شریعه در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{ویرایش غیرنهایی}} +)) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = شریعه | |||
| عنوان مدخل = شریعه | |||
| مداخل مرتبط = [[شریعه در فقه سیاسی]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
== مقدمه == | |||
==مقدمه== | |||
اصل آن [[شرع]] به معنای "به‌وجود آوردن راهی روشن" (مادی یا [[معنوی]])، مثال مادی آن: مسیر ورود برای دسترسی به آب [[آشامیدن]] را "شریعة الماء" می‌گویند و نمونه [[معنوی]] [[دین]] است که به معنای ایجاد و ارائه برنامه‌ها و راه‌های روشن برای [[حیات انسانی]] است و به آن [[شریعت]] اطلاق می‌شود<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۴۱.</ref>. | اصل آن [[شرع]] به معنای "به‌وجود آوردن راهی روشن" (مادی یا [[معنوی]])، مثال مادی آن: مسیر ورود برای دسترسی به آب [[آشامیدن]] را "شریعة الماء" می‌گویند و نمونه [[معنوی]] [[دین]] است که به معنای ایجاد و ارائه برنامه‌ها و راه‌های روشن برای [[حیات انسانی]] است و به آن [[شریعت]] اطلاق می‌شود<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۴۱.</ref>. | ||
{{متن قرآن|ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَى شَرِيعَةٍ مِنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا}}<ref>«سپس تو را بر آبشخوری | {{متن قرآن|ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَى شَرِيعَةٍ مِنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا}}<ref>«سپس تو را بر آبشخوری از کار (دین) برگماشتیم، از همان پیروی کن و از هوس‌های کسانی که (چیزی) نمی‌دانند پیروی مکن» سوره جاثیه، آیه ۱۸.</ref>. | ||
[[آیه شریفه]] {{متن قرآن|شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ}}<ref>«از دین، همان را برای شما بیان | [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ}}<ref>«از دین، همان را برای شما بیان داشت» سوره شوری، آیه ۱۳.</ref> اشاره به اصولی است که همه [[امت‌ها]] و [[دین‌ها]] در آن مشترک و مساوی هستند و [[نسخ]] و [[تغییر]] آنها امکان ندارد<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۴۵۰.</ref>. | ||
"[[شریعت]]" مجموعه احکامی است که [[خداوند]] بر بندگانش در قالب [[دین]] [[تشریع]] کرده است و این [[شریعت]] [[راه]] روشنی به سوی [[حق]]، [[سعادت]] و [[نجات]] در [[آخرت]] است؛ زیرا شامل [[اوامر و نواهی الهی]]، حدود و واجباتی است که به [[دلایل]] آشکار بر ما [[اثبات]] شده است و [[دلیل]] آن [[قرآن]] است؛ درحالی که [[تورات]] و [[انجیل]] به دست کاتبان و علمای [[یهودی]] و [[مسیحی]]، [[تحریف]] و ضایع گشته است<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۵، ص۲۷۰.</ref>. | "[[شریعت]]" مجموعه احکامی است که [[خداوند]] بر بندگانش در قالب [[دین]] [[تشریع]] کرده است و این [[شریعت]] [[راه]] روشنی به سوی [[حق]]، [[سعادت]] و [[نجات]] در [[آخرت]] است؛ زیرا شامل [[اوامر و نواهی الهی]]، حدود و واجباتی است که به [[دلایل]] آشکار بر ما [[اثبات]] شده است و [[دلیل]] آن [[قرآن]] است؛ درحالی که [[تورات]] و [[انجیل]] به دست کاتبان و علمای [[یهودی]] و [[مسیحی]]، [[تحریف]] و ضایع گشته است<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۵، ص۲۷۰.</ref>. | ||
[[آیه شریفه]] {{متن قرآن|لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا}}<ref>«ما به هر یک از شما شریعت و راهی | [[آیه شریفه]] {{متن قرآن|لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا}}<ref>«ما به هر یک از شما شریعت و راهی داده‌ایم» سوره مائده، آیه ۴۸.</ref> حاوی این نکته مهم است که [[عطایا]] و [[نعمت‌های الهی]] به نوع [[بشر]] (از جمله استعداد و آمادگی‌های آنها) در زمان‌های مختلف، متفاوت است. [[شریعت]] و [[سنن الهی]] که برای تکمیل [[سعادت دنیوی]] و [[اخروی]] [[انسان]] آمده است، ناگزیر به [[دلیل]] هماهنگی با استعدادها و آمادگی‌های [[انسان‌ها]] در هر عصر، باید مختلف باشند؛ لذا [[خداوند]] برای هر امتی [[شریعت]] و طریقه‌ای قرار داده است تا [[امتحان]] و [[ابتلای الهی]] را نسبت به [[نعمت‌ها]] و عطایای ارزانی‌شده به [[انسان]] تحقق بخشد<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۵۳.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص ۳۶۴-۳۶۵.</ref> | ||
== | == منابع == | ||
{{ | {{منابع}} | ||
{{ | # [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | ||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
[[رده: | [[رده:مفاهیم]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۴۸
این مدخل زیرشاخهٔ بحث شریعه است. شریعه از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: شریعه در فقه سیاسی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
اصل آن شرع به معنای "به‌وجود آوردن راهی روشن" (مادی یا معنوی)، مثال مادی آن: مسیر ورود برای دسترسی به آب آشامیدن را "شریعة الماء" می‌گویند و نمونه معنوی دین است که به معنای ایجاد و ارائه برنامه‌ها و راه‌های روشن برای حیات انسانی است و به آن شریعت اطلاق می‌شود[۱].
﴿ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَى شَرِيعَةٍ مِنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا﴾[۲].
آیه شریفه ﴿شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ﴾[۳] اشاره به اصولی است که همه امت‌ها و دین‌ها در آن مشترک و مساوی هستند و نسخ و تغییر آنها امکان ندارد[۴].
"شریعت" مجموعه احکامی است که خداوند بر بندگانش در قالب دین تشریع کرده است و این شریعت راه روشنی به سوی حق، سعادت و نجات در آخرت است؛ زیرا شامل اوامر و نواهی الهی، حدود و واجباتی است که به دلایل آشکار بر ما اثبات شده است و دلیل آن قرآن است؛ درحالی که تورات و انجیل به دست کاتبان و علمای یهودی و مسیحی، تحریف و ضایع گشته است[۵].
آیه شریفه ﴿لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا﴾[۶] حاوی این نکته مهم است که عطایا و نعمت‌های الهی به نوع بشر (از جمله استعداد و آمادگی‌های آنها) در زمان‌های مختلف، متفاوت است. شریعت و سنن الهی که برای تکمیل سعادت دنیوی و اخروی انسان آمده است، ناگزیر به دلیل هماهنگی با استعدادها و آمادگی‌های انسان‌ها در هر عصر، باید مختلف باشند؛ لذا خداوند برای هر امتی شریعت و طریقه‌ای قرار داده است تا امتحان و ابتلای الهی را نسبت به نعمت‌ها و عطایای ارزانی‌شده به انسان تحقق بخشد[۷].[۸]
منابع
پانویس
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۴۱.
- ↑ «سپس تو را بر آبشخوری از کار (دین) برگماشتیم، از همان پیروی کن و از هوس‌های کسانی که (چیزی) نمی‌دانند پیروی مکن» سوره جاثیه، آیه ۱۸.
- ↑ «از دین، همان را برای شما بیان داشت» سوره شوری، آیه ۱۳.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۴۵۰.
- ↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۵، ص۲۷۰.
- ↑ «ما به هر یک از شما شریعت و راهی داده‌ایم» سوره مائده، آیه ۴۸.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۵۳.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص ۳۶۴-۳۶۵.