امانت در منابع اهل سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۳:۳۰

مقدمه

در تفاسیر و نصوص روایی عامّه، امانت در آیه به دین و احکام و حدود الهی تفسیر شده است؛ چنان که بیضاوی و زمخشری آن را به اطاعت از اوامر الهی معنا می‌کنند^[۱]. سیوطی در تفسیر خود، وجوه مختلفی از معانی امانت را بنا بر روایات وارده ذکر می‌کند که به برخی از آنها اشاره می‌گردد:

امانت، واجبات دینی است: «أخرج ابْن جرير وَابْن الْمُنْذر وَابْن أبي حَاتِم وَابْن الْأَنْبَارِي فِي كتاب الأضداد عَن ابْن عَبَّاس رَضِي الله عَنْهُمَا فِي قَوْله: ﴿إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ...﴾^[۲] قَالَ: الامانة الْفَرَائِض عرضهَا الله على السَّمَوَات وَالْأَرْض وَالْجِبَال».
امانت، دین و حدود الهی است: «أخرج ابْن جرير عَن قَتَادَة رَضِي الله عَنهُ ﴿إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ﴾^[۳] قَالَ: يَعْنِي بِهِ الدّين والفرائض وَالْحُدُود». «أخرج الْبَيْهَقِيّ فِي شعب الإِيمان عَن ابْن عَمْرو رَضِي الله عَنهُ قَالَ: من تَضْييع الْأَمَانَة: النّظر فِي الحجرات والدور».
در برخی روایات، بر اهمّ احکام دینی، عنوان “امانت” اطلاق شده است؛ مانند روایات ذیل: «عَن زيد بن أسلم رَضِي الله عَنهُ قَالَ: قَالَ رَسُول الله (ص): الْأَمَانَة ثَلَاث الصَّلَاة وَالصِّيَام وَالْغسْل من الْجَنَابَة».
امانت، جوارح و نعمت‌های الهی به انسان است: «أخرج التِّرْمِذِيّ عَن عبد الله بن عَمْرو قَالَ: أول مَا خلق الله من الإِنسان فرجه ثمَّ قَالَ: هَذِه أمانتي عنْدك فَلَا تضيعها إِلَّا فِي حَقّهَا فالفرج أَمَانَة والسمع أَمَانَة وَالْبَصَر أَمَانَة»^[۴]^[۵]

منابع

فیاض‌بخش، محمد تقی و محسنی، فرید، ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۲

پانویس

↑ أنوار التنزیل و أسرار التأویل، ج۴، ص۲۴۰؛ الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۳، ص۵۶۴.
↑ «ما امانت را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم» سوره احزاب، آیه ۷۲.
↑ «ما امانت را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم» سوره احزاب، آیه ۷۲.
↑ همه روایات از: الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج۵، ص۲۲۶.
↑ فیاض‌بخش، محمد تقی و محسنی، فرید، ولایت و امامت از منظر عقل و نقل، ج۲ ص ۱۲۶.

[1] أنوار التنزیل و أسرار التأویل، ج۴، ص۲۴۰؛ الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۳، ص۵۶۴.

[2] «ما امانت را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم» سوره احزاب، آیه ۷۲.

[3] «ما امانت را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم» سوره احزاب، آیه ۷۲.

[4] همه روایات از: الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج۵، ص۲۲۶.

[5] فیاض‌بخش، محمد تقی و محسنی، فرید، ولایت و امامت از منظر عقل و نقل، ج۲ ص ۱۲۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

@@ خط ۷: / خط ۷: @@
 }}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
 در [[تفاسیر]] و [[نصوص]] [[روایی]] عامّه، [[امانت]] در [[آیه]] به [[دین]] و [[احکام]] و [[حدود الهی]] [[تفسیر]] شده است؛ چنان که [[بیضاوی]] و [[زمخشری]] آن را به [[اطاعت]] از [[اوامر الهی]] معنا می‌کنند<ref>أنوار التنزیل و أسرار التأویل، ج۴، ص۲۴۰؛ الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۳، ص۵۶۴.</ref>.
 [[سیوطی]] در تفسیر خود، وجوه مختلفی از معانی امانت را بنا بر [[روایات]] وارده ذکر می‌کند که به برخی از آنها اشاره می‌گردد:
-#امانت، [[واجبات]] [[دینی]] است: {{متن حدیث|أخرج ابْن جرير وَابْن الْمُنْذر وَابْن أبي حَاتِم وَابْن الْأَنْبَارِي فِي كتاب الأضداد عَن ابْن عَبَّاس رَضِي الله عَنْهُمَا فِي قَوْله: {{متن قرآن|إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ...}}<ref>«ما امانت را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم» سوره احزاب، آیه ۷۲.</ref> قَالَ: الامانة الْفَرَائِض عرضهَا [[الله]] على السَّمَوَات وَالْأَرْض وَالْجِبَال}}.
+# امانت، [[واجبات]] [[دینی]] است: {{متن حدیث|أخرج ابْن جرير وَابْن الْمُنْذر وَابْن أبي حَاتِم وَابْن الْأَنْبَارِي فِي كتاب الأضداد عَن ابْن عَبَّاس رَضِي الله عَنْهُمَا فِي قَوْله: {{متن قرآن|إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ...}}<ref>«ما امانت را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم» سوره احزاب، آیه ۷۲.</ref> قَالَ: الامانة الْفَرَائِض عرضهَا [[الله]] على السَّمَوَات وَالْأَرْض وَالْجِبَال}}.
-#امانت، دین و حدود الهی است: {{متن حدیث|أخرج ابْن جرير عَن قَتَادَة رَضِي الله عَنهُ {{متن قرآن|إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ}}<ref>«ما امانت را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم» سوره احزاب، آیه ۷۲.</ref> قَالَ: يَعْنِي بِهِ الدّين والفرائض وَالْحُدُود}}. {{متن حدیث|أخرج الْبَيْهَقِيّ فِي شعب الإِيمان عَن ابْن عَمْرو رَضِي الله عَنهُ قَالَ: من تَضْييع الْأَمَانَة: النّظر فِي الحجرات والدور}}.
+# امانت، دین و حدود الهی است: {{متن حدیث|أخرج ابْن جرير عَن قَتَادَة رَضِي الله عَنهُ {{متن قرآن|إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ}}<ref>«ما امانت را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم» سوره احزاب، آیه ۷۲.</ref> قَالَ: يَعْنِي بِهِ الدّين والفرائض وَالْحُدُود}}. {{متن حدیث|أخرج الْبَيْهَقِيّ فِي شعب الإِيمان عَن ابْن عَمْرو رَضِي الله عَنهُ قَالَ: من تَضْييع الْأَمَانَة: النّظر فِي الحجرات والدور}}.
-#در برخی روایات، بر اهمّ [[احکام دینی]]، عنوان “امانت” اطلاق شده است؛ مانند روایات ذیل: {{متن حدیث|عَن زيد بن أسلم رَضِي الله عَنهُ قَالَ: قَالَ رَسُول الله{{صل}}: الْأَمَانَة ثَلَاث الصَّلَاة وَالصِّيَام وَالْغسْل من الْجَنَابَة}}.
+# در برخی روایات، بر اهمّ [[احکام دینی]]، عنوان “امانت” اطلاق شده است؛ مانند روایات ذیل: {{متن حدیث|عَن زيد بن أسلم رَضِي الله عَنهُ قَالَ: قَالَ رَسُول الله {{صل}}: الْأَمَانَة ثَلَاث الصَّلَاة وَالصِّيَام وَالْغسْل من الْجَنَابَة}}.
-#امانت، جوارح و [[نعمت‌های الهی]] به [[انسان]] است: {{متن حدیث|أخرج التِّرْمِذِيّ عَن عبد الله بن عَمْرو قَالَ: أول مَا خلق الله من الإِنسان فرجه ثمَّ قَالَ: هَذِه أمانتي عنْدك فَلَا تضيعها إِلَّا فِي حَقّهَا فالفرج أَمَانَة والسمع أَمَانَة وَالْبَصَر أَمَانَة}}<ref>همه روایات از: الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج۵، ص۲۲۶.</ref><ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش، محمد تقی]] و [[فرید محسنی|محسنی، فرید]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۲ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، ج۲ ص ۱۲۶.</ref>
+# امانت، جوارح و [[نعمت‌های الهی]] به [[انسان]] است: {{متن حدیث|أخرج التِّرْمِذِيّ عَن عبد الله بن عَمْرو قَالَ: أول مَا خلق الله من الإِنسان فرجه ثمَّ قَالَ: هَذِه أمانتي عنْدك فَلَا تضيعها إِلَّا فِي حَقّهَا فالفرج أَمَانَة والسمع أَمَانَة وَالْبَصَر أَمَانَة}}<ref>همه روایات از: الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج۵، ص۲۲۶.</ref><ref>[[محمد تقی فیاض‌بخش|فیاض‌بخش، محمد تقی]] و [[فرید محسنی|محسنی، فرید]]، [[ولایت و امامت از منظر عقل و نقل ج۲ (کتاب)|ولایت و امامت از منظر عقل و نقل]]، ج۲ ص ۱۲۶.</ref>
 == منابع ==