آثار اقتصادی انتظار امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات پرسش
{{جعبه اطلاعات پرسش
| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]
| موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]
| موضوع فرعی =آثار اقتصادی [[انتظار امام مهدی]] چیست؟
| تصویر = 7626626268.jpg
| تصویر = 7626626268.jpg
| اندازه تصویر = 200px
| مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[غیبت امام مهدی]] / [[وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت]] / [[کارکردها، ویژگی‌ها و آثار انتظار]]
| مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[غیبت امام مهدی]] / [[وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت]] / [[کارکردها، ویژگی‌ها و آثار انتظار]]
| مدخل اصلی =  [[آثار اقتصادی انتظار]]
| مدخل اصلی =  [[آثار اقتصادی انتظار]]
| مدخل وابسته =  
| مدخل وابسته =  
| پاسخ‌دهنده =
| تعداد پاسخ = ۳
| پاسخ‌دهندگان = ۳ پاسخ
}}
}}
'''آثار اقتصادی [[انتظار امام مهدی]] چیست؟''' یکی از سؤال‌های مصداقی پرسشی تحت عنوان ''«[[فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)|فواید و آثار انتظار چیست؟»]]'' است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
'''آثار اقتصادی [[انتظار امام مهدی]] چیست؟''' یکی از سؤال‌های مصداقی پرسشی تحت عنوان ''«[[فواید و آثار انتظار چیست؟ (پرسش)|فواید و آثار انتظار چیست؟»]]'' است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
خط ۱۵: خط ۱۲:
* برخی از آثار [[اقتصادی]] [[انتظار]] عبارتند از:
* برخی از آثار [[اقتصادی]] [[انتظار]] عبارتند از:
# '''رشد [[توانمندی]] [[اقتصادی]]''': از ویژگی‌های "[[عصر ظهور]]" [[رفاه عمومی]] در همۀ ابعاد [[زندگی]] است و این [[رفاه]] و [[آسایش]]، با تلاش و کوشش فراوان [[انسان‌ها]] و آباد کردن [[زمین]] به دست می‌آید<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۹۹ـ۲۱۲.</ref>.
# '''رشد [[توانمندی]] [[اقتصادی]]''': از ویژگی‌های "[[عصر ظهور]]" [[رفاه عمومی]] در همۀ ابعاد [[زندگی]] است و این [[رفاه]] و [[آسایش]]، با تلاش و کوشش فراوان [[انسان‌ها]] و آباد کردن [[زمین]] به دست می‌آید<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۹۹ـ۲۱۲.</ref>.
# '''صرف کردن [[مال]] در موارد [[مرضی]] [[امام]]{{ع}}''': از آنجایی که مهم‌ترین و متعالی‌ترین [[هدف]] [[قیام حضرت مهدی]]{{ع}}، اقامۀ [[قسط]] و [[عدل]] است و آن هم ارتباط مستقیمی با جنبه‌های [[اقتصادی]] [[زندگی]] دارد. [[منتظر]] با [[تأسی]] به آن [[امام]] بزرگوار، نه فقط به [[اجرای عدالت]] و [[قسط]] در تمام زوایای [[زندگی]] می‌اندیشد، که [[مال]] و [[ثروت]] خود را به گونه‌ای که مورد [[رضایت]] [[امام]] است، صرف می‌کند<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۹۹ـ ۲۱۲.</ref>.
# '''صرف کردن [[مال]] در موارد [[مرضی]] [[امام]] {{ع}}''': از آنجایی که مهم‌ترین و متعالی‌ترین [[هدف]] [[قیام حضرت مهدی]] {{ع}}، اقامۀ [[قسط]] و [[عدل]] است و آن هم ارتباط مستقیمی با جنبه‌های [[اقتصادی]] [[زندگی]] دارد. [[منتظر]] با [[تأسی]] به آن [[امام]] بزرگوار، نه فقط به [[اجرای عدالت]] و [[قسط]] در تمام زوایای [[زندگی]] می‌اندیشد، که [[مال]] و [[ثروت]] خود را به گونه‌ای که مورد [[رضایت]] [[امام]] است، صرف می‌کند<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۹۹ـ ۲۱۲.</ref>.
# '''تعدیل عادلانۀ [[ثروت]] و برداشته شدن فواصل طبقاتی''': [[جامعۀ منتظر]] نباید چنین باشد که عده‌ای در منتهای [[فقر]] و [[بدبختی]] و [[جهل]] و [[مرض]] و [[استثمار]] باشند و عده‌ای در اوج [[رفاه]] و تنعمی که حاصل از [[استثمار]] است<ref>ر.ک. [[علی قائمی|قائمی، علی]]، [[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]، ص۸۱ ـ ۸۶.</ref> و نباید چنین باشد که میلیاردر و خاک‌نشین داشته باشیم، یکی در کاخ [[زندگی]] کند و دیگری در زاغه‌ای. امکان کسب و [[تجارت]]، برای همگان یکسان باشد<ref>ر.ک. [[علی قائمی|قائمی، علی]]، [[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]، ص۸۱ ـ ۸۶.</ref>. همچنین [[انتظار]] این است، به خاطر جنبه‌های [[اقتصادی]] و به منظور چپاول حاصل درآمد [[ضعفا]]، اغنیاء [[قادر]] نشوند دست به کار شوند و نتوانند دست‌رنج‌های [[فقیران]] را برای کاخ‌سازی، بساط و [[عیش و نوش]] گستردن به کار برند. [[محرومیت]] و [[فقر]] سهم عده‌ای و [[لذت]] و تنعم سهم عده‌ای دیگر نباشد<ref>ر.ک. [[علی قائمی|قائمی، علی]]، [[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]، ص۸۱ ـ ۸۶.</ref>.
# '''تعدیل عادلانۀ [[ثروت]] و برداشته شدن فواصل طبقاتی''': [[جامعۀ منتظر]] نباید چنین باشد که عده‌ای در منتهای [[فقر]] و [[بدبختی]] و [[جهل]] و [[مرض]] و [[استثمار]] باشند و عده‌ای در اوج [[رفاه]] و تنعمی که حاصل از [[استثمار]] است<ref>ر.ک. [[علی قائمی|قائمی، علی]]، [[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]، ص۸۱ ـ ۸۶.</ref> و نباید چنین باشد که میلیاردر و خاک‌نشین داشته باشیم، یکی در کاخ [[زندگی]] کند و دیگری در زاغه‌ای. امکان کسب و [[تجارت]]، برای همگان یکسان باشد<ref>ر.ک. [[علی قائمی|قائمی، علی]]، [[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]، ص۸۱ ـ ۸۶.</ref>. همچنین [[انتظار]] این است، به خاطر جنبه‌های [[اقتصادی]] و به منظور چپاول حاصل درآمد [[ضعفا]]، اغنیاء [[قادر]] نشوند دست به کار شوند و نتوانند دست‌رنج‌های [[فقیران]] را برای کاخ‌سازی، بساط و [[عیش و نوش]] گستردن به کار برند. [[محرومیت]] و [[فقر]] سهم عده‌ای و [[لذت]] و تنعم سهم عده‌ای دیگر نباشد<ref>ر.ک. [[علی قائمی|قائمی، علی]]، [[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]، ص۸۱ ـ ۸۶.</ref>.
# '''جلوگیری از حملۀ تجاوزکارانه برای منافع اقتصادی''': [[انتظار]] این است، کشورهای [[قوی]] برای [[تصرف]] بازار فروش و برای فروش کالاهای خود، دست به حملۀ تجاوزکارانه نزنند و [[ملت‌ها]] را مجبور به خرید و فروش نکنند. وضع چنان نباشد که کشوری را [[مصرف]] کنندۀ صرف و در نتیجه برای همیشه برده نمایند<ref>ر.ک. [[علی قائمی|قائمی، علی]]، [[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]، ص۸۱ ـ ۸۶.</ref>.
# '''جلوگیری از حملۀ تجاوزکارانه برای منافع اقتصادی''': [[انتظار]] این است، کشورهای [[قوی]] برای [[تصرف]] بازار فروش و برای فروش کالاهای خود، دست به حملۀ تجاوزکارانه نزنند و [[ملت‌ها]] را مجبور به خرید و فروش نکنند. وضع چنان نباشد که کشوری را [[مصرف]] کنندۀ صرف و در نتیجه برای همیشه برده نمایند<ref>ر.ک. [[علی قائمی|قائمی، علی]]، [[نگاهی به مسأله انتظار (کتاب)|نگاهی به مسأله انتظار]]، ص۸۱ ـ ۸۶.</ref>.
خط ۲۸: خط ۲۵:
«[[آمادگی]] [[اقتصادی]] به عنوان یکی از مؤلفه‌های [[زمینه‌سازی]] به دو گونه قابل [[تفسیر]] است:
«[[آمادگی]] [[اقتصادی]] به عنوان یکی از مؤلفه‌های [[زمینه‌سازی]] به دو گونه قابل [[تفسیر]] است:
# یکی از ویژگی‌های "[[عصر ظهور]]" [[رفاه عمومی]] در همه ابعاد [[زندگی]] است. اما این [[رفاه]] و [[آسایش]]، با تلاش و کوشش فراوان [[انسان‌ها]] و آباد کردن [[زمین]] به دست می‌آید<ref>به یاری خداوند در جلد پایانی این مجموعه، به طور مفصل به این بحث می‌پردازیم.</ref>. کسانی که در [[اندیشه]] [[زمینه‌سازی]] برای آن دوران هستند، می‌بایست در [[عصر غیبت]] نیز با تلاش فراوان مواهب [[الهی]] را برای [[خدمت]] به [[بندگان خدا]] به استخدام در آورند. کوشش برای [[فتح]] قله‌های [[دانش]] و [[کشف]] ناشناخته‌های [[جهان هستی]]، یکی از نمونه‌های روشن فعالیت‌های [[نسل]] زمینه‌ساز است. عقب ماندن از کاروان [[علم]] و [[دانش]]، در همه عرصه‌ها، نه فقط باعث سرشکستگی [[نسل]] [[منتظر]] و زمینه‌ساز در برابر جهانیان است که خود عاملی برای [[استثمار]] [[بندگان]] [[مستضعف]] و تأمین اهداف [[دشمنان اسلام]] است. از این‌رو [[شایسته]] است [[منتظران]] برای رشد [[توانمندی]] خود، هر چه بیشتر برای کسب [[دانش]] و بهره مندی از [[موهبت‌های الهی]] کوشش کنند.
# یکی از ویژگی‌های "[[عصر ظهور]]" [[رفاه عمومی]] در همه ابعاد [[زندگی]] است. اما این [[رفاه]] و [[آسایش]]، با تلاش و کوشش فراوان [[انسان‌ها]] و آباد کردن [[زمین]] به دست می‌آید<ref>به یاری خداوند در جلد پایانی این مجموعه، به طور مفصل به این بحث می‌پردازیم.</ref>. کسانی که در [[اندیشه]] [[زمینه‌سازی]] برای آن دوران هستند، می‌بایست در [[عصر غیبت]] نیز با تلاش فراوان مواهب [[الهی]] را برای [[خدمت]] به [[بندگان خدا]] به استخدام در آورند. کوشش برای [[فتح]] قله‌های [[دانش]] و [[کشف]] ناشناخته‌های [[جهان هستی]]، یکی از نمونه‌های روشن فعالیت‌های [[نسل]] زمینه‌ساز است. عقب ماندن از کاروان [[علم]] و [[دانش]]، در همه عرصه‌ها، نه فقط باعث سرشکستگی [[نسل]] [[منتظر]] و زمینه‌ساز در برابر جهانیان است که خود عاملی برای [[استثمار]] [[بندگان]] [[مستضعف]] و تأمین اهداف [[دشمنان اسلام]] است. از این‌رو [[شایسته]] است [[منتظران]] برای رشد [[توانمندی]] خود، هر چه بیشتر برای کسب [[دانش]] و بهره مندی از [[موهبت‌های الهی]] کوشش کنند.
# از آنجایی که مهم‌ترین و متعالی‌ترین [[هدف]] [[قیام حضرت مهدی]]{{ع}}، [[اقامه قسط]] و [[عدل]] است و آن هم ارتباط مستقیمی با جنبه‌های [[اقتصادی]] [[زندگی]] دارد، [[منتظر]] او با [[تأسی]] به آن [[امام]] بزرگوار، نه فقط به [[اجرای عدالت]] و [[قسط]] در تمام زوایای [[زندگی]] می‌اندیشد که [[مال]] و [[ثروت]] خود را به گونه‌ای که مورد [[رضایت]] [[امام]] است، صرف می‌کند»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۹۹- ۲۱۲.</ref>.
# از آنجایی که مهم‌ترین و متعالی‌ترین [[هدف]] [[قیام حضرت مهدی]] {{ع}}، [[اقامه قسط]] و [[عدل]] است و آن هم ارتباط مستقیمی با جنبه‌های [[اقتصادی]] [[زندگی]] دارد، [[منتظر]] او با [[تأسی]] به آن [[امام]] بزرگوار، نه فقط به [[اجرای عدالت]] و [[قسط]] در تمام زوایای [[زندگی]] می‌اندیشد که [[مال]] و [[ثروت]] خود را به گونه‌ای که مورد [[رضایت]] [[امام]] است، صرف می‌کند»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۱۹۹- ۲۱۲.</ref>.
}}
}}
{{پاسخ پرسش  
{{پاسخ پرسش  
خط ۶۲: خط ۵۹:
== پرسش‌های وابسته ==
== پرسش‌های وابسته ==
{{پرسمان آثار انتظار}}
{{پرسمان آثار انتظار}}
== منبع‌شناسی جامع مهدویت ==
{{منبع جامع}}
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های مهدویت|کتاب‌شناسی مهدویت]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های مهدویت|مقاله‌شناسی مهدویت]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های مهدویت|پایان‌نامه‌شناسی مهدویت]].
{{پایان منبع جامع}}


== پانویس ==
== پانویس ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۰:۳۵

آثار اقتصادی انتظار امام مهدی چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت / کارکردها، ویژگی‌ها و آثار انتظار
مدخل اصلیآثار اقتصادی انتظار
تعداد پاسخ۳ پاسخ

آثار اقتصادی انتظار امام مهدی چیست؟ یکی از سؤال‌های مصداقی پرسشی تحت عنوان «فواید و آثار انتظار چیست؟» است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ جامع اجمالی

  1. رشد توانمندی اقتصادی: از ویژگی‌های "عصر ظهور" رفاه عمومی در همۀ ابعاد زندگی است و این رفاه و آسایش، با تلاش و کوشش فراوان انسان‌ها و آباد کردن زمین به دست می‌آید[۳].
  2. صرف کردن مال در موارد مرضی امام (ع): از آنجایی که مهم‌ترین و متعالی‌ترین هدف قیام حضرت مهدی (ع)، اقامۀ قسط و عدل است و آن هم ارتباط مستقیمی با جنبه‌های اقتصادی زندگی دارد. منتظر با تأسی به آن امام بزرگوار، نه فقط به اجرای عدالت و قسط در تمام زوایای زندگی می‌اندیشد، که مال و ثروت خود را به گونه‌ای که مورد رضایت امام است، صرف می‌کند[۴].
  3. تعدیل عادلانۀ ثروت و برداشته شدن فواصل طبقاتی: جامعۀ منتظر نباید چنین باشد که عده‌ای در منتهای فقر و بدبختی و جهل و مرض و استثمار باشند و عده‌ای در اوج رفاه و تنعمی که حاصل از استثمار است[۵] و نباید چنین باشد که میلیاردر و خاک‌نشین داشته باشیم، یکی در کاخ زندگی کند و دیگری در زاغه‌ای. امکان کسب و تجارت، برای همگان یکسان باشد[۶]. همچنین انتظار این است، به خاطر جنبه‌های اقتصادی و به منظور چپاول حاصل درآمد ضعفا، اغنیاء قادر نشوند دست به کار شوند و نتوانند دست‌رنج‌های فقیران را برای کاخ‌سازی، بساط و عیش و نوش گستردن به کار برند. محرومیت و فقر سهم عده‌ای و لذت و تنعم سهم عده‌ای دیگر نباشد[۷].
  4. جلوگیری از حملۀ تجاوزکارانه برای منافع اقتصادی: انتظار این است، کشورهای قوی برای تصرف بازار فروش و برای فروش کالاهای خود، دست به حملۀ تجاوزکارانه نزنند و ملت‌ها را مجبور به خرید و فروش نکنند. وضع چنان نباشد که کشوری را مصرف کنندۀ صرف و در نتیجه برای همیشه برده نمایند[۸].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛
حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «پرسمان مهدویت» در این‌باره گفته است:

«آمادگی اقتصادی به عنوان یکی از مؤلفه‌های زمینه‌سازی به دو گونه قابل تفسیر است:

  1. یکی از ویژگی‌های "عصر ظهور" رفاه عمومی در همه ابعاد زندگی است. اما این رفاه و آسایش، با تلاش و کوشش فراوان انسان‌ها و آباد کردن زمین به دست می‌آید[۹]. کسانی که در اندیشه زمینه‌سازی برای آن دوران هستند، می‌بایست در عصر غیبت نیز با تلاش فراوان مواهب الهی را برای خدمت به بندگان خدا به استخدام در آورند. کوشش برای فتح قله‌های دانش و کشف ناشناخته‌های جهان هستی، یکی از نمونه‌های روشن فعالیت‌های نسل زمینه‌ساز است. عقب ماندن از کاروان علم و دانش، در همه عرصه‌ها، نه فقط باعث سرشکستگی نسل منتظر و زمینه‌ساز در برابر جهانیان است که خود عاملی برای استثمار بندگان مستضعف و تأمین اهداف دشمنان اسلام است. از این‌رو شایسته است منتظران برای رشد توانمندی خود، هر چه بیشتر برای کسب دانش و بهره مندی از موهبت‌های الهی کوشش کنند.
  2. از آنجایی که مهم‌ترین و متعالی‌ترین هدف قیام حضرت مهدی (ع)، اقامه قسط و عدل است و آن هم ارتباط مستقیمی با جنبه‌های اقتصادی زندگی دارد، منتظر او با تأسی به آن امام بزرگوار، نه فقط به اجرای عدالت و قسط در تمام زوایای زندگی می‌اندیشد که مال و ثروت خود را به گونه‌ای که مورد رضایت امام است، صرف می‌کند»[۱۰].
۲. حجت الاسلام و المسلمین فلاحی؛
حجت الاسلام و المسلمین صفر فلاحی، در کتاب «امام مهدی ذخیره امامت» در این‌باره گفته است: «حراست از فرهنگ دینی و اسلامی و مرزبانی اندیشه اسلامی و زنده نگه داشتن آن از جمله وظایف منتظران است. بدون تردید تبلیغ این فرهنگ پویا بدون پشتوانه مالی و اقتصادی امکان‌پذیر نیست و به همین جهت منتظران باید با سعی و تلاش در عرصه‌های مختلف صنعت، کشاورزی و... این آرزو و خواست را تحقق بخشند»[۱۱].
۳. آقای دکتر قائمی؛
آقای دکتر علی قائمی، در کتاب «نگاهی به مسأله انتظار» در این‌باره گفته است: «امیدها و انتظارها متوجه تعدیل عادلانه ثروت باشد. آن چنان نباشد که عده‌ای در منتهای فقر و بدبختی و جهل و مرض و استثمار باشند و عده‌ای در اوج رفاه و تنعمی که حاصل از استثمار است. انتظار این است که فواصل طبقاتی از میان برداشته شوند و وضع آنچنان نباشد که میلیاردر وخاک‌نشین داشته باشیم. یکی درکاخ زندگی کند و دیگری درزاغه‌ای. امکان کسب وتجارت، برای همگان یکسان باشد. تحرک اجتماعی، انتقال از نقشی به نقش دیگر امکان‌پذیر باشد. انتظار این است که بخاطر جنبه‌های اقتصادی و به منظور چپاول حاصل درآمد ضعفا اغنیاء قادر نشوند دست به کار شوند و نتوانند دست‌رنج‌های فقیران را برای کاخ‌سازی، بساط و عیش و نوش گستردن به کار برند. محرومیت و فقر سهم عده‌ای و لذت و تنعم سهم عده‌ای دیگر نباشد. انتظار این است که کشورهای قوی برای تصرف بازار فروش، برای آب کردن کالاهای بنجل خود، برای فروش اسلحه‌های سرد و گرم دست به حمله تجاوزکارانه نزنند، ملت‌ها را مجبور به خرید و فروش نکنند. وضع چنان نباشد که کشوری را مصرف کننده صرف و در نتیجه برای همیشه برده نمایند»[۱۲].

پرسش‌های مصداقی همطراز

پرسش‌های وابسته

پانویس

  1. ر.ک. فلاحی، صفر، امام مهدی ذخیره امامت، ص ۱۷ ـ ۱۹.
  2. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹ـ ۲۱۲.
  3. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹ـ۲۱۲.
  4. ر.ک. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹ـ ۲۱۲.
  5. ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱ ـ ۸۶.
  6. ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱ ـ ۸۶.
  7. ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱ ـ ۸۶.
  8. ر.ک. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص۸۱ ـ ۸۶.
  9. به یاری خداوند در جلد پایانی این مجموعه، به طور مفصل به این بحث می‌پردازیم.
  10. سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۱۹۹- ۲۱۲.
  11. فلاحی، صفر، امام مهدی ذخیره امامت، ص ۱۷ -۱۹.
  12. قائمی، علی، نگاهی به مسأله انتظار، ص81-86.