سوره ماعون: تفاوت میان نسخهها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==)) |
(←مقدمه) |
||
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = سوره | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[سوره ماعون در علوم قرآنی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
«ماعون» از ریشه | «ماعون» از ریشه «معن» به معنای [[مال]] و [[ثروت]]، لوازم ضرور [[زندگی]] یا [[زکات]] است. وجود واژه «ماعون» در [[آیه]] {{متن قرآن|وَيَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ}}<ref>«و زکات را باز میدارند» سوره ماعون، آیه ۷.</ref>، علت نامگذاری [[سوره]] به «ماعون» شده است. | ||
این سوره [[تهدید]] کسانی است که خود را [[مسلمان]] معرفی کردهاند ولی متخلق به [[اخلاق]] [[منافقین]] هستند، از قبیل [[سهو]] از [[نماز]] | این سوره [[تهدید]] کسانی است که خود را [[مسلمان]] معرفی کردهاند ولی متخلق به [[اخلاق]] [[منافقین]] هستند، از قبیل [[سهو]] از [[نماز]] و [[ریا]] کردن در [[اعمال]] و منع ماعون، که هیچ یک از اینها با [[ایمان]] به [[روز جزا]] [[سازگاری]] ندارد. در آخرین آیه این سوره از [[نمازگزاران]] سهلانگار و [[ریاکاری]] نکوهش شده است که از [[اطعام]] گرسنگان با ظرفهای پر از غذا جلوگیری میکنند و اینها همه در ردیف [[تکذیبکنندگان]] [[دین]] بهشمار آمدهاند. گفتهاند نزول سوره درباره [[ابوجهل]] و [[کفار]] [[قریش]] بوده است. | ||
==ویژگیهای | == ویژگیهای سوره ماعون == | ||
#هفت آیه به عدد [[کوفی]] و [[بصری]]، شش آیه به عدد حجازی و شامی، ۲۵ کلمه و ۱۱۴ حرف دارد. | # هفت آیه به عدد [[کوفی]] و [[بصری]]، شش آیه به عدد حجازی و شامی، ۲۵ کلمه و ۱۱۴ حرف دارد. | ||
#در | # در ترتیب نزول، [[سوره]] هفدهم و در [[مصحف شریف]] یکصد و هفتم است. | ||
#پس از [[سوره تکاثر]] و پیش از [[سوره کافرون]] نازل شد. | # پس از [[سوره تکاثر]] و پیش از [[سوره کافرون]] نازل شد. | ||
#برخی به جز [[آیات]] ۴ تا ۷ این سوره را مکی و برخی دیگر این سوره را | # برخی به جز [[آیات]] ۴ تا ۷ این سوره را مکی و برخی دیگر این سوره را مدنی میدانند. | ||
#از نظر کمیت، از سورههای مفصّل و از نوع قصار آن به شمار میآید. | # از نظر کمیت، از سورههای مفصّل و از نوع قصار آن به شمار میآید. | ||
#نسخی در آن سوره واقع نشده است<ref>طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جلد۲۰، صفحه ۳۶۷؛ هاشم زاده هریسی، هاشم، شناخت سورههای قرآن، صفحه ۶۰۸؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد۲۷، صفحه ۳۵۵؛ فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، جلد۱، صفحه ۵۴۶؛ زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن(باحاشیه)، جلد۱، صفحه ۱۹۳؛ جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، جلد۱، صفحه ۳۱۵؛ رامیار، محمود، تاریخ قرآن، صفحه ۵۹۱؛ سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، جلد۱، صفحه ۱۹۶.</ref>.<ref>[[فرهنگنامه علوم قرآنی (کتاب)|فرهنگ نامه علوم قرآنی]]، ص:۳۰۵۳.</ref> | # نسخی در آن سوره واقع نشده است<ref>طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جلد۲۰، صفحه ۳۶۷؛ هاشم زاده هریسی، هاشم، شناخت سورههای قرآن، صفحه ۶۰۸؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد۲۷، صفحه ۳۵۵؛ فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، جلد۱، صفحه ۵۴۶؛ زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن(باحاشیه)، جلد۱، صفحه ۱۹۳؛ جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، جلد۱، صفحه ۳۱۵؛ رامیار، محمود، تاریخ قرآن، صفحه ۵۹۱؛ سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، جلد۱، صفحه ۱۹۶.</ref>.<ref>[[فرهنگنامه علوم قرآنی (کتاب)|فرهنگ نامه علوم قرآنی]]، ص:۳۰۵۳.</ref> | ||
==اسامی | == اسامی سوره ماعون == | ||
سوره ماعون علاوه بر این نام که مشهورترین نام آن است، دو اسم دیگر نیز دارد: | سوره ماعون علاوه بر این نام که مشهورترین نام آن است، دو اسم دیگر نیز دارد: | ||
#'''{{متن قرآن|أَرَأَيْتَ}}:''' بسیاری از [[سورههای قرآن]] به کلمه یا جمله سرآغاز خود نام گرفتهاند. این [[سوره]] نیز با جمله {{متن قرآن|أَرَأَيْتَ}} آغاز و به همین عنوان هم نامیده شده است. | # '''{{متن قرآن|أَرَأَيْتَ}}:''' بسیاری از [[سورههای قرآن]] به کلمه یا جمله سرآغاز خود نام گرفتهاند. این [[سوره]] نیز با جمله {{متن قرآن|أَرَأَيْتَ}} آغاز و به همین عنوان هم نامیده شده است. | ||
#'''[[دین]]:''' سوره ماعون ویژگیهای [[تکذیبکنندگان]] [[دین خدا]] و [[سرنوشت]] آنان را بیان کرده و به همین دلیل هم به «دین» یا «[[تکذیب]] [[دین]]» [[شهرت]] یافته است<ref>سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فی علوم | # '''[[دین]]:''' سوره ماعون ویژگیهای [[تکذیبکنندگان]] [[دین خدا]] و [[سرنوشت]] آنان را بیان کرده و به همین دلیل هم به «دین» یا «[[تکذیب]] [[دین]]» [[شهرت]] یافته است<ref>سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، جلد۱،صفحه ۱۹۶؛سخاوی، علی بن محمد، جمال القراء و کمال الاقراء، جلد۱،صفحه ۱۸۶؛ رامیار، محمود، تاریخ قرآن، صفحه ۵۹۱؛ حجتی، محمد باقر، پژوهشی درتاریخ قرآن کریم، صفحه ۱۵۰.</ref>.<ref>[[فرهنگنامه علوم قرآنی (کتاب)|فرهنگ نامه علوم قرآنی]]، ص:۸۰۴.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
خط ۳۲: | خط ۲۷: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:سورههای قرآن]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۳۷
مقدمه
«ماعون» از ریشه «معن» به معنای مال و ثروت، لوازم ضرور زندگی یا زکات است. وجود واژه «ماعون» در آیه ﴿وَيَمْنَعُونَ الْمَاعُونَ﴾[۱]، علت نامگذاری سوره به «ماعون» شده است.
این سوره تهدید کسانی است که خود را مسلمان معرفی کردهاند ولی متخلق به اخلاق منافقین هستند، از قبیل سهو از نماز و ریا کردن در اعمال و منع ماعون، که هیچ یک از اینها با ایمان به روز جزا سازگاری ندارد. در آخرین آیه این سوره از نمازگزاران سهلانگار و ریاکاری نکوهش شده است که از اطعام گرسنگان با ظرفهای پر از غذا جلوگیری میکنند و اینها همه در ردیف تکذیبکنندگان دین بهشمار آمدهاند. گفتهاند نزول سوره درباره ابوجهل و کفار قریش بوده است.
ویژگیهای سوره ماعون
- هفت آیه به عدد کوفی و بصری، شش آیه به عدد حجازی و شامی، ۲۵ کلمه و ۱۱۴ حرف دارد.
- در ترتیب نزول، سوره هفدهم و در مصحف شریف یکصد و هفتم است.
- پس از سوره تکاثر و پیش از سوره کافرون نازل شد.
- برخی به جز آیات ۴ تا ۷ این سوره را مکی و برخی دیگر این سوره را مدنی میدانند.
- از نظر کمیت، از سورههای مفصّل و از نوع قصار آن به شمار میآید.
- نسخی در آن سوره واقع نشده است[۲].[۳]
اسامی سوره ماعون
سوره ماعون علاوه بر این نام که مشهورترین نام آن است، دو اسم دیگر نیز دارد:
- ﴿أَرَأَيْتَ﴾: بسیاری از سورههای قرآن به کلمه یا جمله سرآغاز خود نام گرفتهاند. این سوره نیز با جمله ﴿أَرَأَيْتَ﴾ آغاز و به همین عنوان هم نامیده شده است.
- دین: سوره ماعون ویژگیهای تکذیبکنندگان دین خدا و سرنوشت آنان را بیان کرده و به همین دلیل هم به «دین» یا «تکذیب دین» شهرت یافته است[۴].[۵]
منابع
پانویس
- ↑ «و زکات را باز میدارند» سوره ماعون، آیه ۷.
- ↑ طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، جلد۲۰، صفحه ۳۶۷؛ هاشم زاده هریسی، هاشم، شناخت سورههای قرآن، صفحه ۶۰۸؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد۲۷، صفحه ۳۵۵؛ فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، جلد۱، صفحه ۵۴۶؛ زرکشی، محمد بن بهادر، البرهان فی علوم القرآن(باحاشیه)، جلد۱، صفحه ۱۹۳؛ جمعی از محققان، علوم القرآن عندالمفسرین، جلد۱، صفحه ۳۱۵؛ رامیار، محمود، تاریخ قرآن، صفحه ۵۹۱؛ سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، جلد۱، صفحه ۱۹۶.
- ↑ فرهنگ نامه علوم قرآنی، ص:۳۰۵۳.
- ↑ سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، جلد۱،صفحه ۱۹۶؛سخاوی، علی بن محمد، جمال القراء و کمال الاقراء، جلد۱،صفحه ۱۸۶؛ رامیار، محمود، تاریخ قرآن، صفحه ۵۹۱؛ حجتی، محمد باقر، پژوهشی درتاریخ قرآن کریم، صفحه ۱۵۰.
- ↑ فرهنگ نامه علوم قرآنی، ص:۸۰۴.