علم شأنی در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۲: خط ۱۲:


== روایات دربارۀ علم فعلی ==
== روایات دربارۀ علم فعلی ==
برخی از [[روایات]] هم دال بر فعلی بودن [[علم امام]] هستند مانند روایاتی که می‌‌فرماید: {{متن حدیث|عِلْمَ مَا یَکُونُ وَ مَا هُوَ کَائِنٌ حَتَّى تَقُومَ السَّاعَهُ}} نزد [[امام]] است<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص۲۶۱.</ref>. [[مفضل بن عمر]] [[نقل]] می‌‌کند، [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: «[[خداوند]] [[واجب]] می‌کند [[طاعت]] [[عبدی]] را بر [[بندگان]] و بعد از آن [[بنده]] می‌پوشاند خبر آسمان را؟ نه به [[خدا]] قسم خداوند کریم و رحیم‌تر از آن است که واجب کند [[اطاعت]] عبدی را بعد از آن بپوشاند خبر آسمان و صبح و شام را»<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائرالدرجات، ج ۱، ص۱۲۴.</ref>.<ref>ر.ک: [[منصف علی مطهری|مطهری، منصف علی]]، [[علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایان‌نامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]، ص۸۹.</ref>.
برخی از [[روایات]] هم دال بر فعلی بودن [[علم امام]] هستند مانند روایاتی که می‌‌فرماید: {{متن حدیث|عِلْمَ مَا یَکُونُ وَ مَا هُوَ کَائِنٌ حَتَّى تَقُومَ السَّاعَهُ}} نزد [[امام]] است<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص۲۶۱.</ref>. [[مفضل بن عمر]] [[نقل]] می‌‌کند، [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: «[[خداوند]] [[واجب]] می‌کند [[طاعت]] [[عبدی]] را بر [[بندگان]] و بعد از آن [[بنده]] می‌پوشاند خبر آسمان را؟ نه به [[خدا]] قسم خداوند کریم و رحیم‌تر از آن است که واجب کند [[اطاعت]] عبدی را بعد از آن بپوشاند خبر آسمان و صبح و شام را»<ref>صفار، محمد بن حسن، بصائرالدرجات، ج ۱، ص۱۲۴.</ref>.<ref>ر.ک: [[منصف علی مطهری|مطهری، منصف علی]]، [[علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایان‌نامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]، ص۸۹.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۴: خط ۲۴:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:علم معصوم]]
[[رده:علم شأنی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۱۶

مقدمه

کسانی که قائل به علم اشائی و ارادی معصوم هستند به برخی از روایات استدلال کرده‌اند و مضمون آنها این است، اهل بیت (ع) هر گاه بخواهند، خداوند آنان را آگاه می‏‌سازد[۱]، اما اگر مصلحت در ندانستن چیزی باشد کاری نمی‌کنند که آن را بدانند.[۲]

در اصول کافی بابی وجود دارد با عنوان: «بابُ أنَّ الأئِمَةَ إِذَا شَاءُوا أَنْ یَعْلَمُوا عُلِّمُوا»[۳].[۴] سه روایت مختلف از امام صادق (ع)[۵] وارد شده که فرمودند: "امام هر گاه بخواهد می‌داند و یا هر وقت بخواهد خداوند آگاهش می‌کند": «إِنَّ الْإِمامَ إِذَا شَاءَ أَنْ یَعْلَمَ عُلِّم»، «إِنَّ الْإِمَامَ إِذَا شَاءَ أَنْ يَعْلَمَ أُعْلِم» و «إِذَا أَرَادَ الْإِمَامُ أَنْ یَعْلَمَ شَیْئاً أَعْلَمَهُ اللَّهُ ذَلِكَ»[۶]. این روایات علم امام را منوط بر تعلیم الهی کرده‌اند[۷].

روایات دربارۀ علم فعلی

برخی از روایات هم دال بر فعلی بودن علم امام هستند مانند روایاتی که می‌‌فرماید: «عِلْمَ مَا یَکُونُ وَ مَا هُوَ کَائِنٌ حَتَّى تَقُومَ السَّاعَهُ» نزد امام است[۸]. مفضل بن عمر نقل می‌‌کند، امام صادق (ع) فرمودند: «خداوند واجب می‌کند طاعت عبدی را بر بندگان و بعد از آن بنده می‌پوشاند خبر آسمان را؟ نه به خدا قسم خداوند کریم و رحیم‌تر از آن است که واجب کند اطاعت عبدی را بعد از آن بپوشاند خبر آسمان و صبح و شام را»[۹].[۱۰]

منابع

پانویس

  1. ر.ک: نصیری، محمد حسین، گستره علم امام از دیدگاه آیات و روایات.
  2. ر.ک: مصباح یزدی، محمد تقی، شرح دعای ۴۵ صحیفۀ سجادیه، وبگاه آیت الله مصباح.
  3. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص۲۵۸
  4. ر.ک: مصباح یزدی، محمد تقی، شرح دعای ۴۵ صحیفۀ سجادیه، وبگاه آیت الله مصباح؛ سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص۸۰.
  5. هر سه روایت در: کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص۲۵۸.
  6. ر.ک: نصیری، محمد حسین، گستره علم امام از دیدگاه آیات و روایات؛ سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص۸۰.
  7. ر.ک: نصیری، محمد حسین، گستره علم امام از دیدگاه آیات و روایات.
  8. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص۲۶۱.
  9. صفار، محمد بن حسن، بصائرالدرجات، ج ۱، ص۱۲۴.
  10. ر.ک: مطهری، منصف علی، علم ائمه از نظر عقل و نقل، ص۸۹.