مؤمن در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == == پانویس ==' به '== پانویس ==') |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{نبوت}} | {{نبوت}} | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = مؤمن | |||
| عنوان مدخل = [[مؤمن]] | |||
| مداخل مرتبط = [[مؤمن در قرآن]] - [[مؤمن در حدیث]] - [[مؤمن در نهج البلاغه]] - [[مؤمن در کلام اسلامی]] - [[مؤمن در عرفان اسلامی]] | |||
| پرسش مرتبط = مؤمن (پرسش) | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
*بسته به تعاریفی که [[متکلمان]] از [[ایمان]] به دست داده‌اند، "[[مؤمن]]" تعاریف متعددی گرفته است. بنابر تعریف مشهور [[شیعه]]، [[مؤمن]] کسی است که به [[توحید]] و لوازم آن- [[نبوت]]، [[معاد]]، [[امامت]] و همه آورده‌های [[پیامبر اسلام]] {{صل}}- [[باور]] آوَرَد و با زبان بدان [[اقرار]] کند. در نظرگاه [[قرآنی]]، [[باور]] و [[یقین]] به تنهایی کافی نیست<ref>{{متن قرآن|وَجَحَدُوا بِهَا وَاسْتَيْقَنَتْهَا أَنفُسُهُمْ ظُلْمًا وَعُلُوًّا فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِينَ }}؛ سوره نمل، آیه ۱۴.</ref>؛ همان سان که [[اقرار زبانی]] به تنهایی کافی نیست<ref>{{متن قرآن|قَالَتِ الأَعْرَابُ آمَنَّا قُل لَّمْ تُؤْمِنُوا وَلَكِن قُولُوا أَسْلَمْنَا وَلَمَّا يَدْخُلِ الإِيمَانُ فِي قُلُوبِكُمْ وَإِن تُطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ لا يَلِتْكُم مِّنْ أَعْمَالِكُمْ شَيْئًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ }}؛ سوره حجرات، آیه ۱۴؛ الرسائل العشرة، ۱۰۳؛ کشف المراد، ۳۳۹؛ خلاصة المنهج، ۱/ ۱۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 434.</ref>. | * بسته به تعاریفی که [[متکلمان]] از [[ایمان]] به دست داده‌اند، "[[مؤمن]]" تعاریف متعددی گرفته است. بنابر تعریف مشهور [[شیعه]]، [[مؤمن]] کسی است که به [[توحید]] و لوازم آن- [[نبوت]]، [[معاد]]، [[امامت]] و همه آورده‌های [[پیامبر اسلام]] {{صل}}- [[باور]] آوَرَد و با زبان بدان [[اقرار]] کند. در نظرگاه [[قرآنی]]، [[باور]] و [[یقین]] به تنهایی کافی نیست<ref>{{متن قرآن|وَجَحَدُوا بِهَا وَاسْتَيْقَنَتْهَا أَنفُسُهُمْ ظُلْمًا وَعُلُوًّا فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِينَ }}؛ سوره نمل، آیه ۱۴.</ref>؛ همان سان که [[اقرار زبانی]] به تنهایی کافی نیست<ref>{{متن قرآن|قَالَتِ الأَعْرَابُ آمَنَّا قُل لَّمْ تُؤْمِنُوا وَلَكِن قُولُوا أَسْلَمْنَا وَلَمَّا يَدْخُلِ الإِيمَانُ فِي قُلُوبِكُمْ وَإِن تُطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ لا يَلِتْكُم مِّنْ أَعْمَالِكُمْ شَيْئًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ }}؛ سوره حجرات، آیه ۱۴؛ الرسائل العشرة، ۱۰۳؛ کشف المراد، ۳۳۹؛ خلاصة المنهج، ۱/ ۱۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 434.</ref>. | ||
*در [[کلام]] و [[فقه]] [[شیعه]]، [[اعتقاد به امامت]] [[امامان معصوم]] {{عم}} از ارکان [[ایمان]] است و بدون آن، [[ایمان]] مصداق نمی‌یابد هر چند [[اسلام]] تحقق می‌یابد<ref>حق الیقین فی معرفة اصول الدین، ۲۳۵.</ref>. در عرف [[مردم]]، کسی را [[مؤمن]] گویند که اهل [[تعبد]] و [[عبادت]] است و به [[واجبات]] و [[مستحبات]] [[دینی]] پای‌بندی می‌کند<ref>گفتارهای معنوی، ۱۹۹.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 434.</ref>. | * در [[کلام]] و [[فقه]] [[شیعه]]، [[اعتقاد به امامت]] [[امامان معصوم]] {{عم}} از ارکان [[ایمان]] است و بدون آن، [[ایمان]] مصداق نمی‌یابد هر چند [[اسلام]] تحقق می‌یابد<ref>حق الیقین فی معرفة اصول الدین، ۲۳۵.</ref>. در عرف [[مردم]]، کسی را [[مؤمن]] گویند که اهل [[تعبد]] و [[عبادت]] است و به [[واجبات]] و [[مستحبات]] [[دینی]] پای‌بندی می‌کند<ref>گفتارهای معنوی، ۱۹۹.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 434.</ref>. | ||
*[[قرآن کریم]] از [[ایمان]] و اهل [[ایمان]] بسیار سخن گفته است. در برخی [[آیات]] [[مؤمن]] [[راستین]] کسی است که به [[خدا]] و [[رسول]] [[ایمان]] دارد و اهل [[شک]] و [[تردید]] نیست و با [[مال]] و [[جان]] به [[راه خدا]] [[جهاد]] می‌کند<ref>{{متن قرآن|إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْتَابُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ}}؛ سوره حجرات، آیه ۱۵.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 434.</ref>. | * [[قرآن کریم]] از [[ایمان]] و اهل [[ایمان]] بسیار سخن گفته است. در برخی [[آیات]] [[مؤمن]] [[راستین]] کسی است که به [[خدا]] و [[رسول]] [[ایمان]] دارد و اهل [[شک]] و [[تردید]] نیست و با [[مال]] و [[جان]] به [[راه خدا]] [[جهاد]] می‌کند<ref>{{متن قرآن|إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْتَابُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ}}؛ سوره حجرات، آیه ۱۵.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 434.</ref>. | ||
*[[روایات]] بزرگان [[معصوم]] {{ع}} نیز از [[ایمان]] و [[مؤمن]] بسیار یاد کرده‌اند. برخی از این [[روایات]] سیمای [[مؤمن]] آرمانی را ترسیم می‌کنند؛ از آن جمله در روایتی آمده است: [[مؤمن]] آن است که به وقت [[خشم]] و [[رضا]] [[گناه]] نکند و به [[باطل]] نگراید و از [[حق]] روی برنتابد و چون [[قدرت]] می‌یابد، به [[تعدی]] نمی‌لغزد و دست به ناحق نمی‌آلاید<ref>میزان الحکمة، ۱/ ۲۰۶.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 434.</ref>. | * [[روایات]] بزرگان [[معصوم]] {{ع}} نیز از [[ایمان]] و [[مؤمن]] بسیار یاد کرده‌اند. برخی از این [[روایات]] سیمای [[مؤمن]] آرمانی را ترسیم می‌کنند؛ از آن جمله در روایتی آمده است: [[مؤمن]] آن است که به وقت [[خشم]] و [[رضا]] [[گناه]] نکند و به [[باطل]] نگراید و از [[حق]] روی برنتابد و چون [[قدرت]] می‌یابد، به [[تعدی]] نمی‌لغزد و دست به ناحق نمی‌آلاید<ref>میزان الحکمة، ۱/ ۲۰۶.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 434.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۱۸: | خط ۲۱: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:مؤمن]] | [[رده:مؤمن]] | ||
[[رده:مفاهیم در کلام اسلامی]] | [[رده:مفاهیم در کلام اسلامی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۶
این مدخل زیرشاخهٔ بحث مؤمن است. مؤمن از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: مؤمن در قرآن - مؤمن در حدیث - مؤمن در نهج البلاغه - مؤمن در کلام اسلامی - مؤمن در عرفان اسلامی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- بسته به تعاریفی که متکلمان از ایمان به دست داده‌اند، "مؤمن" تعاریف متعددی گرفته است. بنابر تعریف مشهور شیعه، مؤمن کسی است که به توحید و لوازم آن- نبوت، معاد، امامت و همه آورده‌های پیامبر اسلام (ص)- باور آوَرَد و با زبان بدان اقرار کند. در نظرگاه قرآنی، باور و یقین به تنهایی کافی نیست[۱]؛ همان سان که اقرار زبانی به تنهایی کافی نیست[۲][۳].
- در کلام و فقه شیعه، اعتقاد به امامت امامان معصوم (ع) از ارکان ایمان است و بدون آن، ایمان مصداق نمی‌یابد هر چند اسلام تحقق می‌یابد[۴]. در عرف مردم، کسی را مؤمن گویند که اهل تعبد و عبادت است و به واجبات و مستحبات دینی پای‌بندی می‌کند[۵][۶].
- قرآن کریم از ایمان و اهل ایمان بسیار سخن گفته است. در برخی آیات مؤمن راستین کسی است که به خدا و رسول ایمان دارد و اهل شک و تردید نیست و با مال و جان به راه خدا جهاد می‌کند[۷][۸].
- روایات بزرگان معصوم (ع) نیز از ایمان و مؤمن بسیار یاد کرده‌اند. برخی از این روایات سیمای مؤمن آرمانی را ترسیم می‌کنند؛ از آن جمله در روایتی آمده است: مؤمن آن است که به وقت خشم و رضا گناه نکند و به باطل نگراید و از حق روی برنتابد و چون قدرت می‌یابد، به تعدی نمی‌لغزد و دست به ناحق نمی‌آلاید[۹][۱۰].
منابع
پانویس
- ↑ ﴿وَجَحَدُوا بِهَا وَاسْتَيْقَنَتْهَا أَنفُسُهُمْ ظُلْمًا وَعُلُوًّا فَانظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُفْسِدِينَ ﴾؛ سوره نمل، آیه ۱۴.
- ↑ ﴿قَالَتِ الأَعْرَابُ آمَنَّا قُل لَّمْ تُؤْمِنُوا وَلَكِن قُولُوا أَسْلَمْنَا وَلَمَّا يَدْخُلِ الإِيمَانُ فِي قُلُوبِكُمْ وَإِن تُطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ لا يَلِتْكُم مِّنْ أَعْمَالِكُمْ شَيْئًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ ﴾؛ سوره حجرات، آیه ۱۴؛ الرسائل العشرة، ۱۰۳؛ کشف المراد، ۳۳۹؛ خلاصة المنهج، ۱/ ۱۸.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 434.
- ↑ حق الیقین فی معرفة اصول الدین، ۲۳۵.
- ↑ گفتارهای معنوی، ۱۹۹.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 434.
- ↑ ﴿إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ يَرْتَابُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الصَّادِقُونَ﴾؛ سوره حجرات، آیه ۱۵.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 434.
- ↑ میزان الحکمة، ۱/ ۲۰۶.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص 434.