَ أَجْرَهُ وَ أَثْبَتَهُ لَكَ فِي الْكِتَابِ الْحَكِيمِ، وَ أَوْجَبَ لَكَ بِكُلِّ حَرْفٍ مِنْ حُرُوفِ أَلْفَاظِكَ- بِجَوَابِكَ هَذَا لَهُمْ مَا يَعْجِزُ عَنْهُ أَمَانِيُّ الْمُتَمَنِّينَ- وَ لَا يَبْلُغُهُ آمَالُ الْآمِلِينَ‌}}؛ ([[تفسیر]] [[امام عسکری]]{{ع}}، ص۳۶۲، ح۲۵۰؛ بحار الأنوار، ج۷۲، ص۴۰۵، ح۴۲).</ref>.<ref>[[سید ابوالفضل طباطبایی اشکذری|طباطبایی اشکذری، سید ابوالفضل]]، [[دانشنامه جوادالائمه (کتاب)|دانشنامه جوادالائمه]]، ص ۴۰۴.</ref>
وَ نَجَوْتُ بِهَذَا مِنْهُمْ- فَهَلْ عَلَيَّ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}} فِي هَذَا حَرَجٌ وَ إِنَّمَا أَرَدْتُ أَ خَيْرُ [النَّاسِ‌] أَيْ أَ هُوَ خَيْرٌ اسْتِفْهَاماً لَا إِخْبَاراً- فَقَالَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ {{ع}}: قَدْ شَكَرَ اللَّهُ لَكَ بِجَوَابِكَ هَذَا، وَ كَتَبَ لَكَ أَجْرَهُ وَ أَثْبَتَهُ لَكَ فِي الْكِتَابِ الْحَكِيمِ، وَ أَوْجَبَ لَكَ بِكُلِّ حَرْفٍ مِنْ حُرُوفِ أَلْفَاظِكَ- بِجَوَابِكَ هَذَا لَهُمْ مَا يَعْجِزُ عَنْهُ أَمَانِيُّ الْمُتَمَنِّينَ- وَ لَا يَبْلُغُهُ آمَالُ الْآمِلِينَ‌}}؛ ([[تفسیر]] [[امام عسکری]] {{ع}}، ص۳۶۲، ح۲۵۰؛ بحار الأنوار، ج۷۲، ص۴۰۵، ح۴۲).</ref>.<ref>[[سید ابوالفضل طباطبایی اشکذری|طباطبایی اشکذری، سید ابوالفضل]]، [[دانشنامه جوادالائمه (کتاب)|دانشنامه جوادالائمه]]، ص ۴۰۴.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۷: خط ۲۷:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:توریه]]
[[رده:اصطلاحات فقهی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۴

مقدمه

امام عسکری (ع) می‌فرماید: شخصی به جدم، حضرت جواد (ع) گفت: امروز از فلان محل عبور می‌کردم. عده‌ای راه را بر من بسته، گفتند: او از پیروان محمد بن علی (ع)، امام شیعیان است. بیایید او را امتحان کنیم و پرسش‌هایی از او بپرسیم که ناچار مذهب و کیش خود را فاش خواهد نمود. آنها قرار گذاشتند که از بهترین و برترین انسان پس از رسول خدا (ص) بپرسند و با خود می‌گفتند: چنان‌چه بگوید که بهترین انسان پس از پیامبر خدا (ص)، علی است، او را می‌کشیم. اطراف مرا گرفتند و همان پرسش را مطرح کردند. در پاسخ گفتم: بهترین مردم پس از رسول الله (ص)، ابوبکر، عمر و عثمان است و از علی نام نبردم. برخی از آنان گفتند: ولی ما در کنار نام این سه نفر، علی ابن ابی طالب را نیز به عنوان بهترین ذکر می‌کنیم. در پاسخ گفتم: در ذکر نام او اختلاف است و من این عقیده را قبول ندارم. آنان از این پاسخ تعجب کردند و گفتند: گرایش این شخص به مذهب تسنن بیشتر از ماست و در این که او را شیعه پنداشتیم، اشتباه کردیم. پس مرا آزاد کردند و از دست‌شان رها شدم. اکنون سخت پشیمانم و می‌ترسم نزد خدا و رسول خدا و مولایم علی (ع) خطاکار باشم! اگرچه تقیه کردم و مقصود من از بهترین مردم و ذکر نام آن سه نفر، استفهام و تعجب بود، نه اخبار؛ یعنی مقصود من از برتری آن سه نفر، پرسش از برتری آنان بود که آیا آن سه نفر برترند؟

امام جواد (ع) فرمود: ناراحت مباش! خدای متعال از پاسخ تو راضی است، به تو پاداش نیز خواهد داد، در نامه عمل تو خواهد نوشت و برای هر حرف از کلمات پاسخ تو به آنان، پاداشی فراتر از آنچه در خیال و آرزوی کسی قابل تصور باشد، عطا می‌کند[۱].[۲]

منابع

پانویس

  1. «الْإِمَامُ الحَسَن الْعَسْکَرِیُّ (ع): قَالَ: وَ قَالَ رَجُلٌ لِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ (ع): يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (ص)! مَرَرْتُ الْيَوْمَ بِالْكَرْخِ فَقَالُوا: هَذَا نَدِيمُ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ إِمَامِ الرَّافِضَةِ، فَاسْأَلُوهُ مَنْ خَيْرُ النَّاسِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ‌(ص) فَإِنْ قَالَ: عَلِيٌّ. فَاقْتُلُوهُ، وَ إِنْ قَالَ: أَبُو بَكْرٍ. فَدَعُوهُ، فَانْثَالَ عَلَيَّ مِنْهُمْ خَلْقٌ عَظِيمٌ وَ قَالُوا لِي: مَنْ خَيْرُ النَّاسِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ‌(ص) فَقُلْتُ مُجِيباً لَهُمْ: خَيْرُ النَّاسِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ (ص) أَبُو بَكْرٍ وَ عُمَرُ وَ عُثْمَانُ وَ سَكَتُّ وَ لَمْ أَذْكُرْ عَلِيّاً فَقَالَ بَعْضُهُمْ: قَدْ زَادَ عَلَيْنَا، نَحْنُ نَقُولُ هَاهُنَا: وَ عَلِيٌّ! فَقُلْتُ لَهُمْ: فِي هَذَا نَظَرٌ، لَا أَقُولُ هَذَا. فَقَالُوا بَيْنَهُمْ: إِنَّ هَذَا أَشَدُّ تَعَصُّباً لِلسُّنَّةِ مِنَّا، قَدْ غَلَطْنَا عَلَيْهِ. وَ نَجَوْتُ بِهَذَا مِنْهُمْ- فَهَلْ عَلَيَّ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (ص) فِي هَذَا حَرَجٌ وَ إِنَّمَا أَرَدْتُ أَ خَيْرُ [النَّاسِ‌] أَيْ أَ هُوَ خَيْرٌ اسْتِفْهَاماً لَا إِخْبَاراً- فَقَالَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ (ع): قَدْ شَكَرَ اللَّهُ لَكَ بِجَوَابِكَ هَذَا، وَ كَتَبَ لَكَ أَجْرَهُ وَ أَثْبَتَهُ لَكَ فِي الْكِتَابِ الْحَكِيمِ، وَ أَوْجَبَ لَكَ بِكُلِّ حَرْفٍ مِنْ حُرُوفِ أَلْفَاظِكَ- بِجَوَابِكَ هَذَا لَهُمْ مَا يَعْجِزُ عَنْهُ أَمَانِيُّ الْمُتَمَنِّينَ- وَ لَا يَبْلُغُهُ آمَالُ الْآمِلِينَ‌»؛ (تفسیر امام عسکری (ع)، ص۳۶۲، ح۲۵۰؛ بحار الأنوار، ج۷۲، ص۴۰۵، ح۴۲).
  2. طباطبایی اشکذری، سید ابوالفضل، دانشنامه جوادالائمه، ص ۴۰۴.