غلو در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۱۴

مقدمه

غلوّ بر وزن فُعول ناقص واوی و مصدر فعل «غَلا یَغلو» به معنای زیاده‌روی، افراط، ارتفاع، بالارفتن و تجاوز از قدر و منزلت هر چیز است، لذا وقتی قیمت کالایی بالا می‌رود به آن غالی (گران) گویند، همچنین هرگاه مایعی بجوشد و در حد خود نگنجد، می‌گویند: غَلَیان کرده است و غَلْوَة هم به معنی غایت است. به مبالغه در هر چیزی مغالات گویند و اسم مصدر غلو، غلاء است و فعل غَلا در باب افعال و مفاعله متعدی می‌شود^[۱].^[۲]

نکته دیگری که از کاربردهای غلو برمی‌آید، آن است که کلمه غلو از نظر لغت‌شناسی تنها در بعد افراط، یعنی بالا بردن چیزی از حد خود، کاربرد دارد، نه در بعد تفریط که به معنای پایین آوردن از حد خود است^[۳].

"غالی" به کسی می‌گویند که زیاده‌روی کرده و دچار افراط شده است. در مقابل آن "قالی" به کسی می‌گویند که دچار تفریط شده است. کلام امیر مؤمنان (ع) شاهد خوبی بر این معناست: "دو گروه درباره من هلاک شدند، دوستی که افراط ورزید و دشمنی که تفریط نمود"^[۴]؛ همچنین فرموده است: "دو گروه درباره من هلاک می‌شوند، دوستی که دوستی را از حد بگذراند و بهتان‌زنی که به من دروغ بندد"^[۵].^[۶]

پرسش مستقیم

غلو در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)

منابع

پانویس

↑ کتاب العین، ج۴، ص۴۴۶؛ مجمع البحرین، جا، ص۳۱۸؛ مصباح المنیر، ج۲، ص۴۵۲؛ المحیط فی اللغة، ج۵، ص۱۲۹؛ معجم مفردات الفاظ القرآن، ص۳۷۷؛ لسان العرب، ج۹، ص۱۱۳؛ تاج العروس، ج۱۰، ص۲۶۹.
↑ سلیمانیان، م‍ص‍طف‍ی‌، مقامات امامان، ص ۴۱.
↑ صفری فروشانی، نعمت‌الله، مقاله «غلو»، دانشنامه امام علی ج۳، ص ۳۷۷.
↑ «يَهْلِكُ فِيَّ رَجُلاَنِ مُحِبٌّ مُفْرِطٌ غَالٍ وَ مُبْغِضٌ قَالٍ»، نهج البلاغه، حکمت ۴۶۹.
↑ «‏يَهْلِكُ فِيَّ رَجُلاَنِ مُحِبٌّ مُفْرِطٌ وَ بَاهِتٌ مُفْتَرٍ»، نهج البلاغه، حکمت ۴۶۹.
↑ کوشا، محمد علی؛ مقاله «غلو»؛ دانشنامه معاصر قرآن کریم.

[1] کتاب العین، ج۴، ص۴۴۶؛ مجمع البحرین، جا، ص۳۱۸؛ مصباح المنیر، ج۲، ص۴۵۲؛ المحیط فی اللغة، ج۵، ص۱۲۹؛ معجم مفردات الفاظ القرآن، ص۳۷۷؛ لسان العرب، ج۹، ص۱۱۳؛ تاج العروس، ج۱۰، ص۲۶۹.

[2] سلیمانیان، م‍ص‍طف‍ی‌، مقامات امامان، ص ۴۱.

[3] صفری فروشانی، نعمت‌الله، مقاله «غلو»، دانشنامه امام علی ج۳، ص ۳۷۷.

[4] «يَهْلِكُ فِيَّ رَجُلاَنِ مُحِبٌّ مُفْرِطٌ غَالٍ وَ مُبْغِضٌ قَالٍ»، نهج البلاغه، حکمت ۴۶۹.

[5] «‏يَهْلِكُ فِيَّ رَجُلاَنِ مُحِبٌّ مُفْرِطٌ وَ بَاهِتٌ مُفْتَرٍ»، نهج البلاغه، حکمت ۴۶۹.

[6] کوشا، محمد علی؛ مقاله «غلو»؛ دانشنامه معاصر قرآن کریم.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{نبوت}}
+{{مدخل مرتبط
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
+| موضوع مرتبط = غلو
-: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[غلو]]''' است. "'''غلو'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+| عنوان مدخل  = غلو
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
+| مداخل مرتبط = [[غلو در لغت]] - [[غلو در قرآن]] - [[غلو در حدیث]] - [[غلو در فقه اسلامی]] - [[غلو در کلام اسلامی]] - [[غلو در تاریخ اسلامی]] - [[غلو در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]
-: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[غلو در لغت]] - [[غلو در قرآن]] - [[غلو در حدیث]] - [[غلو در دین]] - [[غلو در کلام اسلامی]]</div>
+| پرسش مرتبط  =
-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
+}}
-: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[غلو (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
-<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
-==غلو در لغت==
+== مقدمه ==
-[[غلوّ]] بر وزن فُعول ناقص واوی و مصدر فعل «غَلا یَغلو» به معنای [[زیاده‌روی]]، [[افراط]]، ارتفاع، بالارفتن و [[تجاوز]] از [[قدر]] و [[منزلت]] هر چیز می‌باشد، لذا وقتی قیمت کالایی بالا می‌رود به آن [[غالی]](گران) گویند، همچنین هرگاه مایعی بجوشد و در حد خود نگنجد، می‌گویند: غَلَیان کرده است. و {{عربی|غَلْوَة}} هم به معنی [[غایت]] می‌باشد. به [[مبالغه]] در هر چیزی مغالات گویند. و اسم مصدر [[غلو]]، {{عربی|غلاء}} می‌باشد و فعل {{عربی|غَلا}} در باب [[افعال]] و مفاعله متعدی می‌شود<ref>کتاب العین، ج۴، ص۴۴۶؛ مجمع البحرین، جا، ص۳۱۸؛ مصباح المنیر، ج۲، ص۴۵۲؛ المحیط فی اللغة، ج۵، ص۱۲۹.</ref>.<ref>[[مصطفی سلیمانیان|سلیمانیان، م‍ص‍طف‍ی‌]]، [[مقامات امامان (کتاب)|مقامات امامان]]، ص ۴۱.</ref>
+[[غلوّ]] بر وزن فُعول ناقص واوی و مصدر فعل «غَلا یَغلو» به معنای [[زیاده‌روی]]، [[افراط]]، ارتفاع، بالارفتن و [[تجاوز]] از [[قدر]] و [[منزلت]] هر چیز است، لذا وقتی قیمت کالایی بالا می‌رود به آن [[غالی]] (گران) گویند، همچنین هرگاه مایعی بجوشد و در حد خود نگنجد، می‌گویند: غَلَیان کرده است و {{عربی|غَلْوَة}} هم به معنی غایت است. به مبالغه در هر چیزی مغالات گویند و اسم مصدر [[غلو]]، {{عربی|غلاء}} است و فعل {{عربی|غَلا}} در باب [[افعال]] و مفاعله متعدی می‌شود<ref>کتاب العین، ج۴، ص۴۴۶؛ مجمع البحرین، جا، ص۳۱۸؛ مصباح المنیر، ج۲، ص۴۵۲؛ المحیط فی اللغة، ج۵، ص۱۲۹؛ معجم مفردات الفاظ القرآن، ص۳۷۷؛ لسان العرب، ج۹، ص۱۱۳؛ تاج العروس، ج۱۰، ص۲۶۹.</ref>.<ref>[[مصطفی سلیمانیان|سلیمانیان، م‍ص‍طف‍ی‌]]، [[مقامات امامان (کتاب)|مقامات امامان]]، ص ۴۱.</ref>
-==غلو در اصطلاح==
+نکته دیگری که از کاربردهای غلو برمی‌آید، آن است که کلمه غلو از نظر لغت‌شناسی تنها در بعد افراط، یعنی بالا بردن چیزی از حد خود، کاربرد دارد، نه در بعد تفریط که به معنای پایین آوردن از حد خود است<ref>[[نعمت‌الله صفری فروشانی|صفری فروشانی، نعمت‌الله]]، [[غلو - صفری فروشانی (مقاله)| مقاله «غلو»]]، [[دانشنامه امام علی ج۳ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۳]]، ص ۳۷۷.</ref>.
-غلو در اصطلاح یعنی [[انسان]] چیزی را که به آن [[اعتقاد]] دارد، از حد خود بالاتر ببرد. غالی در اصطلاح [[شیعه]] شخصی است که [[مقامات]] و فضائلی را درباره [[اهل بیت]]{{عم}} ادعا می‌کند که [[واقعیت]] ندارند و خود اهل بیت{{عم}} هم آنها را مطرح نکرده‌اند، مانند [[ادعای نبوت]] و [[الوهیت]] و [[تفویض]] برای [[امامان]]. برای نمونه شخصی از [[امام باقر]]{{ع}} پرسید: غالی کیست؟ امام باقر{{ع}} فرمود: «قومی هستند که درباره ما مطالبی می‌گویند که ما درباره خود نگفته‌ایم»<ref>اصول کافی، ج۲، ص۷۵.</ref>.
-به طورکلی در [[قرآن]] و [[روایات]] از [[غلو در دین]] [[نهی]] شده است، برای نمونه [[قرآن کریم]] فرموده: {{متن قرآن|يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ}}<ref>«ای اهل کتاب! در دینتان غلوّ نورزید» سوره نساء، آیه ۱۷۱؛ سوره مائده، آیه ۷۷.</ref> و [[پیامبر گرامی اسلام]] فرمودند: «از غلو در دین بپرهیزید زیرا کسانی که قبل از شما بودند به خاطر غلو در دین هلاک شدند»<ref>مسند احمد، ج۱، ص۲۱۵.</ref>. و فرمودند: «دو گروه از [[امت]] من بهره‌ای از [[اسلام]] ندارند، کسانی که [[دشمن اهل بیت]] من هستند و غلوکنندگان در [[دین]] که از دین خارج شده اند»<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۳، ص۴۰۸.</ref>. و [[حضرت علی]]{{ع}} فرمود: «از غلو درباره ما بپرهیزید»<ref>غررالحکم و دررالکلم، ج۲، ص۳۲۴.</ref>. و همچنین فرمودند: «دو گروه درباره من هلاک شدند، [[دوستداران]] غالی و [[دشمنان]] قالی ([[کینه‌ورز]])»<ref>نهج البلاغة، حکمت ۱۱۸، ص۴۸۹.</ref>.
+"غالی" به کسی می‌گویند که زیاده‌روی کرده و دچار [[افراط]] شده است. در مقابل آن "قالی" به کسی می‌گویند که دچار تفریط شده است. [[کلام]] [[امیر مؤمنان]] {{ع}} [[شاهد]] خوبی بر این معناست: "دو گروه درباره من هلاک شدند، [[دوستی]] که افراط ورزید و [[دشمنی]] که تفریط نمود"<ref>{{متن حدیث|يَهْلِكُ فِيَّ رَجُلاَنِ مُحِبٌّ مُفْرِطٌ غَالٍ وَ مُبْغِضٌ قَالٍ}}، نهج البلاغه، حکمت ۴۶۹.</ref>؛ همچنین فرموده است: "دو گروه درباره من هلاک می‌شوند، دوستی که [[دوستی]] را از حد بگذراند و بهتان‌زنی که به من [[دروغ]] بندد"<ref>{{متن حدیث|‏يَهْلِكُ فِيَّ رَجُلاَنِ مُحِبٌّ مُفْرِطٌ وَ بَاهِتٌ مُفْتَرٍ}}، نهج البلاغه، حکمت ۴۶۹.</ref>.<ref>[[محمد علی کوشا|کوشا، محمد علی]]؛ [[غلو (مقاله)|مقاله «غلو»]]؛ [[دانشنامه معاصر قرآن کریم]].</ref>
-همان‌طور که از [[روایات]] متعدد و [[نصوص]] بالا استفاده می‌شود [[غلو در دین]] [[حرام]] است و در برخی از موارد به [[کفر]] و [[شرک]] و [[انکار]] ضروری [[دین]] می‌انجامد، و [[حکم]] به [[قتل]] غالی داده می‌شود. و [[امامان]]{{عم}} همیشه از [[غالیان]] [[برائت]] و [[بیزاری]] می‌جستند<ref>اصول کافی، ج۲، ص۷۵.</ref>.<ref>[[مصطفی سلیمانیان|سلیمانیان، م‍ص‍طف‍ی‌]]، [[مقامات امامان (کتاب)|مقامات امامان]]، ص ۴۱.</ref>
-== جستارهای وابسته ==
+== پرسش مستقیم ==
+{{پرسش‌های وابسته}}
+* [[غلو در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)]]
+{{پایان پرسش‌های وابسته}}
-==پرسش مستقیم==
+== منابع ==
-*[[غلو در لغت و اصطلاح به چه معناست؟ (پرسش)]]
-==منابع==
 {{منابع}}
-# [[پرونده:1100785.jpg|22px]] [[مصطفی سلیمانیان|سلیمانیان]]، [[مقامات امامان (کتاب)|مقامات امامان]]
+# [[پرونده:1100785.jpg|22px]] [[مصطفی سلیمانیان|سلیمانیان، مصطفی]]، [[مقامات امامان (کتاب)|'''مقامات امامان''']]
+# [[پرونده:1368101.jpg|22px]] [[نعمت‌الله صفری فروشانی|صفری فروشانی، نعمت‌الله]]، [[غلو - صفری فروشانی (مقاله)| مقاله «غلو»]]، [[دانشنامه امام علی ج۳ (کتاب)|'''دانشنامه امام علی ج۳''']]
+# [[پرونده:10524027.jpg|22px]] [[محمد علی کوشا|کوشا، محمد علی]]؛ [[غلو (مقاله)|مقاله «غلو»]]؛ [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|'''دانشنامه معاصر قرآن کریم''']]
 {{پایان منابع}}
-==پانویس==
+== پانویس ==
 {{پانویس}}
 [[رده:غلو]]
-[[رده:مدخل]]