معنای ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
| مدخل اصلی    = [[کلیات ظهور امام مهدی]]
| مدخل اصلی    = [[کلیات ظهور امام مهدی]]
| مدخل وابسته    = ؟  
| مدخل وابسته    = ؟  
| پاسخ‌دهنده        =[[علی اصغر رضوانی|رضوانی]]
| پاسخ‌دهنده        =
| پاسخ‌دهندگان      =
| پاسخ‌دهندگان      = [[خدامراد سلیمیان]] ؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی]] ؛ [[مهدی علی‌پور]] ؛ [[مجتبی تونه‌ای]]
}}
}}
'''معنای [[ظهور]] [[امام مهدی]]{{ع}} چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
'''معنای [[ظهور]] [[امام مهدی]]{{ع}} چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
خط ۱۶: خط ۱۶:


== پاسخ نخست==
== پاسخ نخست==
[[پرونده:136863.JPG|بندانگشتی|right|100px|[[خدامراد سلیمیان]]]]
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::«ظهور از نظر لغت به معنای آشکار شدن چیز پنهان است<ref>  خلیل بن احمد، العین، ج ۴، ص ۳۷</ref>. نکته مهم در ظهور، مسبوق بودن آن به غیبت است؛ امّا در اصطلاح مهدویت، مقصود، ظاهر شدن [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ پس از پنهان زیستن طولانی، برای قیام و برپایی حکومت عدل جهانی است.
:::::*دوران ظهور را می‏‌توان به مراحل ذیل تقسیم کرد:
:::::*مرحله نخست: ظهور و آشکار شدن که فقط در اراده و علم الهی است؛
:::::*مرحله بعد: قیام و نهضت به امر الهی و خروج بر ستمگران و مبارزه با دشمنان؛
:::::*و مرحله پایانی: دوران تثبیت و حکومت جهانی است.
:::::*'''روایات مرحله نخست:''' [[زراره]] می‌‏گوید از [[امام باقر]]{{ع}} شنیدم که فرمود: "همانا برای قائم غیبتی است پیش از ظهورش .... "<ref>  شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۱، ص ۲۴۶، ح ۹؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۳۲، ح ۲۷۴</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} نیز درباره ظهور آن حضرت فرمود: "پس چون خداوند سبحانه و تعالی اراده فرمود امر او [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} را ظاهر سازد، به قلب او [[الهام]] نماید، پس ظاهر می‏‌شود و آن‏گاه به امر الهی قیام می‏‌کند"<ref>  نعمانی، الغیبة، ص ۱۸۷، ح ۴۰</ref>.  گفتنی است که مرحله قیام متأخر بر مرحله ظهور است؛ به این بیان که ابتدا ظهور صورت می‏‌گیرد و پس از آن با جمع شدن یاران حضرت و آماده شدن دیگر شرایط، آن حضرت قیام می‌‏فرماید.
:::::*'''روایات قیام آن حضرت:''' [[امام سجاد]]{{ع}} فرمود: "آن هنگام که قائم ما قیام کند، خداوند سبحانه و تعالی ترس را از دل شیعیان ما بردارد و .... "<ref> {{عربی|اندازه=120%|" إِذَا قَامَ‏ قَائِمُنَا أَذْهَبَ‏ اللَّهُ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏ عَنْ‏ شِيعَتِنَا الْعَاهَةَ ‏‏‏‏‏‏"}}، شیخ صدوق، الخصال، ج ۲، ص ۵۴۱، ح ۱۴</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} نیز فرمود: "قائم در حالی قیام خواهد کرد که بیعت احدی بر گردن او نیست"<ref>  نعمانی، الغیبة، ص ۱۹۱، ح ۴۵</ref>. آنچه گفته شد، بدین معنا نیست که تمام روایاتی که از کلمه قیام و مشتقات آن استفاده کرده، به گونه‌‏ای دقیق ناظر به مرحله قیام است؛ بلکه در مواردی قیام بر مرحله ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ نیز تطبیق شده است. اما به طور عمده روایاتی که قیام و مشتقات آن را در بر گرفته، سخن از مرحله‏‌ای پس از آغاز ظهور دارد.
::::::از [[رسول گرامی اسلام]]{{صل}} روایت شده است: "هرگز رستاخیز به پا نگردد، مگر این‏که پیش از آن قائم برای حق از خاندان ما قیام کند"<ref>  شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه السّلام، ج ۲، ص ۵۹، ح ۲۳۰</ref>. [[امام باقر]]{{ع}} فرمود: " هنگامی که قائم ما قیام کند، خداوند سبحانه و تعالی دستش را بر سر بندگان گذاشته، اندیشه‌‏های ایشان جمع می‏‌گردد"<ref> {{عربی|اندازه=120%|" إِذَا قَامَ‏ قَائِمُنَا، وَضَعَ‏ اللَّهُ‏ يَدَهُ‏ عَلى‏ رُؤُوسِ‏ الْعِبَادِ، فَجَمَعَ‏ بِهَا عُقُولَهُمْ‏ ‏‏‏‏‏‏"}}، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۲۵، ح ۲۱</ref>.
::::::شاید بتوان اختلاف روایات زمان ظهور را نیز با این تقسم‏‌بندی رفع نمود؛ به این بیان که برخی روایات ناظر به زمان ظهور و برخی دیگر ناظر به زمان قیام باشد. گفتنی است در پاره‏‌ای از روایات، از ظهور و قیام [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ با عنوان خروج یاد شده است. از [[امام صادق]]{{ع}} نقل شده است که فرمود: "خروج قائم محتوم است"<ref>  شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۵۴، ح ۴۶۱</ref>. آن حضرت همچنین فرمود: "دنیا به پایان نرسد تا این‏که مردی از خاندان من خروج کند که به حکومت آل داود حکم نماید .... "<ref>  محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۹۷، ح ۲</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۲۹۸ - ۳۰۱.</ref>.
==پاسخ‌های دیگر==
{{یادآوری پاسخ}}
{{جمع شدن|۱. آقای علی‌پور؛}}
[[پرونده:9030760879.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[مهدی علی‌پور]]]]
[[پرونده:9030760879.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[مهدی علی‌پور]]]]
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[مهدی علی‌پور]]'''، در مقاله ''«[[ظهور (مقاله)|ظهور]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[مهدی علی‌پور]]'''، در مقاله ''«[[ظهور (مقاله)|ظهور]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۲۵: خط ۴۰:
::::#وجود انسان‌های مخلص و پرهیزگار برای یاری دادن آن رهبر شایسته.<ref> سید محمد صدر، تاریخ مابعدالظهور، ص ۴۳.</ref>»<ref>[[مهدی علی‌پور|علی‌پور، مهدی]]، [[ظهور (مقاله)|ظهور]]، ص: ۲۱۹-۲۲۰.</ref>.
::::#وجود انسان‌های مخلص و پرهیزگار برای یاری دادن آن رهبر شایسته.<ref> سید محمد صدر، تاریخ مابعدالظهور، ص ۴۳.</ref>»<ref>[[مهدی علی‌پور|علی‌پور، مهدی]]، [[ظهور (مقاله)|ظهور]]، ص: ۲۱۹-۲۲۰.</ref>.


==پاسخ‌های دیگر==
 
{{یادآوری پاسخ}}
{{جمع شدن|۲. آقای رضوانی؛}}
{{جمع شدن|۱. آقای رضوانی؛}}
[[پرونده:15207.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[علی اصغر رضوانی]]]]
[[پرونده:15207.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[علی اصغر رضوانی]]]]
::::::آقای '''[[علی اصغر رضوانی]]'''، در کتاب ''«[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::آقای '''[[علی اصغر رضوانی]]'''، در کتاب ''«[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۳۵: خط ۴۹:
:::::#مقصود از ظهور، پیروزی و سیطره بر عالم است. این معنا بعد از آن حاصل می‌شود که حضرت از پرده غیبت به در آمده و امور او مرتّب گردد»<ref>[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۵۵۲.</ref>.
:::::#مقصود از ظهور، پیروزی و سیطره بر عالم است. این معنا بعد از آن حاصل می‌شود که حضرت از پرده غیبت به در آمده و امور او مرتّب گردد»<ref>[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۵۵۲.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}
{{جمع شدن|۳. آقای تونه‌ای؛}}
[[پرونده:13681078.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[مجتبی تونه‌ای]]]]
::::::آقای '''[[مجتبی تونه‌ای]]'''، در کتاب ''«[[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::«کلمه "[[ظهور]]" نوعاً به‌معنای ظهور شخص [[امام زمان]] {{ع}} مطرح می‌شود و مثلاً به همین معنی {{عربی|اندازه=150%|"عجل علی ظهورك"}} گفته می‌شود و البته این مسأله‌ای قطعی و غیرقابل‌انکار است؛ لکن احتمال قوی و جدی دیگری هم وجود دارد که ظهور به‌معنای ظهور امر باشد، نه ظهور شخص. البته ظهور کامل و تام‌ امر، مستلزم ظهور شخص است. یعنی تا شخص ظاهر نشود، امر امت به صورت تمام و کامل ظاهر نمی‌شود، ولی درعین‌حال میان این دو تفاوت‌هایی وجود دارد.
::::::اصل این تفکر و اندیشه از این‌جا سرچشمه می‌گیرد که ظهور حداقل می‌تواند دو معنا داشته باشد: یک بار به‌معنای طلوع و آشکار شدن و پیدایش بعد از استتار: بدین‌گونه که ظهور را نقطه مقابل خفا بگیریم که نظارت مطلب بیشتر به ظهور شخص می‌باشد، و البته این قابل انکار نیست، و بار دیگر ظهور را از ماده و ریشه "ظهر" معنا کنیم که عبارت از تقویت و پشتوانه یافتن چیزی باشد که ما از آن تعبیر به پیروزی و حاکمیت مقتدرانه می‌نماییم و در این برداشت و نظر، مطالب دیگری به ذهن می‌رسد و نتایج دیگری به دست می‌آید. در این بحث، توجه به مشتقات لفظی لغت ظهور، مفید مطالب ارزشمندی است که می‌توان از آن کمک گرفت.
::::::اگر [[ظهور]] را صفت شخص بگیریم تمام آیات و [[روایات]] و ادعیه و زیارات و مناجات‌هایی که در آن‌ها واژه [[ظهور]] به کار رفته و استعمال شده است؛ تحقق نیافته و معنی پیدا نمی‌کند، مگر با [[ظهور]] شخص [[امام زمان]] {{ع}}. زیرا [[ظهور]] به‌معنای پیدایش بعد از استتار و خفا استعمال شده است. اما اگر [[ظهور]] را به‌معنای پیروزی و سلطه [[اسلام]] تعبیر نماییم؛ حتی ممکن است این پیروزی -البته تا حدودی- قبل از [[ظهور]] [[امام زمان]] {{ع}} نیز حاصل شود؛ لکن نه به‌گونه‌ای که مستغنی از [[ظهور]] آن حضرت باشیم<ref>نشریه موعود، شماره ۱۱ و ۱۰، ص ۴۹.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص:۴۷۵.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
==پرسش‌های وابسته==
==پرسش‌های وابسته==


خط ۵۴: خط ۷۷:
[[رده:پرسش‌های مهدویت]]
[[رده:پرسش‌های مهدویت]]
[[رده:پرسش‌های مهدویت]]
[[رده:پرسش‌های مهدویت]]
[[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]]
[[رده:(اث): پرسش‌هایی با ۴ پاسخ]]
[[رده:(اا): پرسش‌های مهدویت با ۱ پاسخ]]
[[رده:(اث): پرسش‌های مهدویت با ۴ پاسخ]]

نسخهٔ ‏۱۹ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۱:۵۸

الگو:پرسش غیرنهایی

معنای ظهور امام مهدی چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / مقدمات ظهور امام مهدی
مدخل اصلیکلیات ظهور امام مهدی
مدخل وابسته؟

معنای ظهور امام مهدی(ع) چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ نخست

خدامراد سلیمیان
حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «فرهنگ‌نامه مهدویت» در این‌باره گفته است:
«ظهور از نظر لغت به معنای آشکار شدن چیز پنهان است[۱]. نکته مهم در ظهور، مسبوق بودن آن به غیبت است؛ امّا در اصطلاح مهدویت، مقصود، ظاهر شدن حضرت مهدی(ع)‏ پس از پنهان زیستن طولانی، برای قیام و برپایی حکومت عدل جهانی است.
  • دوران ظهور را می‏‌توان به مراحل ذیل تقسیم کرد:
  • مرحله نخست: ظهور و آشکار شدن که فقط در اراده و علم الهی است؛
  • مرحله بعد: قیام و نهضت به امر الهی و خروج بر ستمگران و مبارزه با دشمنان؛
  • و مرحله پایانی: دوران تثبیت و حکومت جهانی است.
  • روایات مرحله نخست: زراره می‌‏گوید از امام باقر(ع) شنیدم که فرمود: "همانا برای قائم غیبتی است پیش از ظهورش .... "[۲]. امام صادق(ع) نیز درباره ظهور آن حضرت فرمود: "پس چون خداوند سبحانه و تعالی اراده فرمود امر او حضرت مهدی(ع) را ظاهر سازد، به قلب او الهام نماید، پس ظاهر می‏‌شود و آن‏گاه به امر الهی قیام می‏‌کند"[۳]. گفتنی است که مرحله قیام متأخر بر مرحله ظهور است؛ به این بیان که ابتدا ظهور صورت می‏‌گیرد و پس از آن با جمع شدن یاران حضرت و آماده شدن دیگر شرایط، آن حضرت قیام می‌‏فرماید.
  • روایات قیام آن حضرت: امام سجاد(ع) فرمود: "آن هنگام که قائم ما قیام کند، خداوند سبحانه و تعالی ترس را از دل شیعیان ما بردارد و .... "[۴]. امام صادق(ع) نیز فرمود: "قائم در حالی قیام خواهد کرد که بیعت احدی بر گردن او نیست"[۵]. آنچه گفته شد، بدین معنا نیست که تمام روایاتی که از کلمه قیام و مشتقات آن استفاده کرده، به گونه‌‏ای دقیق ناظر به مرحله قیام است؛ بلکه در مواردی قیام بر مرحله ظهور حضرت مهدی(ع)‏ نیز تطبیق شده است. اما به طور عمده روایاتی که قیام و مشتقات آن را در بر گرفته، سخن از مرحله‏‌ای پس از آغاز ظهور دارد.
از رسول گرامی اسلام(ص) روایت شده است: "هرگز رستاخیز به پا نگردد، مگر این‏که پیش از آن قائم برای حق از خاندان ما قیام کند"[۶]. امام باقر(ع) فرمود: " هنگامی که قائم ما قیام کند، خداوند سبحانه و تعالی دستش را بر سر بندگان گذاشته، اندیشه‌‏های ایشان جمع می‏‌گردد"[۷].
شاید بتوان اختلاف روایات زمان ظهور را نیز با این تقسم‏‌بندی رفع نمود؛ به این بیان که برخی روایات ناظر به زمان ظهور و برخی دیگر ناظر به زمان قیام باشد. گفتنی است در پاره‏‌ای از روایات، از ظهور و قیام حضرت مهدی(ع)‏ با عنوان خروج یاد شده است. از امام صادق(ع) نقل شده است که فرمود: "خروج قائم محتوم است"[۸]. آن حضرت همچنین فرمود: "دنیا به پایان نرسد تا این‏که مردی از خاندان من خروج کند که به حکومت آل داود حکم نماید .... "[۹][۱۰].

پاسخ‌های دیگر

 با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود: