توریه در معارف و سیره امام جواد

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

امام عسکری (ع) می‌فرماید: شخصی به جدم، حضرت جواد (ع) گفت: امروز از فلان محل عبور می‌کردم. عده‌ای راه را بر من بسته، گفتند: او از پیروان محمد بن علی (ع)، امام شیعیان است. بیایید او را امتحان کنیم و پرسش‌هایی از او بپرسیم که ناچار مذهب و کیش خود را فاش خواهد نمود. آنها قرار گذاشتند که از بهترین و برترین انسان پس از رسول خدا (ص) بپرسند و با خود می‌گفتند: چنان‌چه بگوید که بهترین انسان پس از پیامبر خدا (ص)، علی است، او را می‌کشیم. اطراف مرا گرفتند و همان پرسش را مطرح کردند. در پاسخ گفتم: بهترین مردم پس از رسول الله (ص)، ابوبکر، عمر و عثمان است و از علی نام نبردم. برخی از آنان گفتند: ولی ما در کنار نام این سه نفر، علی ابن ابی طالب را نیز به عنوان بهترین ذکر می‌کنیم. در پاسخ گفتم: در ذکر نام او اختلاف است و من این عقیده را قبول ندارم. آنان از این پاسخ تعجب کردند و گفتند: گرایش این شخص به مذهب تسنن بیشتر از ماست و در این که او را شیعه پنداشتیم، اشتباه کردیم. پس مرا آزاد کردند و از دست‌شان رها شدم. اکنون سخت پشیمانم و می‌ترسم نزد خدا و رسول خدا و مولایم علی (ع) خطاکار باشم! اگرچه تقیه کردم و مقصود من از بهترین مردم و ذکر نام آن سه نفر، استفهام و تعجب بود، نه اخبار؛ یعنی مقصود من از برتری آن سه نفر، پرسش از برتری آنان بود که آیا آن سه نفر برترند؟

امام جواد (ع) فرمود: ناراحت مباش! خدای متعال از پاسخ تو راضی است، به تو پاداش نیز خواهد داد، در نامه عمل تو خواهد نوشت و برای هر حرف از کلمات پاسخ تو به آنان، پاداشی فراتر از آنچه در خیال و آرزوی کسی قابل تصور باشد، عطا می‌کند[۱].[۲]

منابع

پانویس

  1. «الْإِمَامُ الحَسَن الْعَسْکَرِیُّ (ع): قَالَ: وَ قَالَ رَجُلٌ لِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ (ع): يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (ص)! مَرَرْتُ الْيَوْمَ بِالْكَرْخِ فَقَالُوا: هَذَا نَدِيمُ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ إِمَامِ الرَّافِضَةِ، فَاسْأَلُوهُ مَنْ خَيْرُ النَّاسِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ‌(ص) فَإِنْ قَالَ: عَلِيٌّ. فَاقْتُلُوهُ، وَ إِنْ قَالَ: أَبُو بَكْرٍ. فَدَعُوهُ، فَانْثَالَ عَلَيَّ مِنْهُمْ خَلْقٌ عَظِيمٌ وَ قَالُوا لِي: مَنْ خَيْرُ النَّاسِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ‌(ص) فَقُلْتُ مُجِيباً لَهُمْ: خَيْرُ النَّاسِ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ (ص) أَبُو بَكْرٍ وَ عُمَرُ وَ عُثْمَانُ وَ سَكَتُّ وَ لَمْ أَذْكُرْ عَلِيّاً فَقَالَ بَعْضُهُمْ: قَدْ زَادَ عَلَيْنَا، نَحْنُ نَقُولُ هَاهُنَا: وَ عَلِيٌّ! فَقُلْتُ لَهُمْ: فِي هَذَا نَظَرٌ، لَا أَقُولُ هَذَا. فَقَالُوا بَيْنَهُمْ: إِنَّ هَذَا أَشَدُّ تَعَصُّباً لِلسُّنَّةِ مِنَّا، قَدْ غَلَطْنَا عَلَيْهِ. وَ نَجَوْتُ بِهَذَا مِنْهُمْ- فَهَلْ عَلَيَّ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ (ص) فِي هَذَا حَرَجٌ وَ إِنَّمَا أَرَدْتُ أَ خَيْرُ [النَّاسِ‌] أَيْ أَ هُوَ خَيْرٌ اسْتِفْهَاماً لَا إِخْبَاراً- فَقَالَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ (ع): قَدْ شَكَرَ اللَّهُ لَكَ بِجَوَابِكَ هَذَا، وَ كَتَبَ لَكَ أَجْرَهُ وَ أَثْبَتَهُ لَكَ فِي الْكِتَابِ الْحَكِيمِ، وَ أَوْجَبَ لَكَ بِكُلِّ حَرْفٍ مِنْ حُرُوفِ أَلْفَاظِكَ- بِجَوَابِكَ هَذَا لَهُمْ مَا يَعْجِزُ عَنْهُ أَمَانِيُّ الْمُتَمَنِّينَ- وَ لَا يَبْلُغُهُ آمَالُ الْآمِلِينَ‌»؛ (تفسیر امام عسکری (ع)، ص۳۶۲، ح۲۵۰؛ بحار الأنوار، ج۷۲، ص۴۰۵، ح۴۲).
  2. طباطبایی اشکذری، سید ابوالفضل، دانشنامه جوادالائمه، ص ۴۰۴.