فرق بین علایم ظهور با اشراط الساعة چیست؟ (پرسش)

فرق بین علایم ظهور با اشراط الساعة چیست؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاتر	مهدویت / مقدمات ظهور امام مهدی / نشانه‌های ظهور امام مهدی / کلیات
مدخل اصلی	علائم ظهور
مدخل وابسته	؟

فرق بین علایم ظهور با اشراط الساعة چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ‌های دیگر

 با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:  

۱. حجت الاسلام و المسلمین علی‌زاده؛

پرونده:Pic627.jpg مهدی علی‌زاده حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدی علی‌زاده، در کتاب «نشانه‌های یار و چکامه‌ انتظار» در این‌باره گفته است: «بر پایه مستندات اسلامی، در روند تسلسل تاریخی حوادث عظیم جهانی، نخست انقلاب مصلح کل حضرت اباصالح المهدی (ع) رخ می‌دهد و در پی آن دولت کریمه مهدوی شکل می‌گیرد و آنگاه پس از سپری شدن عصر طلایی ظهور، فرجام تاریخ فرا می‌رسد و بساط دنیا درهم ریخته و قیامت برپا می‌گردد و پیش از حادث شدن قیامت، نشانه‌هایی ظاهر می‌شود که از بروز قیامت خبر می‌دهد، این نشانه‌ها در فرهنگ اسلامی ما "اشراط الساعه" نامیده شده‌اند (اشراط جمع "شَرَط" به معنای "علامت" است). خداوند سبحان می‌فرماید: ﴿﴿ فَهَلْ يَنظُرُونَ إِلاَّ السَّاعَةَ أَن تَأْتِيَهُم بَغْتَةً فَقَدْ جَاءَ أَشْرَاطُهَا﴾﴾؛ "آیا کافران جز این انتظاری دارند که قیامت ناگهان فرا رسد، در حالی که هم اکنون نشانه‌های آن پدید آمده است؟" حال این که نشانه‌های بروز قیامت یا "اشراط الساعه" چه اموری هستند، بحثی است که در ادامه و ضمن بیان "نکات" مربوط به علائم ظهور بدان خواهیم پرداخت. به هر روی باید توجه کرد که هر دو واقعه "ظهور حضرت بقیة الله الأعظم (ع)" و "پدیدار شدن رستاخیز" در مقطع تاریخی موسوم به "آخر الزمان" صورت می‌پذیرد و احتمال اشتباه شدن آن‌ها می‌رود. بر این پایه لازم است با هوشیاری کامل، آن‌ها را شناسایی نموده و از یکدیگر تفکیک کرد و از درهم آمیختن و جابجایی آن‌ها - خطایی که برخی از نویسندگان بدان مبتلا شده‌اند - دوری گزید.

۲. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛

خدامراد سلیمیان حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «درسنامه مهدویت» در این‌باره گفته است: «"أشراط" جمع"شَرَط" به معنای نشانه یا سرآغاز یک چیز است و "الساعه" به بخشی از بخش‌های شبانه روز گفته می‌شود و مقصود از آن در این جا قیامت است؛ به جهت اینکه وقوع آن ناگهانی است و یا اینکه طول آن نزد خداوند مانند ساعتی از ساعات بندگان است. پس مراد از "اشراط الساعه"، نشانه‌هایی است که پیش از قیامت یا در آستانه آن، پدید می‌آید. واژه "اشراط" در قرآن، فقط یک بار و به صورت اضافه به ضمیر"الساعه" به کار رفته است. در روایات "اشراط الساعه"، زنجیره‌ای از پدیده‌های انسانی و طبیعی شمرده شده که از زمان بعثت رسول اکرم (ص) آغاز و تا فروپاشی کامل نظام طبیعت ادامه می‌یابد و البته همه آنها را می‌توان نشانه‌هایی از نزدیک شدن رستاخیز بزرگ دانست. علاوه بر واژه "اشراط" از واژه‌هایی چون "علامات" نیز برای نشانه‌های قیامت استفاده شده است. در منابع اهل سنت روایات فراوانی درباره نشانه‌های قیامت نقل شده است. بخاری در صحیح خود از حذیفه نقل کرده است: ما در حال گفت وگو بودیم که رسول خدا (ص) حاضر شد و فرمود: از چه سخن می‌گویید؟ گفتیم از قیامت؛ فرمود: "انها لَن تَقُوم حتی تَرَونَ قبلَها عشر آیاتٍ فَذَکر الدُخان والدجال والدابهَ و طلوعَ الشمسِ من مغربِها و نزولَ عیسی بن مریم (ع) و یأجوجَ و مأجوجَ و ثلاثه خسوفٍ: خَسفٌ بالمشرقِ و خسفٌ بالمغرب و خَسفٌ بجزیره العرب و آخر ذلک نار تَخرُج من الیَمن تَطردُ الناسَ الی مَحشَرهم"؛ قیامت آشکار نمی‌شود، مگر اینکه ده نشانه پیش از آن ببینید: دود، دجال، جنبنده، طلوع خورشید از سمت مغرب، نزول عیسی (ع)، یأجوج و مأجوج، لرزش زمین در مشرق و مغرب و در جزیره العرب و آخرین نشانه آتشی است که از سوی یمن آشکار شود و مردم را به سوی محشر سوق دهد. آن حضرت در روایت دیگری درباره نشانه‌های قیامت می‌فرماید:"عَشْرٌ قَبْلَ الساعَهِ لَا بُد مِنْهَا السفْیَانِی وَ الدجالُ وَ الدخَانُ وَ الدابهُ وَ خُرُوجُ الْقَائِمِ وَ طُلُوعُ الشمْسِ مِنْ مَغْرِبِهَا وَ نُزُولُ عِیسَی (ع)وَ خَسْفٌ بِالْمَشْرِقِ وَ خَسْفٌ بِجَزِیرَهِ الْعَرَبِ وَ نَارٌ تَخْرُجُ مِنْ قَعْرِ عَدَنٍ تَسُوقُ الناسَ إِلَی الْمَحْشَرِ"؛ به ناگزیر ده چیز، پیش از برپایی قیامت، رخ خواهد داد: خروج سفیانی، دجال، پیدا شدن دود، جنبنده، خروج قائم (ع)، طلوع خورشید از مغرب آن، فرود آمدن عیسی (ع)، فرو رفتن [در زمین] در ناحیه مشرق و فرو رفتن در منطقه جزیرهالعرب و آتشی که از انتهای عدن بر می‌خیزد و مردمان را به سوی صحرای محشر راهنمایی می‌کند. از آنجایی که روایات مربوط به نشانه‌های قیامت، در منابع اسلامی به‌ویژه اهل سنت گستره بسیار وسیعی را به خود اختصاص داده و بررسی همه آنها فرصتی فراخ‌تر را می‌طلبد، در اینجا مبنای درس را بر روایت نقل شده از شیخ طوسی قرار می‌دهیم. بنابراین می‌توان مجموعه "اشراط الساعه" را بویژه از نگاه منابع شیعی به دو بخش تقسیم کرد: تحولات انسانی که در حلقه پایانی زندگی دنیا رخ می‌دهد و عبارت است از: خروج سفیانی، دجال، جنبنده، خروج قائم و فرود آمدن حضرت عیسی. دگرگونی‌های کیهانی که به فروپاشی نظام دنیا و ظهور قیامت می‌انجامد که عبارت است از: پیدا شدن دود، طلوع خورشید از مغربِ آن، فرو رفتن [در زمین] در ناحیه مشرق، فرو رفتن در منطقه جزیرهالعرب و آتش عدن.

۳. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛

پژوهشگران مؤسسه آینده روشن پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، در کتاب «مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها» در این‌باره گفته‌اند: «علایم از واژه عَلَم و به معنای نشانه‌هاست که برای ظهور حضرت مهدی (ع) است و احادیثی با عنوان همین موضوع در کتاب‌ها آماده است. اما اشراط جمع شرط به معنای نشانه و سرآغاز است. اهل لغت می‌گویند: اولین ستاره بهاری را شَرَط می‌گویند؛ لذا سرآغاز هر چیزی را شَرَط نامیده‌اند و اشراط الساعة یعنی نشانه‌های آن الساعة به معنای قیامت و رستاخیز است. اشراط الساعة یعنی نشانه‌های قیامت که کتاب‌هایی با همین عنوان وجود دارد. یکی از مشهورترین آن‌ها کتاب اشراط الساعة، تألیف بزرنجی، متوفای ۱۱۰۳ است. بنابراین ماهیت علایم ظهور با اشراط الساعة متفاوت است؛ زیرا علایم ظهور، نشانه‌هایی برای ظهور امام مهدی (ع) است، ولی اشراط الساعة نشانه‌هایی برای قیامت است که در سوره شمس تعدادی از آن‌ها ذکر شده است: ﴿﴿إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ*وَإِذَا النُّجُومُ انكَدَرَتْ﴾﴾».

منبع‌شناسی جامع مهدویت

• کتاب‌شناسی مهدویت؛
• مقاله‌شناسی مهدویت؛
• پایان‌نامه‌شناسی مهدویت.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: