شعبة بن حجاج بن ورد ازدی بصری در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{امامت}} <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:


وی در نزد [[شیعه]] مجهول است و [[وثاقت]] وی ثابت نیست<ref>ر.ک: مامقانی، تنقیح المقال، ج۱، ص۷۳ (نتائج التنقیح، رقم ۵۵۷۶).</ref>، ولی در نزد [[اهل تسنن]] [[ثقه]] (مورد [[اعتماد]]) است و حتی او را [[امیر المؤمنین]] در [[حدیث]] [[لقب]] داده‌اند<ref>ر.ک: ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۳۵۱ رقم ۶۷؛ مزی، تهذیب الکمال، ج۸، ص۳۵۲-۳۵۵.</ref>. وی در واسط‍ به [[دنیا]] آمده، ولی ساکن [[بصره]] بوده است<ref>ر.ک: مزی، تهذیب الکمال، ج۸، ص۳۴۴ و ۳۵۵.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۳۳.</ref>
وی در نزد [[شیعه]] مجهول است و [[وثاقت]] وی ثابت نیست<ref>ر.ک: مامقانی، تنقیح المقال، ج۱، ص۷۳ (نتائج التنقیح، رقم ۵۵۷۶).</ref>، ولی در نزد [[اهل تسنن]] [[ثقه]] (مورد [[اعتماد]]) است و حتی او را [[امیر المؤمنین]] در [[حدیث]] [[لقب]] داده‌اند<ref>ر.ک: ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۳۵۱ رقم ۶۷؛ مزی، تهذیب الکمال، ج۸، ص۳۵۲-۳۵۵.</ref>. وی در واسط‍ به [[دنیا]] آمده، ولی ساکن [[بصره]] بوده است<ref>ر.ک: مزی، تهذیب الکمال، ج۸، ص۳۴۴ و ۳۵۵.</ref>.<ref>[[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|تاریخ تفسیر قرآن]]، ص ۲۳۳.</ref>
====شعبة بن حجاج بن ورد ازدی بصری در تفسیر و مفسران==
شعبة بن حجاج بن ورد ازدی بصری از [[تابعان]] تابعان و از [[محدثان]] و محققان بزرگ به شمار می‌رود.
شعبه اول کسی بود که [[تدوین حدیث]] کرد و از احوال محدثان گزارش‌هایی تهیه نمود. [[مشایخ]] و بزرگان [[فقه]] و [[حدیث]] از او [[روایت]] دارند و بر [[وثاقت]] و [[اتقان]] او [[اتفاق نظر]] دارند. [[شافعی]] می‌گوید: «اگر شعبه نبود [[روایت حدیث]] در [[عراق]] شناخته نمی‌شد». [[احمد بن حنبل]] می‌گوید: «شعبه خود امتی بود». [[حاکم]] می‌گوید: «شعبه پیشوای [[پیشوایان]] در حدیث بود». او از دو نفر [[صحابی]] ([[انس بن مالک]] و [[عمرو بن سلمه]]) و چهار صد تن از تابعان روایت دارد. <ref>تهذیب التهذیب، ج ۴، ص۳۳۸، شماره ۵۸۰.</ref>
شیخ [[ابو جعفر طوسی]] او را در زمره [[صحابه امام صادق]]{{ع}} آورده است. <ref>رجال طوسی، ص۲۱۸، شماره ۱۷. معجم رجال الحدیث، ج ۹، ص۲۷. قاموس الرجال، ج ۵، ص۷۸.</ref> از آثار برجسته او [[تفسیر قرآن کریم]] است. <ref>معجم المفسرین، ج ۱، ص۲۲۷.</ref> [[زرکشی]] نیز او را در زمره [[مفسران]] پس از تابعان شمرده است. <ref>البرهان، ج ۲، ص۱۵۹.</ref> استاد [[حسن سندوبی مصری]] در پاورقی کتاب «[[البیان و التبیین (کتاب)|البیان و التبیین]]» نوشته [[جاحظ]]، می‌گوید: «شعبه، [[شیعی]] [[مذهب]] و از ارباب حدیث است» <ref>اعیان الشیعه، ج ۷، ص۳۴۸.</ref>.<ref>[[محمد هادی معرفت|معرفت، محمد هادی]]، [[تفسیر و مفسران (کتاب)|تفسیر و مفسران]]، ص۴۲۲-۴۱۴.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
خط ۱۳: خط ۲۰:
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:IM009972.jpg|22px]] [[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|'''تاریخ تفسیر قرآن''']]
# [[پرونده:IM009972.jpg|22px]] [[علی اکبر بابایی|بابایی، علی اکبر]]، [[تاریخ تفسیر قرآن (کتاب)|'''تاریخ تفسیر قرآن''']]
#[[پرونده:IM009680.jpg|22px]] [[محمد هادی معرفت|معرفت، محمد هادی]]، [[تفسیر و مفسران (کتاب)|'''تفسیر و مفسران''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}



نسخهٔ ‏۲۵ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۳۶

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث شعبة بن حجاج بن ورد ازدی بصری است. "شعبة بن حجاج بن ورد ازدی بصری" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

ابو بسطام شعبة بن حجاج از مفسران عصر حضور به شمار می‌آید؛ زیرا افزون بر اینکه وفات او را در سال ۱۶۰ ه‍‌. ق ذکر کرده‌اند[۱]، شیخ طوسی او را از اصحاب امام صادق(ع) به شمار آورده است[۲] و حاج خلیفه و عمر رضا کحاله از کتاب تفسیری داشتن وی خبر داده‌اند[۳].

وی در نزد شیعه مجهول است و وثاقت وی ثابت نیست[۴]، ولی در نزد اهل تسنن ثقه (مورد اعتماد) است و حتی او را امیر المؤمنین در حدیث لقب داده‌اند[۵]. وی در واسط‍ به دنیا آمده، ولی ساکن بصره بوده است[۶].[۷]

==شعبة بن حجاج بن ورد ازدی بصری در تفسیر و مفسران

شعبة بن حجاج بن ورد ازدی بصری از تابعان تابعان و از محدثان و محققان بزرگ به شمار می‌رود.

شعبه اول کسی بود که تدوین حدیث کرد و از احوال محدثان گزارش‌هایی تهیه نمود. مشایخ و بزرگان فقه و حدیث از او روایت دارند و بر وثاقت و اتقان او اتفاق نظر دارند. شافعی می‌گوید: «اگر شعبه نبود روایت حدیث در عراق شناخته نمی‌شد». احمد بن حنبل می‌گوید: «شعبه خود امتی بود». حاکم می‌گوید: «شعبه پیشوای پیشوایان در حدیث بود». او از دو نفر صحابی (انس بن مالک و عمرو بن سلمه) و چهار صد تن از تابعان روایت دارد. [۸]

شیخ ابو جعفر طوسی او را در زمره صحابه امام صادق(ع) آورده است. [۹] از آثار برجسته او تفسیر قرآن کریم است. [۱۰] زرکشی نیز او را در زمره مفسران پس از تابعان شمرده است. [۱۱] استاد حسن سندوبی مصری در پاورقی کتاب «البیان و التبیین» نوشته جاحظ، می‌گوید: «شعبه، شیعی مذهب و از ارباب حدیث است» [۱۲].[۱۳]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ر.ک: مزی، تهذیب الکمال، ج۸، ص۳۵۶ (بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴).
  2. رجال الطوسی، ص۲۱۸ (اصحاب الصادق(ع)، باب الشین، رقم ۱۷).
  3. ر.ک: حاج خلیفة، کشف الظنون، ج۱، ص۴۵۱؛ کحاله، معجم المؤلفین، ج۴، ص۳۰۱.
  4. ر.ک: مامقانی، تنقیح المقال، ج۱، ص۷۳ (نتائج التنقیح، رقم ۵۵۷۶).
  5. ر.ک: ابن حجر، تقریب التهذیب، ج۱، ص۳۳۵۱ رقم ۶۷؛ مزی، تهذیب الکمال، ج۸، ص۳۵۲-۳۵۵.
  6. ر.ک: مزی، تهذیب الکمال، ج۸، ص۳۴۴ و ۳۵۵.
  7. بابایی، علی اکبر، تاریخ تفسیر قرآن، ص ۲۳۳.
  8. تهذیب التهذیب، ج ۴، ص۳۳۸، شماره ۵۸۰.
  9. رجال طوسی، ص۲۱۸، شماره ۱۷. معجم رجال الحدیث، ج ۹، ص۲۷. قاموس الرجال، ج ۵، ص۷۸.
  10. معجم المفسرین، ج ۱، ص۲۲۷.
  11. البرهان، ج ۲، ص۱۵۹.
  12. اعیان الشیعه، ج ۷، ص۳۴۸.
  13. معرفت، محمد هادی، تفسیر و مفسران، ص۴۲۲-۴۱۴.