خشیت در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-</div>\n<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> +</div>)) |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== {{یادآوری پانویس}} {{پانویس}} +== پانویس == {{پانویس}})) |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | * [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
نسخهٔ ۲۵ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۰۲
خشیت در قرآن - خشیت در حدیث - خشیت در نهج البلاغه - خشیت در معارف دعا و زیارات - خشیت در کلام اسلامی - خشیت در اخلاق اسلامی - خشیت در فقه سیاسی
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل خشیت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- خوف[۱]، ترس و بیم، خوف آمیخته با تعظیم و بزرگداشت[۲].
- ﴿وَتَخْشَى النَّاسَ وَاللَّهُ أَحَقُّ أَنْ تَخْشَاهُ﴾[۳].
- در اصطلاح قرآنی خشیت به مفهوم مراقبت و خویشتنداری در اعمال و نیّات به واسطه خوف[۴] می‌باشد.
- خشیت به اعتبار متعلق آن، بار ارزشی می‌گیرد. خشیة الله از صفات پسندیده مؤمن است که عاملی جهت تنظیم و کنترل اعمال فردی و اجتماعی اوست: ﴿إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ﴾[۵].
- خشیة الناس، ترس و خوف همراه با بزدلی و زبونی از صفات رذیله و ناپسندی است که در قرآن به‌شدت از آن نهی شده است؛ به‌ویژه زمانی که در مقابل خشیة الله قرار گیرد و کسی به خاطر ترس از مخلوق، حرمت خالق را در نیّات و اعمال خود هتک کند: ﴿فَلَا تَخْشَوُا النَّاسَ وَاخْشَوْنِ وَلَا تَشْتَرُوا بِآيَاتِي ثَمَنًا قَلِيلًا﴾[۶].[۷].
- از دیدگاه روان‌شناسی اجتماعی، بزدلی و جبونی (خشیة الناس) از خصوصیات منفی انسان‌هایی است که از انجام کارها بر اساس اصول اخلاقی عاجزند و علت آن ناتوانی در غلبه بر ترس است. جبونی و بزدلی یا ناشی از خوددوستی و خودپرستی است (ترس از تهدید جانی و مالی، ترس ازدست دادن منافع) یا نیمه آگاهانه و ناشی از پدیده‌های ناشناخته و کنترل نشده اجتماعی و طبیعی. در هر دو صورت بزدلی خصوصیت ساده روان‌شناختی یک شخص خاص نیست؛ بلکه پدیده‌ای اجتماعی است که منجر به کارهای غیراخلاقی مثل حقه بازی، فریبکاری و فرصت طلبی، نان به نرخ روز خوردن و بی‌وجدانی می‌شود[۸].[۹].
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ج۱۴، ص۲۲۸.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۸۳.
- ↑ «از مردم می‌ترسیدی در حالی که خداوند سزاوارتر بود که از او بترسی» سوره احزاب، آیه ۳۷.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۳، ص۶۱.
- ↑ «از بندگان خداوند تنها دانشمندان از او می‌هراسند» سوره فاطر، آیه ۲۸.
- ↑ «از مردم نهراسید و از من بهراسید و آیات مرا ارزان مفروشید» سوره مائده، آیه ۴۴.
- ↑ ر.ک: محسن معینی، "خشیت"، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۹۸۹.
- ↑ علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۲۲۳.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۲۵۵-۲۵۶.