غدیر خم در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←پانویس) |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = غدیر خم | | موضوع مرتبط = غدیر خم | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = غدیر خم | ||
| مداخل مرتبط = [[غدیر خم در قرآن]] - [[غدیر خم در کلام اسلامی]] - [[غدیر خم در تاریخ اسلامی]] - [[غدیر خم در سیره و معارف فاطمی]] - [[غدیر خم در معارف و سیره نبوی]] - [[غدیر خم در فقه سیاسی]] - [[غدیر خم در معارف مهدویت]] | | مداخل مرتبط = [[غدیر خم در قرآن]] - [[غدیر خم در کلام اسلامی]] - [[غدیر خم در تاریخ اسلامی]] - [[غدیر خم در سیره و معارف فاطمی]] - [[غدیر خم در معارف و سیره نبوی]] - [[غدیر خم در فقه سیاسی]] - [[غدیر خم در معارف مهدویت]] | ||
| پرسش مرتبط = امام علی (پرسش) | | پرسش مرتبط = امام علی (پرسش) | ||
}} | }} | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[غدیر]]، ـ آبگیر ـ و [[غدیر خم]]، مکانی میان [[مکه]] و [[مدینه]] است که چشمه‌ای در آن می‌ریزد و در اصطلاح، به روز [[انتصاب]] [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} به عنوان [[جانشینی بلافصل پیامبر]]{{صل}} توسط [[خداوند]] اشارت دارد. [[پیامبر]]{{صل}} در بازگشت از آخرین [[زیارت]] | [[غدیر]]، ـ آبگیر ـ و [[غدیر خم]]، مکانی میان [[مکه]] و [[مدینه]] است که چشمه‌ای در آن می‌ریزد و در اصطلاح، به روز [[انتصاب]] [[علی بن ابی طالب]] {{ع}} به عنوان [[جانشینی بلافصل پیامبر]] {{صل}} توسط [[خداوند]] اشارت دارد. [[پیامبر]] {{صل}} در بازگشت از آخرین [[زیارت]] خانۀ خدا [[حجة الوداع]] روز پنج شنبه، [[سال دهم هجرت]]، در این محلّ، ناگهان [[دستور]] داد تا [[حاجیان]] [[مسلمان]] گرد هم آیند. [[مؤذن]] با ندای "[[الله اکبر]]" حاضرین را به نماز ظهر [[دعوت]] کرد. پس از [[نماز]]، پیامبر {{صل}} بر [[منبر]] (جهاز شتران که به همین منظور مهیا گردید) رفت و فرمود "من مسؤولم، شما هم مسؤولید. شما دربارۀ من چگونه [[شهادت]] می‌دهید؟". همگی بر [[خیرخواهی]] آن حضرت شهادت دادند. | ||
آنگاه فرمود! "[[خدا]] مولا و [[رهبر]] من است و من رهبر مؤمنانم و آرای من بر آرای آنان مقدم است". سپس در ادامه در حالی که دست [[علی]]{{ع}} را بلند کرده بود فرمود: {{متن حدیث|مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلَاهُ}}<ref>لغت‌نامه دهخدا، ج۱۱، ص۱۶۶۱۸؛ مسند احمد، ج۱، ص۸۴؛ المناقب آل ابی طالب، ص۲۱۷؛ جمل من انساب الاشراف، ج۲، ص۸۵۸؛ سنن ترمذی، ج۱۳، ص۱۹۹؛ کنز العمال، ج۱، ص۴۸.</ref> و بدین‌سان [[جانشین پیامبر]]{{صل}} به [[امر الهی]]<ref>{{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا}} «امروز دینتان را کامل و نعمتم را بر شما تمام کردم و اسلام را (به عنوان) آیین شما پسندیدم» سوره مائده، آیه ۳.</ref> | آنگاه فرمود! "[[خدا]] مولا و [[رهبر]] من است و من رهبر مؤمنانم و آرای من بر آرای آنان مقدم است". سپس در ادامه در حالی که دست [[علی]] {{ع}} را بلند کرده بود فرمود: {{متن حدیث|مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلَاهُ}}<ref>لغت‌نامه دهخدا، ج۱۱، ص۱۶۶۱۸؛ مسند احمد، ج۱، ص۸۴؛ المناقب آل ابی طالب، ص۲۱۷؛ جمل من انساب الاشراف، ج۲، ص۸۵۸؛ سنن ترمذی، ج۱۳، ص۱۹۹؛ کنز العمال، ج۱، ص۴۸.</ref> و بدین‌سان [[جانشین پیامبر]] {{صل}} به [[امر الهی]]<ref>{{متن قرآن|الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا}} «امروز دینتان را کامل و نعمتم را بر شما تمام کردم و اسلام را (به عنوان) آیین شما پسندیدم» سوره مائده، آیه ۳.</ref> تعیین و توسط شخص [[رسول خدا]] {{صل}} با حضور بسیاری از [[قبایل]] شبه [[جزیره]] [[حجاز]]، به [[مردم]] [[ابلاغ]] شد. | ||
[[حدیث غدیر]] از [[احادیث]] "مستفیضه" است و تعداد یکصد و ده نفر از [[صحابه]] و هشتاد و چهار نفر از [[تابعین]] آن را [[نقل]] کرده‌اند. همچنین قریب به سیصد | [[حدیث غدیر]] از [[احادیث]] "مستفیضه" است و تعداد یکصد و ده نفر از [[صحابه]] و هشتاد و چهار نفر از [[تابعین]] آن را [[نقل]] کرده‌اند. همچنین قریب به سیصد و شصت تن از اندیشمندان [[اهل سنّت]]، این [[حدیث]] را در کتاب‌های خود ذکر نموده‌اند<ref>الغدیر، ج۱، ص۱۴؛ سنن بیهقی، ج۲، ص۱۴۸؛ طبقات ابن سعد، ج۲، ص۲؛ اسد الغابة، ج۳، ص۱۴۷؛ تاریخ بغداد، ج۸، ص۴۴۲.</ref>.<ref>[[اباصلت فروتن|فروتن، اباصلت]]، [[علی اصغر مرادی|مرادی، علی اصغر]]، [[واژه‌نامه فقه سیاسی (کتاب)|واژه‌نامه فقه سیاسی]]، ص ۱۷۹.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
[[رده:غدیر]] | [[رده:غدیر]] | ||
[[رده:امام علی | [[رده:اثبات امامت امام علی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۳۰
این مدخل زیرشاخهٔ بحث غدیر خم است. غدیر خم از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: غدیر خم در قرآن - غدیر خم در کلام اسلامی - غدیر خم در تاریخ اسلامی - غدیر خم در سیره و معارف فاطمی - غدیر خم در معارف و سیره نبوی - غدیر خم در فقه سیاسی - غدیر خم در معارف مهدویت - پرسش‌های مرتبطمقدمه
غدیر، ـ آبگیر ـ و غدیر خم، مکانی میان مکه و مدینه است که چشمه‌ای در آن می‌ریزد و در اصطلاح، به روز انتصاب علی بن ابی طالب (ع) به عنوان جانشینی بلافصل پیامبر (ص) توسط خداوند اشارت دارد. پیامبر (ص) در بازگشت از آخرین زیارت خانۀ خدا حجة الوداع روز پنج شنبه، سال دهم هجرت، در این محلّ، ناگهان دستور داد تا حاجیان مسلمان گرد هم آیند. مؤذن با ندای "الله اکبر" حاضرین را به نماز ظهر دعوت کرد. پس از نماز، پیامبر (ص) بر منبر (جهاز شتران که به همین منظور مهیا گردید) رفت و فرمود "من مسؤولم، شما هم مسؤولید. شما دربارۀ من چگونه شهادت می‌دهید؟". همگی بر خیرخواهی آن حضرت شهادت دادند.
آنگاه فرمود! "خدا مولا و رهبر من است و من رهبر مؤمنانم و آرای من بر آرای آنان مقدم است". سپس در ادامه در حالی که دست علی (ع) را بلند کرده بود فرمود: «مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلَاهُ»[۱] و بدین‌سان جانشین پیامبر (ص) به امر الهی[۲] تعیین و توسط شخص رسول خدا (ص) با حضور بسیاری از قبایل شبه جزیره حجاز، به مردم ابلاغ شد.
حدیث غدیر از احادیث "مستفیضه" است و تعداد یکصد و ده نفر از صحابه و هشتاد و چهار نفر از تابعین آن را نقل کرده‌اند. همچنین قریب به سیصد و شصت تن از اندیشمندان اهل سنّت، این حدیث را در کتاب‌های خود ذکر نموده‌اند[۳].[۴]
منابع
پانویس
- ↑ لغت‌نامه دهخدا، ج۱۱، ص۱۶۶۱۸؛ مسند احمد، ج۱، ص۸۴؛ المناقب آل ابی طالب، ص۲۱۷؛ جمل من انساب الاشراف، ج۲، ص۸۵۸؛ سنن ترمذی، ج۱۳، ص۱۹۹؛ کنز العمال، ج۱، ص۴۸.
- ↑ ﴿الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا﴾ «امروز دینتان را کامل و نعمتم را بر شما تمام کردم و اسلام را (به عنوان) آیین شما پسندیدم» سوره مائده، آیه ۳.
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۱۴؛ سنن بیهقی، ج۲، ص۱۴۸؛ طبقات ابن سعد، ج۲، ص۲؛ اسد الغابة، ج۳، ص۱۴۷؛ تاریخ بغداد، ج۸، ص۴۴۲.
- ↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۷۹.