تفسیر تطبیقی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">\n: +)) |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==)) |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
فایده عمده [[تفسیر تطبیقی]]، توسعه در نگرش خواننده [[تفسیر]] و خارج نمودن او از هر گونه حصرگرایی است و می‌‌توان گفت این روش، [[ذهن]] خواننده کنجکاو را قوت بخشیده و او را به فعالیت بیشتر برای دریافت عمیق متن آماده‌تر می‌سازد و بدین وسیله کم و بیش از [[جمود]] و [[تحجّر]] - که عده‌ای بدان مبتلایند - می‌کاهد و تا حدّ فراوانی از تعصّب‌های خشک و نابجا و بی‌مورد جلوگیری می‌کند و علاوه بر اینها، چنین روشی زمینه‌های تقریب [[مذهب]] [[اسلامی]] در حوزه‌های گوناگون [[اعتقادی]]، [[فقهی]]، [[اجتماعی]] و [[اخلاقی]] را فراهم می‌آورد و به محوریت [[قرآن کریم]] در همه مسائل، [[تحکیم]] می‌بخشد.<ref>[[محمد علی کوشا|کوشا، محمد علی]]، [[تفسیر تطبیقی - کوشا (مقاله)|مقاله «تفسیر تطبیقی»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|دانشنامه معاصر قرآن کریم]].</ref> | فایده عمده [[تفسیر تطبیقی]]، توسعه در نگرش خواننده [[تفسیر]] و خارج نمودن او از هر گونه حصرگرایی است و می‌‌توان گفت این روش، [[ذهن]] خواننده کنجکاو را قوت بخشیده و او را به فعالیت بیشتر برای دریافت عمیق متن آماده‌تر می‌سازد و بدین وسیله کم و بیش از [[جمود]] و [[تحجّر]] - که عده‌ای بدان مبتلایند - می‌کاهد و تا حدّ فراوانی از تعصّب‌های خشک و نابجا و بی‌مورد جلوگیری می‌کند و علاوه بر اینها، چنین روشی زمینه‌های تقریب [[مذهب]] [[اسلامی]] در حوزه‌های گوناگون [[اعتقادی]]، [[فقهی]]، [[اجتماعی]] و [[اخلاقی]] را فراهم می‌آورد و به محوریت [[قرآن کریم]] در همه مسائل، [[تحکیم]] می‌بخشد.<ref>[[محمد علی کوشا|کوشا، محمد علی]]، [[تفسیر تطبیقی - کوشا (مقاله)|مقاله «تفسیر تطبیقی»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|دانشنامه معاصر قرآن کریم]].</ref> | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
#[[پرونده:10524027.jpg|22px]] [[محمد علی کوشا|کوشا، محمد علی]]، [[تفسیر تطبیقی - کوشا (مقاله)|مقاله «تفسیر تطبیقی»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|'''دانشنامه معاصر قرآن کریم''']] | #[[پرونده:10524027.jpg|22px]] [[محمد علی کوشا|کوشا، محمد علی]]، [[تفسیر تطبیقی - کوشا (مقاله)|مقاله «تفسیر تطبیقی»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|'''دانشنامه معاصر قرآن کریم''']] | ||
نسخهٔ ۱۷ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۰:۳۴
مقدمه
مراد از تفسیر تطبیقی این است که مفسر، تفسیری که از یک آیه یا چند آیه مشابه به دست می‌دهد آن را با نظرات دیگر مفسران تطبیق دهد و آراء آنان را نیز لحاظ نماید یا برداشت و تفسیری که از یک موضوع قرآنی ارائه می‌دهد، آن را در همان موضوع با آنچه که در دیگر کتب آسمانی مانند تورات و انجیل آمده و یا با دیدگاه‌های دانشمندانی که صاحب رأی و نظرند، تطبیق نماید و آراء گوناگون را مطرح سازد تا بدین وسیله خواننده تفسیر بیشتر به اهمیت موضوع پی برد و در میان آراء گوناگون بهتر بتواند انتخاب قول احسن نماید.
بنابراین در تفسیر تطبیقی، مفسر آیاتی را محور قرار داده و سپس به جستجوی آرای دیگر مفسران از قدما و متأخران - اعم از اینکه شیعه یا سنی یا تفسیر آنها عقلی یا نقلی یا فلسفی باشد - می‌پردازد و احتمالات مطرح شده از سوی آنان را به مقایسه و ارزیابی می‌گذارد و در ضمن تطبیق نظر خود با نظرات گوناگون و مقایسه میان آنها، در واقع نوعی «تفسیر مقارَن» را به نمایش می‌گذارد.
تفسیر تطبیقی، همان تفسیر مقارن است که تنها در محدوده تطبیق میان نظرات شیعی و سنی نمی‌گنجد، بلکه فراتر از آن به تطبیق تفسیر قرآن و عهدین (تورات و انجیل)، نظرات الهی و مادی، نظرات دینی و علمی و... نیز می‌پردازد. پس می‌‌توان گفت: تفسیر تطبیقی در واقع نوع بررسی مقایسه‌ای میان دیدگاه‌های مفسران با اختلاف در روش یا مذهب است و شرط لازم تفسیر تطبیقی، این است که مقایسه میان دیدگاه‌های دو مذهب یا دو مکتب تفسیری یا دو مفسر و یا میان معارف قرآن با آموزه‌های دیگر کتب آسمانی یا سایر معارف بشری مانند حقوق زن در اسلام و عصر جاهلیت یا حقوق زن در اسلام و اروپا، یا مقایسه بردگی در اسلام با بردگی پیش از اسلام و یا بردگی در اسلام با بردگی در اروپا لحاظ شود.
فایده عمده تفسیر تطبیقی، توسعه در نگرش خواننده تفسیر و خارج نمودن او از هر گونه حصرگرایی است و می‌‌توان گفت این روش، ذهن خواننده کنجکاو را قوت بخشیده و او را به فعالیت بیشتر برای دریافت عمیق متن آماده‌تر می‌سازد و بدین وسیله کم و بیش از جمود و تحجّر - که عده‌ای بدان مبتلایند - می‌کاهد و تا حدّ فراوانی از تعصّب‌های خشک و نابجا و بی‌مورد جلوگیری می‌کند و علاوه بر اینها، چنین روشی زمینه‌های تقریب مذهب اسلامی در حوزه‌های گوناگون اعتقادی، فقهی، اجتماعی و اخلاقی را فراهم می‌آورد و به محوریت قرآن کریم در همه مسائل، تحکیم می‌بخشد.[۱]
