غزوه ودان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'احمدبن' به 'احمد بن') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[رسول گرامی اسلام]] {{صل}} ده سال در [[مدینه]] اقامت داشت و [[غزوات]]<ref>مجموعه جنگ‌هایی که پیامبر علیه خود شخصاً در آنها حضور داشتند.</ref> و سریه‌های متعددی را با [[مشرکان]] و غیر [[مشرکان]] به منظور [[مطیع]] ساختن و یا جلوگیری از [[توطئه]] آنها انجام می‌داد؛ به گونه‌ای که [[طبری]] به [[نقل]] از [[ابن‌اسحاق]] می‌گوید: "[[غزوات پیامبر]] {{صل}} به عدد ۲۶ می‌رسد و اولین غزوه‌ای که [[پیامبر]] {{صل}} در طول این سال‌ها انجام دادند، غزوه ودان بود" که به آن [[غزوه ابواء|اَبواء]] یا [[غزوه بنی‌ضمره]] نیز گفته میشود<ref>[[علی محمد تاج‌الدین|تاج‌الدین، علی محمد]]، [[غزوه ودان (مقاله)|غزوه ودان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، | [[رسول گرامی اسلام]] {{صل}} ده سال در [[مدینه]] اقامت داشت و [[غزوات]]<ref>مجموعه جنگ‌هایی که پیامبر علیه خود شخصاً در آنها حضور داشتند.</ref> و سریه‌های متعددی را با [[مشرکان]] و غیر [[مشرکان]] به منظور [[مطیع]] ساختن و یا جلوگیری از [[توطئه]] آنها انجام می‌داد؛ به گونه‌ای که [[طبری]] به [[نقل]] از [[ابن‌اسحاق]] می‌گوید: "[[غزوات پیامبر]] {{صل}} به عدد ۲۶ می‌رسد و اولین غزوه‌ای که [[پیامبر]] {{صل}} در طول این سال‌ها انجام دادند، غزوه ودان بود" که به آن [[غزوه ابواء|اَبواء]] یا [[غزوه بنی‌ضمره]] نیز گفته میشود<ref>[[علی محمد تاج‌الدین|تاج‌الدین، علی محمد]]، [[غزوه ودان (مقاله)|غزوه ودان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲]]، ص۱۹۹.</ref>. | ||
== علت نام‌گذاری == | == علت نام‌گذاری == | ||
این [[غزوه]] در محلی به نام "[[ودان]]" در [[مدینه]] و در نزدیکی منطقه "أبواء" رخ داد. [[ودان]] بین [[جحفه]] و أبواء قرار دارد. از آنجا که بین [[ودان]] و أبواء شش میل فاصله است<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۳۶۵؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷.</ref> و در نزدیکی هم قرار دارند، در منابع به هر دو نام آمده است<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷؛ ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ج۲، ص۴۲۴.</ref>.<ref>[[علی محمد تاج‌الدین|تاج‌الدین، علی محمد]]، [[غزوه ودان (مقاله)|غزوه ودان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، | این [[غزوه]] در محلی به نام "[[ودان]]" در [[مدینه]] و در نزدیکی منطقه "أبواء" رخ داد. [[ودان]] بین [[جحفه]] و أبواء قرار دارد. از آنجا که بین [[ودان]] و أبواء شش میل فاصله است<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۳۶۵؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷.</ref> و در نزدیکی هم قرار دارند، در منابع به هر دو نام آمده است<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷؛ ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ج۲، ص۴۲۴.</ref>.<ref>[[علی محمد تاج‌الدین|تاج‌الدین، علی محمد]]، [[غزوه ودان (مقاله)|غزوه ودان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲]]، ص۱۹۹.</ref> | ||
== اصل ماجرا == | == اصل ماجرا == | ||
این [[غزوه]]، اوّلین غزوه [[رسول خدا]] {{صل}}<ref>عبدالرحمن سهیلی، الروض الأنف فی شرح السیرة النبویه، ج۵، ص۵۱؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۵۹۱.</ref> در صفر دوازدهمین | این [[غزوه]]، اوّلین غزوه [[رسول خدا]] {{صل}}<ref>عبدالرحمن سهیلی، الروض الأنف فی شرح السیرة النبویه، ج۵، ص۵۱؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۵۹۱.</ref> در صفر دوازدهمین ماه [[هجرت]] به وقوع پیوست<ref>احمدین یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷؛ ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة و معرفة احوال صاحب الشریعه، ج۳، ص۰۹</ref>. ایشان برای به دست آوردن [[اموال]] کاروانی از [[قریش]] و [[جنگ]] با [[قبیله]] "[[بنی‌ضمرة بن بکر کنانی]]" [[مدینه]] را به قصد أبواء ترک کردند<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۵۹۱؛ ابن سید الناس عیون الأثر، ج۱، ص۲۵۹؛ عبدالرحمن سهیلی، الروض الأنف فی شرح السیرة النبویه، ج۵، ص۵۱</ref>. در این [[غزوه]]، کسی از [[انصار]] حضور نداشت<ref>محمد بن یوسف صالحی، سبل الهدی والرشاد فی سیرة خیر العباد، ج۴، ص۱۴.</ref>. [[پیامبر]] {{صل}} قبل از [[خروج]] از [[مدینه]]، [[سعد بن عباده]] را برای رسیدگی به امور در [[مدینه]] به جای خود [[منصوب]] فرمود<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷؛ ابن سیدالناس، عیون الاثر، ج۱، ص۲۵۸؛ ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ج۲، ص۴۲۴.</ref>. [[رسول خدا]] {{صل}} همراه دویست تن از [[یاران]] خویش<ref>ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ج۲، ص۴۲۴.</ref> با پرچمداری [[حمزه عموی پیامبر]] {{صل}}<ref>ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ج۲، ص۴۲۴.</ref> به سوی [[ودان]] حرکت کرد. در آنجا بنی‌ضمره برای صُلح به حضور [[پیامبر]] {{صل}} آمد<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷.</ref>، [[مخشی بن عمرو ضمری]] بود که در آن زمان، [[ریاست]] [[قبیله]] مذکور را به عهده داشت<ref>عبدالرحمن سهیلی، الروض الأنف فی شرح السیرة النبویه، ج۵، ص۵۱؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۵۱۹؛ ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۸۹.</ref> و قرارداد صلح را امضا کرد<ref>[[علی محمد تاج‌الدین|تاج‌الدین، علی محمد]]، [[غزوه ودان (مقاله)|غزوه ودان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲]]، ص۱۹۲-۲۰۰.</ref>. | ||
== مفاد صلح‌نامه == | == مفاد صلح‌نامه == | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
# کسی را به این منظور [[یاری]] ندهند<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۲.</ref>. | # کسی را به این منظور [[یاری]] ندهند<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۲.</ref>. | ||
سپس میان خود عهدنامه‌ای نوشتند و با [[پیامبر]] {{صل}} به [[مدینه]] بازگشتند<ref>محمد بن یوسف صالحی، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، ج۴، ص۱۴؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۲.</ref>. مدت [[غیبت]] [[رسول اکرم]] {{صل}} در [[مدینه]]، پانزده شب بود<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷؛ ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۸۹؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۲.</ref>.<ref>[[علی محمد تاج‌الدین|تاج‌الدین، علی محمد]]، [[غزوه ودان (مقاله)|غزوه ودان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، | سپس میان خود عهدنامه‌ای نوشتند و با [[پیامبر]] {{صل}} به [[مدینه]] بازگشتند<ref>محمد بن یوسف صالحی، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، ج۴، ص۱۴؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۲.</ref>. مدت [[غیبت]] [[رسول اکرم]] {{صل}} در [[مدینه]]، پانزده شب بود<ref>احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷؛ ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۸۹؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۲.</ref>.<ref>[[علی محمد تاج‌الدین|تاج‌الدین، علی محمد]]، [[غزوه ودان (مقاله)|غزوه ودان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲]]، ص۲۰۰.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[علی محمد تاج‌الدین|تاج‌الدین، علی محمد]]، [[غزوه ودان (مقاله)|غزوه ودان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲''']] | # [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[علی محمد تاج‌الدین|تاج‌الدین، علی محمد]]، [[غزوه ودان (مقاله)|غزوه ودان]]، [[فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۲۴
این مدخل زیرشاخهٔ بحث غزوه‌های پیامبر است. غزوه ودان از چند منظر متفاوت، بررسی میشود: غزوه ودان در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردغزوه ودان یا اَبواء و یا غزوه بنی‌ضمره در محلی به نام "ودان" در مدینه و در نزدیکی منطقه "أبواء" رخ داد. این غزوه، اوّلین غزوه رسول خدا(ص) بود. ایشان برای به دست آوردن اموال کاروانی از قریش و جنگ با قبیله "بنی‌ضمرة بن بکر کنانی" مدینه را به قصد أبواء ترک کردند که به نوشته شدن قرارداد صلحی میان پیامبر و آن قبیله تمام شد.
مقدمه
رسول گرامی اسلام (ص) ده سال در مدینه اقامت داشت و غزوات[۱] و سریه‌های متعددی را با مشرکان و غیر مشرکان به منظور مطیع ساختن و یا جلوگیری از توطئه آنها انجام می‌داد؛ به گونه‌ای که طبری به نقل از ابن‌اسحاق می‌گوید: "غزوات پیامبر (ص) به عدد ۲۶ می‌رسد و اولین غزوه‌ای که پیامبر (ص) در طول این سال‌ها انجام دادند، غزوه ودان بود" که به آن اَبواء یا غزوه بنی‌ضمره نیز گفته میشود[۲].
علت نام‌گذاری
این غزوه در محلی به نام "ودان" در مدینه و در نزدیکی منطقه "أبواء" رخ داد. ودان بین جحفه و أبواء قرار دارد. از آنجا که بین ودان و أبواء شش میل فاصله است[۳] و در نزدیکی هم قرار دارند، در منابع به هر دو نام آمده است[۴].[۵]
اصل ماجرا
این غزوه، اوّلین غزوه رسول خدا (ص)[۶] در صفر دوازدهمین ماه هجرت به وقوع پیوست[۷]. ایشان برای به دست آوردن اموال کاروانی از قریش و جنگ با قبیله "بنی‌ضمرة بن بکر کنانی" مدینه را به قصد أبواء ترک کردند[۸]. در این غزوه، کسی از انصار حضور نداشت[۹]. پیامبر (ص) قبل از خروج از مدینه، سعد بن عباده را برای رسیدگی به امور در مدینه به جای خود منصوب فرمود[۱۰]. رسول خدا (ص) همراه دویست تن از یاران خویش[۱۱] با پرچمداری حمزه عموی پیامبر (ص)[۱۲] به سوی ودان حرکت کرد. در آنجا بنی‌ضمره برای صُلح به حضور پیامبر (ص) آمد[۱۳]، مخشی بن عمرو ضمری بود که در آن زمان، ریاست قبیله مذکور را به عهده داشت[۱۴] و قرارداد صلح را امضا کرد[۱۵].
مفاد صلح‌نامه
در این قرارداد صلح مقرر شد:
سپس میان خود عهدنامه‌ای نوشتند و با پیامبر (ص) به مدینه بازگشتند[۱۷]. مدت غیبت رسول اکرم (ص) در مدینه، پانزده شب بود[۱۸].[۱۹]
منابع
پانویس
- ↑ مجموعه جنگ‌هایی که پیامبر علیه خود شخصاً در آنها حضور داشتند.
- ↑ تاج‌الدین، علی محمد، غزوه ودان، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲، ص۱۹۹.
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۵، ص۳۶۵؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷.
- ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷؛ ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ج۲، ص۴۲۴.
- ↑ تاج‌الدین، علی محمد، غزوه ودان، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲، ص۱۹۹.
- ↑ عبدالرحمن سهیلی، الروض الأنف فی شرح السیرة النبویه، ج۵، ص۵۱؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۵۹۱.
- ↑ احمدین یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷؛ ابوبکر بیهقی، دلائل النبوة و معرفة احوال صاحب الشریعه، ج۳، ص۰۹
- ↑ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۵۹۱؛ ابن سید الناس عیون الأثر، ج۱، ص۲۵۹؛ عبدالرحمن سهیلی، الروض الأنف فی شرح السیرة النبویه، ج۵، ص۵۱
- ↑ محمد بن یوسف صالحی، سبل الهدی والرشاد فی سیرة خیر العباد، ج۴، ص۱۴.
- ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷؛ ابن سیدالناس، عیون الاثر، ج۱، ص۲۵۸؛ ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ج۲، ص۴۲۴.
- ↑ ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ج۲، ص۴۲۴.
- ↑ ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ج۲، ص۴۲۴.
- ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷.
- ↑ عبدالرحمن سهیلی، الروض الأنف فی شرح السیرة النبویه، ج۵، ص۵۱؛ ابن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۵۱۹؛ ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۸۹.
- ↑ تاج‌الدین، علی محمد، غزوه ودان، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲، ص۱۹۲-۲۰۰.
- ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۲.
- ↑ محمد بن یوسف صالحی، سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، ج۴، ص۱۴؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۲.
- ↑ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۱، ص۲۸۷؛ ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، ج۳، ص۸۹؛ محمد بن عمر واقدی، المغازی، ج۱، ص۱۲.
- ↑ تاج‌الدین، علی محمد، غزوه ودان، فرهنگ‌نامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲، ص۲۰۰.