حصیر در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==))
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[حرج]]''' است. "'''[[حرج]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| موضوع مرتبط = حصیر
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[حصیر در قرآن]] - [[حصیر در حدیث]] - [[حصیر در فقه سیاسی]] </div>
| عنوان مدخل = حصیر
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[حصیر (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| مداخل مرتبط = [[حصیر در فقه سیاسی]]  
| پرسش مرتبط  =  
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
*زندان<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۶.</ref> و جایی که فرد در آن محصور می‌شود<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۱۳.</ref>. از ریشه "حَصْر" به معنای [[محدودیت]] و تنگنا<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۳۲.</ref>.
زندان<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۶.</ref> و جایی که فرد در آن محصور می‌شود<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۱۳.</ref>. از ریشه "حَصْر" به معنای [[محدودیت]] و تنگنا<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۳۲.</ref>. {{متن قرآن|وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا}}<ref>«و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸.</ref>.
*{{متن قرآن|وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا}}<ref>« و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸.</ref>
 
*[[تشبیه]] [[جهنم]] به زندان [[تشبیه]] به محسوس است تا [[انذار]] و هشدار آن [[عینی]] و واقعی‌تر گردد. در مجموعه [[آیات قرآنی]] که [[تاریخ]] اُمم قبل و [[ظهور]] و زوال آنان یاد شده (مانند [[بنی‌اسرائیل]])، در کنار [[عذاب‌های دنیوی]] (نظیر [[سلطه]] [[اقوام]] دیگر بر آنها و [[قتل عام]] و [[کشتار]] و [[تخریب]] [[شهرها]] و ابنیه آنها)، [[وعده]] [[عذاب اخروی]] {{متن قرآن|عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يَرْحَمَكُمْ وَإِنْ عُدْتُمْ عُدْنَا وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا}}<ref>«باشد که پروردگارتان بر شما بخشایش آورد و اگر (به نافرمانی) بازگردید ما نیز باز می‌گردیم و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸.</ref> ذکر شده است<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۴۱.</ref>. این نکته مهم دلالت بر درهم‌آمیختگی [[دنیا]] و [[آخرت]] در گفتمان [[سیاسی]] [[قرآن]] است؛ مانند [[قتل]] [[مؤمن]] که [[قرآن کریم]] برای آن دو [[کیفر]] [[تعیین]] کرده است؛ یکی [[دنیایی]]: {{متن قرآن|كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ فِي الْقَتْلَى}}<ref>«قصاص کشتگان بر شما مقرّر شده است» سوره بقره، آیه۱۷۸.</ref> و دیگری [[آخرتی]]: {{متن قرآن|وَمَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِيهَا}}<ref>«و هر کس مؤمنی را به عمد بکشد کیفر او دوزخ است که در آن جاودانه خواهد بود و خداوند بر او خشم می‌گیرد و لعنت می‌فرستد و برای او عذابی سترگ آماده می‌کند» سوره نساء، آیه ۹۳.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۳۰.</ref>
تشبیه [[جهنم]] به زندان تشبیه به محسوس است تا [[انذار]] و هشدار آن [[عینی]] و واقعی‌تر گردد. در مجموعه [[آیات قرآنی]] که [[تاریخ]] اُمم قبل و [[ظهور]] و زوال آنان یاد شده (مانند [[بنی‌اسرائیل]])، در کنار [[عذاب‌های دنیوی]] (نظیر [[سلطه]] [[اقوام]] دیگر بر آنها و [[قتل عام]] و [[کشتار]] و [[تخریب]] [[شهرها]] و ابنیه آنها)، [[وعده]] [[عذاب اخروی]] {{متن قرآن|عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يَرْحَمَكُمْ وَإِنْ عُدْتُمْ عُدْنَا وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا}}<ref>«باشد که پروردگارتان بر شما بخشایش آورد و اگر (به نافرمانی) بازگردید ما نیز باز می‌گردیم و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸.</ref> ذکر شده است<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۴۱.</ref>. این نکته مهم دلالت بر درهم‌آمیختگی [[دنیا]] و [[آخرت]] در گفتمان [[سیاسی]] [[قرآن]] است؛ مانند [[قتل]] [[مؤمن]] که [[قرآن کریم]] برای آن دو [[کیفر]] [[تعیین]] کرده است؛ یکی [[دنیایی]]: {{متن قرآن|كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ فِي الْقَتْلَى}}<ref>«قصاص کشتگان بر شما مقرّر شده است» سوره بقره، آیه۱۷۸.</ref> و دیگری [[آخرتی]]: {{متن قرآن|وَمَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِيهَا}}<ref>«و هر کس مؤمنی را به عمد بکشد کیفر او دوزخ است که در آن جاودانه خواهد بود و خداوند بر او خشم می‌گیرد و لعنت می‌فرستد و برای او عذابی سترگ آماده می‌کند» سوره نساء، آیه ۹۳.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص۲۳۰.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
# [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۱۷: خط ۱۹:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده: مدخل]]
[[رده:مفاهیم]]
[[رده: حصیر]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۶

مقدمه

زندان[۱] و جایی که فرد در آن محصور می‌شود[۲]. از ریشه "حَصْر" به معنای محدودیت و تنگنا[۳]. ﴿وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا[۴].

تشبیه جهنم به زندان تشبیه به محسوس است تا انذار و هشدار آن عینی و واقعی‌تر گردد. در مجموعه آیات قرآنی که تاریخ اُمم قبل و ظهور و زوال آنان یاد شده (مانند بنی‌اسرائیل)، در کنار عذاب‌های دنیوی (نظیر سلطه اقوام دیگر بر آنها و قتل عام و کشتار و تخریب شهرها و ابنیه آنها)، وعده عذاب اخروی ﴿عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يَرْحَمَكُمْ وَإِنْ عُدْتُمْ عُدْنَا وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا[۵] ذکر شده است[۶]. این نکته مهم دلالت بر درهم‌آمیختگی دنیا و آخرت در گفتمان سیاسی قرآن است؛ مانند قتل مؤمن که قرآن کریم برای آن دو کیفر تعیین کرده است؛ یکی دنیایی: ﴿كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ فِي الْقَتْلَى[۷] و دیگری آخرتی: ﴿وَمَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِيهَا[۸].[۹]

منابع

پانویس

  1. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۶.
  2. خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۱۳.
  3. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۳۲.
  4. «و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸.
  5. «باشد که پروردگارتان بر شما بخشایش آورد و اگر (به نافرمانی) بازگردید ما نیز باز می‌گردیم و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸.
  6. سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۴۱.
  7. «قصاص کشتگان بر شما مقرّر شده است» سوره بقره، آیه۱۷۸.
  8. «و هر کس مؤمنی را به عمد بکشد کیفر او دوزخ است که در آن جاودانه خواهد بود و خداوند بر او خشم می‌گیرد و لعنت می‌فرستد و برای او عذابی سترگ آماده می‌کند» سوره نساء، آیه ۹۳.
  9. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص۲۳۰.