دین یهودیت: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
 
(۷۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{خرد}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = ادیان توحیدی | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[دین یهودیت در قرآن]] - [[دین یهودیت در کلام اسلامی]] - [[دین یهودیت در معارف مهدویت]] | پرسش مرتبط  = }}
{{نبوت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[دین یهودیت در قرآن]] | [[دین یهودیت در حدیث]] | [[دین یهودیت در کلام اسلامی]] </div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[دین یهودیت (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
'''یهود''' نام [[آیین]] [[حضرت موسی]] {{ع}} است و به [[قوم بنی اسرائیل]] و [[پیروان]] [[حضرت موسی]] {{ع}} یهودی می‌‌گویند. کتاب این دین، [[تورات]] و دیگر متون [[مقدس]] پیامبران بنی‌اسرائیل است که به آنها [[عهد]] عتیق‌ گویند. کتاب "تلمود" نیز به عنوان [[تورات]] شفاهی از [[کتاب‌های مقدس]] و مهم [[یهودیان]] است که محتوای آن زیربنای [[فکری]] و [[اعتقادی]] [[بنی‌اسرائیل]] است.
*نام [[آیین]] [[حضرت موسی]] {{ع}} از [[پیامبران]] بزرگ آسمانی است. [[موسی]] {{ع}} در خانواده‌ای از [[سبط]] لاوی به [[دنیا]] آمد. مادرش از [[بیم]] [[فرعون]] او را در سبدی نهاد و به [[نیل]] انداخت. [[همسر فرعون]] سبد را یافت و به [[موسی]] {{ع}} علاقه‌مند گشت و پرورش او را بر عهده گرفت. [[مادر موسی]] {{ع}} به خواست [[خداوند]]، در پی ماجرایی، دایه [[فرزند]] خویش شد. "[[موسی]]" را در زبان [[عربی]] "موشه" تلفظ می‌کنند به معنای از [[آب]] گرفته شده. [[موسی]] {{ع}} در دربار [[فرعون]] پرورش یافت و اندک اندک به اصل خویش پی برد. روزی مردی قبطی را دید که مردی سبطی از [[بنی اسرائیل]] را می‌زند و چیزی نمانده است که او را بکشد. به [[یاری]] مرد سبطی برآمد و مرد قبطی را کشت. آن گاه از [[بیم]] [[انتقام]] [[فرعونیان]] گریخت و به [[مدین]] رفت. [[موسی]] {{ع}} سال‌ها در [[مدین]] ماند و با دختر [[حضرت شعیب]] {{ع}} [[ازدواج]] کرد و سرانجام به [[مقام]] [[پیامبری]] رسید و [[مأموریت]] یافت تا به [[مصر]] بازگردد و [[فرعون]] و [[پیروان]] او را به [[دین الهی]] بخواند. [[فرعون]] [[دعوت]] او را نپذیرفت و سرانجام [[موسی]] {{ع}} بنا به [[فرمان خداوند]]، [[بنی‌اسرائیل]] را از [[شهر]] بیرون برد. [[فرعون]] و [[لشکریان]] او به تعقیب [[بنی‌اسرائیل]] پرداختند؛ اما به [[معجزه الهی]] در [[رود نیل]] [[غرق]] گشتند<ref>آشنایی با تاریخ ادیان‌، ۱۳۰ و ۱۳۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 260.</ref>.
==ده [[فرمان]]==
*سه ماه از [[خروج]] [[بنی‌اسرائیل]] از [[مصر]] گذشته بود که [[موسی]] {{ع}} مأموریت‌ یافت برای سخن گفتن با [[خدا]] به کوه طور رود. در آنجا دو [[لوح]] بدو دادند که فرمان‌های [[خداوند]] بر آن بود. این فرمان‌های مهم را "ده [[فرمان]]" گویند که عبارت‌اند از:
#برای خود، خدایی جز من نگیرید؛
#بر بتان [[سجده]] مکنید؛
#نام مرا به [[باطل]] بر زبان میاورید؛
#شنبه را گرامی بدارید؛
#[[پدر]] و [[مادر]] خویش را [[احترام]] بگزارید؛
#کسی را به ناحق مکشید؛
#زنا مکنید؛
#دزدی مکنید؛
#بر [[همسایه]] [[شهادت]] به [[دروغ]] مدهید؛
#به [[مال]] و [[ناموس]] [[همسایه]] خویش [[طمع]] مکنید<ref>خلاصة الادیان‌، ۱۲۳؛ آشنایی با ادیان بزرگ‌، ۸۰.</ref>.
==[[عهد عتیق]]==
*[[تورات]] و دیگر متون [[مقدس]] [[پیامبران بنی‌اسرائیل]] را [[عهد]] عتیق‌ گویند. [[عهد عتیق]] نزد [[یهودیان]] و [[مسیحیان]] [[مقدس]] است. اساس این متون، اسفار پنج‌گانه‌اند که [[یهودیان]] معتقدند همه آنها به [[موسی]] {{ع}} نازل گشته است. [[تورات]] در زبان عبری به معنای [[قانون]] و [[شریعت]] است. اسفار پنج‌گانه عبارت‌اند از: سفر پیدایش، سفر [[خروج]]، سفر لاویان، سفر اعداد، سفر تثنیه<ref>خلاصة الادیان‌، ۱۴۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 261.</ref>.
==تلمود==
*پس از ویرانی [[اورشلیم]] به دست [[لشکریان]] تیئوس رومی، گروهی از [[احبار]] [[یهود]] گریختند و در اطراف [[فلسطین]]، محافلی [[دینی]] بنیان نهادند که آنها را به زبان عبری "مدارش" گویند. این کسان، [[اخبار]] و [[روایات]] و [[احادیث]] شفاهی را که از هنگام [[نزول]] [[تورات]] به صورت پراکنده نزد خویش داشتند، گرد آوردند و کتاب‌ میشناه را تألیف کردند که المثنای [[تورات]] بود. گویند که صد و پنجاه عالم [[یهودی]] در این کار شرکت داشتند. اینان، ابواب مختلف [[فقهی]] را در [[نماز]]، [[روزه]]، [[ازدواج]]، [[طلاق]] و ... در شش جلد نگاشتند. گروهی دیگر، حاصل مطالعات خویش را درباره [[تورات]] و میشناه به زبان آرامی گرد آوردند و آن را گمارا نام نهادند که به معنای "تکمله" است. آن گاه از مجموعه میشنا و گمارا، تلمود- به معنای [[تعلیم]]- پدید آمد<ref>آشنایی با تاریخ ادیان‌، ۱۴۲.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 261.</ref>.
==[[حکومت]] [[بنی اسرائیل]]==
*پس از [[موسی]] {{ع}}، یوشع بن نون [[رهبری]] [[بنی‌اسرائیل]] را به دست گرفت. او از رود [[اردن]] گذشت و بر [[فلسطین]] دست یافت و سرانجام [[داوود]] {{ع}} و پس از او [[سلیمان]] {{ع}} [[حکومتی]] قدرتمند بر پا کردند. [[تورات]] کنونی نسبت‌هایی ناروا به این دو [[پیامبر]] آسمانی می‌دهد؛ ولی [[قرآن کریم]]، آنان را پیامبرانی بزرگ شمرده و به [[نیکی]] ستوده است<ref>سوره ص، آیه ۲۶- ۱۷؛ آیه ۴۰- ۳۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 262.</ref>.


==[[اسارت]]==
== [[یهود]] و [[دین]] [[یهودیت]] ==
*در قرن ۶ ق. م. بُختَنصر [[پادشاه]] [[بابل]]، به [[اورشلیم]] پایتخت [[دولت]] یهودا یورش برد و [[شهر]] را به تسخیر خویش درآورد و شماری را کشت و معبد [[سلیمان]] را ویران کرد و دیگران را نیز به [[اسارت]] برد و بدین سان، روزگار [[اسارت]] و آوارگی آغاز گشت. [[یهودیان]] در این روزگار، [[عقاید]] و [[آداب و رسوم]] بسیاری را از دیگر [[ملل]] پذیرفتند تا سرانجام کورش [[پادشاه ایران]] (۵۵۹- ۵۲۹ ق. م) [[بابل]] را [[فتح]] کرد و [[قوم بنی اسرائیل]] را آزاد ساخت. از این زمان بود که [[بنی اسرائیل]] به [[قوم یهود]] مشهور گشتند و با [[فرهنگ]] ایرانی نیز تماس یافتند<ref>آشنایی با ادیان بزرگ‌، ۹۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 262.</ref>.
به [[قوم بنی اسرائیل]] و [[پیروان]] [[حضرت موسی]] {{ع}} "[[یهود]]" می‌‌گویند و [[یهودی]] کسی است که در این [[آیین]] باشد<ref>ر.ک: [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص ۲۵۵. </ref>. "[[دین یهود]]" اولین [[دین]] در میان [[ادیان ابراهیمی]] است که در عین کم بودن [[پیروان]] آن نسبت به دیگر [[ادیان الهی]]، فراز و نشیب‌های فراوانی را در طول حیات خود دیده و به جای گذاشته است<ref>توفیقی، استاد حسین، آشنایی با ادیان بزرگ.</ref>. [[یهود]] نام [[آیین]] [[حضرت موسی]] {{ع}} است. [[حضرت موسی]] {{ع}} از [[پیامبران]] بزرگ آسمانی بوده<ref>ر.ک: [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۳۴۲ـ۳۴۳؛ آشنایی با تاریخ ادیان‌، ص۱۳۰ ـ۱۳۱؛ [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۶۰.</ref> و در [[قرآن]] دربارۀ [[حضرت موسی]] {{ع}} و مراحل گوناگون [[زندگی]] او بیش از دیگر [[پیامبران]] سخن گفته شده است: دوران کودکی [[موسی]] {{ع}}؛ افکندن او به نیل؛ پرورش یافتن در خانۀ [[فرعون]]؛ سخن گفتن [[خداوند]] با او؛ سرگردانی [[یهود]] به [[دلیل]] [[نافرمانی]] از [[حضرت موسی]] {{ع}}؛ ورود به ارض [[موعود]] و مأموریت یافتن برای [[دعوت]] [[فرعون]]<ref>سورۀ طه، آیات ۴۰ـ ۹؛ سورۀ قصص، آیات ۱۴ـ ۷؛ ۲۶ـ۲۰؛ سورۀ اعراف، آیات ۱۳۶ـ ۱۰۳.</ref>.
==[[صهیونیسم]] و [[دولت]] [[یهود]]==
*"صهیون" تپه‌ای بوده است در [[اورشلیم]]. گویند [[داوود]] {{ع}} قلعه‌ای را که بر این تپه ساخته بودند، [[فتح]] کرد و کاخی بر آن ساخت. پس از ویرانی [[اورشلیم]] به سال ۷۰ م. و انقراض [[دولت]] [[یهود]]، [[یهودیان]] همواره در آرزوی [[فتح]] دوباره [[اورشلیم]] بودند و بدین روی نام صهیون را [[شعار]] خویش ساختند و از آن پس در کشورهای گوناگون [[زندگی]] کردند. نفوذ [[یهودیان]] به کشورهای اروپای غربی و [[رفتار]] نژادپرستانه آنان، نفرت و [[کینه]] [[مردم]] و برخی [[دولت‌ها]] را علیه آنان برانگیخت. در سال ۱۸۹۷ نخستین [[کنگره]] جهانی [[صهیونیست]] در [[شهر]] بال سوئیس برگزار شد. در این [[کنگره]] مقرر گشت که در کشورهایی که شمار [[یهودیان]] در آنها بسیار است، سازمان‌های [[صهیونیستی]] تشکیل شود. در سال ۱۹۰۵ بیش‌تر [[نمایندگان]] [[صهیونیسم]] [[ضرورت]] تشکیل [[دولت]] [[یهود]] را در سرزمین [[فلسطین]] تصویب کردند و به سال ۱۹۱۷ در جنگ بریتانیا و [[عثمانی]]، [[صهیونیست‌ها]] زمینه صدور اعلامیه بالفورد را فراهم ساختند. این اعلامیه تأسیس یک [[کشور]] را در سرزمین [[فلسطین]] برای [[یهودیان]] پذیرفت. با [[شکست]] [[دولت]] [[عثمانی]] در سال ۱۹۲۳ [[فلسطین]] تحت قیومیت [[انگلستان]] درآمد. جنگ‌ جهانی دوم و [[کشتار]] [[یهود]] به دست هیتلر راه [[تأسیس دولت]] مستقل [[یهودی]] را هموار ساخت. سرانجام سازمان [[ملل]] در سال ۱۹۴۸ به تجزیه [[خاک]] [[فلسطین]] [[رأی]] داد و این سرزمین را به دو بخش [[اسلامی]] غربی به نام [[اردن]] [[هاشمی]] و [[یهودی]] به نام [[اسرائیل]] تقسیم کرد<ref>خلاصة الادیان‌، ۱۴۶ و ۱۴۷.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 262-263.</ref>.
==دیدگاه [[قرآن]] درباره [[یهود]]==
*[[قرآن]] بارها از [[حضرت ابراهیم]] یاد کرده و این ادعای [[یهودیان]] را که او را [[یهودی]] می‌دانند [[نادرست]] شمرده و فرموده است: "[[ابراهیم]] نه [[یهودی]] بود و نه نصرانی، بلکه موحدی [[خالص]] و [[مسلمان]] بود و از [[مشرکان]] نبود"<ref>{{متن قرآن|إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْرَاهِيمَ لَلَّذِينَ اتَّبَعُوهُ وَهَذَا النَّبِيُّ وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنِينَ }}؛ سوره آل عمران، آیه ۶۸.</ref>. [[آیات قرآن]] درباره [[حضرت موسی]] {{ع}} بیش از دیگر [[پیامبران]] سخن گفته و مراحل گوناگون [[زندگی]] او را [[وصف]] کرده‌اند؛ دوران [[کودکی]] [[موسی]] {{ع}}، افکندن او به [[نیل]]، پرورش یافتن در خانه [[فرعون]]، سخن گفتن [[خداوند]] با او، سرگردانی [[یهود]] به [[دلیل]] [[نافرمانی]] از او، ورود به ارض [[موعود]] و [[مأموریت]] یافتنش برای [[دعوت]] [[فرعون]]<ref>سوره طه، آیه ۴۰- ۹؛ سوره قصص، آیه ۱۴- ۷؛ ۲۶- ۲۰؛ سوره اعراف، آیه ۱۳۶- ۱۰۳.</ref>.
*بخشی دیگر از [[آیات قرآنی]]، از [[نعمت‌های خداوند]] به [[یهود]] یاد کرده است؛ همانند بهره‌مندی از [[پیامبران]] فراوان، [[نجات]] یافتن از دست [[ستم]] [[فرعون]]، جوشش [[دوازده]] چشمه [[آب]]، [[مبعوث]] گشتن [[دوازده نقیب]]، پذیرفته شدن [[توبه]] آنان و شکافته شدن [[رود نیل]] و [[غرق]] شدن [[فرعون]]<ref>{{متن قرآن|وَإِذْ نَجَّيْنَاكُم مِّنْ آلِ فِرْعَوْنَ يَسُومُونَكُمْ سُوءَ الْعَذَابِ يُذَبِّحُونَ أَبْنَاءَكُمْ وَيَسْتَحْيُونَ نِسَاءكُمْ وَفِي ذَلِكُم بَلاء مِّن رَّبِّكُمْ عَظِيمٌ }}؛ سوره بقره، آیه ۴۹، {{متن قرآن|ثُمَّ بَعَثْنَاكُم مِّن بَعْدِ مَوْتِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ }}، آیه ۵۶ و {{متن قرآن| وَإِذِ اسْتَسْقَى مُوسَى لِقَوْمِهِ فَقُلْنَا اضْرِب بِّعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٍ مَّشْرَبَهُمْ كُلُواْ وَاشْرَبُواْ مِن رِّزْقِ اللَّهِ وَلاَ تَعْثَوْا فِي الأَرْضِ مُفْسِدِينَ}}، آیه ۶۰؛ {{متن قرآن| وَقَطَّعْنَاهُمُ اثْنَتَيْ عَشْرَةَ أَسْبَاطًا أُمَمًا وَأَوْحَيْنَا إِلَى مُوسَى إِذِ اسْتَسْقَاهُ قَوْمُهُ أَنِ اضْرِب بِّعَصَاكَ الْحَجَرَ فَانبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشْرَةَ عَيْنًا قَدْ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٍ مَّشْرَبَهُمْ وَظَلَّلْنَا عَلَيْهِمُ الْغَمَامَ وَأَنزَلْنَا عَلَيْهِمُ الْمَنَّ وَالسَّلْوَى كُلُواْ مِن طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَكِن كَانُواْ أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ}}؛ سوره اعراف، آیه ۱۶۰؛ {{متن قرآن|يَسْأَلُكَ أَهْلُ الْكِتَابِ أَن تُنَزِّلَ عَلَيْهِمْ كِتَابًا مِّنَ السَّمَاء فَقَدْ سَأَلُواْ مُوسَى أَكْبَرَ مِن ذَلِكَ فَقَالُواْ أَرِنَا اللَّهَ جَهْرَةً فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ بِظُلْمِهِمْ ثُمَّ اتَّخَذُواْ الْعِجْلَ مِن بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَيِّنَاتُ فَعَفَوْنَا عَن ذَلِكَ وَآتَيْنَا مُوسَى سُلْطَانًا مُّبِينًا }}؛سوره نساء، آیه ۱۵۳.</ref>. همچنین صفت‌های [[زشت]] [[بنی‌اسرائیل]] را [[نکوهش]] می‌کند؛ همانند [[پیمان‌شکنی]]، [[اسراف]]، رباخواری، [[طمع]] به دارایی‌های دیگران، [[حرص]] به [[زندگی]]، رشوه‌خواری، [[ستمکاری]]، بت‌پرستی و [[تکذیب]] [[پیامبران]]<ref>نساء/ ۱۵۵ و ۱۶۱؛ مائده/ ۱۳، ۳۲؛ بقره ۵۷ و ۹۶.</ref>. [[قرآن کریم]]، دروغگویی‌ها و ادعاهای ناروای [[یهودیان]] را [[نقل]] می‌کند و می‌نکوهد.
*[[یهودیان]] به ناروا مدعی بودند که [[هدایت]] تنها از آن آنان است<ref>بقره/ ۱۳۵.</ref> و آنان در [[دوزخ]] نمی‌مانند<ref>آل عمران/ ۱۸۳.</ref> و دست [[خدا]] بسته است<ref>مائده/ ۱۶۴.</ref> و تنها کتاب خویش را می‌پذیرند و به همان عمل می‌کنند. به بخشی از [[تورات]] که به سود خود می‌پندارندش [[ایمان]] دارند و بخش دیگر را وامی‌نهند<ref>بقره/ ۵۸.</ref>. کتاب خدای را [[تحریف]] کرده‌اند<ref>بقره/ ۵۸ و ۵۹.</ref>.
[[تورات]] را [[پنهان]] ساخته و [[تورات]] دیگری برنوشته‌اند<ref>بقره/ ۷۹.</ref> و در آن به [[اختلاف]] افتاده‌اند<ref>هود/ ۱۱۰.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 263.</ref>.
==سرانجام [[یهود]]==
*[[قرآن کریم]] از فرجام [[یهود]] پرده برداشته و [[آینده]] آنان را بازنموده و فرموده است که آنان تا [[قیامت]] به [[کینه]] و [[دشمنی]] گرفتار خواهند گشت<ref>مائده/ ۶۴.</ref>، به [[خواری]] ابدی درخواهند لغزید<ref>آل عمران/ ۱۱۲.</ref> و تا ابد به [[لعنت خدا]] و پیامبرانش دچار خواهند بود<ref>بقره/ ۸۸؛ نساء/ ۵۲؛ مائده/ ۷۸.</ref>. [[عذاب]] [[دنیا]] و [[آخرت]] بر آنان فرود می‌آید<ref>آل عمران/ ۵۶.</ref> و سرگذشت این [[قوم]]، پیوسته، عبرتی است برای پرهیزگاران<ref>بقره/ ۶۶.</ref>. با این همه، میان [[یهودیان]]، [[مؤمنان]] و صالحانی را نیز می‌توان یافت که [[قرآن]] از آنان گاه با عنوان "[[صالحان]] [[قوم یهود]]" یاد کرده است<ref>بقره/ ۶۲؛ آل عمران/ ۱۱۲؛ اعراف/ ۱۵۹؛ ۱۶۸ و ۱۷۰؛ صافات/ ۱۱۳.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 264.</ref>.


==منابع==
== [[حضرت موسی]] {{ع}} ==
* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
[[حضرت موسی]] {{ع}} در خانواده‌ای از سبط لاوی که از نوادگان [[ابراهیم]] {{ع}} بود به [[دنیا]] آمد. مادر [[حضرت موسی]] {{ع}} از [[بیم]] [[فرعون]] او را در سبدی نهاد و به نیل انداخت. [[همسر فرعون]] سبد را یافت و به [[موسی]] {{ع}} علاقه‌مند گشت و پرورش او را بر عهده گرفت. مادر موسی {{ع}} به خواست [[خداوند]] در پی ماجرایی، دایۀ فرزند خویش شد. "[[موسی]]" را در زبان عربی "موشه" تلفظ می‌کنند به معنای از [[آب]] گرفته شده. [[موسی]] {{ع}} در دربار [[فرعون]] پرورش یافت و اندک اندک به اصل خویش پی برد روزی مردی قبطی را دید که مردی سبطی از [[بنی اسرائیل]] را می‌زند و چیزی نمانده است او را بکشد، به [[یاری]] مرد سبطی برآمد و مرد قبطی را کشت آنگاه از [[ترس]] [[انتقام]] [[فرعونیان]] فرار کرد و به [[مدین]] رفت و سال‌ها در آنجا ماند و با دختر [[حضرت شعیب]] {{ع}} [[ازدواج]] کرد و سرانجام به مقام [[پیامبری]] رسید و مأموریت یافت تا به [[مصر]] بازگردد و [[فرعون]] و [[پیروان]] او را به [[دین الهی]] بخواند و [[حضرت هارون]] {{ع}} هم به وی کمک کند. [[حضرت موسی]] {{ع}} به [[قدرت خدا]] و به [[اعجاز]] توانست بر ساحرانی که [[فرعون]] جمع‌آوری کرده بود پیروز شود آنان دانستند کار آن حضرت [[جادو]] نیست و به فرمودۀ [[قرآن مجید]] بدون ترسی از [[فرعون]] به [[حضرت موسی]] {{ع}} [[ایمان]] آوردند<ref>ر.ک: [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۳۴۲ـ۳۴۳.</ref>.


==جستارهای وابسته==
== کتاب‌های [[قوم یهود]] ==
[[تورات]] و دیگر متون [[مقدس]] پیامبران بنی‌اسرائیل را [[عهد]] عتیق‌ گویند. علاوه بر [[عهد عتیق]] که [[تورات]] مکتوب نامیده می‌‌شود، کتاب "تلمود" به عنوان [[تورات]] شفاهی از [[کتاب‌های مقدس]] و مهم [[یهودیان]] است که [[احکام]] و [[احادیث]] [[یهود]] را دربر دارد و محتوای آن، زیر بنای [[فکری]] و [[اعتقادی]] [[بنی‌اسرائیل]] است. اساس این متون، اسفار پنج‌گانه‌اند که [[یهودیان]] معتقدند همۀ آنها به [[موسی]] {{ع}} نازل گشته است. اسفار پنج‌گانه عبارت‌اند از: سفر پیدایش، سفر [[خروج]]، سفر لاویان، سفر اعداد، سفر تثنیه<ref>ر. ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۲۶۱.</ref>.


==پانویس==
[[عهد عتیق]] ۳۹ کتاب دارد که از نظر موضوع به سه بخش تقسیم می‌‌شوند: ۱. [[تورات]] و بخش [[تاریخی]] [[عهد عتیق]]؛ ۲. [[حکمت]]، [[مناجات]] و [[شعر]]؛ ۳. پیشگویی‌های [[انبیا]]<ref>ر.ک: [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات علم کلام]]، ص ۳۴۴ـ ۳۴۵.</ref>.
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}


[[رده:مدخل‌]]
== جستارهای وابسته ==
[[رده:دین یهودیت]]
{{مدخل وابسته}}
* [[پیروان ادیان آسمانی]]
* [[اهل کتاب]]
* [[مجوس]]
* [[مسیحیان]]
* [[صابئه]]
* [[سیئات اهل کتاب]]
* [[وعید اهل کتاب]]
* [[برخورد با اهل کتاب]]
* [[برخورد با یهودیان]]
* [[جهاد با اهل کتاب]]
* [[اهل ذمه]]
* [[شروط ذمه]]
* [[صاغر]]
* [[نقض ذمه]]
* [[اقلیتهای مذهبی]]
{{پایان مدخل‌ وابسته}}
 
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق (ع)، '''فرهنگ شیعه''']]
# [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
# [[پرونده:10119661.jpg|22px]] [[مسلم محمدی|محمدی، مسلم]]، [[فرهنگ اصطلاحات علم کلام (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات علم کلام''']]
{{پایان منابع}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
{{نبوت شناسی}}
 
[[رده:یهودیت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۲

این مدخل زیرشاخهٔ بحث ادیان توحیدی است. دین یهودیت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: دین یهودیت در قرآن - دین یهودیت در کلام اسلامی - دین یهودیت در معارف مهدویت - پرسش مرتبط ندارد

یهود نام آیین حضرت موسی (ع) است و به قوم بنی اسرائیل و پیروان حضرت موسی (ع) یهودی می‌‌گویند. کتاب این دین، تورات و دیگر متون مقدس پیامبران بنی‌اسرائیل است که به آنها عهد عتیق‌ گویند. کتاب "تلمود" نیز به عنوان تورات شفاهی از کتاب‌های مقدس و مهم یهودیان است که محتوای آن زیربنای فکری و اعتقادی بنی‌اسرائیل است.

یهود و دین یهودیت

به قوم بنی اسرائیل و پیروان حضرت موسی (ع) "یهود" می‌‌گویند و یهودی کسی است که در این آیین باشد[۱]. "دین یهود" اولین دین در میان ادیان ابراهیمی است که در عین کم بودن پیروان آن نسبت به دیگر ادیان الهی، فراز و نشیب‌های فراوانی را در طول حیات خود دیده و به جای گذاشته است[۲]. یهود نام آیین حضرت موسی (ع) است. حضرت موسی (ع) از پیامبران بزرگ آسمانی بوده[۳] و در قرآن دربارۀ حضرت موسی (ع) و مراحل گوناگون زندگی او بیش از دیگر پیامبران سخن گفته شده است: دوران کودکی موسی (ع)؛ افکندن او به نیل؛ پرورش یافتن در خانۀ فرعون؛ سخن گفتن خداوند با او؛ سرگردانی یهود به دلیل نافرمانی از حضرت موسی (ع)؛ ورود به ارض موعود و مأموریت یافتن برای دعوت فرعون[۴].

حضرت موسی (ع)

حضرت موسی (ع) در خانواده‌ای از سبط لاوی که از نوادگان ابراهیم (ع) بود به دنیا آمد. مادر حضرت موسی (ع) از بیم فرعون او را در سبدی نهاد و به نیل انداخت. همسر فرعون سبد را یافت و به موسی (ع) علاقه‌مند گشت و پرورش او را بر عهده گرفت. مادر موسی (ع) به خواست خداوند در پی ماجرایی، دایۀ فرزند خویش شد. "موسی" را در زبان عربی "موشه" تلفظ می‌کنند به معنای از آب گرفته شده. موسی (ع) در دربار فرعون پرورش یافت و اندک اندک به اصل خویش پی برد روزی مردی قبطی را دید که مردی سبطی از بنی اسرائیل را می‌زند و چیزی نمانده است او را بکشد، به یاری مرد سبطی برآمد و مرد قبطی را کشت آنگاه از ترس انتقام فرعونیان فرار کرد و به مدین رفت و سال‌ها در آنجا ماند و با دختر حضرت شعیب (ع) ازدواج کرد و سرانجام به مقام پیامبری رسید و مأموریت یافت تا به مصر بازگردد و فرعون و پیروان او را به دین الهی بخواند و حضرت هارون (ع) هم به وی کمک کند. حضرت موسی (ع) به قدرت خدا و به اعجاز توانست بر ساحرانی که فرعون جمع‌آوری کرده بود پیروز شود آنان دانستند کار آن حضرت جادو نیست و به فرمودۀ قرآن مجید بدون ترسی از فرعون به حضرت موسی (ع) ایمان آوردند[۵].

کتاب‌های قوم یهود

تورات و دیگر متون مقدس پیامبران بنی‌اسرائیل را عهد عتیق‌ گویند. علاوه بر عهد عتیق که تورات مکتوب نامیده می‌‌شود، کتاب "تلمود" به عنوان تورات شفاهی از کتاب‌های مقدس و مهم یهودیان است که احکام و احادیث یهود را دربر دارد و محتوای آن، زیر بنای فکری و اعتقادی بنی‌اسرائیل است. اساس این متون، اسفار پنج‌گانه‌اند که یهودیان معتقدند همۀ آنها به موسی (ع) نازل گشته است. اسفار پنج‌گانه عبارت‌اند از: سفر پیدایش، سفر خروج، سفر لاویان، سفر اعداد، سفر تثنیه[۶].

عهد عتیق ۳۹ کتاب دارد که از نظر موضوع به سه بخش تقسیم می‌‌شوند: ۱. تورات و بخش تاریخی عهد عتیق؛ ۲. حکمت، مناجات و شعر؛ ۳. پیشگویی‌های انبیا[۷].

جستارهای وابسته

منابع

  1. پژوهشکده علوم اسلامی امام صادق (ع)، فرهنگ شیعه
  2. محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی
  3. محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام

پانویس

  1. ↑ ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص ۲۵۵.
  2. ↑ توفیقی، استاد حسین، آشنایی با ادیان بزرگ.
  3. ↑ ر.ک: محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۳۴۲ـ۳۴۳؛ آشنایی با تاریخ ادیان‌، ص۱۳۰ ـ۱۳۱؛ فرهنگ شیعه، ص ۲۶۰.
  4. ↑ سورۀ طه، آیات ۴۰ـ ۹؛ سورۀ قصص، آیات ۱۴ـ ۷؛ ۲۶ـ۲۰؛ سورۀ اعراف، آیات ۱۳۶ـ ۱۰۳.
  5. ↑ ر.ک: محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۳۴۲ـ۳۴۳.
  6. ↑ ر. ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۶۱.
  7. ↑ ر.ک: محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۳۴۴ـ ۳۴۵.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=دین_یهودیت&oldid=1308271»