کفالت ابوطالب: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۰۴

مقدمه

بیش از هشت سال از عمر پُربرکت رسول خدا (ص) نگذشته بود که عبدالمطلب نیز درگذشت و رسول خدا (ص) را به برگزیده‌ترین فرزندان خود، ابوطالب سپرد^[۱] و بنا بر قولی، زبیر که فرزند بزرگ عبدالمطلب بود، با ابوطالب برای عهده‌دار شدن سرپرستی محمد قرعه انداخت و قرعه به نام ابوطالب درآمد. برخی نیز گفته‌اند رسول خدا (ص) خود، ابوطالب را برگزید؛ چنان که برخی نیز بر آن‌اند که پس از درگذشت زبیر، سرپرستی محمد به ابوطالب رسید^[۲]، اما مشهور معتقدند ابوطالب بر اساس وصیت عبدالمطلب، عهده دار سرپرستی رسول خدا (ص) گردید و خانه‌اش مأوای امن و پناهگاه محکم آن حضرت شد و خود نیز به عنوان مدافع همیشگی آن حضرت درآمد^[۳].

ابوطالب همراه همسرش فاطمه بنت اسد، عهده‌دار سرپرستی رسول خدا (ص) شدند. آن دو پیامبر (ص) را عزیز می‌شمردند و بهتر از فرزندان خویش از او مراقبت می‌کردند. خاندان ابوطالب هرگاه غذایی می‌خوردند که رسول خدا (ص) حضور نداشت، احساس سیری نمی‌کردند^[۴]. مراقبت آنان از آن حضرت در دوران رسالت نیز ادامه یافت^[۵]؛ به طوری که در حیات حضرت ابوطالب، قریش کمتر متعرض پیامبر شدند و پس از وفات ابوطالب، آزار و اذیت مشرکان به آن حضرت زیادتر شد، رسول خدا (ص) نیز سال وفات ابوطالب و حضرت خدیجه را عام الحزن نامید^[۶] و وقتی فاطمه بنت اسد از دنیا رفت فرمود: "او به راستی مادرم بود؛ کودکانش را گرسنه می‌گذاشت تا مرا کند"^[۷]. در زمان کفالت ابوطالب نیز بار دیگر خشکسالی مکه را فراگرفت. ابوطالب به درخواست قریش، همراه برادرزاده خویش به طلب باران برخاست که خداوند متعال بار دیگر آنان را سیراب کرد. ابوطالب در قصیده‌ای به این حادثه چنین اشاره کرده است^[۸]: "سفیدرویی که با چهره او باران طلب می‌شود، پناهگاه یتیمان و سرپرست بیوه زنان است"^[۹].^[۱۰]

جستارهای وابسته

منابع

محمدی، رمضان، مقاله «محمد رسول الله»، دانشنامه سیره نبوی ج۱

پانویس

↑ ابن هشام، ج۱، ص۱۸۹.
↑ بلاذری، ج۱، ص۹۳.
↑ بلاذری، ج۱، ص۹۳؛ مسعودی، ج۲، ص۱۰۹.
↑ ابن سعد، ج۱، ص۹۶.
↑ یعقوبی، ج۲، ص۳۹۲؛ مقریزی، ج۱، ص۲۷.
↑ یعقوبی، ج۱، ص۳۵.
↑ یعقوبی، ج۲، ص۱۴؛ ابن ابی الحدید، ج۱، ص۱۲؛ مجلسی، بحار، ج۶، ص۲۳۲.
↑ بلاذری، ج۱، ص۱۰۴؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۲۳.
↑ وَ أَبْيَضُ يُسْتَقَى اَلْغَمَامُ بِوَجْهِهِ ثِمَالُ اَلْيَتَامَى عِصْمَةٌ لِلْأَرَامِلِ؛کافی، ج۱، ص۴۴۹؛ احمد بن حنبل، ج۲، ص۹۳.
↑ محمدی، رمضان، مقاله «محمد رسول الله»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۵.

[1] ابن هشام، ج۱، ص۱۸۹.

[2] بلاذری، ج۱، ص۹۳.

[3] بلاذری، ج۱، ص۹۳؛ مسعودی، ج۲، ص۱۰۹.

[4] ابن سعد، ج۱، ص۹۶.

[5] یعقوبی، ج۲، ص۳۹۲؛ مقریزی، ج۱، ص۲۷.

[6] یعقوبی، ج۱، ص۳۵.

[7] یعقوبی، ج۲، ص۱۴؛ ابن ابی الحدید، ج۱، ص۱۲؛ مجلسی، بحار، ج۶، ص۲۳۲.

[8] بلاذری، ج۱، ص۱۰۴؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۲۳.

[9] وَ أَبْيَضُ يُسْتَقَى اَلْغَمَامُ بِوَجْهِهِ ثِمَالُ اَلْيَتَامَى عِصْمَةٌ لِلْأَرَامِلِ؛کافی، ج۱، ص۴۴۹؛ احمد بن حنبل، ج۲، ص۹۳.

[10] محمدی، رمضان، مقاله «محمد رسول الله»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۵.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-==مقدمه==
+{{مدخل مرتبط
-بیش از هشت سال از [[عمر]] پُربرکت رسول خدا{{صل}} نگذشته بود که عبدالمطلب نیز درگذشت و رسول خدا{{صل}} را به برگزیده‌ترین فرزندان خود، [[ابوطالب]] سپرد<ref>ابن هشام، ج۱، ص۱۸۹.</ref> و بنا بر قولی، [[زبیر]] که فرزند بزرگ عبدالمطلب بود، با ابوطالب برای عهده‌دار شدن [[سرپرستی]] [[محمد]] قرعه انداخت و قرعه به نام ابوطالب درآمد. برخی نیز گفته‌اند رسول خدا{{صل}} خود، ابوطالب را برگزید؛ چنان که برخی نیز بر آن‌اند که پس از درگذشت زبیر، سرپرستی محمد به ابوطالب رسید<ref>بلاذری، ج۱، ص۹۳.</ref>، اما مشهور معتقدند ابوطالب بر اساس [[وصیت]] عبدالمطلب، عهده دار سرپرستی رسول خدا{{صل}} گردید و خانه‌اش مأوای [[امن]] و [[پناهگاه]] محکم آن حضرت شد و خود نیز به عنوان مدافع همیشگی آن حضرت درآمد<ref>بلاذری، ج۱، ص۹۳؛ مسعودی، ج۲، ص۱۰۹.</ref>.
+| موضوع مرتبط = پیامبر خاتم
+| عنوان مدخل  =
+| مداخل مرتبط =
+| پرسش مرتبط  =
+}}
-ابوطالب همراه همسرش [[فاطمه بنت اسد]]، عهده‌دار سرپرستی رسول خدا{{صل}} شدند. آن دو [[پیامبر]]{{صل}} را [[عزیز]] می‌شمردند و بهتر از فرزندان خویش از او [[مراقبت]] می‌کردند. [[خاندان]] ابوطالب هرگاه غذایی می‌خوردند که رسول خدا{{صل}} حضور نداشت، [[احساس]] سیری نمی‌کردند<ref>ابن سعد، ج۱، ص۹۶.</ref>. [[مراقبت]] آنان از آن [[حضرت]] در دوران [[رسالت]] نیز ادامه یافت<ref>یعقوبی، ج۲، ص۳۹۲؛ مقریزی، ج۱، ص۲۷.</ref>؛ به طوری که در [[حیات]] حضرت [[ابوطالب]]، [[قریش]] کمتر متعرض [[پیامبر]] شدند و پس از [[وفات]] ابوطالب، [[آزار]] و [[اذیت]] [[مشرکان]] به آن حضرت زیادتر شد، [[رسول خدا]]{{صل}} نیز سال وفات ابوطالب و [[حضرت خدیجه]] را [[عام الحزن]] نامید<ref>یعقوبی، ج۱، ص۳۵.</ref> و وقتی [[فاطمه بنت اسد]] از [[دنیا]] رفت فرمود: "او به [[راستی]] مادرم بود؛ کودکانش را گرسنه می‌گذاشت تا مرا کند"<ref>یعقوبی، ج۲، ص۱۴؛ ابن ابی الحدید، ج۱، ص۱۲؛ مجلسی، بحار، ج۶، ص۲۳۲.</ref>. در [[زمان]] [[کفالت ابوطالب]] نیز بار دیگر [[خشکسالی]] [[مکه]] را فراگرفت. ابوطالب به درخواست [[قریش]]، همراه برادرزاده خویش به [[طلب]] [[باران]] برخاست که [[خداوند]] متعالی بار دیگر آنان را [[سیراب]] کرد. ابوطالب در قصیده‌ای به این حادثه چنین اشاره کرده است<ref>بلاذری، ج۱، ص۱۰۴؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۲۳.</ref>: "سفیدرویی که با چهره او باران طلب می‌شود، [[پناهگاه]] [[یتیمان]] و [[سرپرست]] [[بیوه]] [[زنان]] است"<ref>{{عربی|وَ أَبْيَضُ يُسْتَقَى اَلْغَمَامُ بِوَجْهِهِ
+== مقدمه ==
-ثِمَالُ اَلْيَتَامَى عِصْمَةٌ لِلْأَرَامِلِ}}؛کافی، ج۱، ص۴۴۹؛ احمد بن حنبل، ج۲، ص۹۳.</ref>.<ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی (کتاب)|مقاله «محمد رسول الله"، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۵.</ref>
+بیش از هشت سال از [[عمر]] پُربرکت رسول خدا {{صل}} نگذشته بود که عبدالمطلب نیز درگذشت و رسول خدا {{صل}} را به برگزیده‌ترین فرزندان خود، [[ابوطالب]] سپرد<ref>ابن هشام، ج۱، ص۱۸۹.</ref> و بنا بر قولی، [[زبیر]] که فرزند بزرگ عبدالمطلب بود، با ابوطالب برای عهده‌دار شدن [[سرپرستی]] [[محمد]] قرعه انداخت و قرعه به نام ابوطالب درآمد. برخی نیز گفته‌اند رسول خدا {{صل}} خود، ابوطالب را برگزید؛ چنان که برخی نیز بر آن‌اند که پس از درگذشت زبیر، سرپرستی محمد به ابوطالب رسید<ref>بلاذری، ج۱، ص۹۳.</ref>، اما مشهور معتقدند ابوطالب بر اساس [[وصیت]] عبدالمطلب، عهده دار سرپرستی رسول خدا {{صل}} گردید و خانه‌اش مأوای [[امن]] و [[پناهگاه]] محکم آن حضرت شد و خود نیز به عنوان مدافع همیشگی آن حضرت درآمد<ref>بلاذری، ج۱، ص۹۳؛ مسعودی، ج۲، ص۱۰۹.</ref>.
+ابوطالب همراه همسرش [[فاطمه بنت اسد]]، عهده‌دار سرپرستی رسول خدا {{صل}} شدند. آن دو [[پیامبر]] {{صل}} را [[عزیز]] می‌شمردند و بهتر از فرزندان خویش از او [[مراقبت]] می‌کردند. [[خاندان]] ابوطالب هرگاه غذایی می‌خوردند که رسول خدا {{صل}} حضور نداشت، [[احساس]] سیری نمی‌کردند<ref>ابن سعد، ج۱، ص۹۶.</ref>. [[مراقبت]] آنان از آن [[حضرت]] در دوران [[رسالت]] نیز ادامه یافت<ref>یعقوبی، ج۲، ص۳۹۲؛ مقریزی، ج۱، ص۲۷.</ref>؛ به طوری که در [[حیات]] حضرت [[ابوطالب]]، [[قریش]] کمتر متعرض [[پیامبر]] شدند و پس از [[وفات]] ابوطالب، [[آزار]] و [[اذیت]] [[مشرکان]] به آن حضرت زیادتر شد، [[رسول خدا]] {{صل}} نیز سال وفات ابوطالب و [[حضرت خدیجه]] را [[عام الحزن]] نامید<ref>یعقوبی، ج۱، ص۳۵.</ref> و وقتی [[فاطمه بنت اسد]] از [[دنیا]] رفت فرمود: "او به [[راستی]] مادرم بود؛ کودکانش را گرسنه می‌گذاشت تا مرا کند"<ref>یعقوبی، ج۲، ص۱۴؛ ابن ابی الحدید، ج۱، ص۱۲؛ مجلسی، بحار، ج۶، ص۲۳۲.</ref>. در [[زمان]] کفالت ابوطالب نیز بار دیگر [[خشکسالی]] [[مکه]] را فراگرفت. ابوطالب به درخواست [[قریش]]، همراه برادرزاده خویش به [[طلب]] [[باران]] برخاست که [[خداوند متعال]] بار دیگر آنان را [[سیراب]] کرد. ابوطالب در قصیده‌ای به این حادثه چنین اشاره کرده است<ref>بلاذری، ج۱، ص۱۰۴؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۲۳.</ref>: "سفیدرویی که با چهره او باران طلب می‌شود، [[پناهگاه]] [[یتیمان]] و [[سرپرست]] [[بیوه]] [[زنان]] است"<ref>{{عربی|وَ أَبْيَضُ يُسْتَقَى اَلْغَمَامُ بِوَجْهِهِ ثِمَالُ اَلْيَتَامَى عِصْمَةٌ لِلْأَرَامِلِ}}؛کافی، ج۱، ص۴۴۹؛ احمد بن حنبل، ج۲، ص۹۳.</ref>.<ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی (کتاب)|مقاله «محمد رسول الله»، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۵.</ref>
+== جستارهای وابسته ==
+{{مدخل وابسته}}
+* [[نام پیامبر خاتم]] ([[نام‌های پیامبر خاتم]])
+* [[کنیه‌های پیامبر خاتم]]
+* [[کنیه پیامبر خاتم]]
+* [[القاب پیامبر خاتم]] ([[لقب‌های پیامبر خاتم]])
+* [[تبار پیامبر خاتم]] ([[نسب پیامبر خاتم]])
+* [[خاندان پیامبر خاتم]]
+* [[پدر پیامبر خاتم]] ([[عبدالله بن عبدالمطلب]])
+* [[مادر پیامبر خاتم]] ([[آمنه بنت وهب]])
+* [[برادران پیامبر خاتم]]
+* [[خواهران پیامبر خاتم]]
+* [[ازدواج پیامبر خاتم]]
+* [[همسران پیامبر خاتم]]
+* [[کنیزان پیامبر خاتم]]
+* [[فرزندان پیامبر خاتم]]
+* [[همسران فرزندان پیامبر خاتم]]
+* [[سرگذشت تاریخی پیامبر خاتم]] ([[سرگذشت زندگی پیامبر خاتم]]):
+** [[پیامبر خاتم از ولادت تا بعثت]]
+*** [[ازدواج پیامبر خاتم]]
+** [[پیامبر خاتم از بعثت تا هجرت]]
+*** [[دعوت پنهانی پیامبر خاتم]]
+*** [[هجرت به حبشه]]
+*** [[محاصره شعب ابی‌طالب]]
+** [[پیامبر خاتم از هجرت تا رحلت]]
+*** [[هجرت به مدینه]]
+*** [[اسلام در مدینه]]
+*** [[سال اول هجرت]]
+*** [[سال دوم هجرت]]
+*** [[سال سوم هجرت]]
+*** [[سال چهارم هجرت]]
+*** [[سال پنجم هجرت]]
+*** [[سال ششم هجرت]]
+*** [[سال هفتم هجرت]]
+*** [[سال هشتم هجرت]]
+*** [[سال نهم هجرت]]
+*** [[سال دهم هجرت]]
+** [[رحلت یا شهادت پیامبر خاتم]]
+* [[بیعت با پیامبر خاتم]]
+* [[جنگ‌های پیامبر خاتم]]
+* [[عصر پیامبر خاتم]]
+* [[شرایط سیاسی و اجتماعی عصر پیامبر خاتم]]
+* [[شرایط دینی و فرهنگی عصر پیامبر خاتم]]
+* [[شمایل پیامبر خاتم]]
+* [[صفات ظاهری پیامبر خاتم]] ([[سیمای پیامبر خاتم]])
+* [[امامت پیامبر خاتم]] ([[ولایت پیامبر خاتم]])
+* [[نصب الهی پیامبر خاتم]]
+* [[صفات پیامبر خاتم]] ([[ویژگی‌های پیامبر خاتم]]):
+** [[محبوبیت پیامبر خاتم]]
+* [[صفات امامت در پیامبر خاتم]]
+* [[علم لدنی پیامبر خاتم]]:
+** [[علم پیامبر خاتم در حدیث]]
+** [[جایگاه علمی پیامبر خاتم]]
+** [[انواع دانش‌های پیامبر خاتم]]
+** [[علم غیب پیامبر خاتم]] ([[پیشگویی پیامبر خاتم]])
+* [[عصمت پیامبر خاتم]]:
+** [[عصمت پیامبر خاتم در حدیث]]
+* [[افضلیت پیامبر خاتم]]
+* [[فضایل پیامبر خاتم]]:
+** [[پذیرفته شدن دعاهای پیامبر خاتم]]
+* [[مناقب پیامبر خاتم]]:
+** [[پیامبر خاتم در قرآن]]
+** [[پیامبر خاتم در حدیث]]
+* [[معجزات پیامبر خاتم]]:
+* [[دیدگاه‌هایی درباره شخصیت پیامبر خاتم]]
+* [[سیره پیامبر خاتم]]:
+** [[ویژگی‌های عملی پیامبر خاتم]]
+** [[سیره عبادی پیامبر خاتم]]
+** [[سیره عرفانی پیامبر خاتم]]
+** [[سیره اخلاقی پیامبر خاتم]]:
+*** [[ویژگی‌های اخلاقی پیامبر خاتم]]
+** [[سیره اعتقادی پیامبر خاتم]]:
+*** [[مکتب فکری پیامبر خاتم]]
+*** [[ویژگی‌های اعتقادی پیامبر خاتم]]
+** [[سیره علمی پیامبر خاتم]]
+** [[سیره تبلیغی پیامبر خاتم]]
+** [[سیره تربیتی پیامبر خاتم]]
+** [[سیره خانوادگی پیامبر خاتم]]
+** [[سیره اجتماعی پیامبر خاتم]]
+** [[سیره سیاسی پیامبر خاتم]]:
+*** [[ویژگی‌های سیاسی پیامبر خاتم]]
+** [[سیره اقتصادی پیامبر خاتم]]
+** [[سیره قضایی پیامبر خاتم]]:
+*** [[داوری‌های پیامبر خاتم]]
+** [[سیره نظامی و جنگی پیامبر خاتم]]:
+*** [[ویژگی‌های جنگی پیامبر خاتم]]
+* [[مأموریت پیامبر خاتم]]
+* [[نقش‌های ویژه پیامبر خاتم]]
+* [[کارگزاران پیامبر خاتم]]
+* [[صحابه پیامبر خاتم]] ([[یاران پیامبر خاتم]])
+* [[یاران پیامبر خاتم]]
+* [[مخالفان پیامبر خاتم|مخالفان]] یا [[دشمنان پیامبر خاتم]]:
+* [[دشمنی با پیامبر خاتم]]
+** [[ویژگی‌های دشمنان پیامبر خاتم]]
+** [[نیرنگ‌های دشمنان پیامبر خاتم]]
+** [[زیان‌های دشمنی با پیامبر خاتم]]
+** [[انگیزه‌های دشمنی با پیامبر خاتم]]
+* [[وظایف امت نسبت به پیامبر خاتم]]:
+** [[شناخت شخصیت و جایگاه پیامبر خاتم]]
+** [[شناخت حقوق پیامبر خاتم]]
+** [[شناخت سیره و معارف پیامبر خاتم]]
+** [[ایمان به پیامبر خاتم]] ([[کفر به دشمنان او|کفر به دشمنان پیامبر خاتم]])
+** [[پذیرش ولایت پیامبر خاتم]] ([[بیزاری از دشمنان پیامبر خاتم|بیزاری از دشمنان او]])
+** [[محبت به پیامبر خاتم]] ([[بغض به دشمنان پیامبر خاتم|بغض به دشمنان او]]):
+*** [[دوست داشتن پیامبر خاتم]]
+*** [[برکات دوست داشتن پیامبر خاتم]]
+*** [[ویژگی‌های دوستداران پیامبر خاتم]]
+*** [[غلو در دوست داشتن پیامبر خاتم]]
+** [[مودت پیامبر خاتم]] ([[عداوت با دشمنان پیامبر خاتم|عداوت با دشمنان او]])
+** [[تمسک به پیامبر خاتم]]
+** [[اعتصام به پیامبر خاتم]]
+** [[تبعیت از پیامبر خاتم]]
+** [[اطاعت از پیامبر خاتم]]
+** [[معیت با پیامبر خاتم]]
+** [[وفاداری در بیعت با پیامبر خاتم]]
+** [[اجابت دعوت پیامبر خاتم]]
+* [[مظلومیت پیامبر خاتم]]
+** [[پس از شهادت پیامبر خاتم]]
+* [[پرسش و پاسخ دوران پیامبر خاتم]]
+{{پایان مدخل‌ وابسته}}
+== منابع ==
+{{منابع}}
+# [[پرونده:IM009657.jpg|22px]] [[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی (کتاب)|'''مقاله «محمد رسول الله»، دانشنامه سیره نبوی ج۱''']]
+{{پایان منابع}}
+== پانویس ==
+{{پانویس}}
+[[رده:تاریخ پیامبر خاتم]]