آشنایی با قرآن ج۱۳ (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - '<br />' به '')
 
(۳۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش غیرنهایی}}
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان           = آشنایی با قرآن، ج۱۳
| عنوان پیشین =
| عنوان اصلی     =
| عنوان = آشنایی با قرآن، ج۱۳
| تصویر           = 13681008.jpg
| عنوان پسین =
| اندازه تصویر   = 200px
| شماره جلد =
| از مجموعه   = [[آشنایی با قرآن (کتاب)|آشنایی با قرآن]]
| عنوان اصلی =  
| زبان           = فارسی
| تصویر = 13681008.jpg
|زبان اصلی     =
| اندازه تصویر = 200px
| نویسنده         = [[مرتضی مطهری]]
| از مجموعه = آشنایی با قرآن
| نویسندگان         =  
| زبان = فارسی
| تحقیق یا تدوین   =
| زبان اصلی =  
| زیر نظر           =  
| نویسنده = [[مرتضی مطهری]]
| به کوشش           =
| نویسندگان =  
| مترجم             =
| تحقیق یا تدوین =  
| مترجمان          =
| زیر نظر =  
| ویراستار         =
| به کوشش =  
| ویراستاران        =
| مترجم =  
| موضوع           = [[قرآن]]
| ویراستار =  
| مذهب           = [[شیعه]]
| موضوع = [[قرآن]]
| ناشر           = [[صدرا (ناشر)|انتشارات صدرا]]
| مذهب = شیعه
| به همت           =
| ناشر = صدرا
| به همت =  
| و ابسته به        =  
| و ابسته به        =  
| محل نشر   = تهران، ایران
| محل نشر = تهران، ایران
| سال نشر       = *۱۳۸۷
| سال نشر = *۱۳۸۷
*۱۳۸۹
*۱۳۸۹
*۱۳۹۶
*۱۳۹۶
| تعداد جلد        =
| تعداد صفحات = ۲۵۶
| صفحه            = ۲۵۶
| شابک = ‏‫‬964-5600-32-4
| قطع            = رقعی
| شماره ملی = م‌68-3898
| نوع جلد        = شومیز
| شابک           = ‏‫‬ 964-5600-32-4
| رده‌بندی کنگره    = ‏‫‬‭‬‭BP65/2‏‫‭‭/م‌6آ5 1367
| رده‌بندی دیویی    = 297/188‬
| شماره ملی         = م‌68-3898
}}
}}
این کتاب، جلد چهاردهم از مجموعهٔ چهارده جلدی '''[[آشنایی با قرآن (کتاب)|آشنایی با قرآن]]''' است و با زبان فارسی به بررسی زبان قرآن، مخاطب‌های قرآن، عقل از دیدگاه قرآن و... می‌پردازد. این مجموعه اثر [[مرتضی مطهری]] است و [[صدرا (ناشر)|انتشارات صدرا]] انتشار آن را به عهده داشته است.<ref name=p1>[http://www.faraketab.ir/content/15890/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%AC%D9%84%D8%AF-%D8%B3%DB%8C%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85 وبگاه فراکتاب]
این کتاب، جلد چهاردهم از مجموعهٔ چهارده جلدی '''[[آشنایی با قرآن (کتاب)|آشنایی با قرآن]]''' است و با زبان فارسی به بررسی زبان قرآن، مخاطب‌های قرآن، عقل از دیدگاه قرآن و... می‌پردازد. این مجموعه اثر [[مرتضی مطهری]] است و [[صدرا (ناشر)|انتشارات صدرا]] انتشار آن را به عهده داشته است.<ref name=p1>[http://www.faraketab.ir/content/15890/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%AC%D9%84%D8%AF-%D8%B3%DB%8C%D8%B2%D8%AF%D9%87%D9%85 وبگاه فراکتاب]
</ref>
</ref>


==دربارهٔ کتاب==
== دربارهٔ کتاب ==
در معرفی این کتاب آمده است: «مشتمل است بر تفسیر سوره‌های اعلی، غاشیه، فجر، بلد، شمس، لیل، ضحی، انشراح و تین است که ایشان در جلسات هفتگی در سال ۱۳۵۶ ایراد کرده است. شهید در این تفسیر موضوعات و مسائل اجتماعی یا علمی روز که مرتبط با فضای آیات است را مطرح می‌کند».<ref name=p1></ref>
در معرفی این کتاب آمده است: «مشتمل است بر تفسیر سوره‌های اعلی، غاشیه، فجر، بلد، شمس، لیل، ضحی، انشراح و تین است که ایشان در جلسات هفتگی در سال ۱۳۵۶ ایراد کرده است. شهید در این تفسیر موضوعات و مسائل اجتماعی یا علمی روز که مرتبط با فضای آیات است را مطرح می‌کند».<ref name=p1/>
== فهرست کتاب ==
{{فهرست اثر}}
* مقدمه؛
=== تفسیر سوره اعلی ===
* تفسیر سوره اعلی ۱:
# کلمه "اعلی"؛
# اسم "ربّ"؛
# کلمه "اسم"؛
# کلمه "تسبیح"؛
# معنی آیه؛
# مقصود آیه تسبیح اسماء لفظی است؛
# آغاز کار، فقط با نام خدا؛
# ایجاد و تسویه؛
# اندازه‌گیری؛
# هدایت؛
# مرگ موجودات؛
# برداشتن نسیان از [[پیامبر]] {{صل}}؛
* تفسیر سوره اعلی ۲:
# مشیت الهی عام است؛
# خدا آشکار و پنهان را می‌داند؛
# دشواری تبلیغ و هدایت مردم؛
# دو نمونه؛
# فطرت انسانیت؛
# خشیت یا دلهره، از ویژگی‌های انسان؛
# صاحبْ خشیت‌ها و شقی‌ترین‌ها؛
# سه فراز سوره؛
# دو عامل رستگاری؛
# یک مصداق برای این آیات؛
# زندگی پست‌تر.
=== تفسیر سوره غاشیه ===
* [[قیامت]]، حقیقتی در برگیرنده؛
* قیامت، روز احاطه گناهان بر اهل عذاب؛
* دو گروهْ مردم در قیامت؛
* اصل سعی و عمل؛
* در بهشت، اشیاء تابع اراده انسان است؛
* نظام این عالم، دلیل آنچه که در آن عالم است؛
* [[پیامبر]] تذکر دهنده است.
=== تفسیر سوره فجر ===
* تفسیر سوره فجر ۱:
# روح این سوره؛
# سوگند به سپیده دم در قرآن؛
# عنایت قرآن به بین الطلوعین؛
# دهه‌های با فضیلت در سال از نظر دستورهای اسلامی؛
# مقصود از "شفع و وتر" در آیه؛
# ادامه آیات؛
# تنظیم اوقات در فرهنگ اسلامی؛
# روایتی از [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛
# غرض از امتحان‌های بشری؛
# امتحان الهی؛
# مثال؛
* تفسیر سوره فجر ۲:
# نعمت و نقمت، وسیله امتحان الهی است؛
# تفاوت فقر و غنا از نظر امتحان الهی؛
# معنی اکرام یتیم؛
# سیره [[ائمه]] اطهار در نحوه صدقه دادن؛
# سه گونه تعبیر در [[قرآن]] در مورد اطعام مساکین؛
# انقلاب روحی حاج میرزا علی آقای شیرازی؛
# هنگام قرائت این آیات؛
# داستان عقیل و [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛
# ادامه آیات؛
# بیان [[امام باقر]] {{ع}} در راضی بودن به مقدّرات الهی؛
# روایتی از [[امام صادق]] {{ع}} در مورد سوره فجر؛
# حال [[امام حسین]] {{ع}} در صحرای کربلا.
=== تفسیر سوره بلد ===
* در قرآن گاهی یک جمله، مفید چند معناست؛
* معانی حِلّ؛
* کدام وجه اولویت دارد؟
* مقصود از "والد" و "ما وَلَدَ" کیست؟
* انسان در بطن زحمت و مشقت خلق شده است؛
* چرا قرآن به راه خیر و راه شر "نجد" گفته؟
* روایتی از [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]]؛
* تعبیرات قرآن در مورد گناه؛
* زحمت مسئولیت و تکلیف؛
* موعظه [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛
* مقصود از عقبه؛
* مقصود از فکّ رقبه؛
* ادامه آیات؛
* یک فکر انحرافی؛
* جایگاه ایمان؛
* مقصود از اصحاب المیمنه.
=== تفسیر سوره شمس ===
* تفسیر سوره شمس ۱:
# تزکیه نفس، محور این سوره؛
# پاکیزگی و آلودگی روح؛
# مقصود از ضحی؛
# مقصود از آن وقتی که ماه خورشید را دنبال می‌کند؛
# مقصود از {{متن قرآن|إذا جَلّیها}}؛
# ادامه آیات؛
# معنی سماء در قرآن؛
# چرا در آیه تعبیر به "ما" شده است؟
# معنی طَحوْ؛
# [[الهام]] عمومی؛
# روایتی از [[امام صادق]] {{ع}}؛
# جواب قسم‌های متوالی این سوره؛
# انواع آزادی؛
# آزادی معنوی، شرط مفید بودن آزادی‌های دیگر؛
* تفسیر سوره شمس ۲:
# معنی فلاح؛
# معنی تزکیه نفس؛
# معنی خابَ؛
# معنی دَسّی؛
# مثالی از دسّ در روایات منقول از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]؛
# دسّ در کتاب‌ها و تألیفات؛
# شکایت مرحوم حاج شیخ عباس قمی از نُسّاخ؛
# آیا فرد جامعه را می‌سازد یا جامعه فرد را؟
# اصلاح جامعه به وسیله مصلحان؛
# فطرت؛
# مصلح باید صالح باشد؛
# اشاره‌ای به داستان قوم ثمود؛
# روایتی از [[امام علی|امیرالمؤمنین]].
=== تفسیر سوره لیل ===
* تفسیر سوره لیل ۱:
# تفاوت انسان با موجودات دیگر در راه زندگی؛
# انسان، موجود دو سرشتی؛
# حدیثی از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]؛
# سرشت ثانوی؛
# مقدمات [[راه حق]]؛
# ارائه [[صراط مستقیم]]؛
* تفسیر سوره لیل ۲:
# توضیحی درباره آیه {{متن قرآن|إنّ سَعْیَکُمْ لَشَتّی}}؛
# دنیای تخصص؛
# ایمان، عامل تمرکز نیروهای انسان و اجتماع؛
# آسانی، نتیجه ایمان و اعطاء و تقوا؛
# سختی، نتیجه بخل و احساس بی‌نیازی از خدا و بی‌ایمانی؛
# هدایت الهی؛
# بخشش خالص؛
# داستان انفاق [[امام علی|امیرالمؤمنین]] و [[فاطمه زهرا|حضرت زهرا]] و حسنین در سوره انسان.
=== تفسیر سوره ضحی ===
* شأن نزول سوره؛
* یک نکته روان‌شناسی؛
* پیغمبر اکرم چه آرزویی داشته‌اند؟
* قرآن و آرزوهای پیغمبر؛
* امیدوار کننده‌ترین آیه قرآن؛
* ادامه آیات؛
* کودکی [[پیامبر خاتم|پیغمبر اکرم]]؛
* مراتب هدایت و ضلالت؛
* هدایت‌هایی که [[پیامبر]] قبل از [[وحی]] از آنها برخوردار بود؛
* تشبیه؛
* سه دستور برای امت.
=== تفسیر سوره انشراح ===
* احتمال یکی بودن این سوره و سوره ضحی؛
* کلمه شرح صدر در دیگر آیات قرآن؛
* مقصود از کلمه صدر در تعبیر شرح صدر؛
* مقصود از کلمه شرح در تعبیر شرح صدر؛
* آیا هر شرح صدری سعادت است؟
* حدیثی در شأن نزول این سوره؛
* ادامه آیات؛
* [[حدیث منزلت]]؛
* ارزش سختی؛
* خطبه [[امام علی|امیرالمؤمنین]] در [[نهج البلاغه]].
=== تفسیر سوره تین ===
* احتمال دیگر در مورد مقصود از تین و زیتون؛
* خلقت انسان در نیکوترین قوام‌هاست؛
* معنی تقویم الهی؛
* انسان، کامل‌ترین مخلوقات؛
* انسان از نظر جسمانی و روحانی در احسن تقویم؛
* چرا دو سوگند به امور مادی و دو سوگند به امور معنوی؟
* عالیترین قوام روحی در چیست؟
* انسان با اختیار و اراده می‌تواند مظهر تام [[حق]] شود؛
* اسفل سافلین در این آیه حال است؛
* آیا همه انسان‌ها بازمی‌گردند در حالی که اسفل سافلین‌اند؟
* امکان ندارد انسان فقط برای دنیا آفریده شده باشد؛
* معنی دین در قرآن؛
* معنی دین در آیه مورد بحث؛
* مقصود از احکم حاکمین بودن خدا؛
* چرا خداوند به انجیر و زیتون قسم خورده؟
* کلامی از [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛
* تساوی خلقت از نظر خدا، غیر از تساوی مخلوقات از نظر کمالات است.<ref name=p1/>.
{{پایان فهرست اثر}}


==فهرست کتاب==
== دربارهٔ پدیدآورنده ==
{{پرسش‌های وابسته}}
{{پدیدآورنده ساده
{{ستون-شروع|4}}
| پدیدآورنده کتاب = مرتضی مطهری}}
*مقدمه؛
===تفسیر سوره اعلی===
*تفسیر سوره اعلی ۱:
#کلمه "اعلی"؛
#اسم "ربّ"؛
#کلمه "اسم"؛
#کلمه "تسبیح"؛
#معنی آیه؛
#مقصود آیه تسبیح اسماء لفظی است؛
#آغاز کار، فقط با نام خدا؛
#ایجاد و تسویه؛
#اندازه‌گیری؛
#هدایت؛
#مرگ موجودات؛
#برداشتن نسیان از [[پیامبر]] {{صل}}؛
*تفسیر سوره اعلی ۲:
#مشیت الهی عام است؛
#خدا آشکار و پنهان را می‌داند؛
#دشواری تبلیغ و هدایت مردم؛
#دو نمونه؛
#فطرت انسانیت؛
#خشیت یا دلهره، از ویژگی‌های انسان؛
#صاحبْ خشیت‌ها و شقی‌ترین‌ها؛
#سه فراز سوره؛
#دو عامل رستگاری؛
#یک مصداق برای این آیات؛
#زندگی پست‌تر.
===تفسیر سوره غاشیه===
*[[قیامت]]، حقیقتی در برگیرنده؛
*قیامت، روز احاطه گناهان بر اهل عذاب؛
*دو گروهْ مردم در قیامت؛
*اصل سعی و عمل؛
*در بهشت، اشیاء تابع اراده انسان است؛
*نظام این عالم، دلیل آنچه که در آن عالم است؛
*[[پیامبر]] تذکر دهنده است.
===تفسیر سوره فجر===
*تفسیر سوره فجر ۱:
#روح این سوره؛
#سوگند به سپیده دم در قرآن؛
#عنایت قرآن به بین الطلوعین؛
#دهه‌های با فضیلت در سال از نظر دستورهای اسلامی؛
#مقصود از "شفع و وتر" در آیه؛
#ادامه آیات؛
#تنظیم اوقات در فرهنگ اسلامی؛
#روایتی از [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛
#غرض از امتحان‌های بشری؛
#امتحان الهی؛
#مثال؛
*تفسیر سوره فجر ۲:
#نعمت و نقمت، وسیله امتحان الهی است؛
#تفاوت فقر و غنا از نظر امتحان الهی؛
#معنی اکرام یتیم؛
#سیره [[ائمه]] اطهار در نحوه صدقه دادن؛
#سه گونه تعبیر در [[قرآن]] در مورد اطعام مساکین؛
#انقلاب روحی حاج میرزا علی آقای شیرازی؛
#هنگام قرائت این آیات؛
#داستان عقیل و [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛
#ادامه آیات؛
#بیان [[امام باقر]]{{ع}} در راضی بودن به مقدّرات الهی؛
#روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} در مورد سوره فجر؛
#حال [[امام حسین]]{{ع}} در صحرای کربلا.
===تفسیر سوره بلد===
*در قرآن گاهی یک جمله، مفید چند معناست؛
*معانی حِلّ؛
*کدام وجه اولویت دارد؟
*مقصود از "والد" و "ما وَلَدَ" کیست؟
*انسان در بطن زحمت و مشقت خلق شده است؛
*چرا قرآن به راه خیر و راه شر "نجد" گفته؟
*روایتی از [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]]؛
*تعبیرات قرآن در مورد گناه؛
*زحمت مسئولیت و تکلیف؛
*موعظه [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛
*مقصود از عقبه؛
*مقصود از فکّ رقبه؛
*ادامه آیات؛
*یک فکر انحرافی؛
*جایگاه ایمان؛
*مقصود از اصحاب المیمنه.
===تفسیر سوره شمس===
*تفسیر سوره شمس ۱:
#تزکیه نفس، محور این سوره؛
#پاکیزگی و آلودگی روح؛
#مقصود از ضحی؛
#مقصود از آن وقتی که ماه خورشید را دنبال می‌کند؛
#مقصود از {{متن قرآن|إذا جَلّیها}}؛
#ادامه آیات؛
#معنی سماء در قرآن؛
#چرا در آیه تعبیر به "ما" شده است؟
#معنی طَحوْ؛
#[[الهام]] عمومی؛
#روایتی از [[امام صادق]]{{ع}}؛
#جواب قسم‌های متوالی این سوره؛
#انواع آزادی؛
#آزادی معنوی، شرط مفید بودن آزادی‌های دیگر؛
*تفسیر سوره شمس ۲:
#معنی فلاح؛
#معنی تزکیه نفس؛
#معنی خابَ؛
#معنی دَسّی؛
#مثالی از دسّ در روایات منقول از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]؛
#دسّ در کتاب‌ها و تألیفات؛
#شکایت مرحوم حاج شیخ عباس قمی از نُسّاخ؛
#آیا فرد جامعه را می‌سازد یا جامعه فرد را؟
#اصلاح جامعه به وسیله مصلحان؛
#فطرت؛
#مصلح باید صالح باشد؛
#اشاره‌ای به داستان قوم ثمود؛
#روایتی از [[امام علی|امیرالمؤمنین]].
===تفسیر سوره لیل===
*تفسیر سوره لیل ۱:
#تفاوت انسان با موجودات دیگر در راه زندگی؛
#انسان، موجود دو سرشتی؛
#حدیثی از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]؛
#سرشت ثانوی؛
#مقدمات [[راه حق]]؛
#ارائه [[صراط مستقیم]]؛
*تفسیر سوره لیل ۲:
#توضیحی درباره آیه {{متن قرآن|إنّ سَعْیَکُمْ لَشَتّی}}؛
#دنیای تخصص؛
#ایمان، عامل تمرکز نیروهای انسان و اجتماع؛
#آسانی، نتیجه ایمان و اعطاء و تقوا؛
#سختی، نتیجه بخل و احساس بی‌نیازی از خدا و بی‌ایمانی؛
#هدایت الهی؛
#بخشش خالص؛
#داستان انفاق [[امام علی|امیرالمؤمنین]] و [[فاطمه زهرا|حضرت زهرا]] و حسنین در سوره انسان.
===تفسیر سوره ضحی===
*شأن نزول سوره؛
*یک نکته روان‌شناسی؛
*پیغمبر اکرم چه آرزویی داشته‌اند؟
*قرآن و آرزوهای پیغمبر؛
*امیدوار کننده‌ترین آیه قرآن؛
*ادامه آیات؛
*کودکی [[پیامبر خاتم|پیغمبر اکرم]]؛
*مراتب هدایت و ضلالت؛
*هدایت‌هایی که [[پیامبر]] قبل از [[وحی]] از آنها برخوردار بود؛
*تشبیه؛
*سه دستور برای امت.
===تفسیر سوره انشراح===
*احتمال یکی بودن این سوره و سوره ضحی؛
*کلمه شرح صدر در دیگر آیات قرآن؛
*مقصود از کلمه صدر در تعبیر شرح صدر؛
*مقصود از کلمه شرح در تعبیر شرح صدر؛
*آیا هر شرح صدری سعادت است؟
*حدیثی در شأن نزول این سوره؛
*ادامه آیات؛
*[[حدیث منزلت]]؛
*ارزش سختی؛
*خطبه [[امام علی|امیرالمؤمنین]] در [[نهج البلاغه]].
===تفسیر سوره تین===
*احتمال دیگر در مورد مقصود از تین و زیتون؛
*خلقت انسان در نیکوترین قوام‌هاست؛
*معنی تقویم الهی؛
*انسان، کامل‌ترین مخلوقات؛
*انسان از نظر جسمانی و روحانی در احسن تقویم؛
*چرا دو سوگند به امور مادی و دو سوگند به امور معنوی؟
*عالیترین قوام روحی در چیست؟
*انسان با اختیار و اراده می‌تواند مظهر تام [[حق]] شود؛
*اسفل سافلین در این آیه حال است؛
*آیا همه انسان‌ها بازمی‌گردند در حالی که اسفل سافلین‌اند؟
*امکان ندارد انسان فقط برای دنیا آفریده شده باشد؛
*معنی دین در قرآن؛
*معنی دین در آیه مورد بحث؛
*مقصود از احکم حاکمین بودن خدا؛
*چرا خداوند به انجیر و زیتون قسم خورده؟
*کلامی از [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛
*تساوی خلقت از نظر خدا، غیر از تساوی مخلوقات از نظر کمالات است.<ref name=p1></ref>.
==دربارهٔ پدیدآورنده==
[[پرونده:600.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[مرتضی مطهری]]]]
آیت‌الله شهید [[مرتضی مطهری]] (متولد سال ۱۲۹۸ ش، مشهد)، تحصیلات حوزوی را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: [[سید محمد حجت کوه کمره‌ای]]، [[سید صدرالدین صدر]]، [[سید احمد خوانساری]]، [[سید محمد داماد]]، [[سید حسین طباطبایی بروجردی]]، [[امام خمینی]] و [[علامه طباطبایی]] به اتمام رساند. مبارزه با رژیم پهلوی از جمله فعالیت‌های وی است.<ref name=a>[http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/6435/7172/87580/%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D8%AA%D9%81%DA%A9%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D9%88-%D9%86%D9%88%D8%A2%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%AC%D9%85%D8%B9-%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%281%29/?SearchText=%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C%20%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1%DB%8C&LPhrase= سایت حوزه]</ref> او علاوه بر تدریس در حوزه‏‌هاى علمیه و دانشگاه، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است.''«مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی»''، ''«[[انسان کامل (کتاب)|انسان کامل]]»''، ''«[[حماسه حسینی (کتاب)|حماسه حسینی]]»''، ''«انسان و ایمان»''، ''«[[جاذبه و دافعه علی (کتاب)|جاذبه و دافعه علی]]»''، ''«عدل الهی»''، ''«[[ولاءها و ولایت‌ها (کتاب)|ولاءها و ولایت‌ها]]»''،''«[[امامت و رهبری ۱ (کتاب)|امامت و رهبری]]»''، ''«[[سیری در سیره ائمه اطهار (کتاب)|سیری در سیره ائمه اطهار]]»'' و ''«خدمات متقابل ایران و اسلام»'' برخی از این آثار است.<ref>[http://mortezamotahari.com/FA/BookAlphabet.html پایگاه جامع استاد شهید مرتضی مطهری]</ref>


== کتاب‌های وابسته ==
{{آثار وابسته}}
* [[آشنایی با قرآن (کتاب)|اصل مجموعه]]؛
* [[آشنایی با قرآن ج۱ (کتاب)]]؛
* [[آشنایی با قرآن ج۲ (کتاب)]]؛
* [[آشنایی با قرآن ج۳ (کتاب)]]؛
* [[آشنایی با قرآن ج۴ (کتاب)]]؛
* [[آشنایی با قرآن ج۵ (کتاب)]]؛
* [[آشنایی با قرآن ج۶ (کتاب)]]؛
* [[آشنایی با قرآن ج۷ (کتاب)]]؛
* [[آشنایی با قرآن ج۸ (کتاب)]]؛
* [[آشنایی با قرآن ج۹ (کتاب)]]؛
* [[آشنایی با قرآن ج۱۰ (کتاب)]]؛
* [[آشنایی با قرآن ج۱۱ (کتاب)]]؛
* [[آشنایی با قرآن ج۱۲ (کتاب)]]؛
* [[آشنایی با قرآن ج۱۴ (کتاب)]].
{{پایان آثار وابسته}}


==کتاب‌های وابسته==
*[[آشنایی با قرآن (کتاب)|اصل مجموعه]]؛
*[[آشنایی با قرآن ج۱ (کتاب)]]؛
*[[آشنایی با قرآن ج۲ (کتاب)]]؛
*[[آشنایی با قرآن ج۳ (کتاب)]]؛
*[[آشنایی با قرآن ج۴ (کتاب)]]؛
*[[آشنایی با قرآن ج۵ (کتاب)]]؛
*[[آشنایی با قرآن ج۶ (کتاب)]]؛
*[[آشنایی با قرآن ج۷ (کتاب)]]؛
*[[آشنایی با قرآن ج۸ (کتاب)]]؛
*[[آشنایی با قرآن ج۹ (کتاب)]]؛
*[[آشنایی با قرآن ج۱۰ (کتاب)]]؛
*[[آشنایی با قرآن ج۱۱ (کتاب)]]؛
*[[آشنایی با قرآن ج۱۲ (کتاب)]]؛
*[[آشنایی با قرآن ج۱۴ (کتاب)]].
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
== دریافت متن ==
* [http://mortezamotahari.com/fa/BookView.html?BookId=9563&BookArticleID=132636 متن دیجیتال کتاب در پایگاه جامع شهید مطهری]
* [https://alefbalib.com/Metadata/10805/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C%20%D8%A8%D8%A7%20%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%20%D8%AC%D9%84%D8%AF%2013 متن دیجیتال و PDF کتاب در وبگاه کتابخانه مجازی الفبا]


==دریافت متن==
*[http://mortezamotahari.com/fa/BookView.html?BookId=9563&BookArticleID=132636 متن دیجیتال کتاب در پایگاه جامع شهید مطهری]
*[https://alefbalib.com/Metadata/10805/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C%20%D8%A8%D8%A7%20%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%20%D8%AC%D9%84%D8%AF%2013 متن دیجیتال و PDF کتاب در وبگاه کتابخانه مجازی الفبا]
==پیوند به بیرون==
*[https://www.gisoom.com/book/11418910/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%BA%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%D9%81%D8%AC%D8%B1-%D8%A8%D9%84%D8%AF-%D8%B4%D9%85%D8%B3-%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%B6%D8%AD%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%AD-%D8%AA%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D9%84%D8%AF-13/ شبکه جامع کتاب گیسوم]
*[https://bookroom.ir/book/11371 وبگاه پاتوق کتاب فردا]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=532962&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author سازمان اسناد و کتابخانه ملی]
[[رده:مقاله]]
[[رده:منبع‌شناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان فارسی]]
[[رده:کتاب]]
[[رده:کتاب]]
[[رده:کتاب‌شناسی دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان فارسی]]
[[رده:کتاب‌های مرتضی مطهری]]
[[رده:کتاب‌های مرتضی مطهری]]
[[رده:آثار مرتضی مطهری]]
[[رده:آثار مرتضی مطهری]]
[[رده:کتاب‌شناسی امامت دوازده جلدی]]
[[رده:کتاب‌شناسی امامت با تعداد صفحات بیش از ۲۰۰]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت منتشر‌شده در ۱۳۸۷]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت انتشارات صدرا]]
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]]
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]]
[[رده:کتاب‌های دارای فهرست]]
[[رده:کتاب‌های دارای فهرست]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن PDF]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن PDF]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۲۰

آشنایی با قرآن، ج۱۳
از مجموعهآشنایی با قرآن
زبانفارسی
نویسندهمرتضی مطهری
موضوعقرآن
مذهبشیعه
ناشرانتشارات صدرا
محل نشرتهران، ایران
سال نشر
  • ۱۳۸۷
  • ۱۳۸۹
  • ۱۳۹۶ ش
تعداد صفحه۲۵۶
شابک‏‫‬۹۶۴-۵۶۰۰-۳۲-۴
شماره ملیم‌۶۸-۳۸۹۸

این کتاب، جلد چهاردهم از مجموعهٔ چهارده جلدی آشنایی با قرآن است و با زبان فارسی به بررسی زبان قرآن، مخاطب‌های قرآن، عقل از دیدگاه قرآن و... می‌پردازد. این مجموعه اثر مرتضی مطهری است و انتشارات صدرا انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «مشتمل است بر تفسیر سوره‌های اعلی، غاشیه، فجر، بلد، شمس، لیل، ضحی، انشراح و تین است که ایشان در جلسات هفتگی در سال ۱۳۵۶ ایراد کرده است. شهید در این تفسیر موضوعات و مسائل اجتماعی یا علمی روز که مرتبط با فضای آیات است را مطرح می‌کند».[۱]

فهرست کتاب

  • مقدمه؛

تفسیر سوره اعلی

  • تفسیر سوره اعلی ۱:
  1. کلمه "اعلی"؛
  2. اسم "ربّ"؛
  3. کلمه "اسم"؛
  4. کلمه "تسبیح"؛
  5. معنی آیه؛
  6. مقصود آیه تسبیح اسماء لفظی است؛
  7. آغاز کار، فقط با نام خدا؛
  8. ایجاد و تسویه؛
  9. اندازه‌گیری؛
  10. هدایت؛
  11. مرگ موجودات؛
  12. برداشتن نسیان از پیامبر (ص)؛
  • تفسیر سوره اعلی ۲:
  1. مشیت الهی عام است؛
  2. خدا آشکار و پنهان را می‌داند؛
  3. دشواری تبلیغ و هدایت مردم؛
  4. دو نمونه؛
  5. فطرت انسانیت؛
  6. خشیت یا دلهره، از ویژگی‌های انسان؛
  7. صاحبْ خشیت‌ها و شقی‌ترین‌ها؛
  8. سه فراز سوره؛
  9. دو عامل رستگاری؛
  10. یک مصداق برای این آیات؛
  11. زندگی پست‌تر.

تفسیر سوره غاشیه

  • قیامت، حقیقتی در برگیرنده؛
  • قیامت، روز احاطه گناهان بر اهل عذاب؛
  • دو گروهْ مردم در قیامت؛
  • اصل سعی و عمل؛
  • در بهشت، اشیاء تابع اراده انسان است؛
  • نظام این عالم، دلیل آنچه که در آن عالم است؛
  • پیامبر تذکر دهنده است.

تفسیر سوره فجر

  • تفسیر سوره فجر ۱:
  1. روح این سوره؛
  2. سوگند به سپیده دم در قرآن؛
  3. عنایت قرآن به بین الطلوعین؛
  4. دهه‌های با فضیلت در سال از نظر دستورهای اسلامی؛
  5. مقصود از "شفع و وتر" در آیه؛
  6. ادامه آیات؛
  7. تنظیم اوقات در فرهنگ اسلامی؛
  8. روایتی از امیرالمؤمنین؛
  9. غرض از امتحان‌های بشری؛
  10. امتحان الهی؛
  11. مثال؛
  • تفسیر سوره فجر ۲:
  1. نعمت و نقمت، وسیله امتحان الهی است؛
  2. تفاوت فقر و غنا از نظر امتحان الهی؛
  3. معنی اکرام یتیم؛
  4. سیره ائمه اطهار در نحوه صدقه دادن؛
  5. سه گونه تعبیر در قرآن در مورد اطعام مساکین؛
  6. انقلاب روحی حاج میرزا علی آقای شیرازی؛
  7. هنگام قرائت این آیات؛
  8. داستان عقیل و امیرالمؤمنین؛
  9. ادامه آیات؛
  10. بیان امام باقر (ع) در راضی بودن به مقدّرات الهی؛
  11. روایتی از امام صادق (ع) در مورد سوره فجر؛
  12. حال امام حسین (ع) در صحرای کربلا.

تفسیر سوره بلد

  • در قرآن گاهی یک جمله، مفید چند معناست؛
  • معانی حِلّ؛
  • کدام وجه اولویت دارد؟
  • مقصود از "والد" و "ما وَلَدَ" کیست؟
  • انسان در بطن زحمت و مشقت خلق شده است؛
  • چرا قرآن به راه خیر و راه شر "نجد" گفته؟
  • روایتی از رسول اکرم؛
  • تعبیرات قرآن در مورد گناه؛
  • زحمت مسئولیت و تکلیف؛
  • موعظه امیرالمؤمنین؛
  • مقصود از عقبه؛
  • مقصود از فکّ رقبه؛
  • ادامه آیات؛
  • یک فکر انحرافی؛
  • جایگاه ایمان؛
  • مقصود از اصحاب المیمنه.

تفسیر سوره شمس

  • تفسیر سوره شمس ۱:
  1. تزکیه نفس، محور این سوره؛
  2. پاکیزگی و آلودگی روح؛
  3. مقصود از ضحی؛
  4. مقصود از آن وقتی که ماه خورشید را دنبال می‌کند؛
  5. مقصود از ﴿إذا جَلّیها﴾؛
  6. ادامه آیات؛
  7. معنی سماء در قرآن؛
  8. چرا در آیه تعبیر به "ما" شده است؟
  9. معنی طَحوْ؛
  10. الهام عمومی؛
  11. روایتی از امام صادق (ع)؛
  12. جواب قسم‌های متوالی این سوره؛
  13. انواع آزادی؛
  14. آزادی معنوی، شرط مفید بودن آزادی‌های دیگر؛
  • تفسیر سوره شمس ۲:
  1. معنی فلاح؛
  2. معنی تزکیه نفس؛
  3. معنی خابَ؛
  4. معنی دَسّی؛
  5. مثالی از دسّ در روایات منقول از پیامبر اکرم؛
  6. دسّ در کتاب‌ها و تألیفات؛
  7. شکایت مرحوم حاج شیخ عباس قمی از نُسّاخ؛
  8. آیا فرد جامعه را می‌سازد یا جامعه فرد را؟
  9. اصلاح جامعه به وسیله مصلحان؛
  10. فطرت؛
  11. مصلح باید صالح باشد؛
  12. اشاره‌ای به داستان قوم ثمود؛
  13. روایتی از امیرالمؤمنین.

تفسیر سوره لیل

  • تفسیر سوره لیل ۱:
  1. تفاوت انسان با موجودات دیگر در راه زندگی؛
  2. انسان، موجود دو سرشتی؛
  3. حدیثی از پیامبر اکرم؛
  4. سرشت ثانوی؛
  5. مقدمات راه حق؛
  6. ارائه صراط مستقیم؛
  • تفسیر سوره لیل ۲:
  1. توضیحی درباره آیه ﴿إنّ سَعْیَکُمْ لَشَتّی﴾؛
  2. دنیای تخصص؛
  3. ایمان، عامل تمرکز نیروهای انسان و اجتماع؛
  4. آسانی، نتیجه ایمان و اعطاء و تقوا؛
  5. سختی، نتیجه بخل و احساس بی‌نیازی از خدا و بی‌ایمانی؛
  6. هدایت الهی؛
  7. بخشش خالص؛
  8. داستان انفاق امیرالمؤمنین و حضرت زهرا و حسنین در سوره انسان.

تفسیر سوره ضحی

  • شأن نزول سوره؛
  • یک نکته روان‌شناسی؛
  • پیغمبر اکرم چه آرزویی داشته‌اند؟
  • قرآن و آرزوهای پیغمبر؛
  • امیدوار کننده‌ترین آیه قرآن؛
  • ادامه آیات؛
  • کودکی پیغمبر اکرم؛
  • مراتب هدایت و ضلالت؛
  • هدایت‌هایی که پیامبر قبل از وحی از آنها برخوردار بود؛
  • تشبیه؛
  • سه دستور برای امت.

تفسیر سوره انشراح

  • احتمال یکی بودن این سوره و سوره ضحی؛
  • کلمه شرح صدر در دیگر آیات قرآن؛
  • مقصود از کلمه صدر در تعبیر شرح صدر؛
  • مقصود از کلمه شرح در تعبیر شرح صدر؛
  • آیا هر شرح صدری سعادت است؟
  • حدیثی در شأن نزول این سوره؛
  • ادامه آیات؛
  • حدیث منزلت؛
  • ارزش سختی؛
  • خطبه امیرالمؤمنین در نهج البلاغه.

تفسیر سوره تین

  • احتمال دیگر در مورد مقصود از تین و زیتون؛
  • خلقت انسان در نیکوترین قوام‌هاست؛
  • معنی تقویم الهی؛
  • انسان، کامل‌ترین مخلوقات؛
  • انسان از نظر جسمانی و روحانی در احسن تقویم؛
  • چرا دو سوگند به امور مادی و دو سوگند به امور معنوی؟
  • عالیترین قوام روحی در چیست؟
  • انسان با اختیار و اراده می‌تواند مظهر تام حق شود؛
  • اسفل سافلین در این آیه حال است؛
  • آیا همه انسان‌ها بازمی‌گردند در حالی که اسفل سافلین‌اند؟
  • امکان ندارد انسان فقط برای دنیا آفریده شده باشد؛
  • معنی دین در قرآن؛
  • معنی دین در آیه مورد بحث؛
  • مقصود از احکم حاکمین بودن خدا؛
  • چرا خداوند به انجیر و زیتون قسم خورده؟
  • کلامی از امیرالمؤمنین؛
  • تساوی خلقت از نظر خدا، غیر از تساوی مخلوقات از نظر کمالات است.[۱].

دربارهٔ پدیدآورنده

مرتضی مطهری
آیت‌الله شهید مرتضی مطهری (متولد سال ۱۲۹۸ ش، مشهد)، تحصیلات حوزوی را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید محمد حجت کوه کمره‌ای، سید صدرالدین صدر، سید احمد خوانساری، سید محمد داماد، سید حسین طباطبایی بروجردی، امام خمینی و علامه طباطبایی به اتمام رساند. مبارزه با رژیم پهلوی از جمله فعالیت‌های وی است.[۲] او علاوه بر تدریس در حوزه‏‌هاى علمیه و دانشگاه، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است.«مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی»، «آشنایی با قرآن»، «انسان کامل»، «حماسه حسینی»، «انسان و ایمان»، «ماهیت و محتوای انتظار بزرگ»، «در معنای انتظار»، «جاذبه و دافعه علی»، «عدل الهی»، «ولاءها و ولایت‌ها»، «مشخصات انتظار بزرگ»، «وحی و نبوت»، «آشنایی با قرآن»، «امامت و رهبری»، «سیری در سیره ائمه اطهار»، «فرهنگ مطهر»، «قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ» و «خدمات متقابل ایران و اسلام» برخی از این آثار است.[۳]

کتاب‌های وابسته

پانویس

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ وبگاه فراکتاب
  2. ↑ سایت حوزه
  3. ↑ پایگاه جامع استاد شهید مرتضی مطهری

دریافت متن

برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=آشنایی_با_قرآن_ج۱۳_(کتاب)&oldid=1159476»