سعید بن وهب جهنی همدانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{ویرایش غیرنهایی}} +))
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = صحابه | عنوان مدخل  = سعید بن وهب جهنی همدانی | مداخل مرتبط = [[سعید بن وهب جهنی همدانی در تاریخ اسلامی]] | پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = سعید بن وهب جهنی همدانی
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر قدیمی از مسجد کوفه.jpg                           
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر قدیمی از مسجد کوفه             
| نام کامل = سعید بن وهب جهنی همدانی 
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه =     
| لقب =   
| اهل = 
| از قبیله = [[بنی‌همدان]]
| از تیره = 
| پدر = [[وهب جهنی همدانی]]       
| مادر = 
| همسر =
| پسر = 
| دختر = 
| خواهر =
| برادر =     
| خویشاوندان =
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = 
| محل زندگی = [[کوفه]] 
| تاریخ درگذشت = [[۷۵ هجری]]       
| محل درگذشت = 
| تاریخ شهادت =   
| محل شهادت = 
| طول عمر = 
| محل دفن = 
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = {{فهرست جعبه افقی| [[پیامبر خاتم]] | [[امام علی]] }}
| از طبقه =
| در جنگ = 
| نقش‌ها = 
| فعالیت‌ها = [[فرماندار همدان]]   
| علت شهرت = 
| علت درگذشت = 
| علت شهادت =   
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = 
| راویان از او = 
| آخرین راوی از او =
}}


{{امامت}}
== مقدمه ==
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
سعید بن وهب جهنی همدانی (یا: خیوانی) از [[اصحاب رسول خدا]] {{صل}} بود و [[عصر جاهلیت]] را نیز [[درک]] کرده بود، وی در [[کوفه]] ساکن شد<ref>ر. ک: اسد الغابه، ج۲، ص۳۱۶.</ref> و از [[یاران]] و [[اصحاب امیرالمؤمنین]] {{ع}} گردید<ref>رجال طوسی، ص۴۴، ش۲۰.</ref> و از [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} و [[ابن مسعود]] [[نقل حدیث]] کرده است و [[حضرت علی]] {{ع}} او را به [[ولایت همدان]] [[منصوب]] کرد<ref>وقعة صفین، ص۱۰۵.</ref>.
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;"> [[سعید بن وهب جهنی همدانی در تاریخ اسلامی]] | [[سعید بن وهب جهنی همدانی در تراجم و رجال]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
به [[نقل]] [[ابن مزاحم]]، سعید در [[جنگ صفین]] در رکاب [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} جنگید و [[حضرت]] را [[یاری]] کرد <ref>وقعة صفین، ص۱۰۵.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۶۳۲.</ref>
*سعید [[فرزند]] وهب جهنی یا وهب خیوانی از [[اصحاب رسول خدا]]{{صل}} بود و [[عصر جاهلیت]] را نیز [[درک]] کرده بود، وی در [[کوفه]] ساکن شد<ref>ر.ک: اسد الغابه، ج۲، ص۳۱۶.</ref> و از [[یاران]] و [[اصحاب]] [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} گردید<ref>رجال طوسی، ص۴۴، ش۲۰.</ref> و از [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} و [[ابن مسعود]] [[نقل حدیث]] کرده است و [[حضرت علی]]{{ع}} او را به [[ولایت]] [[همدان]] [[منصوب]] کرد<ref>وقعة صفین، ص۱۰۵.</ref>.
*به [[نقل]] ابن مزاحم، سعید در [[جنگ صفین]] در رکاب [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} جنگید و [[حضرت]] را [[یاری]] کرد <ref>وقعة صفین، ص۱۰۵.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۶۳۲.</ref>


==سعید و [[حدیث]] [[غیبی]] از [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} در [[سرزمین]] [[کربلا]]==
== سعید و [[حدیث]] [[غیبی]] از [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} در [[سرزمین کربلا]] ==
*[[نصر بن مزاحم]] [[نقل]] می‌کند که گفت: [[امیرالمؤمنین]] در مسیر [[راه]] [[صفین]] به [[سرزمین]] [[کربلا]] رسید، آنجا پیاده شد و توقف کرد، شخصی عرضه داشت یا [[امیرالمؤمنین]]، هذه [[کربلا]]، این کربلاست، [[امام]]{{ع}} فرمود: "این جا [[سرزمین]] [[غم]] و بلاست"<ref>{{متن حدیث|ذَاتُ كَرْبٍ وَ بَلاَءٍ}}</ref>؛ بعد با [[دست]] مبارکش به مکانی اشاره کرد و فرمود: "اینجا محل اقامت آنها و محل پیاده شدن آنها است.."<ref>{{متن حدیث|هَاهُنَا مَوْضِعُ رِحَالِهِمْ وَ مُنَاخُ رِكَابِهِمْ...}}؛ وقعة صفین، ص۱۴۲.</ref>.
[[نصر بن مزاحم]] [[نقل]] می‌کند که گفت: [[امیرالمؤمنین]] در مسیر [[راه]] [[صفین]] به [[سرزمین کربلا]] رسید، آنجا پیاده شد و توقف کرد، شخصی عرضه داشت یا [[امیرالمؤمنین]]، هذه [[کربلا]]، این کربلاست، [[امام]] {{ع}} فرمود: «این جا [[سرزمین]] [[غم]] و بلاست»<ref>{{متن حدیث|ذَاتُ كَرْبٍ وَ بَلاَءٍ}}</ref>؛ بعد با [[دست]] مبارکش به مکانی اشاره کرد و فرمود: «اینجا محل اقامت آنها و محل پیاده شدن آنها است..»<ref>{{متن حدیث|هَاهُنَا مَوْضِعُ رِحَالِهِمْ وَ مُنَاخُ رِكَابِهِمْ...}}؛ وقعة صفین، ص۱۴۲.</ref>.
*و در [[سند]] دیگری فرمود: "خوشا به حال تو ای [[خاک]]، گروهی از تو در روز [[محشر]] بدون حساب وارد [[بهشت]] می‌شوند"<ref>{{متن حدیث|وَاهاً لَكِ أَيَّتُهَا اَلتُّرْبَةُ لَيُحْشَرَنَّ مِنْكِ قَوْمٌ يَدْخُلُونَ اَلْجَنَّةَ بِغَيْرِ حِسَابٍ}}؛ وقعة صفین، ص۱۴۰.</ref>.
 
*و در سندی دیگر از [[ابی جحیفه]] [[نقل]] می‌کند: من در [[مجلسی]] حاضر بودم که [[عروه بارقی]] از [[سعید بن وهب]] درباره [[حدیثی]] که از [[علی]]{{ع}} راجع به حادثه جان‌گداز [[کربلا]] [[نقل]] شده بود پرسید او گفت: آری، این [[حدیث]] درست است؛ و سپس چنین توضیح داد و گفت: [[مخنف بن سلیم]] از [[کوفه]] مرا نزد [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرستاد، من در مسیر [[راه]] [[صفین]] در [[کربلا]] به محضر [[حضرت]]{{ع}} شرفیاب شدم و موقعی [[خدمت]] [[حضرت]] رسیدم که با دستش اشاره می‌کرد و می‌فرمود: "این جاست، این جاست" مردی برخاست و گفت: ای [[امیرمؤمنان]]، اینجا چیست؟ فرمود: "بر [[آل محمد]] سنگین است چیزی که اینجا بر آنها وارد می‌شود (اشاره به [[واقعه کربلا]]) وای بر آنها از شما، و وای بر شما از ایشان". باز همان مرد گفت: مراد شما از این سخنان چیست ای [[امیرالمؤمنین]]؟ فرمود: "وای بر آنان از شما، چون شما آنان را میکشید! و وای بر شما از ایشان، چون شما به خاطر کشتن آنان به [[جهنم]] می‌روید"<ref>{{متن حدیث|عَثَنِي مِخْنَفُ بْنُ سُلَيْمٍ إِلَى عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلاَمُ عِنْدَ تَوَجُّهِهِ إِلَى صِفِّينَ فَأَتَيْتُهُ بِكَرْبَلاَءَ فَوَجَدْتُهُ يُشِيرُ بِيَدِهِ وَ يَقُولُ هَاهُنَا هَاهُنَا فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ وَ مَا ذَاكَ يَا أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ فَقَالَ ثَقَلٌ لِآلِ مُحَمَّدٍ يَنْزِلُ هَاهُنَا فَوَيْلٌ لَهُمْ مِنْكُمْ وَ وَيْلٌ لَكُمْ مِنْهُمْ فَقَالَ لَهُ اَلرَّجُلُ مَا مَعْنَى هَذَا اَلْكَلاَمُ يَا أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ قَالَ وَيْلٌ لَهُمْ مِنْكُمْ تَقْتُلُونَهُمْ وَ وَيْلٌ لَكُمْ مِنْهُمْ يُدْخِلُكُمُ اَللَّهُ بِقَتْلِهِمْ إِلَى اَلنَّارِ قَالَ نَصْرٌ وَ قَدْ رُوِيَ هَذَا اَلْكَلاَمُ عَلَى وَجْهٍ آخَرَ قَالَ فَوَيْلٌ لَكُمْ مِنْهُمْ وَ وَيْلٌ لَكُمْ عَلَيْهِمْ فَقَالَ اَلرَّجُلُ أَمَّا وَيْلٌ لَنَا مِنْهُمْ فَقَدْ عَرَفْنَاهُ فَوَيْلٌ لَنَا عَلَيْهِمْ مَا مَعْنَاهُ فَقَالَ تَرَوْنَهُمْ يُقْتَلُونَ وَ لاَ تَسْتَطِيعُونَ نُصْرَتَهُمْ}}؛ وقعة صفین، ص٢.</ref>.
و در [[سند]] دیگری فرمود: «خوشا به حال تو ای [[خاک]]، گروهی از تو در روز [[محشر]] بدون حساب وارد [[بهشت]] می‌شوند»<ref>{{متن حدیث|وَاهاً لَكِ أَيَّتُهَا اَلتُّرْبَةُ لَيُحْشَرَنَّ مِنْكِ قَوْمٌ يَدْخُلُونَ اَلْجَنَّةَ بِغَيْرِ حِسَابٍ}}؛ وقعة صفین، ص۱۴۰.</ref>.
*آری وای بر آنان که در [[کربلا]] جمع شدند و [[فرزند پیامبر]] [[خدا]]{{صل}}، [[اباعبدالله الحسین]] و یارانش را به [[شهادت]] رساندند، (چراکه جایگاهشان [[جهنم]] [[ابدی]] است.
 
*اما سعید، [[توفیق]] [[یاری امام]] [[حسین]]{{ع}} را پیدا نکرد، و علت آن در [[تاریخ]] نیامده است، [[وفات]] سعید به سال ۷۵ یا ۷۶ ذکر شده است<ref>اعیان الشیعه، ج۷، ص۲۶۱.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۶۳۳-۶۳۴.</ref>
و در سندی دیگر از [[ابی جحیفه]] [[نقل]] می‌کند: من در [[مجلسی]] حاضر بودم که [[عروه بارقی]] از [[سعید بن وهب]] درباره [[حدیثی]] که از [[علی]] {{ع}} راجع به حادثه جان‌گداز [[کربلا]] [[نقل]] شده بود پرسید او گفت: آری، این [[حدیث]] درست است؛ و سپس چنین توضیح داد و گفت: [[مخنف بن سلیم]] از [[کوفه]] مرا نزد [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} فرستاد، من در مسیر [[راه]] [[صفین]] در [[کربلا]] به محضر [[حضرت]] {{ع}} شرفیاب شدم و موقعی [[خدمت]] [[حضرت]] رسیدم که با دستش اشاره می‌کرد و می‌فرمود: «این جاست، این جاست» مردی برخاست و گفت: ای [[امیرمؤمنان]]، اینجا چیست؟ فرمود: «بر [[آل محمد]] سنگین است چیزی که اینجا بر آنها وارد می‌شود (اشاره به [[واقعه کربلا]]) وای بر آنها از شما، و وای بر شما از ایشان». باز همان مرد گفت: مراد شما از این سخنان چیست ای [[امیرالمؤمنین]]؟ فرمود: «وای بر آنان از شما، چون شما آنان را میکشید! و وای بر شما از ایشان، چون شما به خاطر کشتن آنان به [[جهنم]] می‌روید»<ref>{{متن حدیث|عَثَنِي مِخْنَفُ بْنُ سُلَيْمٍ إِلَى عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلاَمُ عِنْدَ تَوَجُّهِهِ إِلَى صِفِّينَ فَأَتَيْتُهُ بِكَرْبَلاَءَ فَوَجَدْتُهُ يُشِيرُ بِيَدِهِ وَ يَقُولُ هَاهُنَا هَاهُنَا فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ وَ مَا ذَاكَ يَا أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ فَقَالَ ثَقَلٌ لِآلِ مُحَمَّدٍ يَنْزِلُ هَاهُنَا فَوَيْلٌ لَهُمْ مِنْكُمْ وَ وَيْلٌ لَكُمْ مِنْهُمْ فَقَالَ لَهُ اَلرَّجُلُ مَا مَعْنَى هَذَا اَلْكَلاَمُ يَا أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ قَالَ وَيْلٌ لَهُمْ مِنْكُمْ تَقْتُلُونَهُمْ وَ وَيْلٌ لَكُمْ مِنْهُمْ يُدْخِلُكُمُ اَللَّهُ بِقَتْلِهِمْ إِلَى اَلنَّارِ قَالَ نَصْرٌ وَ قَدْ رُوِيَ هَذَا اَلْكَلاَمُ عَلَى وَجْهٍ آخَرَ قَالَ فَوَيْلٌ لَكُمْ مِنْهُمْ وَ وَيْلٌ لَكُمْ عَلَيْهِمْ فَقَالَ اَلرَّجُلُ أَمَّا وَيْلٌ لَنَا مِنْهُمْ فَقَدْ عَرَفْنَاهُ فَوَيْلٌ لَنَا عَلَيْهِمْ مَا مَعْنَاهُ فَقَالَ تَرَوْنَهُمْ يُقْتَلُونَ وَ لاَ تَسْتَطِيعُونَ نُصْرَتَهُمْ}}؛ وقعة صفین، ص٢.</ref>.
 
آری وای بر آنان که در [[کربلا]] جمع شدند و [[فرزند پیامبر]] [[خدا]] {{صل}}، [[اباعبدالله الحسین]] و یارانش را به [[شهادت]] رساندند، (چراکه جایگاهشان [[جهنم]] [[ابدی]] است.
 
اما سعید، [[توفیق]] [[یاری امام حسین]] {{ع}} را پیدا نکرد، و علت آن در [[تاریخ]] نیامده است، [[وفات]] سعید به سال ۷۵ یا ۷۶ ذکر شده است<ref>اعیان الشیعه، ج۷، ص۲۶۱.</ref>.<ref>[[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|اصحاب امام علی]]، ج۱، ص۶۳۳-۶۳۴.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[بنی‌همدان]] (قبیله)
{{پایان مدخل وابسته}}


==منابع==
== منابع ==
* [[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|'''اصحاب امام علی''']]
{{منابع}}
#[[پرونده:1379452.jpg|22px]] [[سید اصغر ناظم‌زاده|ناظم‌زاده، سید اصغر]]، [[اصحاب امام علی ج۱ (کتاب)|'''اصحاب امام علی''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس}}
{{پانویس2}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]
[[رده:یاران امام علی]]
[[رده:اصحاب امام علی]]
[[رده:سعید بن وهب جهنی همدانی]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:بنی‌همدان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۴۰

سعید بن وهب جهنی همدانی
تصویر قدیمی از مسجد کوفه
نام کاملسعید بن وهب جهنی همدانی
جنسیتمرد
از قبیلهبنی‌همدان
پدروهب جهنی همدانی
محل زندگیکوفه
درگذشت۷۵ هجری
از اصحاب
فعالیت‌های اوفرماندار همدان

مقدمه

سعید بن وهب جهنی همدانی (یا: خیوانی) از اصحاب رسول خدا (ص) بود و عصر جاهلیت را نیز درک کرده بود، وی در کوفه ساکن شد[۱] و از یاران و اصحاب امیرالمؤمنین (ع) گردید[۲] و از امیرالمؤمنین (ع) و ابن مسعود نقل حدیث کرده است و حضرت علی (ع) او را به ولایت همدان منصوب کرد[۳].

به نقل ابن مزاحم، سعید در جنگ صفین در رکاب امیرالمؤمنین (ع) جنگید و حضرت را یاری کرد [۴].[۵]

سعید و حدیث غیبی از امیرالمؤمنین (ع) در سرزمین کربلا

نصر بن مزاحم نقل می‌کند که گفت: امیرالمؤمنین در مسیر راه صفین به سرزمین کربلا رسید، آنجا پیاده شد و توقف کرد، شخصی عرضه داشت یا امیرالمؤمنین، هذه کربلا، این کربلاست، امام (ع) فرمود: «این جا سرزمین غم و بلاست»[۶]؛ بعد با دست مبارکش به مکانی اشاره کرد و فرمود: «اینجا محل اقامت آنها و محل پیاده شدن آنها است..»[۷].

و در سند دیگری فرمود: «خوشا به حال تو ای خاک، گروهی از تو در روز محشر بدون حساب وارد بهشت می‌شوند»[۸].

و در سندی دیگر از ابی جحیفه نقل می‌کند: من در مجلسی حاضر بودم که عروه بارقی از سعید بن وهب درباره حدیثی که از علی (ع) راجع به حادثه جان‌گداز کربلا نقل شده بود پرسید او گفت: آری، این حدیث درست است؛ و سپس چنین توضیح داد و گفت: مخنف بن سلیم از کوفه مرا نزد امیرالمؤمنین (ع) فرستاد، من در مسیر راه صفین در کربلا به محضر حضرت (ع) شرفیاب شدم و موقعی خدمت حضرت رسیدم که با دستش اشاره می‌کرد و می‌فرمود: «این جاست، این جاست» مردی برخاست و گفت: ای امیرمؤمنان، اینجا چیست؟ فرمود: «بر آل محمد سنگین است چیزی که اینجا بر آنها وارد می‌شود (اشاره به واقعه کربلا) وای بر آنها از شما، و وای بر شما از ایشان». باز همان مرد گفت: مراد شما از این سخنان چیست ای امیرالمؤمنین؟ فرمود: «وای بر آنان از شما، چون شما آنان را میکشید! و وای بر شما از ایشان، چون شما به خاطر کشتن آنان به جهنم می‌روید»[۹].

آری وای بر آنان که در کربلا جمع شدند و فرزند پیامبر خدا (ص)، اباعبدالله الحسین و یارانش را به شهادت رساندند، (چراکه جایگاهشان جهنم ابدی است.

اما سعید، توفیق یاری امام حسین (ع) را پیدا نکرد، و علت آن در تاریخ نیامده است، وفات سعید به سال ۷۵ یا ۷۶ ذکر شده است[۱۰].[۱۱]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. ر. ک: اسد الغابه، ج۲، ص۳۱۶.
  2. رجال طوسی، ص۴۴، ش۲۰.
  3. وقعة صفین، ص۱۰۵.
  4. وقعة صفین، ص۱۰۵.
  5. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۶۳۲.
  6. «ذَاتُ كَرْبٍ وَ بَلاَءٍ»
  7. «هَاهُنَا مَوْضِعُ رِحَالِهِمْ وَ مُنَاخُ رِكَابِهِمْ...»؛ وقعة صفین، ص۱۴۲.
  8. «وَاهاً لَكِ أَيَّتُهَا اَلتُّرْبَةُ لَيُحْشَرَنَّ مِنْكِ قَوْمٌ يَدْخُلُونَ اَلْجَنَّةَ بِغَيْرِ حِسَابٍ»؛ وقعة صفین، ص۱۴۰.
  9. «عَثَنِي مِخْنَفُ بْنُ سُلَيْمٍ إِلَى عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلاَمُ عِنْدَ تَوَجُّهِهِ إِلَى صِفِّينَ فَأَتَيْتُهُ بِكَرْبَلاَءَ فَوَجَدْتُهُ يُشِيرُ بِيَدِهِ وَ يَقُولُ هَاهُنَا هَاهُنَا فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ وَ مَا ذَاكَ يَا أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ فَقَالَ ثَقَلٌ لِآلِ مُحَمَّدٍ يَنْزِلُ هَاهُنَا فَوَيْلٌ لَهُمْ مِنْكُمْ وَ وَيْلٌ لَكُمْ مِنْهُمْ فَقَالَ لَهُ اَلرَّجُلُ مَا مَعْنَى هَذَا اَلْكَلاَمُ يَا أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ قَالَ وَيْلٌ لَهُمْ مِنْكُمْ تَقْتُلُونَهُمْ وَ وَيْلٌ لَكُمْ مِنْهُمْ يُدْخِلُكُمُ اَللَّهُ بِقَتْلِهِمْ إِلَى اَلنَّارِ قَالَ نَصْرٌ وَ قَدْ رُوِيَ هَذَا اَلْكَلاَمُ عَلَى وَجْهٍ آخَرَ قَالَ فَوَيْلٌ لَكُمْ مِنْهُمْ وَ وَيْلٌ لَكُمْ عَلَيْهِمْ فَقَالَ اَلرَّجُلُ أَمَّا وَيْلٌ لَنَا مِنْهُمْ فَقَدْ عَرَفْنَاهُ فَوَيْلٌ لَنَا عَلَيْهِمْ مَا مَعْنَاهُ فَقَالَ تَرَوْنَهُمْ يُقْتَلُونَ وَ لاَ تَسْتَطِيعُونَ نُصْرَتَهُمْ»؛ وقعة صفین، ص٢.
  10. اعیان الشیعه، ج۷، ص۲۶۱.
  11. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۶۳۳-۶۳۴.